Direct naar artikelinhoud

De wetenschap is eruit: het gedraai aan de klok is nergens goed voor

In de nacht van zaterdag op zondag gaat de klok weer een uur achteruit. Maar waarom verzetten we de klok eigenlijk elk half jaar? Uit onderzoek blijkt dat het meer nadelen dan voordelen heeft.

De wetenschap is eruit: het gedraai aan de klok is nergens goed voor
Beeld Colourbox

De zomertijd is ooit bedacht om energie te besparen: 's avonds later de zon onder betekent dat de lamp minder vroeg aan hoeft. Maar een reeks studies toont aan dat nauwelijks sprake is van besparing. Zo ontdekten onderzoekers in de Amerikaanse staat Indiana, waar zomertijd pas in 2006 werd ingevoerd, dat bezuiniging op licht niet opwoog tegen extra gebruik van airconditioning en verwarming.

Uit een rapport van de Europese Commissie uit 2014 bleek dat het op zijn minst twijfelachtig is of zomertijd energiebesparing oplevert. Sommige Europese studies vinden een marginale besparing, andere helemaal geen. Mogelijke nadelen zijn er wel. Zo zou in de week na ingang van de zomertijd mogelijk een hoger risico zijn op auto-ongelukken en hartinfarcten.

Wintertijd, als we een uurtje extra slaap krijgen, lijkt het probleem niet. Dan schakelt vrijwel iedereen eenvoudig om, stelt hoogleraar chronobiologie Domien Beersma (Rijksuniversiteit Groningen). 'Maar als in het voorjaar de klok vooruit gaat, kunnen mensen er wel last van hebben, vooral avondmensen.' Hun biologische klok geeft sowieso al vrij laat een seintje dat het bedtijd is. Onder invloed van licht wordt dat versterkt.  

'Als het langer licht is, kunnen avondmensen niet om tien uur naar bed. Dan vallen ze toch niet in slaap.' Sommigen hebben volgens Beersma weken last van de verandering, een enkeling de hele zomer. Andersom kunnen juist ochtendmensen het komende week zwaar krijgen als ze avonddiensten moeten draaien, voegt Neurowetenschapper Raymond van Ee (Radboud Universiteit) toe.

Eigenlijk kunnen we voortaan dus beter van de klok afblijven.

Stop met het gedraai aan de klok

Dit weekeinde gaat de klok weer een uur achteruit, maar waarom toch? Het verzetten van de klok is nergens goed voor, het kan zelfs schadelijk zijn.


Alles over de wintertijd

Wie is toch die man aan wie we de zomer- en wintertijd te danken hebben?
Toen William Willett ruim een eeuw geleden op een vroege zomerochtend op zijn paard door de bossen reed, viel het hem op dat alle gordijnen nog dicht waren. Zonde van het daglicht, dacht hij. Waarom zetten we de klok niet een uur vooruit?

Vijf argumenten om de wijzers van de klok niet terug te draaien
Er gebeuren meer ongelukken op de weg, we voelen ons er miserabel door en het leidt tot meer elektriciteitsverbruik: waarom schaffen we de wintertijd niet gewoon af? 

Waarom de files in november erger zijn dan anders
Door een combinatie van regen en de wintertijd is november al jaren de drukste filemaand. Van de tien drukste ochtend- en avondspitsen waren er in 2016 negen in november