Jongeren en pikante selfies: de gevaren en gevolgen

Het verspreiden van naaktfoto's onder tieners kan verregaande gevolgen hebben. Dat bewijst het incident met een 14-jarig Nederlands meisje in Schiedam dat haar vriendje met een schaar stak. De jongen had namelijk via sociale media pikante beelden van haar rondgestuurd. Haar wanhoopsdaad toont aan dat de schaamte enorm is en dramatische gevolgen kan hebben.

Bij de Nederlandse organisatie Meldpunt Kinderporno komen bijna dagelijks meldingen binnen van wanhopige jongeren waarvan naaktfoto's op Instagram of via de applicatie Whatsapp onder schoolgenoten zijn verspreid door een ex-vriendje of ex-vriendinnetje. "Die kinderen hebben het gevoel dat ze moeten verhuizen en zijn somber. Sommigen kampen door dit soort van pesterijen zelfs met zelfmoordgedachten."

Het incident op de middelbare school Spieringshoek in Schiedam was een extreem voorbeeld van hoe het verkeerd kan lopen. Het 15-jarige meisje stak een 14-jarige jongen in de klas met een schaar omdat zij hem verantwoordelijk achtte voor de schaamteloze verspreiding van haar naaktfoto's via Whatsapp. De hele school had de pikante beelden gezien, nadat ze die eerst in alle vertrouwelijkheid naar haar vriendje had gezonden.

Justitie verdenkt het meisje van poging tot zware mishandeling. De jongen wordt niet vervolgd voor het verspreiden van haar foto's via Whatsapp. "Hij wordt op dit moment aangemerkt als slachtoffer," aldus justitie.

Volgens het Meldpunt Kinderporno zouden scholen meer moeten doen om tieners te waarschuwen voor de gevaren van het verspreiden van naaktfoto's op sociale media. Jongeren vinden deze praktijken steeds normaler, maar het misbruik neemt ook toe. Er moet daarom snel meer voorlichting komen op scholen om tieners voor de gevaren te behoeden, vindt de organisatie. Die pleit voor de aanstelling van vertrouwenspersonen bij wie studenten kunnen aankloppen.

Jongeren moeten ook leren dat ze met dat soort foto's vertrouwelijk moeten omspringen, zegt Maaike Pekelharing van het meldpunt. "Scholen zouden veel meer voorlichting moeten geven over goed burgerschap en normen en waarden op sociale media."

De steekpartij in Schiedam is het tweede ernstige incident in de regio van Rotterdam in een jaar tijd. Begin 2013 sprong een 14-jarig meisje van een flat in Rotterdam-Alexanderpolder omdat er een pikante foto van haar op het internet circuleerde door getreiter van een ex-vriendje. De scholiere overleefde de sprong. Ze gaat inmiddels weer naar school, vertelt directeur Gerdi Lambers van Scholengemeenschap Thorbecke.

Hoewel jongeren gewaarschuwd worden om die beelden niet te maken of te verspreiden, doen ze het toch. Ze vinden het spannend om flirterige naaktfoto's van zichzelf te maken. Het is bijna niet uit te roeien. In het studentenleven gebeurt het op nog veel grotere schaal. Maar pubers zijn een veel kwetsbaardere groep. Het gaat om meisjes van 13 à 14 jaar en over waarden en normen. Dan voer je als school een eenzame strijd. De meeste scholen hebben in de lessen geen tijd voor meer voorlichting. Daarom wijzen experts ouders op het feit dat ook zij hun verantwoordelijkheid moeten nemen. (br.hln)