'Moedig symbool van vrede': Noord- Korea schudt Zuid-Korea de hand

Kim Jong-un is vrijdag om 9.30 uur lokale tijd (2.30 uur Belgische tijd) de grens met Zuid-Korea overgestoken. Hij is daarmee de eerste Noord-Koreaanse leider die de zuiderburen bezoekt sinds de oorlog van 1950-1953. Van hun gezamenlijke wandeling tot het planten van een boom en de ingrediënten van het dessert: alles is beladen met symboliek.

wle, dgs

Kim houdt met zijn Zuid-Koreaanse collega Moon Jae-in vrijdag een historische top over de situatie op het Koreaanse schiereiland. De leiders van Zuid- en Noord-Korea - die technisch gezien nog steeds in oorlog zijn - ontmoeten elkaar in Panmunjeom, het dorp in de gedemilitariseerde zone waar in 1953 de niet-geformaliseerde wapenstilstand tussen beide Korea’s werd ondertekend.

Al van bij de ontmoeting werd er nauw op toegezien dat elk detail wijst in de richting van verzoening. Miljoenen Koreanen waren daar via een tv-uitzending live getuige van.

  • Net over de grens stond de Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in Kim op te wachten. Beide leiders schudden elkaar de hand, net voorbij de demarcatielijn. Op verzoek van Kim staken ze daarna hand in hand ook samen even de grens naar Noord-Korea over, om vervolgens weer terug over de drempel naar het zuiden te wandelen. Daar stond een erehaag hen op te wachten.
  • Kim ondertekende het gastenboek van het zogenaamde vredeshuis in Panmunjeom. Daarin toonde hij zich uitermate bewust van het uitzonderlijke karakter van de ontmoeting. 'Een nieuwe geschiedenis begint nu - op het startpunt van geschiedenis en het tijdperk van vrede', schreef de Noord-Koreaanse leider.
  • In het vredeshuis namen beide leiders beurtelings het woord. Kim gaf te kennen dat de ontmoeting 'verloren tijd kon inhalen' en dat hij hoopt dat de gesprekken tot iets leiden. Moon noemde de beslissing van Kim om de grens over te steken 'moedig' en een 'symbool van vrede'. Hij uitte zijn hoop op 'eerlijke gesprekken' die leiden tot een 'moedige overeenkomst'.
  • De ovalen tafel waaraan beide leiders zitten, is exact 1.953 millimeter breed en 2.018 millimeter lang: een duidelijke verwijzing naar het begin van de oorlog, en de hoop dat er dit jaar een einde komt aan 65 jaar scheiding.
  • In het vredeshuis hangt sinds kort ook een panoramisch schilderij van de Kumgang-berg. de Zuid-Koreanen schrapten in 2008 alle uitstapjes naar die Noord-Koreaanse toeristische trekpleister op de grens met het zuiden, nadat een Zuid-Koreaanse toerist er werd neergeschoten omdat hij een verboden zone was binnengewandeld.
  • Beide leiders hebben samen ook al een herdenkingsboom geplant. Die is weloverwogen gekozen. Het gaat om een dennenboom die in aarde van de Zuid-Koreaanse Halla-berg en de Noord-Koreaanse Baekdu-berg geplant is. Daarmee staat hij symbool voor 'vrede en welvaart'.
  • Om 18.30 uur zal het duo samen dineren en een afscheidsceremonie bijwonen. Zelfs het galadiner van vanavond is rijk aan symboliek. Op het menu staan een Koreaanse variant op de Zwitserse rosti, een knipoog naar de periode van Kim Jong-un in een Zwitsers internaat, Pyeonsu-noedels uit het geboortedorp van president Moon, en groenten uit de gedemilitariseerde zone. Het vlees komt uit de Seosan-ranch, eigendom van de stichter van Hyundai, één van de grootste Zuid-Koreaanse bedrijven. Het dessert is een mousse van mango die 'de energie van de lente' moet voorstellen, maar omstreden is omdat er een kaart van Korea op staat, inclusief het eiland Dokdo. Dat leidt overigens in Japan tot ergernis, want dat land maakt ook aanspraak op het eiland, en spreekt van 'illegale bezetting' door Zuid-Korea.

Een delegatie hoge Noord-Koreaanse functionarissen, waaronder zijn zus Kim Yo-jong, vergezelt Kim Jong-un. Een van de belangrijkste onderwerpen tijdens de historische bijeenkomst is het nucleaire programma van Noord-Korea, de grootste bron van spanning tussen beide landen. In de aanloop naar de top kondigde Pyongyang aan dat het zijn kernproeven en rakettests zou beëindigen. Experts twijfelen evenwel aan de reële bedoelingen van Kim Jong-un.

Het officiële Noord-Koreaanse staatspersagentschap gaf donderdag bij het vertrek van Kim vanuit Pyongyang alvast aan dat hij ‘openhartig met Moon Jae-in zal discussiëren over alle kwesties die zich voordoen bij het verbeteren van de inter-Koreaanse betrekkingen en het bereiken van vrede, welvaart en hereniging van het Koreaanse schiereiland’.

De Koreaanse top komt er in de aanloop naar een ontmoeting tussen Kim Jong-un en Amerikaans president Donald Trump, in mei of begin juni. Het Witte Huis juichte de bijeenkomst tussen Moon en Kim alvast toe en wenste de Koreanen in een mededeling 'veel succes'.