Links is gelukkig dat het Planbureau voor het eerst de potentiële opbrengst van een vermogensbelasting becijfert. Voor veel linkse partijen scheelt zo’n vermogensbelasting een stevige slok op de borrel om de rekening toch wat beter te laten kloppen. Er zit een flink verschil op wat de vermogensbelastingen van de verschillende partijen kunnen opbrengen.

Hoeveel zo’n belasting opbrengt, hangt af van het tarief dat wordt toegepast en van de belastbare basis, met name het nettovermogen waarop de belasting wordt geheven. Want het gaat altijd over het nettovermogen, na aftrek van de schulden. Die belastbare basis berekenen is geen sinecure, omdat ons land geen vermogenskadaster heeft.

De PS grijpt met haar vermogensbelasting het diepst in de zaken van de vermogenden. Volgens de berekeningen van het Planbureau brengt haar vermogensbelasting 7,6 miljard euro in het laatje. De Franstalige socialisten stellen voor om nettovermogens tussen 1,25 en 2,5 miljoen euro te belasten aan 0,8 procent, tussen 2,5 en 5 miljoen euro wordt dat 1,2 procent, voor een bedrag boven de 5 miljoen euro 1,5 procent.

De Franstalige socialisten steken de PVDA/PTB zo de loef af. Haar miljonairstaks brengt volgens het Planbureau ‘slechts’ 3,9 miljard euro op. De PVDA/PTB wil een belasting heffen van 2 procent op vermogens boven de 5 mil­joen euro en 3 procent op het stuk vermogen boven 10 miljoen euro. De partij beweerde eerder dat haar vermogensbelasting 8 miljard euro netto zou kunnen opbrengen. Het Planbureau komt op goed de helft uit.

“De miljonairstaks is berekend op een conservatieve en zelfs zeer twijfelachtige manier wat betreft de impact op de economie. Daarbij is niet volledig rekening gehouden met de meest recente gegevens over de ongelijke vermogensverdeling”, reageert de PTB. Hoeveel een vermogensbelasting opbrengt, blijft voor een stuk nattevingerwerk. De oefening van het Planbureau is dat de berekening voor alle partijen op dezelfde manier werd becijferd.

Privacy aan de kant

Zo levert de vermogensbelasting van Ecolo 3,6 miljard euro op en die van Groen slechts 2 miljard euro. Groen heft een belasting van 0,4 procent op nettovermogens tussen 2,5 en 5 miljoen euro, 0,8 procent voor het vermogen tussen 5 en 10 miljoen euro en 1,2 procent op het vermogen van meer dan 10 miljoen euro.

“Het is makkelijk om op macroniveau met cijfers te goochelen, maar bepalen hoeveel elke gezin heeft, blijft aartsmoeilijk”, zei Magali Verdonck eerder al in De Standaard. Ze werkte mee aan een ULB-studie waaruit het Planbureau putte om voor het eerst de opbrengst van een vermogensbelasting te becijferen. In databanken zoals die van het kadaster of van banken en verzekeringsmaatschappijen zit veel informatie, maar die is soms verouderd. Als je die gegevens zou gebruiken om een vermogensaangifte van elke burger op te maken of te controleren, zou je ook een groot stuk van de privacy aan de kant moeten schuiven. “En dat dreigt een enorme administratieve last te worden”, waarschuwt Verdonck.

Om te bewijzen dat het sop de kool waard is, hebben politieke partijen er alle belang bij dat de potentiële omvang van zo’n vermogensbelasting zo hoog mogelijk wordt ingeschat. Het probleem blijft dat het bij de allergrootste vermogens vooral om “geïnvesteerd vermogen in bedrijven” gaat. Plak daar maar eens een accuraat bedrag op per gezin.

De ULB-studie wees er bovendien op dat van de twaalf Oeso-landen die ooit een vermogensbelasting hadden, er vandaag maar drie overblijven: Noorwegen, Zwitserland en Spanje. Ze merkt ook op dat vermogen in België vaak al op andere manieren wordt belast, via de roerende voorheffing op interesten en dividenden, de erfbelasting, registratierechten bij de aankoop van een huis, de onroerende voorheffing op een huis …

Lees ook

 Bereken zelf | Wat betekenen de verkiezingsbeloftes voor uw portefeuille?