Direct naar artikelinhoud
Literatuur

De Bezige Bij raakt verkoopsucces A.F.Th. van der Heijden kwijt door vertrouwensbreuk

A.F. Th. van der Heijden, tijdens de presentatie van zijn nieuwe boek.Beeld ANP Kippa

Uitgeverij De Bezige Bij raakt haar kip met de gouden eieren kwijt. Na acht jaar heeft romancier A.F.Th. van der Heijden besloten te vertrekken na onenigheid over "de zakelijke en creatieve aspecten" van nieuw te publiceren werk. Volgens een verklaring van de uitgeverij was sprake van een vertrouwensbreuk, maar blijft er onverminderd grote waardering voor 'het uitzonderlijke oeuvre' van Van der Heijden.

Hiermee komt een einde aan de samenwerking die De Bezige Bij en Van der Heijden in 2009 met elkaar aangingen. Van der Heijden (65) stapte destijds na dertig jaar over van uitgeverij Querido, waar de schrijver in 1978 debuteerde met de verhalenbundel Een gondel in de Herengracht. Bij De Bezige Bij werd de schrijver met alle egards binnengehaald door toenmalig directeur Robbert Ammerlaan.

Commercieel succes

Voor De Bezige Bij betekende het aantrekken van Van der Heijden vooral een commercieel succes. Bij de overstap van Van der Heijden werden namelijk ook alle rechten op zijn eerder verschenen boeken overgenomen, waaronder de bekroonde werken De Gevarendriehoek en Het schervengericht. Maar De Bezige Bij plukte met name de vruchten van de boeken die Van der Heijden de afgelopen jaren schreef.

Vooral Tonio, de in 2011 verschenen requiemroman voor de overleden 21-jarige zoon van Van der Heijden en Mirjam Rotenstreich, was met ruim 200.000 exemplaren een enorm verkoopsucces. Bovendien werd het boek bekroond met zowel de Libris Literatuurprijs als de NS Publieksprijs en verfilmd door regisseur Paula van der Oest. Ook de roman De helleveeg, die Van der Heijden presenteerde toen hij vier jaar geleden de P.C. Hooft-prijs kreeg voor zijn gehele oeuvre, is door regisseur André van Duren verfilmd met Hannah Hoekstra in de hoofdrol.

Leegloop

Vorig jaar publiceerde Van der Heijden, bekend om zijn manische werkdrift en omvangrijke literaire teksten, de thriller Kwaadschiks, 1.408 pagina's lang. Het werd door de boekenredactie van de Volkskrant uitgeroepen tot 'beste boek van het jaar 2016'. Zo bezien is het niet gek dat De Bezige Bij, dat verder niet wil uitweiden over het vertrek van haar sterschrijver, in haar verklaring rept over "een aantal onvergetelijke werken".

Charlotte Mutsaers, John Irving, Leon de Winter, Tommy Wieringa en Jessica Durlacher vertrokken al eerder bij De Bezige Bij

Ook zwijgt Van der Heijden vooralsnog over de exacte details van zijn huidige afscheid. Of Van der Heijden mogelijk overstapt naar Hollands Diep van Robbert Ammerlaan is voorlopig onbekend. Hij vertrok in 2009 bij Querido omdat hij verbitterd zou zijn geweest dat de uitgeverij niets rond zijn 25-jarige jubileum als schrijver had georganiseerd.

Bij De Bezige Bij zien ze het vertrek van Van der Heijden intussen ongetwijfeld met lede ogen aan. Eerder vertrokken al auteur Charlotte Mutsaers en de Amerikaanse schrijver John Irving bij de uitgeverij. Daarnaast besloten onder anderen Leon de Winter, Tommy Wieringa en Jessica Durlacher elders hun volgende boek uit te geven, nadat De Bezige Bij aankondigde een pamflet van de omstreden Belgische-Libanese columnist Dyab Abou Jahjah te publiceren.

Tegenover de exodus aan schrijvers wist de uitgeverij wel Ronald Giphart los te weken bij Podium en 'Koningin van de Talkshow' Sonja Barend te overtuigen haar levensverhaal Je ziet mij nooit meer terug bij De Bezige Bij uit te geven.