Live Gaza | Minister Benny Gantz stapt uit Israëlische oorlogskabinet: “Netanyahu belet ons om echte overwinning te boeken”

Niet alleen minister Benny Gantz kondigde zondagavond zijn ontslag aan. Ook een hooggeplaatste militair van het Israëlische leger laat weten dat hij zijn functie wil neerleggen. Dat blijkt uit een brief die het leger publiceerde. De militair zei dat hij had "gefaald" om de Israëliërs te beschermen op 7 oktober, de dag waarop de extremistische Palestijnse beweging Hamas een terreuraanval uitvoerde op Israëlisch grondgebied. Die aanval betekende het begin van de oorlog.

"De commandant van het 143e regiment, brigadier-generaal Avi Rosenfeld, heeft zijn oversten ingelicht dat hij zijn functie wil neerleggen", stelde het leger in een verklaring. Zijn missie zou in een "nabije toekomst" eindigen. 

"Iedereen moet zijn verantwoordelijkheid nemen, en ik was de verantwoordelijke van regiment 143", schrijft de militair in zijn ontslagbrief. De man was verantwoordelijk voor de bescherming van gebieden in de buurt van de Gazastrook. 

In april stapte ook al het hoofd van de Israëlische militaire inlichtingendienst op. Generaal Aharon Haliva, die een militaire carrière van 38 jaar op de teller had, deed dat omdat hij er naar eigen zeggen "niet in geslaagd is de Hamas-aanval op 7 oktober te voorkomen". Haliva was de eerste hooggeplaatste Israëlische figuur die opstapte sinds 7 oktober 2023.

Benny Gantz, minister in het Israëlische oorlogskabinet, is zoals verwacht opgestapt uit de regering. Hij maakte het nieuws zondagavond officieel. Gantz, oud-legerstafchef, verlaat de regering uit onvrede over de plannen met de Gazastrook na de oorlog. 

"Netanyahu belet ons om een echte overwinning te boeken. Daarom verlaten we vandaag de eenheidsregering met een zwaar gemoed", verklaarde de rivaal van Netanyahu in een televisietoespraak, die op voorhand was aangekondigd. 

Gantz is de leider van de centrumrechtse Partij van Nationale Eenheid en is oud-minister van Defensie. De oppositieleider stapte in een noodregering na de Hamas-aanval van 7 oktober 2023. Gantz dreigde er midden mei mee uit de noodregering te stappen als premier Benjamin Netanyahu niet met een concreet plan kwam voor het naoorlogse Gaza. Gantz gaf Netanyahu tot zaterdag de tijd. Hij zou ook op zaterdag zijn ontslag indienen, maar stelde zijn speech uit naar zondag, omdat er zaterdag een grootschalige Israëlische operatie in Gaza plaatsvond. Daarbij werden vier gijzelaars bevrijd en kwamen tal van Palestijnen om.

De partij van Gantz wil dat er nieuwe parlementsverkiezingen uitgeschreven worden. De Partij van Nationale Eenheid diende op 30 mei een wetsvoorstel in om de Knesset te ontbinden.

Volgens de al-Qassam-brigades, de gewapende vleugel van Hamas, zijn drie Israëlische gijzelaars omgekomen tijdens een Israëlische operatie waarbij vier gijzelaars bevrijd werden. Dat zeggen ze in een videoboodschap op Telegram. 

De groepering gaf geen namen vrij, maar zei wel dat een van de drie een Amerikaanse burger zou zijn. Op de video waren drie lichamen te zien. "Jullie gijzelaars zullen niet mogen gaan tot onze gevangenen worden vrijgelaten", klonk het nog.
 
Israël kon zaterdag vier gijzelaars bevrijden bij een operatie in het vluchtelingenkamp al-Nuseirat, in het centrum van Gaza. Volgens het ministerie van Volksgezondheid van Gaza zijn daarbij 274 Palestijnen omgekomen. Hamas zei zaterdag al dat ook andere gijzelaars omgekomen waren bij de aanval, maar dat werd door Israël weggewuifd als een leugen.

