Christiaan B. in 1989 bij de voorstelling van de nieuwe GTI, de auto die de rijkswacht meer snelheid en power moest geven in de strijd tegen de Bende. © rr

Onderzoek Bende van Nijvel: “Dit was maar een rijkswachter, nu moeten we hoger in de hiërarchie gaan”

“Met Christiaan B. hebben wij voor het eerst een geloofwaardige piste om de Bende van Nijvel te ontmaskeren”, zegt procureur-generaal Christian De Valkeneer. “Wij moeten nu onderzoeken of collega’s bij de rijkswacht of Groep Diane de man bij de Bende gevolgd zijn. Wij moeten ook weten wie het bevel gegeven heeft om de feiten te plegen.”

Yves Barbieux, Mark Eeckhaut

“De kans is reëel dat Christiaan B. wel degelijk ‘De Reus’ van de Bende van Nijvel is”, zegt De Valkeneer. “Naast de eigen bekentenissen van de man aan zijn broer, beschikken wij over andere elementen die in die richting wijzen. Maar harde bewijzen ontbreken vooralsnog. Helaas is onze sleutelfiguur intussen overleden. Wij kunnen hem niet meer verhoren om de bekentenissen aan zijn broer te laten bevestigen.”

Nu ze een naam hebben, kunnen de onderzoekers beginnen te zoeken naar medeplichtigen. “Wie waren de andere bendeleden? Om daar achter te komen, zullen we de lijst met de namen van andere rijkswachters en leden van de Groep Diane tegen het licht van deze nieuwe informatie houden. Wij moeten ook hoger in de hiërarchie op zoek gaan naar mogelijke opdrachtgevers. Chris­tiaan B. was een gewone rijkswachter. Hij was niet de man die de lakens uitdeelde.”

De mogelijke betrokkenheid van rijkswachters – en meer bepaald van de toenmalige elite-eenheid Groep Diane – bij de moordende raids van de Bende van Nijvel is een van de vaakst terugkerende hypotheses in het onderzoek. Rijkswachters met extreemrechtse sympathieën zouden bereid zijn geweest om hun antiterreuropleiding en doorgedreven kennis van vuurwapens te misbruiken om het land in een sfeer van terreur te dompelen. De bevolking zou daardoor klaargestoomd worden voor de volgende stap: het politieke landschap zou een ruk naar rechts krijgen en het politieapparaat zou aanzienlijk versterkt worden.

Van hypothese naar waarheid

Tot dusver was dit een hypothese, maar dankzij de bekentenissen van Christiaan B. is die intussen wel waarheid geworden. Besefte Christiaan B. destijds waar hij juist aan meewerkte? Klaarblijkelijk had hij het er op de duur toch moeilijk mee. Twee weken voor hij midden mei 2015 zou overlijden, biechtte hij zijn broer op dat hij deel had uitgemaakt van de Bende van Nijvel. Pas toen plaatste die broer allerlei gebeurtenissen in de juiste context. Onder meer de opmerking van Christiaan bij een tv-verslag over een Bende-overval: “Die wapens en GTI’s zullen zij nooit terugvinden.” Dat wist Christiaan dus niet alleen omdat hij rijkswachter was, maar vooral ook omdat hij lid was van de Bende. Toen de politie broer B. robotfoto nr. 19 van ‘De Reus’ toonde en een foto van Christiaan B. toen hij bij Groep Diane was, was er voor hem geen twijfel meer mogelijk: Christiaan was de gevreesde ‘Reus’ van de Bende.

Tijd dringt

“De zoektocht naar mededaders wordt een lastige klus”, beseft De Valkeneer. “Er zijn intussen heel wat mensen overleden die ons hadden kunnen helpen. Het goede nieuws is dat het onderzoek eindelijk een bepaalde richting uitgaat, maar de ingeslagen weg is wel een brede boulevard. Er moeten nog heel veel zaken worden uitgeklaard.”

Komt het ooit nog tot een proces? “Wij hopen de slachtoffers en nabestaanden ten minste nog te kunnen uitleggen wat er precies gebeurd is. Zij hebben daar recht op”, antwoordt De Valkeneer. “Maar wij gaan nog altijd voor een assisenproces en een veroordeling. Christiaan B. ontsnapt daar hoe dan ook aan, maar hopelijk kunnen wij andere verdachten voor de rechter brengen.”

“Het is niet alleen van belang om de verjaring voor te blijven. Die treedt over acht jaar in. Het hof van Cassatie stelt ook dat elke verdachte binnen een redelijke termijn berecht moet worden. In de moord op minister van Staat André Cools is een van de hoofdverdachten zo aan een nieuw assisenproces ontsnapt. Dat kan ons in dit dossier ook overkomen. En dan is het definitief gedaan.”