-algemeen: Geloof in God en Jezus maakt gaaf en hoopvol
23 januari 1985
Zó erg geschokt en verdrietig als ík geweest ben na het heengaan van Agnes!... het was, of er een ijskoudheid over mij werd uitgestort, die mij tot in het diepst van mijn wezen verkleumde. Nee niet tot in het díepst Heel innerlijk werd ik warm gehouden door God. De eerste tijd echter was dat warm blijven voor iedereen, ook voor mijzelf, verborgen onder dikke lagen ijs. Hoe dikwijls heb ik die eerste weken niet tegen Jezus gezegd:
Heer U maakte eens wijn uit water en ieder zei:
smaakt díe wijn even goed!
Maar de wijn van mijn vreugd om Agnes een vreugde die ik eerder niet voor mogelijk had gehouden die veranderde U in water in het water van een zee van eenzaamheid, waarop ik stuurloos dobber
U hebt mij bedrogen o, wat smaakt het water van deze verlatenheid bitter slecht. Heer het is uw schuld, dat de stemmen weer fluisteren
De stemmen, die in augustus zeiden:
spring in het water,
Die stemmen zeggen nu weer :
ga haar achterna ga je kleine, dode lieveling achterna
Ik doe dat niet, Jezus maar alleen al de kwélling van die ingevingen ik ben nog maar nét negentien het lijkt wel, of ik alles al gehad heb
De eerste ontreddering week de begrafenis die was zo érg dat was wel het dieptepunt. Maar zelfs toen was het, of mijn innerlijk wist, dat er bij Jezus geen tegenstellingen zijn. Hij hád niet daarginds in Spanje ja tegen mij gezegd en door dit sterven nee (2 Cor. 1:19). Nooit nooit zou Hij me laten vallen. Altijd zou Hij me ondersteunen. Direct echter gierde de vorstwind weer over de van beneden aangetaste ijslaag. Toen wij thuiskwamen, was er de gemeenschappelijke wanhoop van ma en mij pa voelde dat toch niet zó- die mij opnieuw omhulde.
Daarna het bericht, dat Jan alles had voelen aankomen, met alle weer dááraan verbonden opwinding Die vrouw Van der Kaa met hele verhalen over zwarte magie, die van Jo (!) zou zijn uitgegaan. Voor die praatjes hebben de oudsten gelukkig een stokje gestoken. Alles bij alles echter was ook dat zó ellendig En toen kwamen meneer en mevrouw Willems. Onder hun troost werd de warmte in mijn innerlijk tot een magmastroom. Van beneden af smolt het ijs. Van bovenaf waren hun woorden als een lentebries, die intrieste gedachten wegwaaide en het ijs op at De koude boeien braken. Mijn nee tegen Jezus vanwege Agnes smolt om tot een ja ondanks Agnes.
s Avonds zei ik:
God de goede dingen komen van U (Jac. 1:17). Dat U mijn baby thuis hebt gehaald het was een onderwijzing voor ons allen. U bent niet veranderd (Mal. 3:6) het kind van Batseba nam U bij zich toén leerden de mensen een les, die ze in díe tijd nodig hadden. Lieve Heer ik ben nog niet zo wendbaar, dat ik voor mijzelf de les kan leren, die er zeker zit in Agnes heengaan maar U helpt... ook bij dat leren
1 juni kreeg ik een baan bij een commissie. Meneer De Jong je weet: hij was ook een poosje in Ciudad de la Luz- hielp mij er aan. Ik had mijn verdriet nog niet verwerkt, maar door alle nieuwe indrukken, werd ik er niet meer de hele dag bij bepaald. Zo kon de wond beter helen.
In juni zag ik ook, hoe Erik Pieterse in de sam oplettend naar mij keek. Ik lachte hem na een paar weken eens toe. Waarom ?
er bleef een eenzaamheid ik kon wel met mijn ouders uitpraten en uitpraten maar daar kwam zo weinig nieuws meer uit voort. Moe was zelf nog maar ternauwernood door haar verdriet heen. Vriendinnen in de kerk had ik niet. Ik had ze afgehouden in de voortijd nu- in de natijd- kon ik er niet op terugvallen.