De Houthi-rebellen uit Jemen hebben zondag de aanval op schepen voor de kust van het land opgeëist. Een Brits maritiem beveiligingsbedrijf meldde eerder dat er op twee schepen brand uitbrak nadat ze waren beschoten. 

Sinds november voeren de door Iran gesteunde rebellen uit Jemen aanvallen uit op schepen in de Rode Zee die volgens hen banden hebben met Israël. Zo willen ze hun solidariteit betuigen met de Palestijnen in de Gazastrook.

Een militaire woordvoerder van de Houthi's laat op X weten dat de rebellen twee schepen hadden aangevallen van bedrijven die hun richtlijnen om geen Israëlische havens aan te doen, hadden overtreden. Het zou gaan om de schepen MSC Tavvishi, onder Liberiaanse vlag, en Norderney, dat onder de vlag van Antigua en Barbuda vaart. De Houthi's zeiden dat ze ook een Brits oorlogsschip onder vuur hadden genomen, maar die aanval werd niet bevestigd. 

Persbureau Reuters meldt dat Israëlische troepen Centraal-Gaza blijven bestoken en dat Israëlische tanks verder zijn opgerukt in Rafah, aldus bewoners en Hamas-media.

Drie Palestijnen werden gedood en verschillende anderen raakten gewond bij een Israëlische luchtaanval op een huis in Al-Bureij in Centraal-Gaza eerder vandaag, terwijl tanks het nabijgelegen Al-Maghazi en Al-Nuseirat beschoten.

Tanks rukten eerder vandaag ook op naar twee nieuwe wijken van Rafah, in een duidelijke poging om de oostelijke kant van de stad te omsingelen. 

Ten minste 274 Palestijnen zijn gedood en 698 zijn gewond geraakt bij Israëlische aanvallen op het vluchtelingenkamp Al-Nuseirat in het centrum van Gaza op zaterdag. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid van Gaza op zondag. Eerder stond de teller op 210 doden. Het Israëlische leger heeft het over 90 doden.

Terwijl de Israëli's de redding van de vier gijzelaars vierden, veroordeelde de EU de “ontstellende” berichten over een bloedbad onder Palestijnse burgers. Het door Hamas geleide mediabureau in Gaza zegt dat het dodental van de Israëlische reddingsmissie nu op 210 staat.

EU-buitenlandchef Josep Borrell zei: "De berichten uit Gaza over een nieuw bloedbad onder burgers zijn weerzinwekkend. Wij veroordelen dat ten scherpste. Er moet onmiddellijk een einde komen aan dit bloedbad." In een eerder bericht op X zei Borrell: “We delen de opluchting van hun families en roepen op tot de vrijlating van alle resterende gijzelaars.”

Persbureau AP kon meer info vergaren over de bloederige reddingsmissie in Gaza gisteren, waar volgens de Palestijnse autoriteiten maar liefst 210 burgers om het leven kwamen. Vier Israëlische gijzelaars werden bevrijd. 

Israëls militaire woordvoerder, viceadmiraal Daniel Hagari, vertelde verslaggevers dat de militaire inlichtingendienst had vastgesteld dat de gijzelaars werden vastgehouden in twee appartementen, ongeveer 200 meter van elkaar verwijderd, in het hart van het Nuseirat-kamp. Hij zei dat de strijdkrachten herhaaldelijk hadden getraind op een model van de flatgebouwen.

Hagari stelde dat de troepen gelijktijdig op klaarlichte dag beide appartementen binnenvielen. Toen ze naar beneden gingen, kwamen ze zwaar onder vuur te liggen, aldus Hagari, onder meer door gewapende mannen die raketgranaten afvuurden. Volgens Hagari reageerde het leger daarop uit zelfverdediging.

De speciale VN-rapporteur voor de mensenrechtensituatie in de bezette Palestijnse gebieden zei dat de vrijlating van vier Israëlische gijzelaars niet ten koste hoefde te gaan van honderden Palestijnse mensenlevens.

