Joke (27) maakt haar droom waar en bakt koekjes in omgebouwde garage

Al sinds haar zestiende bakt Joke koekjes. “Ik werkte als jobstudent bij bakker Pierre Claus in Pulderbos (Zandhoven, red.), waar ik ben opgegroeid”, vertelt ze. “Ik heb een tijdje de richting ­hotelmanagement gevold aan de hogeschool, maar die ­studies heb ik niet afgemaakt. Toen ik het aanbod kreeg om voltijds in de bakkerij te starten, zag ik dat meteen zitten.”

Het was daar dat ze - letterlijk - de kneepjes van het koekjes bakken onder de knie kreeg. “Ik heb zelf geen professionele bakkersopleiding gevolgd, maar hielp Pierre wel geregeld met het bakken van taarten en koffiekoeken. Na een tijdje is hij ook ambachtelijk koekjes beginnen te maken, in verschillende vormen en smaken. Toen ik hem daarbij hielp, wist ik dat dat mijn passie ging worden.”

Atelier aan huis

Toen de bakker zijn zaak verkocht, stelde Joke voor om zelf het koekjes bakken voort te zetten. “Dat vond hij een goed idee, want zo bleven zijn recepten bewaard”, zegt Joke. “Ik wou graag zelfstandige worden, mijn ouders zijn dat immers ook.” Voorlopig bakt ze in bijberoep, naast haar deeltijdse job bij ­Horeca Van Zon in Beerse.

Jokes atelier ­bevindt zich in haar eigen woning. ­Samen met haar man Glenn, haar broer, vader en schoon­vader verbouwde ze een van de twee garages om. Het resultaat is een atelierruimte die aan de ­hygiënische voorschriften van een grootkeuken voldoet.

“De auto moet nu maar buiten op de oprit staan. Het is alleszins een ideale werkplaats, hoewel het hier soms wat klein begint te worden”, lacht ze. De buren vonden de komst van een bakkerij in hun buurt alleszins niet erg. “De meesten vinden het hier ­altijd heerlijk ruiken.”

Bol uit de frigo

Dat het best zwaar werk is, merken we wanneer Joke met veel zwier wat bloem, melk en ei op ­tafel gooit en alles begint te kneden tot een stevige massa. Dat deeg gaat vervolgens in de kneedmachine. Grote haken roeren het deeg om tot het bijna hard is. “Omdat deeg een tijd in de koelkast moet opstijven, heb ik gisteren al een voorraad gemaakt”, vertelt ze, terwijl ze een bol uit de ­frigo haalt. “Zo kan ik vandaag demonstreren hoe de koekjes hun vorm krijgen.”

Daarvoor is een hoge machine verantwoordelijk, die in het midden van de ruimte staat. Aan de zijkant hangen enkele ronde mallen waarin verschillende vormen zijn gesneden. Met een groot mes en vooral brute kracht hakt Joke het blok deeg in grote, platte stukken. In de vormmachine plaatst ze de gepaste mal en de stukken deeg kunnen de machine in. “De mal heeft vandaag de vorm van blaadjes, een tekening die ik vaak gebruik in de herfst en de winter”, legt ze uit. “Maar ik heb ­natuurlijk nog andere vormen. Rondjes, gekartelde figuurtjes en halve maantjes. In feite is alles mogelijk.”

Wanneer Joke de machine opzet, komen er aan de andere kant koekjes uitgerold in vier rijen. “Wanneer het deeg onvoldoende stevig is, durven de koekjes uit elkaar te vallen. Dan schraap ik de mislukte vormen er weer af en begin ik ­opnieuw, tot ze perfect zijn. Sommige koekjes maak ik manueel, omdat het deeg niet door de vormmachine kan. Dat vraagt veel tijd, maar ­levert wel mooie exemplaren op.”

Boterkoekjes, muffins en speculoos

Joke bakt de klassieke koekjes die iedereen graag lust. “Van boterkoekjes met gezouten ­karamel tot de typische - en heel populaire - spritskoekjes met een dotje witte of zwarte ­chocolade op. Mijn koekjes zijn voor veel klanten echt nostalgie. Zeker wanneer ze het koekje met het gekonfijte kriekje zien, denken ze weer aan vroeger”, lacht ze. “Daarnaast maak ik ­wafels, speculoos en cakejes. In totaal heb ik een twintigtal varianten. Maar ik wissel geregeld, zodat het voor mij ook leuk blijft. En per ­seizoen probeer ik iets nieuws uit. Zo heb ik nu bladvormige koekjes die ik in chocolade dompel waarna ik er een hazelnootje op doe. Ideaal voor de winter.”

Hoeveel kilogram koekjes er per jaar uit de ­machine rollen, kan Joke niet zeggen. Dat zullen ettelijke kilo’s zijn. Toch zit rondkomen van ­alleen koekjes bakken er voorlopig nog niet in. “Ik doe heel wat werk handmatig en dat is ­arbeidsintensief. Om echt grote hoeveelheden te kunnen ­produceren, moet ik investeren in een grotere machine. Maar die kost handenvol geld”, legt ze uit.