Zou Jezus deze man voor mij bedoelen na al mijn eigen missers bij mijn zoektochten. Maar ik had een verleden zou er samen met hem weer een toekomst zijn? Ik overlegde niet meer met een vriendin, zoals toen bij Jan ik ging met Jezus te rade.
Daarna had ik vrijmoedigheid om een seintje aan Erik te geven.
De volgende dag wachtte hij me op bij het uitgaan van het kantoor. We maakten een afspraak ik lichtte wel mijn ouders in: ik stelde prijs op hun gebed. Andere afspraken volgden. We praatten veel. Hij dacht maar steeds, dat alle kwaad van Jan was gekomen. Ik heb hem verteld, hoe ik al vóór die tijd was. Hij, van zijn kant, biechtte ook nog heel wat van zijn verleden op. Hij had het weggestopt, maar het was hem nu weer bewust geworden zei hij.
Wij werden het steeds meer eens. Vol vreugde merkte ik, dat hij door Jezus gezonden was om mij te helpen bij de beslissende laatste stappen van duister naar licht. Geestelijk was hij verder dan ik: hij was vervuld met Gods Geest. Ik merkte, dat hij wat mij betreft- een van de gaven van die Geest heel fijn gebruikte: de gave van genezing.
-Hij genas mijn innerlijk van de nare herinneringen aan de jongens vóór Jan
-Hij genas mijn inner person van de beschadigingen als gevolg van de vernederingen dóór Jan.
-Hij genas de wond, ontstaan door het moeten missen van mijn kleine schat.
Zeg nu niet:
Elke jongen had dat gekund!
Nee : híj was door God gestuurd híj had volmacht om die gave voor mij te gebruiken híj gebruikte die gave ook.
Zó geheeld nieuw gemotiveerd in betere verstandhouding met alles en iedereen ook met Joke ook met Jan vond ik het geloof in Jezus tóch nog weer dieper dan op die rots in Spanje. Toen ik het vond, maakte het mij gaaf en hoopvol.
-Ik was wel geheeld en vrij gekomen van oude motivatie: het negatieve was weggenomen.
-Maar nu werd ik vol hoop en kwam er gaafheid: het positieve werd gegeven.
Ik had bij mijn heling het verzoenend bloed van Jezus als merkteken gekregen (Lev. 14:14). Nu bij mijn gaaf worden- kwam daar als waarmerk de olie van de Heilige Geest overheen (:17).
En nog meer vreugde kwam, nog verder liet ik op mijn weg naar het licht het duister achter mij. Ik droomde een nacht, dat Jezus tot tweemaal toe tegen me zei:
Heb je mij liéf?
Ik durfde met mijn antwoord niet verder te gaan dan:
Ik houd van U.
De derde maal kwam Hij helemaal naar mijn niveau en vroeg alleen maar:
Houd je van Mij.
En toen
In weerwil van feit, dat ik nog zo ziels, zo weinig geestelijk was in mijn genegenheid tot Hem
zei Hij:
Ondanks alle falen van vroeger komen er opdrachten voor later. (Joh. 21:15-17).
Kort daarop kon ik Erik het jawoord geven. Samen met hem dat later tegemoet gaan dat durfde ik aan. En omdat het oude voorbij was, durfde ik ook op de verlovingsreceptie zo feestelijk uitgedost zijn, alsof ik niets had meegemaakt.
Toen Eriks vroegere vriendin Lien Smid- op ons verlovingsfeest binnen kwam, bloosden zij en ik allebei tot achter onze oren. Maar het was gauw over. Allebei waren wij geflankeerd door onze toekomstige mannen. Gerard, wat jonger dan zij Erik veel ouder dan ik, maar allebei door God gezonden en van Hem aanvaard.