"Opgelucht over de vrijlating van de gijzelaars," schreef Francesca Albanese op X, "maar Israël had acht maanden geleden alle gijzelaars levend en ongeschonden kunnen bevrijden, toen een eerste staak-het-vurenplan op tafel werd gelegd." 

"Israël weigerde dat zodat het kon doorgaan met de vernietiging van het Palestijnse volk. De genocidale intentie werd omgezet in actie. Israël heeft gijzelaars gebruikt om het doden, verwonden, verminken en uithongeren van Palestijnen in Gaza te legitimeren." 

In Israël hebben zaterdag na de bevrijdingsactie van het Israëlische leger opnieuw tienduizenden Israëli's betoogd voor een akkoord met Hamas over de vrijlating van de 120 personen die nog gegijzeld worden in de Gazastrook.

Volgens lokale media daagden bij de voornaamste betoging in Tel Aviv tienduizenden mensen op. Maar ook in Haifa en Jeruzalem bliezen duizenden mensen verzamelen. Het gaat om critici van de regering van premier Benjamin Netanyahu. Ze eisen een deal over de vrijlating en vervroegde verkiezingen. Ook in Caesarea, Beër Sjeva en vele andere plaatsen trokken mensen de straat op.

Het massaprotest houdt al maanden aan. De zoon van een man die in gevangenschap gedood werd, vroeg in een toespraak vergiffenis voor het falen van het land, en vroeg Netanyahu om zijn vader en alle andere gijzelaars te bevrijden. Het Israëlische leger had onlangs meegedeeld dat de gijzelaar in kwestie en drie anderen overleden zijn.

Volgens de Israëlische media kwam het in Tel Aviv tot een confrontatie met de politie toen betogers een snelweg wilden blokkeren. De politie zette het waterkanon in.

Een woordvoerder van de gewapende tak van Hamas meldt dat verschillende Israëlische gijzelaars gedood zijn tijdens de actie gisteren. Die uitspraak kon nog niet geverifieerd worden. 

Bij een grootschalige reddingsactie heeft Israël zaterdag vier gijzelaars bevrijd. Daarbij stierven volgens Hamas 210 Palestijnse burgers. Het Israëlische leger heeft het over 90 doden. 

De president van de Palestijnse Autoriteit, Mahmoud Abbas, heeft opgeroepen tot een spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad over "de bloedige moordpartijen in het vluchtelingenkamp Nuseirat" in de Gazastrook. Hij heeft het volgens het officiële Palestijnse persbureau WAFA over honderden doden bij aanvallen door Israël op Nuseirat en omgeving. Israël bevrijdde daarbij vier gijzelaars.

President Abbas zou intensieve diplomatieke contacten voeren met "Arabische en internationale belanghebbenden" om zo'n spoedzitting bijeen te roepen. Die moet een antwoord bieden op de "aanhoudende Israëlische agressie tegen het Palestijnse volk" en Israël onder meer dwingen om gehoor te geven aan de oproepen voor een onmiddellijk staakt-het-vuren. Israël gebruikt volgens Abbas "het internationale zwijgen en de steun van de Verenigde Staten om door te gaan met het plegen van misdaden die alle internationale resoluties en al het internationale recht schenden".

Na de militaire operatie waarbij vier Israelische gijzelaars bevrijd werden, reageerde premier Benjamin Netanyahu strijdbaar: “Jullie hebben bewezen dat Israël niet buigt voor terrorisme en creatief en met een grenzeloze moedigheid optreedt om onze gijzelaars terug naar huis te brengen”, zo richtte hij zich in een persbericht tot het leger. “We zullen niet opgeven zolang we niet in onze missie geslaagd zijn en al onze gijzelaars, de levenden en de overledenen, naar huis zullen brengen”. Naar schatting zijn er nog zo’n kleine 120 gijzelaars achter, maar een derde van hen zou intussen om het leven gekomen zijn in het oorlogsgeweld. 

