Waarom toppolitiek een aanslag op je gezondheid is

Ze worden vaak bij het krieken van de dag thuis opgehaald door hun chauffeur en ’s avonds lang na zonsondergang weer aan de voordeur afgezet. Tussendoor gaat het van kabinet naar parlement naar partij naar overleg naar tv-studio naar onderhandelingstafel naar receptie. De volgorde kan ook anders zijn. “Ook de weekends en de vakantie gaan er vaak aan. Politiek is je volledig smijten, zeker aan de top. Dat hoort er gewoon bij”, zegt Maggie De Block (Open VLD). Niemand die in de Wetstraat klaagt over overuren. Het licht brandt er bijna 24 op 24 uur, net zoals bij de (sociale) media die er met een vergrootglas op zitten. Maar er is ook een keerzijde. “Er is geen tijd om na te gaan of je gezondheid nog volgt. Een check-up bij de dokter, dat stelde ik altijd uit,” zegt ex-premier Yves Leterme. Zijn lichaam trok in 2008 aan de alarmbel. Leterme ging bijna ten onder aan maagbloedingen. Hij moest noodgedwongen op de pauzeknop duwen.

Marathonvergaderingen

Het is die alarmbel die sommige toppolitici nodig hebben om te beseffen dat hun lichaam niet altijd volgt. Niet alleen de lange dagen vormen een gevaar. Dat geldt ook voor de verleidingen van eten en alcohol. En vooral te weinig slaap. Wijlen premier Jean-Luc Dehaene ging er prat op nooit meer dan 4 uur per nacht te slapen. En ook al is dat nu veel minder het geval dan vroeger, de Belgische politiek munt nog altijd uit in nachtelijke marathonvergaderingen. Volgens Leterme – nu actief in het buitenland – een typisch Belgisch fenomeen. Elkaar uitputten is dan ook een gangbare praktijk. “Het is al veel minder dan vroeger en ik ben er niet fier op, maar uitzonderlijk gebeurt het nog wel. Vooral tussen 3 en 4 uur is het moment om toe te slaan, dan zijn de meesten minder alert”, zegt vicepremier Kris Peeters (CD&V). Toppolitici zijn alfamannetjes (en -vrouwtjes) die trots zijn dat ze altijd blijven gaan. Ze werken keihard en als ze daarnaast ook nog aan sport doen, doen ze ook dat fanatiek. Ben Weyts liep niet gewoon de Antwerp 10 Miles uit, hij deed dat ook nog eens in een meer dan puike 1 uur 21 minuten. “Wij zijn gewoon competitief”, legt Peeters uit.

Voor Guy Vanhengel hoeft het allemaal niet zo extreem. “Churchill zei ooit dat hij het zo lang heeft volgehouden omdat hij niet aan sport deed.” De liberaal pakt het sinds 2005 wat rustiger aan. Hij werd geveld door een burn-out en kwam daar nadien ook eerlijk voor uit. “Ik heb van collega-politici schouderklopjes gekregen omdat ik dat aandurfde. Je zwakke kant tonen blijft in de politiek toch nog altijd een taboe”.

Bart De Wever: geveld door infectie (2013 en 2014)

N-VA-voorzitter Bart De Wever moet op korte tijd twee keer worden opgenomen in het ziekenhuis. Eind 2013 krijgt hij te horen dat het om een bacteriële infectie gaat.

Maar enkele maanden later blijkt het om een virale infectie te gaan en belandt hij enkele dagen op intensieve zorgen. De infectie had zich ook op zijn longen en lever gezet. Nadien moet De Wever het rustiger aan doen.

Yves Leterme: interne maagbloedingen (2008)

Toenmalig premier Yves Leterme belandt in 2008 – na een moeilijke regeringsvorming – met inwendige maagbloedingen in het Leuvense Gasthuisberg. Zijn leven hangt zelfs even aan een zijden draadje. “Ik was bijna leeggebloed. Mijn vrouw heeft me manu militari gedwongen om naar de dokter te gaan”, vertelt hij hierover. “Sindsdien geef ik altijd voorrang aan mijn gezondheid. Ik heb beseft dat niemand onvervangbaar is, ook niet in de politiek.”

Kris Peeters: onwel op missie in Canada (2013)

Toen nog Vlaams minister-president Kris Peeters krijgt het op een handelmissie in het Canadese Montreal zwart voor de ogen, moet zijn speech onderbreken en gaan zitten. Oververmoeidheid, en jetlag worden hem te veel.

Peeters is nochtans iemand die op zijn gezondheid let en veel sport. “Wie een zwakke gezondheid heeft, mag het in de politiek vergeten. Je moet er altijd staan en je kunt nooit ziek zijn.”

Louis Michel: flauwgevallen op NAVO-top (2002)

Het is een beeld dat lang op het netvlies is blijven hangen: toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Louis Michel die op de NAVO-top in het IJslandse Reykjavik tegen de grond gaat en door Javier Solana overeind wordt geholpen. Michel is uitgeput door het vele reizen en de stress die ermee gepaard gaat. Door maagstoornissen gaat het licht gewoon uit. Daarna beslist de Franstalige liberaal ook om flink te vermageren.

Hilde Crevits: onwel in Vlaams Parlement (2017)

Onderwijsminister Hilde Crevits moet eind 2017 in het Vlaams Parlement even gaan liggen na een plotse bloeddrukval.

De CD&V’ster heeft van nature een lage bloeddruk, maar dit is toch een signaal. “Je werkt als politicus keihard en als je daarnaast sport, wil je dat ook keihard doen. Tot voor kort liep ik op dezelfde dag de 10 km van Oostende én die in Mechelen. Nu loop ik bewust trager. En verzorg ik mijn eten goed.”

Guy Vanhengel: burn-out (2005)

Ook bij gewezen ¬vicepremier en huidig Brussels minister Guy Vanhengel gaat het licht uit. Hij belandt op de spoed, maar gaat al vrij snel weer aan het werk. Wanneer de liberaal hervalt, blijkt dat er meer aan de hand is: een burn-out. Hij trekt twee à drie maanden de deur van de Wetstraat achter zich dicht. “Sindsdien zeg ik vaak nee. Veel weekends hou ik vrij: dan ga ik met de vrienden met de motor rijden en is het verboden over politiek te praten.”