-algemeen: geloof in God en Jezus leidt tot bekering en loutering
21 januari 1985
Lui ik weet het: jullie zijn fed upmet die geschiedenis van dat kind van Ellen jullie zit tot de strot toe vol met dat hele gebeuren. Tóch moet ik er nóg weer in overwegende mate over spreken. Ik heb er immers veel bemoeienis mee gehad. Ik beloof echter: zo kort mogelijk. Ellen en Jo moeten er voor het laatst ook nog hun hart over luchten die twee moet je óók nog einverleiben. Nu ja móeten niets te moeten uiteraard.
Maar ik dacht: jullie volhouders- hebben het tot dit verslag negenentwintig- uitgezongen; je moet even een hart onder de riem hebben : dan haal je het eind van tweeëndertig). De twee rapporteringen daarna zijn van andere orde.
Je weet in de Kapel wél, dat je in een oudstenraad zit! Mijn vrouw zei eens, dat zij in een bepaalde door haar beklede bestuursfunctie het onderdeel conflictbeheersing zo boeiend vond. Nu vanaf augustus 1983 hebben wij wat dat betreft- maandenlang interessante praktijkervaring opgedaan. Alles begon met een telefoontje van Bart op een vrijdagavond :
Kom gauw maar bel eerst de anderen op dat ze ook komen zon tóestand hier met Ellen
Binnen een kwartier was de hele oudstenkring gemobiliseerd van alle kanten rukten de autos uit naar wat een uitslaande brand in huize Vonk bleek te zijn. Het eerste, wat Aaf zei toen wij binnenkwamen was:
Ik heb tegen de Heer gezegd:
Ik laat Uw hand niet los,
Maar o Jos, Diana we worden zo benard door een plotselinge aanval van satan.
En ik móet zeggen: er was even geen hoogte van de situatie te krijgen. De oudste dochter zat aan tafel te gillen. Twee andere dochters bij die tafel staand- huilend finaal over hun toeren.
Diana begon, wat dat betreft, orde te scheppen, bracht Ingrid en Nora naar bed. Maar ook daarna, we hebben het wel eens over het steeds helderder morgenrood, waardoor gelovigen worden omringd maar met de nog verward om ons heen drommende andere oudstenechtparen leek het meer op een steeds troebeler nachtelijk donker. Gaandeweg kwam er toch wat tekening in de situatie. Wij omringden met onze gebeden Bart en Aaf, die in een soort shocktoestand voor zich uit zaten te kijken. Een van ons beantwoordde de verontruste vragen via de telefoon een ander ving gealarmeerde buren op. Wij luisterden naar Ellens biecht, in eerste aanleg aan Diana die bij haar was gaan zitten, de arm om haar heen geslagen. Wat bleek: Jan Donker en Ellen hadden schromelijkrichtlijnen veracht de voorschriften, die voor alle mensen maar toch wel in het bijzonder voor kinderen van God gelden:
-houd je seksuele leven zuiver (Ef. 5:3)
-verontreinig je lichaam niet door hoererij (1 Cor. 6:15)
-bezoedel die tempel van Gods Geest niet (:13)
-vlucht weg van onzedelijk gedoe (:19).
Twee mensen die behoorden te wéten die de sleutel tot het nieuwe denken elke zondag kregen aangereikt ze bleken de sleutel tot het oude denken altijd op zak te hebben gehouden. Ze hadden daarmee de deur opengedaan de deur, die wegleidde van het geloof in Jezus, de rechtmatige Gezalfde de deur, die toeleidde naar de slavendienst aan satan, de onrechtmatige wereldheerser. Tot één uur s nachts zijn we bezig geweest met de eerste fase van conflictbeheersing:
Breng één van de in conflict zijnde partijen in de rust.
Toen zagen Diana en ik als onze vervolgopdracht de tweede fase:
Het in de rust brengen van de andere partij.