Ook Hamas reageerde op de bevrijdingsoperatie door te stellen dat het nog steeds een groot aantal gijzelaars heeft en dat dat er ook nog meer kunnen worden. 

Volgens de autoriteiten in Gaza heeft Israel bij bevrijdingsoperatie van de vier Israelische gijzelaars een "ongeziene brutale aanval" op het Nuseirat vluchtelingenkamp uitgevoerd. De straten zouden bezaaid liggen met doden en gewonde burgerslachtoffers. 210 Palestijnen zijn om het leven gekomen en meer dan vierhonderd mensen raakten gewond. 

De toestand in het Al-Aqsa ziekenhuis, zowat het enige nog functionerende ziekenhuis in de regio,  noemen ze "catastrofaal" en het riskeert nog erger te worden. Het ziekenhuis heeft nog één generator. Als die uitvalt en er geen elektriciteit meer is, wacht ons een "echte ramp", zo klinkt het. Al-Aqsa kan de stroom aan mensen die hulp zoeken nu amper nog aan. 

De Israëlische oorlogsminister Benny Gantz had aangekondigd dat hij zaterdagavond een toespraak en persconferentie zou houden. Vermoed werd dat hij daarin zijn ontslag uit de Israëlische regering zou bekend maken. Met de bevrijding van de vier gijzelaars zijn de plannen uitgesteld.  
Benny Gantz is de leider van de centrumrechtse Partij van Nationale Eenheid en is oud-minister van Defensie in Israël.  Na de Hamas-aanvallen van 7 oktober was hij in de regering van Netanyahu gestapt. Samen met Gadi Eisenkot maakte hij deel uit van een aanvullend oorlogskabinet. Half mei had hij een ultimatum gesteld tot 8 juni: tegen dan moest de premier een zespuntenplan aanvaarden, dat onder meer de terugkeer van de Israëlische gijzelaars en een realistisch toekomstscenario voor Gaza voor ogen had.

Als Gantz dus een van de komende dagen toch daadwerkelijk het oorlogskabinet verlaat, leidt dat dus niet automatisch tot de val van Netanyahu’s regering. Wel wordt zo’n stap gezien als de voorbode van nog meer turbulentie in zowel de Israëlische politiek als de Israëlische straten. Netanyahu’s Likoed-partij had Gantz donderdag al ene veeg uit de pan gegeven: “Tijdens een oorlog heeft Israël eenheid nodig”, klonk het. 

Het Israëlische leger heeft vier gijzelaars levend bevrijd in het centrum van de Gazastrook. Dat meldt het IDF.  Het leger, de Israelische politie en de veiligheidsdiensten hadden een grootschalige reddingsactie opgezet vanuit twee plekken in Nuseirat, in centraal Gaza.

Noa Argamani (25), Almog Meir Jan (21), Andri Kozlov (27) en Shlomi Ziv (40), drie mannen en een vrouw, werden op 7 oktober ontvoerd door Hamas op het Nova-festival in het zuiden van Israël. Argamani is de bekendste van de vier. Van haar kwamen eerder al videoboodschappen naar buiten. Na haar vrijlating circuleerde op X al een filmpje van de hereniging met haar vader. 
 
Volgens Al-Jazeera ging de reddingsoperatie gepaard met zware aanvallen op het het vluchtelingenkamp Nuseirat in Centraal-Gaza. Ze hebben het over een "ongeziene brutale aanval". Er zouden tientallen mensen om het leven gekomen zijn. 

Colombia is van plan om de export van steenkool naar Israël stop te zetten. Ze willen Israel zo onder druk zetten om de oorlog in Gaza te stoppen. De Colombiaanse ministers van Buitenlandse zaken, Energie, Handel en Financiën hebben daar vrijdag een wetsontwerp voor opgesteld. Dat zou in werking treden zodra president Gustavo Petro zijn handtekening zet. Petro is nu nog op rondreis in Europa. 

