De dag begon al historisch toen Kim Jong-un vrijdag om 9.30 uur lokale tijd (2.30 uur Belgische tijd) over de grens met Zuid-Korea wandelde. Hij was de eerste Noord-Koreaanse leider die de grens naar het zuiden overstak sinds de oorlog van 1950-1953.

Aan de overkant van de demarcatielijn stond de Zuid-Koreaanse president Moon Jae-in Kim op te wachten. Beide leiders schudden elkaar de hand. Op verzoek van Kim staken ze daarna hand in hand ook samen even de grens naar Noord-Korea over, om vervolgens weer terug over de drempel naar het zuiden te wandelen. Daar stond een erehaag hen op te wachten.

Moon en Kim hielden een historische top over de situatie op het Koreaanse schiereiland. De leiders van Zuid- en Noord-Korea - die technisch gezien nog steeds in oorlog zijn - ontmoeten elkaar in Panmunjeom, het dorp in de gedemilitariseerde zone waar in 1953 de niet-geformaliseerde wapenstilstand tussen beide Korea’s werd ondertekend.

Een van de belangrijkste onderwerpen tijdens de historische bijeenkomst is het nucleaire programma van Noord-Korea, de grootste bron van spanning tussen beide landen. In de aanloop naar de top kondigde Pyongyang aan dat het zijn kernproeven en rakettests zou beëindigen. Experts twijfelen evenwel aan de reële bedoelingen van Kim Jong-un.

Hereniging

Het officiële Noord-Koreaanse staatspersagentschap gaf donderdag bij het vertrek van Kim vanuit Pyongyang alvast aan dat hij “openhartig met Moon Jae-in zal discussiëren over alle kwesties die zich voordoen bij het verbeteren van de inter-Koreaanse betrekkingen en het bereiken van vrede, welvaart en hereniging van het Koreaanse schiereiland”.

De eigenlijke gesprekken tussen Moon en Kim begonnen om 10.30 uur lokale tijd (3.30 uur Belgische tijd).

LEES OOK: Een ontmoeting vol symboliek: een historische wandeling, een gerenoveerde vergaderzaal en een omstreden dessertje

“De lente is misschien aangekomen op het Koreaanse schiereiland”, zei Moon voor aanvang van de gesprekken. Net daarvoor pende Kim nog “Een nieuwe geschiedenis begint nu - op het startpunt van geschiedenis en het tijdperk van vrede” neer in het gastenboek van het zogenaamde vredeshuis in Panmunjeom.

Voor aanvang van de formele gesprekken aan de ovale tafel in het vredeshuis namen beide leiders beurtelings het woord. Kim - die naast zijn jongere zus Kim Yo-jong zat, die dit jaar al naar de Winterspelen in het Zuid-Koreaanse Pyeongchang afzakte - gaf te kennen dat de ontmoeting “verloren tijd kon inhalen” en dat hij hoopt dat de gesprekken tot iets leiden. Hij grapte ook over de noedels die hij uit Pyongyang had meegebracht voor het diner later op vrijdag.

Moon noemde de beslissing van Kim om de grens over te steken “moedig” en een “symbool van vrede”. Hij uitte zijn hoop op “eerlijke gesprekken” die leiden tot een “moedige overeenkomst”.

“Serieus en eerlijk gesprek”

De twee leiders hadden een “serieus en eerlijk” gesprek gehouden over denuclearisatie, zegt Moons woordvoerder. “Op de top hebben de twee leiders serieuze en eerlijke gesprekken gevoerd over de manieren om het Koreaanse schiereiland te denucleariseren, permanente vrede tot stand te brengen en Noord-Zuid-Koreaanse relaties te ontwikkelen”, verklaarde Yoon Young Chan.

Na hun onderhoud lunchten beide leiders elk apart, om vervolgens in de namiddag samen een herdenkingsboom te planten. Om 18.30 uur heeft het duo samen gedineerd en een afscheidsceremonie bijgewoond.

Vrede

Op het einde van de top hebben beide partijen uitgepakt met een historische mededeling: later dit jaar wordt een handtekening gezet waardoor de landen officieel vrede sluiten. De Zuid-Koreaanse president trekt daarvoor naar Noord-Korea, waar de twee zullen onderhandelen over de details. De vredesgesprekken kunnen de vorm aannemen van trilaterale gesprekken tussen Noord- en Zuid-Korea en de VS, klinkt het. Maar mogelijk neemt ook China plaats aan de tafel.

“De twee leiders verklaren dat er geen oorlog meer zal zijn op het Koreaanse schiereiland”, staat in de mededeling te lezen. “Een nieuw tijdperk van vrede is begonnen.”

Moon herhaalde die medeling tijdens een persconferentie. “Leider Kim Jong-un en ik zijn het eens geworden over een volledige denuclearisatie, dat is ons gezamenlijk doel.”

"Er is geen reden waarom we met elkaar zouden moeten vechten. We zijn één natie", voegde Kim Jong-un eraan toe. "Zoals ik hier vandaag sta, zie ik dat Zuid en Noord-Korea dezelfde mensen, hetzelfde bloed zijn, ze kunnen niet gescheiden worden."

De leiders namen elkaar in de armen na het ondertekenen van de verklaring.

Ook het heikele thema van de familiehereniging komt aan bod in de verklaring. Op 15 augustus zal er een nieuwe ontmoeting georganiseerd worden tussen families die al sinds het einde van de oorlog gescheiden zijn van elkaar.

China heeft de ontmoeting tussen de Koreaanse leiders toegejuicht. "We bewonderen de moed en de politieke vastberadenheid die ze hebben getoond", zei mevrouw Hua Chunying, de woordvoerster van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken.

"Peking hoopt dat de historische ontmoeting positieve resultaten zal opleveren (...) en een kans zal zijn om een nieuwe weg te openen naar duurzame vrede en stabiliteit op het Koreaanse schiereiland", ging Hua Chunying verder. Vervolgens citeerde ze een gedicht van de Chinese schrijver Lu Xun uit de twintigste eeuw. "Na alle perikelen te hebben weerstaan, blijven we broers. Als we elkaar zien, verjaagt een glimlach de wrok."

China is de belangrijkste diplomatieke en economische bondgenoot van Noord-Korea. Het land is evenwel gekant tegen het nucleaire programma van zijn buur, en past de sancties van de VN toe.