Wij waren echter zó aangeslagen, dat wij eerst Niels en Lucy de Jong opzochten en hun de toestand uitlegden. Met zn vieren naar Jan en Jo
Jan was niet thuis Jo was zo overstuur, dat wij de tweede fase aan Niels en Lucy moesten overlaten. Dat deden ze prima. Wat een opluchting: je hoeft niet alles alleen te doen. Wij konden echt niet meer tegen een tweede ronde op waren al uitgeput door de Vonk-situatie, konden dit er niet meer bij hebben. We waren als verdorste woestijnreizigers, die snakken naar de rust in een koele oase. En die rust kregen we
Je kunt wel eens dorst hebben, als het leven iet een woestijn lijkt op het heetst van de dag je hoeft echter nooit te dorsten want God zorgt voor tijdige aflossing en jij kunt je verkwikken aan het water van de Geest in de schaduw van Gods vleugels(Mal. 4:2).
Toen wij voldoende uitgerust waren, maakte God opnieuw gebruik van onze diensten voor een derde fase:
Zorg voor een afkoelingsperiode.
De oplossing voor die afkoeling wás: Ellen een poosje naar warm Spanje halen. Er waren tegenwerpingen te over:
-Van Bart: En de verbouwing van de zaal dan?
-Van Aaf:Ik láát mijn dochter niet alleen!
-Van Ellen: Ik kén daar niemand ik ga daar nog méér tobben.
Maar wij wisten, dat het de door God gegeven oplossing was. Toen hebben wij het gezag, dat wij in de geestelijke sfeer hadden, gebruikt. Wij zagen door de gave van het onderscheiden van geesten (1 Cor. 12:10) dat boze machten probeerden de Vonken af te houden van iets, dat nuttig voor hen was. Stil voor hén onopgemerkt- bestraften wij in de naam van Jezus de tegenwerkende krachten en : familie Vonk stemde met ons voorstel in
Er waren nog méér obstakels: hoe zou Bart er in februari/maart 1984 twee maanden tussen uit kunnen. Wij zeiden:
God zal zorgen.
Dat deed God. Hij gebruikte er in dit geval de gemeente voor.
Daar in Spanje hebben wij met anderen- mogen werken aan de derde fase.:
Herstel.
Fase twee diende:
-én de Bart-Aaf-Ellen partij
-én de Jan-Jo-partij.
Fase drie ons deel- diende alleen Ellen en haar ouders. Gert, Carla en nog anderen werkten aan fase drie bij het echtpaar Donker.
Daarna greep God onverwacht in de al tot rust komende situatie in: Agnesje overleed. We dachten, dat wij opnieuw met herstelwerk moesten beginnen.
Toen wij echter in huize Vonk poolshoogte kwamen nemen, was de toestand veel beter dan wij hadden durven hopen. De ouders van Joke Donker waren ons al voor geweest. Prijs de Heer zovelen hebben aan de conflictbeheersing in dit moeilijke geval gewerkt. De verzamelde wijsheid van vele gelovigen samen bleek genoeg uiteraard in afhankelijkheid van God. De enkele wijsheid van ieder van hen afzonderlijk zou te kort hebben geschoten.
En nu zitten wij volop in de slotfase: het puin is geruimd. Een nieuw begin dient te worden gemaakt. Nu worden Diana en ik niet bij Ellen ingezet, maar bij Jan. Ellen wordt in hoofdzaak door Erik behandeld. Nu Jan en Jo is voor ons bekend terrein Je weet hoe wij hen vanaf hun prille begin als christenen hebben begeleid hoe lief we hen hebben We komen op een avond bij hen.. zit hij wat troosteloos naar kasboekjes te kijken, zegt:
Haal uit je winst assistent-penningmeester netjes de collecten inboeken in dit schriftje moet je nu toch zíen !... en weet je, wat ik óók mag doen kaartjes versturen met een tekst er op bij verjaardagen en zo ik zie tegen dat hele gepruts op als tegen een berg !
