De Raad van State annuleerde het ongrondwettelijke geblunder van lokale potentaatjes. Maar de schade is reëel

Het gebeurt niet elke dag dat de eerste minister het recht op vrije vereniging en vrije meningsuiting voor rechtse conservatieven, populisten en radicalen moet verdedigen. Maar hier zijn we dus.

Premier Alexander De Croo (Open Vld) heeft volkomen gelijk dat hij, met de grondwet in de hand, het recht verdedigt van de Conference on National Conservatism om in Brussel bijeen te komen.

“Politieke bijeenkomsten bannen is ongrondwettelijk. Punt uit”, stelt De Croo. Zo is het maar net, bevestigt ook de Raad van State. Het tweedaagse congres kon alsnog, na enige hindernis, doorgaan, zoals het hoort.

Dat we daarover überhaupt moeten discussiëren, hebben we te danken aan enkele Brusselse burgemeester-sheriffs. Die van Sint-Joost, Emir Kir (PS), wou niet onderdoen voor zijn ‘liberale’ collega Vincent De Wolf uit Etterbeek, die eerder een hotel op zijn grondgebied erop gewezen had dat zo’n congres ontvangen misschien toch wel riskant was. Kir stuurde zelfs de politie op pad. De ironie smaakt bitter, want dezelfde Kir had er eerder geen probleem mee om uiterst rechtse Turkse politici op zijn eigen gemeentehuis te ontvangen.

De optimist in ons zou kunnen opperen dat dit incident aantoont dat de democratische rechtstaat nog werkt in dit land. De Raad van State annuleerde het ongrondwettelijke geblunder van de lokale potentaatjes, de politieke leiding van het land koos de juiste woorden en dat was dat. Maar de schade is reëel. Andere politici kunnen op het idee gebracht worden om dat ook eens te proberen, verenigingen verbieden om samen te komen. Aandacht, meer dan ooit smeerolie van het politieke bedrijf, verzekerd. Wat als morgen een burgemeester van (uiterst) rechts met dezelfde argumenten als Emir Kir de vrijheid van linkse verenigingen beknot?

Op de nationalistische conferentie werden trans personen vernederd, de EU verketterd en het verzet tegen migratie opgepookt. Fijnzinnig klonk het allemaal niet. De grondwet is er niet alleen voor fijnzinnige meningen, maar ook om schokkende, ronduit verwerpelijke meningen te beschermen. Dat wordt de laatste tijd iets te makkelijk vergeten, ook door politici. Terwijl de regel kinderlijk eenvoudig is: de grondwet is er niet om jouw mening te beschermen, maar wel die van je tegenstander. Zodat je tegenstander ook niet aan jouw mening kan raken.

De tactische schade is nog zoveel groter. Dit samenraapsel van afdankertjes van uiterst rechts had niet de aandacht verdiend van de wereldpers die het nu gekregen heeft. Dankzij de incidenten in Brussel kregen Nigel Farage & co. nog maar eens een platform dat ze uiteraard in dank aanvaardden. Wat een geknoei. Ook het veiligheidsargument gaat niet op. Het is veel slimmer om dit soort organisaties toe te laten, te controleren en haatpraat desgevallend te vervolgen dan dat je ze de clandestiene ondergrondse in stuurt.

Bovenal zijn de strapatsen van de burgemeesters dan ook een sterk argument voor de fusie van de 19 Brusselse gemeenten in één hoofdstad. Eén burgemeester in plaats van 19 baronnetjes: dat zijn 18 kansen op 19 minder op idiotie. Tel uit je democratische winst.