Oekraïense oorlogsheldin opgepakt in parlement: plande ze een staatsgreep?
Nog maar twee jaar geleden werd de Oekraïense gevechtspiloot Nadia Savtsjenko als een oorlogsheldin onthaald, toen ze na bijna twee jaar gevangenschap in Rusland terugkeerde naar Kiev. Vandaag werd ze in het parlement gearresteerd op verdenking van het maken van terreurplannen.
Sinds haar vrijlating zat Savtsjenko in het Oekraïense parlement, maar haar collega's besloten vandaag haar parlementaire immuniteit op te heffen in verband met de beschuldigingen tegen haar. Volgens procureur-generaal Joeri Loetsenko zijn er "onweerlegbare" bewijzen dat ze plannen had voor een aanslag op het parlement. Ze zou plannen hebben gehad om het gebouw met mortieren onder vuur te laten nemen. Vervolgens zouden de overlevende parlementsleden moeten worden neergemaaid met machinegeweren.
Volksheldin
Savtsjenko groeide uit tot een volksheldin nadat ze in handen was gevallen van de pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne en door hen aan Rusland was uitgeleverd. Daar moest ze voor de rechter verschijnen, omdat ze beschuldigd werd van de dood van twee Russische journalisten die in oorlogsgebied waren omgekomen.
In Oekraïne werd ze als een voorbeeld gezien omdat ze weigerde mee te werken, keer op keer in hongerstaking ging en haar middelvinger naar de Russische rechters opstak, toen ze tot 22 jaar cel werd veroordeeld. Kort na haar veroordeling besloot Moskou haar te laten gaan in ruil voor twee Russische militairen die door het Oekraïense leger gevangen waren genomen.
Savtsjenko was zo populair dat ze werd genoemd als mogelijke kandidaat voor het presidentschap
Savtsjenko was zo populair dat ze werd genoemd als mogelijke kandidaat voor het presidentschap. Maar al snel na haar terugkomst ontpopte ze zich als een lastpak voor de Oekraïense autoriteiten. Ze eiste een onderzoek naar de corruptie bij de overheid en klaagde dat de militairen en de vrijwilligersbataljons aan het front in de steek werden gelaten. Verrassend genoeg begon ze ook buiten de regering om gesprekken met vertegenwoordigers van de pro-Russische separatisten over mogelijkheden om een einde te maken aan het conflict.
Wat haar vooral kwalijk wordt genomen, is dat ze ervoor pleitte de claims op het door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim te laten vallen in ruil voor het herstel van de controle over het rebellengebied.
Explosies
Een week geleden werd Savtsjenko tegengehouden toen ze volgens bewakers van het parlement een revolver en handgranaten in haar tas had. Eerder deze week verklaarde ze nog dat "alle Oekraïners ervan dromen" het kantoor van president Porosjenko, het parlement en het kabinet "op te blazen". "Ik droom ervan de situatie te veranderen met explosies."
Volgens procureur-generaal Loetsenko zou Savtsjenko in de zomer van vorig jaar geprobeerd hebben militairen aan het front over te halen om mee te doen aan een staatsgreep. Savtsjenko zelf zegt dat ze opzettelijk over de "absurde" plannen had gesproken om de situatie in het land aan de kaak te stellen. "De hele politiek in Oekraïne is absurd geworden. Er wordt gestolen, er is criminaliteit, maar wat de regering doet, is meestal lachwekkend."
'De hele politiek in Oekraïne is absurd geworden. Er wordt gestolen, er is criminaliteit, maar wat de regering doet, is meestal lachwekkend'
Eerder deze maand werd Volodymyr Roeban gearresteerd, een man met wie Savtsjenko had samengewerkt bij het arrangeren van een gevangenenruil met de separatisten. De politie had wapens gevonden in de vrachtwagen waarin hij uit rebellengebied terugkeerde. Volgens de autoriteiten zou Roeban plannen hebben gehad voor aanslagen op president Porosjenko en andere Oekraïense topfiguren. Maar Roeban zegt dat de wapens in zijn vrachtwagen zijn gelegd.