‘Dit bewijst dat Europa werknemers beschermt’

Gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde plaats vanaf dag 1, waarbij onkosten voor overnachting, transport, voeding en materieel niet meer worden afgetrokken van het loon. Dat is het basisprincipe van de doorbraak inzake gedetacheerden (werknemers die in een ander EU-land een dienst verrichten) die de ministers van Arbeid maandag in Luxemburg normaal goedkeuren.Nu mogen de werkgevers van de gedetacheerde in het thuisland nog het minimumloon betalen, wat leidt tot sociale dumpingpraktijken in landen als België, Frankrijk, Nederland en Duitsland. Voor Europees commissaris voor Sociale Zaken Marianne Thyssen (CD&V) valt de vergadering maandag te vergelijken met een cruciaal examen voor het hoofdvak. Daarna kunnen de onderhandelingen beginnen met het Europees Parlement. Pas als ze dit dossier rondkrijgt, zal ze haar termijn in Brussel als geslaagd kunnen beschouwen.‘Er zijn veel obstakels geweest, maar ik heb die één voor één uit de weg geruimd’, zegt Thyssen. Vooral de landen uit Centraal- en Oost-Europa gingen in het verzet: zij vrezen dat ze het concurrentievoordeel voor hun arbeiders zullen verliezen.‘Toen ik eraan begon, voorspelden velen dat ik met mijn hoofd tegen de muur zou lopen. Maar we zijn er voor gegaan en streven naar een akkoord met het Parlement tegen volgende zomer. Dit is het bewijs dat Europa beschermt en dat er geen tweederangswerknemers zijn. De interne markt is geen jungle: dat geldt ook voor de arbeidsmarkt. Het sociale Europa leeft.’Spanje moet mee aan boordToch belooft het maandag nog een lange vergadering te worden, want er blijven voor de ministers nog drie knelpunten over.? Thyssen stelt voor om de maximumduur van een detachering vast te leggen op 24 maanden. Het Franse Front National maakte van de sociale dumping een thema tijdens de verkiezingscampagne. Daarom legde president Emmanuel Macron na zijn aantreden de lat nog hoger: hij pleitte voor een maximumduur van 12 maanden en krijgt daarvoor onder meer de steun van België. ‘Zoals tapijthandelaars zullen we ergens tussenin landen’, liet een Europese diplomaat zich ontvallen.? De lidstaten die tegen dit voorstel zijn, dringen aan op een overgangsperiode van vijf jaar om de richtlijn om te zetten in nationaal recht – de normale termijn is twee jaar.? Verschillende lidstaten met een sterke transportsector, waaronder Spanje, eisen een speciale regeling voor hun truckers.Het lijkt uitgesloten dat de landen uit Oost-Europa maandag hun verzet zullen laten varen – al stellen Tsjechië en Slovakije zich minder hard op dan Hongarije en Polen. Daarom zal er een stemming bij gekwalificeerde meerderheid aan te pas komen. Om aan genoeg stemmen te komen, hebben de voorstanders de steun nodig van Spanje en zullen ze dus een compromis moeten sluiten voor de transportsector.Vlaamse bouwvakker in de kou?Thyssen maakt zich sterk dat de nieuwe regels een verschil zullen maken voor de strijd tegen sociale dumping en sociale fraude. ‘Duidelijke regels maken fraudebestrijding makkelijker. Sinds juni 2016 is er al een nieuwe handhavingsrichtlijn van kracht die de strijd tegen de sociale fraude opgevoerd heeft. Hopelijk bereiken we maandag ook een akkoord over de versterking van de samenwerking tussen lidstaten om zwartwerk en sociale fraude aan te pakken.’Toch is er kritiek. Europarlementslid Helga Stevens (N-VA) pleit voor een maximale duur van de detachering van zes maanden voor risicosectoren zoals de bouw of de schoonmaak. ‘Europa laat de Vlaamse bouwvakker in de kou staan’, verklaarde ze.Thyssen reageert kortaf: ‘Ik nodig iedereen uit die niet akkoord gaat om zelf een akkoord te vinden, want we hebben minstens een gekwalificeerde meerderheid nodig.’ Ook de Belgische regering, waartoe de N-VA behoort, dringt niet aan op zo’n speciale behandeling voor de bouwsector.Veel heisa en verzetWerkgeversorganisaties, onder meer in België, stellen dat de hele regeling niet zo’n verschil zal maken, omdat de sociale zekerheidsbijdragen tot 24 maanden nationaal blijven en lager liggen in de meeste landen van Centraal-Europa – al wordt dat verschil in bijvoorbeeld Tsjechië snel kleiner. Er blijft dus een loonvoordeel bestaan voor de meeste gedetacheerden.‘De Europese werkgevers van BusinessEurope waren tegen dit voorstel en vonden dat alles moest blijven zoals het was’, zo reageert Thyssen. ‘Maar als het geen verschil uitmaakte, zou er niet zoveel heisa en verzet rond geweest zijn.’