Het voordeel van een gortdroge zomer: luchtarcheologen doen bijzondere ontdekkingen over het verleden
Door de zon zijn veel gebieden in Groot-Brittannië verschroeid. En dat levert interessante informatie op over wat er voorheen op die plekken gebeurde.
Jarenlang heeft Mike Davies geboerd op zijn land nabij de Engelse nieuwbouwstad Milton Keynes, maar na de droogte van deze zomer zal hij nooit meer met dezelfde ogen naar de korenvelden kijken. De boer ploegt, zo hebben recente luchtfoto’s van overheidsorganisatie Historic England aangetoond, over brede paden waar tijdens het stenen tijdperk ceremoniële processies werden gehouden, of races met strijdwagens. Het is een van de honderden historische geheimen die de door de zon verschroeide aarde van de Britse eilanden heeft prijsgegeven.
Gouden weken
Voor boeren, amateurvoetballers en waterschappen was de wekenlange droogte onplezierig, maar luchtarcheologen beleefden gouden weken. Met vliegtuigjes en helikopters cirkelden Damian Grady en zijn collega’s onder de brandende zon over Engelands aangename weilanden die al hun groen verloren hadden. Met het blote oog zagen ze littekens uit de lange geschiedenis van het koninkrijk: van de fundamenten van het zestiende-eeuwse landhuis Tixall Hall in Staffordshire tot een Romeinse boerderij, compleet met stallen, bij Bicton in graafschap Devon.
Maar dat zijn relatief jonge overblijfselen. Nabij St. Ive in Cornwall gaf de grond grote cirkels prijs, de buitengrenzen van een nederzetting uit het ijzeren tijdperk. Omdat de greppels later werden dichtgegooid met andere of verse aarde, hebben ze andere kleuren, totdat het gras weer gaat groeien. In Pocklington, Yorkshire, zagen de luchtarcheologen begraafplaatsen uit dat tijdperk. Nog ouder, uit de bronstijd, zijn de concentrische cirkels bij Lansallos in Cornwall, een ingenieus systeem, waarschijnlijk van prehistorische veehouders (zie foto boven).
‘Dit is een van mijn drukste zomers sinds ik twintig jaar geleden begon te vliegen’, verklaarde Grady, hoofd luchtverkenning bij Historic England. ‘En het is vruchtbaar om ontdekkingen te doen in gebieden die normaal gesproken verborgen liggen onder gewassen.’ Een Engelse krant noemde het speels ‘the benefit of the drought.’
Stonehenge
Drie jaar geleden beleefden archeologen al eens een Eureka-moment bij Stonehenge. Een sproeislang was niet lang genoeg om het gras bij de stenen te bereiken en de verdorring leidde toen tot de ontdekking dat de stenen bouwwerken een perfecte cirkel moeten hebben gevormd.
De mooiste ontdekking is deze zomer evenwel in Ierland gedaan. Een heidebrand op de kliffen van Bray Head, aan de oostkust, legde de vanuit de lucht zichtbare letters EIRE bloot, de Ierse naam van het groene eiland. Op diverse plekken langs de kust, met name aan de westkust, wilden de Ieren zowel de geallieerde als Duitse piloten van bommenwerpers eraan helpen herinneren dat ze boven neutraal gebied vlogen. Deze geëtste letters waren niet ontdekt door luchtarcheologen, maar door de bemanning van een politiehelikopter.
