Zweden heeft een grootscheeps veiligheidsplan uitgedokterd dat het Eurovisiesongfestival in goede banen moet leiden. Veiligheidsdiensten uit heel het land zijn opgetrommeld om af te zakken naar Malmö, de derde grootste stad van Zweden, dat de komende week het epicentrum wordt van pop, kitsch, hoop en muzikale meligheid. Maar dus ook van grote protesten. Daarom sturen ook buurlanden Denemarken en Noorwegen hulp.

De Zweedse politie zal niet enkel de gebruikelijke wapens dragen, sommige politiemannen en -vrouwen krijgen grotere vuurwapens. Er worden ook extra camera’s en drones gebruikt om te surveilleren. Gasten zullen door een security check moeten zoals in luchthavens, weet de Britse BBC. Tassen mogen niet mee naar binnen.

Terreurniveau 4

Meer dan de helft van de inwoners zegt zich “tamelijk grote” of “zeer grote” zorgen te maken over de veiligheidssituatie, blijkt uit een peiling van het dagblad Sydsvenskan.

In het hele land geldt dreigingsniveau vier (vijf is het maximum) voor terreur. Volgens de politiechef van Malmö zijn er geen specifieke dreigingen geuit tegen het Songfestival. Het terreurniveau was al in augustus opgetrokken na een reeks koranverbrandingen die de woede opwekten van moslims. Ook de terrorist die vorig jaar in Brussel twee Zweedse voetbalsupporters doodschoot, verwees in een video naar de koranverbrandingen in Zweden.

LEES OOK. Ook Belgische artiesten roepen op om Israël te weren van Eurovisiesongfestival: “VRT en RTBF gebruiken een dubbele moraal”

Vrijdag nog, een dag voor de start van de festiviteiten, staken een man en een vrouw een Koran en een Palestijnse vlag in brand. Dat gebeurde op een steenworp van de twee locaties waar het Songfestival plaatsvindt in het centrum van Malmö. Gekleed in het zwart waren Salwan Najem en Jade Sandberg te zien terwijl ze een Koran in vlammen lieten opgaan. Sandberg hield een houten kruis in de lucht terwijl Najem een brandbare vloeistof over het boek goot. Het publieke evenement werd live uitgezonden op sociale media. De Zweedse politie krijgt veel kritiek omdat ze de aangekondigde koranverbranding toestond, de spanning was al te snijden in de stad.

Een intern politierapport, dat de Zweedse publieke omroep SVT in handen kreeg, zou Zweden als een “prioritair doelwit” voor gewelddadige jihadistische groeperingen bestempelen. De 23 pagina’s tellende dreigingsanalyse voor Eurovisie maakte ook melding van onrust, cyberaanvallen en verstoring van de uitzending als andere mogelijke risico’s.

Clashes

Commentatoren omschrijven het Eurovisiesongfestival van dit jaar als het meest politiek gevoelige ooit. De komende week worden honderdduizenden bezoekers uit negentig landen verwacht in de aanloop naar de grote finale van het songfestival op 11 mei. De autoriteiten vrezen voor clashes tussen pro-Palestijnse en pro-Israëlische bezoekers. Eerder kreeg de organisatie al felle kritiek en waren er protesten tegen de deelname van Israël aan de liedjeswedstrijd.

LEES OOK. Poetin wil zijn bondgenoten dichter bij elkaar brengen en organiseert daarom… een eigen Songfestival

Volgens de politie kwamen tijdens enkele weekends tot wel 20.000 mensen op straat, verwacht wordt dat de komende betogingen nog veel groter zullen zijn, mogelijk dubbel zo groot. Zowel pro-Palestijnse als pro-Israëlische betogers zullen de straat op trekken.

Organisatoren van het songfestival waarschuwden al dat ze Palestijnse vlaggen en pro-Palestijnse symbolen zouden weghalen van de show. En donderdag verscherpte de Israëlische Nationale Veiligheidsraad nog het reisadvies voor de Zweedse stad. Israëli’s die een bezoek aan Malmö plannen, krijgen de raad om daar nog eens over na te denken. Vele artiesten, ook Zweedse, hadden gepleit om Israël te boycotten, maar de organisatie wees dat af.

De Israëlische inzending ‘Hurricane’ van Eden Golan heette eerst ‘October rain’, maar die titel alludeerde op de aanvallen door Hamas in het zuiden van Israël op 7 oktober en was daarom onaanvaardbaar voor de organisatie.

Zweden telt 360.000 inwoners, alleen al in Malmö leven 1.200 strenggelovige Joden. Maar in de stad woont ook een grote Palestijnse gemeenschap. Youma Kadoura, een Palestijnse inwoner die mee protestacties organiseert, vertelde BBC dat zij niet kunnen accepteren dat “de genocide genormaliseerd wordt”, hij wees er ook op dat Rusland wel uitgesloten is van deelname aan het Eurovisiesongfestival na de inval in Oekraïne in 2022.

Zaterdag beginnen de festiviteiten, de halve finales vinden plaats aanstaande dinsdag en donderdag en zaterdag 11 mei is de dag van de grote finale. De organisatoren verwachten dat wereldwijd zo’n 200 miljoen mensen het live event zullen volgen op tv.

De Israëlische delegatie is zondag niet bij de openingsceremonie van het Eurovisiesongfestival in het Zweedse Malmö. Reden is de herdenkingsdag voor de Holocaust in hun land, meldt de European Broadcasting Union (EBU).