Kunnen dieren nadenken?

Om een antwoord op deze vraag te vinden, verzamelen zich in Gent vandaag en morgen psychologen, biologen en zoölogen uit Europa en Noord-Amerika om ervaringen en kennis uit te wisselen.

Sceptici denken dat ogenschijnlijk intelligent gedrag niet berust op inzicht, maar het gevolg is van het belonen van gewenst gedrag en het afstraffen van ongewenst gedrag. "Anderzijds zijn er mensen die toch meer geneigd zijn te geloven dat dieren blijk geven van inzicht", aldus professor Tom Beckers (KU Leuven en Universiteit van Amsterdam). "Ik verwacht niet te weten wie gelijk heeft, maar hoop wel dat de twee 'kampen' meer inzicht kunnen verschaffen in elkaars argumenten en wat cruciale stappen moeten zijn voor verder onderzoek."

Beckers zelf sluit niet uit dat dieren tot grotere inzichten in staat zijn. "Ik baseer me onder meer op bevindingen uit de literatuur, waarbij mensen echt wel hun best deden om puur conditioneringsverklaringen uit te sluiten. Probleem bij observaties in het wild is wel dat je niet weet wat voor ervaringen dieren al gehad hebben en of hun gedrag niet puur instinctief is."

Bij de onderzoekers die vandaag en morgen vergaderen, zitten mensen die met primaten, ratten en vogels werken. Professor Beckers onderzoekt of ratten een soort van nieuwe wiskunde aangeleerd kunnen krijgen. "Cruciaal is niet kijken wat ze kunnen aanleren, maar wel wat ze doen in nieuwe situaties", zegt hij. In het onderzoek kregen dieren eten bij twee soorten signalen, maar niet bij een combinatie van die signalen, wat ze snel wisten. In een vervolgonderzoek wordt hetzelfde gedaan met andere signalen, maar waarbij ze wel eten krijgen bij de twee samen.

Het symposium wordt ondersteund door de Universiteit Gent, de KU Leuven, de federale overheidsdienst Wetenschapsbeleid (Belspo), en het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO).(br.hln)