“Onze derde klepper”, zegt Gert Robijns, die opgetogen is over de komst van René Daniels naar zijn Haspengouwse habitat. De Eindhovense artiest was een vertegenwoordiger van de generatie die taal en beeld in elkaar liet overvloeien, zoals bij Marcel Broodthaers. “Met zijn lichte penseeltoets, zijn intelligentie, ironie en minachting voor heersende gewoonten vernieuwde hij de figuratieve schilderkunst”, zegt curator Ulrich Loock. Daniels werd een internationale ster, maar een hersenbloeding maakte op kerstavond 1987 een abrupt einde aan zijn beloftevolle carrière. Hij was pas 37.

Hij raakte verlamd aan één zijde en ook zijn spraakvermogen werd aangetast. Hij schilderde bijna twintig jaar niet meer, maar in 2006 pakte hij ondanks zijn motorische beperkingen de draad weer op. Nu werkt hij vooral met viltstiften en – zij het minder vaak – olieverf en spuitbussen. Met een kwast lukt niet meer. “Zijn werk heeft niet meer de lichtheid, de beweeglijkheid en de verfijning van vroeger, maar de trefzekerheid en zuiverheid zijn er nog steeds”, benadrukt Loock.

Tehuis

Jarenlang verbleef Daniels in een tehuis, maar dankzij zijn jeugdvriendin en curator Marleen Gijsen kon hij verhuizen naar zijn eigen stekje. Daar bloeide hij open en kreeg hij de smaak van het schilderen weer te pakken. Met huishoudelijke hulp kan hij nu een vrij zelfstandig leven leiden.

“Ik ben ontzettend blij dat ik hem kon overtuigen om naar Borgloon te komen”, zegt Gert Robijns. “Eigenlijk gebeurde dat per toeval. Het was de bedoeling om deze keer een podium te geven aan een jongere kunstenaar. Ik dacht aan de Amsterdamse Rezi van Lankveld, maar in Antwerpen ontmoette ik Ulrich Loock. Ik stelde hem voor om eens naar RESET-HOME te komen. We geraakten aan de praat en zo kwamen we snel bij René Daniels.”

Symboliek

Loock wijst op de symboliek van de locatie. “Gert maakte van de vroegere woning van zijn grootouders een plek waar verleden en heden in elkaar overgaan. Dat zie je ook in het werk van René. Hij gebruikt zijn nieuwe beeldende taal om uiting te geven aan een probleem waarmee hij meer dan dertig jaar geleden te maken kreeg. Dat sommigen met medelijden naar hem en zijn werk zouden kunnen kijken, is geen issue. Er is een René Daniels vóór en na 1987. Wat hij nu doet, is net zo goed uniek als wat hij vroeger deed. Je zal nooit kunnen zeggen dat hij zichzelf herhaalt.”

René Daniels, Works from van 2006 to 2017 – Sint-Truidersteenweg 137, Borgloon – Open: elke zondag van 22 april tot 3 juni van 15 tot 18 uur of op afspraak, toegang gratis