Colombia is Israels belangrijkste leverancier van steenkool. Vorig jaar was de export goed voor zo'n 450 miljoen dollar. Dat bedrag komt op conto van twee bedrijven: Drummond Company Inc., gevestigd in Alabama, en Glencore Plc. 
Steenkool tekent normaal gezien voor een vijfde van de stroomproductie in Israel. Verwacht wordt dat dat aandeel volgend jaar zal dalen tot drie procent. 

Colombia en Israel hielden er tot aan de oorlog in Gaza erg goede relaties op na. Die vertaalden zich onder meer in 2020 in vrijhandelsverdrag. De jongste maanden verkilde de band tussen beide landen.  Petro beschuldigt Israel van genocide en de Israelische premier Netanyahu omschreef Petro op zijn beurt als "een antisemitische aanhanger van Hamas". In mei bliezen ze  de diplomatische relaties op.

De Nederlandse universiteiten zijn niet van plan hun samenwerking met alle Israëlische partners stop te zetten, schrijven ze in een brief in de krant Trouw. De rectoren van de vijftien universiteiten laten daarin weten "de individuele academische vrijheid van onderwijs en onderzoek" te beschermen.

Op veel universiteiten vonden de afgelopen tijd protesten plaats, waarin studenten eisten dat de onderwijsinstellingen de banden met Israël verbreken. Dat ontaardde in een aantal gevallen in vernielingen. "Dit betreuren wij ten zeerste", aldus de universiteiten. "Niettemin: de vraag achter al deze protesten is legitiem: hoe verhouden wij ons tot onze zusterinstellingen in gebieden waar zich een grootschalig conflict afspeelt?"

Daarover schrijven de rectoren: "Als de in het academische ethos verankerde waarden, met de mogelijkheid tot een open en academisch debat als minimale vereiste, samenwerking met Israëlische en Palestijnse universiteiten niet in de weg staan, zien wij geen reden om die banden te heroverwegen of te verbreken. Wij vinden het belangrijk kritische Israëlische wetenschappers niet te isoleren, net zo goed als wij er sterk aan hechten onze Palestijnse collega's te steunen."

De universiteiten laten verder weten dat zij "sowieso" nooit banden met een heel land zullen verbreken, tenzij de overheid dat oplegt, zoals bij Rusland het geval was. In de brief schrijven ze zich te houden aan een protocol waarbij ze zusterinstellingen die kernwaarden schenden daarop aanspreken, en zich van deze organisaties distantiëren "als zo'n gesprek niet mogelijk blijkt". (belga)

Israël is er vrijdag van op de hoogte gebracht dat het is toegevoegd aan de 'lijst van de schande' van de Verenigde Naties over de rechten van kinderen in conflicten. De Israëlische ambassadeur bij de VN heeft dat bekendgemaakt. Hij zei dat hij "geschokt" was door de beslissing van VN-secretaris-generaal Antonio Guterres en dat ze hem "deed walgen".

De secretaris-generaal van de VN publiceert elk jaar een rapport over schendingen van de kinderrechten in een twintigtal conflictgebieden in de wereld. Daar wordt een lijst van de verantwoordelijken van de schendingen aan toegevoegd, die de 'lijst van de schande' werd gedoopt. De schendingen omvatten het doden, verminken, rekruteren en ontvoeren van kinderen en seksueel geweld op kinderen.

Het volgende rapport wordt eind juni verwacht. De Israëlische ambassadeur bij de VN, Gilad Erdan, zei dat de kabinetschef van Guterres hem had laten weten dat Israël op de lijst is gezet.

Demonstranten hebben zich verzameld voor de Duitse ambassade in Tel Aviv om van de Duitse regering te eisen de wapenexport naar Israël stop te zetten.

Bij de ingang van de ambassade hielden demonstranten borden vast met slogans als: “Stop met het bewapenen van Israël”, “Hebben jullie niet genoeg bloed aan je handen?” en “Sta voor één keer aan de goede kant van de geschiedenis”. Ze scandeerden ook: “Duitsland, je kunt je niet verbergen, je bent medeplichtig aan genocide.”

De Israëlische politie verwijderde de demonstranten met geweld en hield vijf personen aan.