athea

'La dame a la Licorne ' 1484-1500

De dame met de eenhoorn

http://img534.imageshack.us/img534/3169/damelicorne.jpg

De eenhoorn wordt in de cryptozoölogie beschreven als een soort wilde ezel, zo groot als een paard. Hij is wit en heeft donkerblauwe ogen.
Op zijn voorhoofd draagt hij een hoorn van ongeveer 45 cm, spiraalvormig gedraaid en uitlopend op een punt.
Zijn hoeven zijn gespleten zoals die van een bok, zijn staart is een leeuwenstaart en hij heeft een geitenbaard

De eenhoorn in de christelijke iconografie

In de middeleeuwen werd de eenhoorn bestempeld als een sterk en woest beest en toch ook geassocieerd met kuisheid en maagdelijkheid, het dier kon immers alleen in bedwang gehouden worden door een maagd.
Een tekst uit de 15e eeuw luidt: Een eenhoorn is zo sterk, dat geen jager hem vermag te vangen.
Maar een maagd wordt geplaatst daar waar hij verwacht wordt, zij opent haar schoot en de eenhoorn legt zijn kop daarin.
Hij verliest nu zijn woeste aard, valt in slaap en wordt verrast als een weerloos dier en gedood door de werpschichten der jagers".

In de christelijke iconografie komen taferelen voor waarin de eenhoorn, opgejaagd door de engel Gabriël, zijn hoofd en zijn hoorn gedwee in de schoot van de Maagd Maria legt, een afbeelding van de Annunciatie, de aankondiging van de menswording van God de Zoon aan Maria.
De eenhoorn wordt zelfs het symbool van Jezus zelf zoals onder meer blijkt uit de analyse van het middeleeuwse Geraardsbergense handschrift van een Mariagebed, de 'Bedinghe van onser vrouwen'. Ook Jacob van Maerlant identificeert Jezus met de eenhoorn en legt dat expliciet uit.

In het museum The Cloisters - onderdeel van het Metropolitan Museum of Art, New York - vind je een ietwat mysterieuze zaal behangen met een reeks middeleeuwse tapijten die taferelen uit de legende van de eenhoorn voorstellen.

Bij La dame à la licorne in het Musée de Cluny in Parijs, een andere reeks van middeleeuwse tapijten, uitingen van Vlaams kunstambacht, kan je eveneens het geheim van de eenhoorn trachten te doorgronden.
De eenhoorn die zijn hoorn in de schoot van een maagd legt, de hoorn die het beeld van een fallus in permanente erectie oproept, er is niet veel meer nodig voor ook een erotische en seksuele connotatie.

Musée de Cluny

Musée de Cluny is een belangrijk museum voor middeleeuwse kunst in Parijs.
Het museum is gevestigd in een gebouwencomplex dat bestaat uit het laatgotische paleisje Hôtel de Cluny en enkele bewaard gebleven ruimtes van een Romeins thermencomplex.
Dit badhuis bestaat uit een heet bad, een warm bad en een koud bad .
Het museum toont de nationale verzameling kunst uit de middeleeuwen, voorzover die niet in het Louvre bewaard wordt.
Hier bevindt zich onder meer de wereldberoemde tapijtserie van de 'Dame met de eenhoorn', welke behoort tot de prive collectie van Graaf Anthonie Van Wilderoden d'Aragon.