Hoge kosten in de bouw; alleen duurdere projecten nog rendabel
Amsterdam
Dat schrijft ABN Amro in een nieuwe prognose over de bouwsector. Bouwbedrijven ervaren momenteel meer nadelen dan voordelen van het feit dat het goed gaat met de economie, schrijft de bank. ‘Personeel is veel duurder, het duurt langer voordat materialen geleverd worden en daarvan stijgt bovendien de prijs. Hierdoor staat het rendement van bouwbedrijven onder druk.’ Door deze ontwikkeling blijft de bouwproductie achter bij de vraag, waardoor de schaarste op de woningmarkt blijft bestaan.
Een van de grootste problemen voor bouwbedrijven is het personeelstekort. Volgens ABN Amro kunnen ze niet of nauwelijks personeel vinden, waardoor vaker zzp’ers moeten worden ingehuurd. Deze zelfstandigen vragen volgens de bank veel hogere prijzen dan een paar jaar geleden, wat de prijs van nieuwbouwprojecten verder opdrijft. Bouwbedrijven worden ermee geconfronteerd dat projecten veel duurder uitvallen dan bij de aanbesteding was voorzien. Daardoor ziet ABN Amro steeds vaker dat projecten op het laatste moment nog teruggaan naar de tekentafel, in een poging de bouwkosten te drukken.
De bank vreest dat de komende jaren bij de woningbouw alleen duurdere projecten zullen doorgaan, waarop bouwers nog ‘een gezonde marge’ kunnen behalen. ‘Door deze ontwikkelingen worden niet de woningen gebouwd waar juist veel behoefte aan is, zoals kleine appartementen in de stad’, aldus ABN Amro.
De bank schrijft verder dat vooral ‘hoofdaannemers’ risico lopen, omdat zij de gevolgen van stijgende prijzen moeten zien op te vangen. Doordat zij over het algemeen wel volle portefeuilles hebben, worden zij kritischer bij het aannemen van nieuwe projecten. Onderaannemers daarentegen profiteren juist. ‘Van oudsher concurreerden onderaannemers onderling stevig bij het bieden op een project, maar door de grote hoeveelheid werk hebben ze nu de projecten voor het uitkiezen.’ Hierdoor groeit hun machtspositie ten opzichte van hoofdaannemers.
Om goedkoper en efficiënter te kunnen werken, is volgens de bank meer innovatie nodig. Maar op dit punt zit de bouwsector in een spagaat, zegt ABN Amro. Bedrijven zitten te springen om innovatie, maar durven de risico’s die met nieuwe investeringen zijn gemoeid, niet aan.
Al deze ontwikkelingen remmen de groei van de sector: in 2019 verwacht ABN Amro een groei van 4,5 procent, in 2020 van 1,5 procent. Afgelopen jaar was de groei ongeveer 7 procent. De meeste groei zit in de grond, weg- en waterbouw, doordat de overheid flink in infrastructuur gaat investeren. Maar ook hier is de beschikbaarheid van personeel een onzekere factor. Bij de woningbouw zijn de eerste tekenen van afzwakking van de productie al zichtbaar, constateert ABN Amro. <
