Oordeel: waarschijnlijk
Het AD schreef begin oktober dat chocolade weleens zou kunnen helpen bij het versterken van je immuunsysteem en volgens de website Welingelichte Kringen is chocolade hartstikke gezond. De reden voor deze berichten is dat Duitse onderzoekers zouden hebben ontdekt dat er significante hoeveelheden vitamine D in chocolade zitten. Maar is dat echt zo?
Waar komt het vandaan?
In september werd er inderdaad een wetenschappelijk artikel over chocolade en vitamine D gepubliceerd. Duitse onderzoekers bekeken de hoeveelheid vitamine D in cacaobonen en cacaoboter, en analyseerden in Duitse supermarkten verkrijgbare chocoladerepen, chocoladepasta en chocolademelk.
Vitamine D is volgens het Voedingscentrum nodig voor sterke botten en tanden. Daarnaast is vitamine D ook van belang voor het immuunsysteem en de spieren. Er zijn twee soorten vitamine D: vitamine D3 en D2. Vitamine D3 maak je zelf aan onder invloed van zonlicht en zit in dierlijke producten, zoals vette vis en eieren. Vitamine D2 wordt gevormd in sommige paddenstoelen en een aantal andere soorten schimmels. Beide varianten vervullen dezelfde functie in het lichaam.
Het was al bekend dat in chocoladerepen mogelijk een minieme hoeveelheid vitamine D3 zit. Dit komt volgens de Duitse onderzoekers doordat er melk in chocolade zit en melk een dierlijk product is dat kleine hoeveelheden vitamine D3 kan bevatten. Vitamine D2 komt volgens de meeste voedingstabellen niet in chocolade voor. Dit laatste wordt nu betwist.
Hoe kan vitamine D2 in chocolade komen?
In 1935 hadden wetenschappers al het idee dat vitamine D2 in chocolade moest zitten. De reden hiervoor is dat cacaobonen na het oogsten eerst een aantal dagen gefermenteerd worden om de bittere smaak van de chocolade te verwijderen. Vervolgens worden de bonen zo'n twee weken onder de zon gedroogd.
Het is volgens de onderzoekers waarschijnlijk dat de cacaobonen tijdens het fermenteren worden besmet met onschuldige schimmels, waardoor de stof ergosterol in de cacao komt. Deze stof kan onder invloed van zonlicht worden omgezet in vitamine D2.
Het resultaat van het nieuwe Duitse onderzoek was inderdaad dat er in pure chocolade een significante hoeveelheid vitamine D2 zit. In witte- of melkchocolade komt vitamine D2 in veel kleinere hoeveelheden voor.
Klopt het?
Martijn Katan, emeritus hoogleraar Voedingsleer aan de VU, vertelt dat er inderdaad vitamine D2 in pure chocolade kan zitten. Hoeveel vitamine D er in chocolade zit, kan wel flink wisselen. De omstandigheden waaronder de bonen gefermenteerd en gedroogd zijn, zijn heel bepalend voor de hoeveelheid vitamine D. En je weet dus niet hoeveel vitamine D er in jouw reep chocolade zit. "Misschien eet je je ongans aan chocola waar helemaal geen vitamine D in zit."
Het Voedingscentrum vertelt dat één onderzoek voor hen nog geen bewijs is dat er vitamine D in chocolade zit.
"Er zullen meerdere onderzoeken moeten komen die hetzelfde aantonen als dit ene onderzoek, en die getallen zullen in betrouwbare databases terecht moeten komen voordat wij vinden dat is aangetoond dat er inderdaad vitamine D in chocola zit. Het is belangrijk dat onderzoek altijd herhaald wordt, want het kan namelijk zo zijn dat er in dit ene onderzoek iets fout is gegaan of er iets niet klopt aan het onderzoek."
Chocolade vervanger voor vette vis?
Maar als het klopt dat er vitamine D in chocolade zit, kunnen we dan voortaan net zo goed chocolade eten als vette vis? Nee, vette vis is nog steeds een stuk gezonder dan chocolade. Er zit volgens Katan per 100 kilocalorieën sowieso een stuk meer vitamine D in margarine of vis dan in chocolade.
Ook de Duitse onderzoekers adviseren in het persbericht niet om nu opeens je volledige vitamine D-behoefte uit chocolade te halen. "Dit is door de suiker en het vet in chocolade extreem ongezond".
Conclusie
Er zijn inderdaad sterke aanwijzingen dat chocolade een bron van vitamine is. Duitse onderzoekers vonden in één onderzoek significante hoeveelheden vitamine D in chocolade. Daarnaast werd de theorie over vitamine D in chocolade al in 1935 gepubliceerd. Toch is er nog meer onderzoek nodig om vast te stellen of ook in de in Nederland verkochte chocolade betekenisvolle hoeveelheden vitamine D zit. Chocolade is vanwege vet en suiker in ieder geval niet gezond.
We beoordelen de stelling 'chocolade is een bron van vitamine D' als waarschijnlijk.
Heb jij een bericht of bewering gezien waarvan je de juistheid betwijfelt? Mail naar factcheck@nu.nl en dan gaan wij ermee aan de slag.