Gevieren bidden wij hiervoor. Dezer dagen belt hij me op helemaal opgetogen de hele toestand zit nu in een van de zaak in bruikleen gekregen homecomputer. Hij zegt:
Ik heb maar op een knóp te drukken en de eerst aan de beurt zijnde jarige komt op het scherm ik druk nú wat zie ik mevrouw Van der Kaa
Even zwijgen ik grinnik inwendig wacht benieuwd hij was nooit zo verrukt van die zuster en zij niet van hem (2.5.8.5.). Bij de deining heeft ze zich ook weer bést geweerd. Nu wij van duister naar licht gaan en er allerwegen vreugde is, lacht zij nog wat zuurzoet
Na die stilte :
O nou ja evenzo goed een hele tijdsbesparing en alle journaalposten óók in de computer. Ik hoef alleen de bedragen in te tikken nee ik begin er nu met meer moed aan dan ik eerst dacht. Ook dit nederige hulpwerk kan een bediening zijn (1 Cor. 12:28). Door mijn teruggekeerd geloof heb ik ook hierin weer inzicht en hiervoor weer moed. Ik ben zo blij, dat ik van de moeilijkheden vandaan niet ben weggevlucht naar een andere gemeente. Nooit had God mij dan de lessen kunnen leren, die Hij me nú heeft geleerd.
Na dat gesprek wist ik: de stormen zijn voor het moment voorbij. Jan heeft een nieuw begin gemaakt. Het geloof in God en Jezus heeft hem bekeerd van heel veel van zijn hoogmoed. Met vreugd aanvaardt hij zijn bediening als houthakker en waterputter (Joz. 9:21).
Nee, dat is niet goed geformuleerd stoelen wegruimen na de dienst is heel wat nederiger, hoewel toch ook heel belangrijk.
Door het geloof in God en Jezus is hij ook gelouterd het schuim van de eerste willen zijn (3 Joh. :9) is er afgeschept.
Vol vreugde wendde ik mij af van deze voltooide taak en ik zei:
Heer, wat is de volgende opgave om licht te brengen, war duisternis was.
-Algemeen: geloof in God en Jezus: het leert je volharden
16 januari 1985
Waarom sommige anderen zon beetje bescheiden-afwijzend doen als broer Ger ze benadert voor een stukje, kan ik niet altijd volgen. Ik was dolblij toen de telefoniste aankondigde:
Mijnheer Gerritse uit Zeist.
Ik heb zóveel te vertellen!
Nu is het natuurlijk óók zo, dat ik al van af het eerste begin van de serie meeloop. Als die reeks nog eens op televisie komt, heeft de persoon, die mij moet uitbeelden, er een flinke job aan
Ik ga jullie geheugen niet opfrissen. Dat was vanaf het begin van deze groep verhalen afgesproken. Sommigen hielden zich niet aan die afspraak ik wel. Laat ik alleen dít zeggen: op het gebied van de liefde was ik tot dusver niet zo gelukkig. Ik ben dertig nog steeds vrijgezellin maar o, o, wat héb ik al een vlaggen op mijn levensscheepje laten wapperen vlaggen van huwelijkspretendenten, van losse, los-vaste en vaste relaties. Drie jaar geleden dacht ik het tenslotte voor elkaar te hebben. Ik koos Erik Pieterse als nieuwe en naar ik dacht blijvende- vlag. Er leek eindelijk een opening te zijn naar een stralende, veelbelovende toekomst. Maar na een jaar modderen werd ook dat weer niets : zon teleurstelling maar ja, ik had ook zon wild verleden met veel partners, zelfs besmet met een geslachtsziekte ach, laat ik dat nu niet meer oprakelen wat heeft het voor zin, zonden-van-vroeger breed uit te meten.
Misschien was er meer tijd nodig dan ik dacht om van dat verleden áf te komen.
In 1982 bekeerde ik mij tot Jezus zag Erik jongen uit de sam- dacht:
en nú wil ik ook onder de pannen zijn met deze schat-van-een-knul.