Niet al het deeg dat Joke vastpakt, verandert in perfecte koekjes. “Meestal schrijf ik de ­recepten op, anders vergeet ik de juiste hoeveelheden. Maar bij het ex­perimenteren wil er weleens een portie mislukken. Wat te veel suiker, te weinig zout... Het is snel gebeurd. Tijdens het bereiden probeer ik vooral veel te proeven. Moet er wat meer citroen in? Of zit er te weinig kaneel in het speculooskoekje? Dat is een beetje zoeken. Het gebeurt dat ik een volledige lading deeg in de vuilnisbak moet kieperen. Jammer van het tijdverlies natuurlijk”, zegt ze.

Buurvrouw

Joke is ondertussen al zo geroutineerd in het koekjes bakken dat ze er een uitdaging bij wou nemen. “En wat past er beter bij koekjes dan chocolade?”, lacht ze. “Sinds vorig jaar ben ik een cursus chocoladebewerker aan het volgen in Geel. In het begin leerden we vooral de chocolade kennen en eenvoudige chocoladen producten maken. Sinds dit jaar proberen we echte beeldjes en andere stukken in chocolade te maken. Zo heb ik onlangs truffels aan mijn assortiment toegevoegd. Daarnaast volg ik nog een cursus boterkoekjes bakken. Ik leer graag bij en doe alles met evenveel goesting.”

Na twee jaar heeft Joke haar ­afzetmarkten in de Kempen al gevonden. Zo krijg je onder meer bij koffiebar Breek in Turnhout een van haar zoetigheden bij de koffie en in streekproductenwinkel ­Belartisan kan je een cadeauverpakking met koekjes kopen. Ook bij cadeauwinkel Aroma in Turnhout en Franken Agro in Mol vind je haar producten.

Het verdeelpunt het dichtst bij huis ligt gewoon vlak naast Jokes deur, in de zelfbedieningswinkel van de Zwaluwhoeve. Die wordt gerund door haar buurvrouw Jade Willems. “We produceren allebei lekkere, ambachtelijke producten. Waarom zouden we dus niet samenwerken? Zij verkoopt zuivelproducten als rijstpap en ijs, ik heb er een plank voor mijn producten.”

De twee maakten deze zomer zelfs hun eigen versie van roomijs tussen twee wafeltjes. “Er ­waren wel wat fietsers die graag een kleine portie ijs in de winkel kochten”, legt Jade ons uit wanneer we in het buurtwinkeltje staan. “Zo zijn we op het idee gekomen om samen iets ­lekkers te maken: ijs tussen twee wafeltjes. En voor dat koekje moest ik natuurlijk niet ver zoeken. Joke en ik vullen elkaar perfect aan en we werken allebei ambachtelijk.”

Het duurde wel even voor het perfecte galetje vorm kreeg. “Een koekje maken dat bij zo’n ijs hoort, is niet zo makkelijk”, zegt Joke. “Het moet immers ook in de diepvriezer nog krokant blijven. Ik heb verschillende recepten moeten proberen voor ik bij de ideale samenstelling uitkwam.”

Eigen automaat als kerstcadeau

Sinds kort is Joke ook in Vandeboer.be gestapt: een onlinewebshop waar lokale producenten hun waar kunnen verkopen. “Ze leveren aan huis of je kan je bestelling in een afhaalpunt in de Kempen gaan oppikken.”

Al is Jokes meest originele verkooppunt ongetwijfeld haar persoonlijke koekjesautomaat in ­Pulderbos. “Een kerstcadeautje van mijn ouders. Ze vonden dat iedereen in het dorp mijn koekjes moet kunnen eten. Mijn vader is online op zoek gegaan naar een exemplaar en plots stond die machine op de Kleinheide, vlak voor mijn ouderlijk huis”, lacht ze. “Daar kan je mijn zand- en ­boterkoekjes, speculaas en botercakejes 24 uur per dag kopen. Zelfs om 22 uur komen er nog mensen een muffin of koekje kopen. Maar ook wie een geschenkje nodig heeft kan er langsgaan, want er zitten ook cadeauverpakkingen in. De verkoop loopt alleszins buitengewoon goed.”

Momenteel is Joke volop bezig met cadeauverpakkingen voor de feestdagen. “Zeker het najaar is een heel goede periode. Eerst is er Sinterklaas en dan volgen Kerstmis en Nieuwjaar. Ik heb meerdere doosjes en maak er echt werk van om de koekjes mooi te verpakken”, lacht ze. “Dat duurt wat langer, maar ik vind het de moeite. Een mooie presentatie maakt het helemaal af!”

Aan de muur hangt een tiental gekleurde linten en op de tafel staan al wat afgewerkte dozen klaar voor de geschenkenwinkels. “Mensen kunnen ook bestellingen doen met gepersonaliseerde koekjes voor geboortes of communiefeesten. Alleen verkopen vanuit mijn atelier doe ik niet. Het moet hier hygiënisch blijven. Ik ben dus de enige die hier binnen mag. Buiten Glenn en mijn moeder die vaak een handje komt toesteken”, zegt ze. “Wie iets wil bestellen, doet dat best via Facebook.”