“Macron, we komen je halen”: eisen gele hesjes weerklinken steeds luider

Het Place d'Étoile in Parijs wekt zaterdagochtend de indruk dat de stad zich voorbereidt op een inval van een vijandelijke krijgsmacht. Honderden agenten staan in rijen opgesteld en blokkeren de toegangswegen naar het plein. Achter hen staat een blauwe pantserwagen. In de lucht cirkelen twee helikopters. "Ze zijn bang voor ons", roept een demonstrant triomfantelijk. "We hebben ze bijna op de knieën. Macron, we komen je halen!"

"De politie is ons aan het provoceren", zeggen Amédée en Florent eensgezind. Voor de derde achtereenvolgende zaterdag zijn de twee vrienden uit Reims met een geel hesje naar Parijs afgereisd. Net als veel andere actievoerders hebben ze skibrillen en mondkapjes meegenomen om het traangas te trotseren. Maar voor ze de Champs-Elysées op kunnen lopen, worden ze gefouilleerd. De politie neemt de brillen en mondkapjes in beslag. "Nee, we gaan niet met traangasgranaten schieten", zeiden de agenten volgens Florent. "Nou, dat hebben ze een halfuur volgehouden. Wij willen zonder geweld onze stem laten horen. Maar de politie wil ons uit de tent lokken."

Tot het volk

In Parijs wordt deze zaterdag door de politie aanzienlijk harder opgetreden dan een week eerder. Toen liep het protest uit op een orgie van geweld, dat wordt dit keer voorkomen. Al gaan ook dit keer tientallen winkelruiten aan diggelen en worden veel auto's in brand gestoken. De Franse politie houdt 1.723 mensen staande en pakt 1.220 mensen op. In Parijs worden 1.082 mensen staande gehouden - een record. Er vallen 126 gewonden. In heel Frankrijk is volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken door 136.000 mensen gedemonstreerd, net als vorige week.

Hoewel de beweegredenen van de gele hesjes nog altijd zeer uiteenlopen - "vaccinaties zijn vergif", staat op een spandoek - hebben veel actievoerders dezelfde eisen. Ze klagen al lang niet meer alleen over hun achterblijvende koopkracht. Veel gele hesjes pleiten voor een directere vorm van democratie. "Het volk moet referenda kunnen uitschrijven", zegt ouderenverzorger Sara Pajean. "En er moet een burgerraad komen van gewone mensen uit alle lagen van de bevolking."

President Macron lijkt te luisteren. Zondag kondigt hij aan te gaan praten met met de vakbonden en werkgevers. Ook zal hij zich tot het Franse volk richten. Of hij daarmee de volkswoede weet in te dammen is de vraag. Een steeds groter deel van de demonstranten eist dat hij opstapt.

's Ochtends bestaat het merendeel van de demonstranten op de Champs-Elysées uit "echte gele hesjes", mannen en vrouwen van alle leeftijden die vanuit dorpen en provinciesteden naar Parijs zijn gekomen. Maar naarmate de dag vordert voegen ook andere types zich bij de demonstratie. Als vier jongens met bedekte gezichten stenen uit de straat proberen te beitelen, proberen andere gele hesjes hen daarvan te weerhouden.

Tot volgende week

Opvallend veel actievoerders zijn met hun telefoon in de weer. Een jongen die net in een traangaswolk terecht is gekomen pakt onmiddellijk daarna zijn smartphone en maakt een selfie van zijn betraande gezicht. Gele hesjes van uiteenlopende leeftijden zijn aan het livestreamen: ze filmen zichzelf en geven commentaar voor hun Facebook-vrienden. De 'onzichtbare' lage middenklasse is zichtbaarder dan ooit.

Het is een chaotisch en ongeorganiseerd protest, net als de voorgaande keren. "We gaan naar het Elysée", roept een actievoerder. "Nee, naar de Assemblée Nationale", zegt een ander. Maar de toegangswegen naar het presidentiële paleis en het parlement zijn hermetisch afgesloten. Dus struinen de meeste gele hesjes zonder duidelijk doel over de Champs-Elysées.

Als de schemering valt, verandert de samenstelling van de demonstranten. Ineens zijn groepjes jongemannen in de meerderheid. Dit zijn de casseurs, de gevreesde raddraaiers die op de protesten afkomen om de boel te slopen. Op de Rue Francois I loopt een handvol jongeren met zware golfclubs in de aanslag. Verderop steekt een groep relschoppers een barricade van kerstbomen in de brand. Hoewel een enkeling een geel hesje heeft aangetrokken, hebben deze jongens ogenschijnlijk weinig met de protestbeweging van doen.

Sara Pajean is dan al onderweg naar haar huis, in een dorp in de buurt van Lyon. "Maar volgende week kom ik terug. En de week daarna. Net zolang tot Macron opstapt."