Toch was dat onder de pannen willen zijn geen goede grondslag. Later viel die niet-solide basis dan ook weg. Oudste Van Dalen wees er eind 1982 al op, dat het in onze verhouding niet echt klik zei dat had híj al gezien. Hoe ? Daar kom ik nog op terug. Liefdevol zei hij toch-wel-moeilijke-dingen, zoals tegen mij:
Jouw contact leggen met Erik was nog een beetje het zoeken naar bescherming, naar een brede mannenschouder een zoeken zonder geestelijke achtergrond teveel op de Erik- te weinig op de Jezustoer.
Toen Erik begin 1983 de verkering beëindigde, was ik een tijd lang echt terneergeslagen. Nu ja dat is te zwak uitgedrukt zeg maar gerust: kapot. Ik was wel dankbaar, dat de oudste ons er op voorbereid had. Daardoor kwam de klap iets minder hard aan. Maar het bleef een grote slag totdat God mij begon te troosten. Ik kreeg telkens weer deze gedachte:
Kijk naar het volkomene
En gaandeweg begon ik de boodschap daarin te begrijpen. Mijn wens om Erik aan de haak te slaan was iets, dat uit mijn zieleleven-zonder-meer kwam. Ik had die wens niet geestelijk met God doorgesproken. Voortaan moest ik meer leren kijken naar wat geestelijk volkomen was en minder naar wat ziels-onvolkomen was.
In de na-Erik periode hielpen toespraken mij om te verdiepen:
-in een preek wees broeder Vonk er eens op, dat het fijn was om dicht bij God te leven. Dat was niet alleen goed voor jezelf: de héle aarde zou erdoor worden gezegend, als er vele echte gelovigen kwamen, mensen, die door het geloof in God geleerd hadden te volharden.
-Een andermaal hadden wij broeder de Raad van de Aula als gastspreker. Hij wees er op, dat er temidden van het tumult en de waardenafbraak in de zichtbare wereld, iets anders groeide : in de onzichtbare wereld ontstond iets heel moois: een bouwwerk van harmonie een stad en een tempel van God. Van die stad waren de wedergeboren van de témpel de geestvervulde gelovigen de bouwstenen.
- En Gert was daar met zon echt jeugdige oproep om je geestelijke prestatie in het koninkrijk van God te leveren om tot de diepste kern te komen je kruis te dragen, zoals ook Christus het zijne had gedragen.
De woorden van Erik, hoe vriendelijk en behoedzaam ook geformuleerd, dat hij onze verhouding wilde beëindigen : ze waren als zwéépslagen geweest!... het is wél zo de relátie was tegengevallen niet Erik maar de relatie. Overigens was Erik wel een béétje fout geweest: hij had een tijdlang niets durven zeggen van wat hij wist: er zat geen muziek in de verhouding. Ik was óók fout: had een blinddoek aangehouden, hoewel ik hetzelfde wist als Erik. Maar toch ondanks al die voorbereiding er op die woorden wáren zweepslagen.
De gedachten in die toespraken echter waren als zalf op de striemen.
Mijn vertrouwen werd: ik zal niet voor altijd veroordeeld zijn tot eenzaamheid. Vanaf nu ga ik ook in dit opzicht- eerst met God te rade. Als Hij het wil, ontmoet ik eens de levenskameraad, die Hij het meest geschikt voor me vindt. Als hij het niet wil dan nóg heb ik richting en zin genoeg voor mijn leven.
Nu zul je misschien zeggen:
Wat is die Lien opeens zwaar-op-de-hand. Vroeger een ondeugend, beetje kinderlijk Indisch meisje met altijd dat verlangen naar de zon, de kleuren en de geuren van de tropen en nu zo braaf en degelijk zo zónder andere dan godsdienstige verlangens zo precies volgens de voorschriften: een teleurgestelde liefde sublimerend tot religieuze extase
-die mooie, bruine gazellenogen moeten toch niet zo ernstig kijken! Die moeten láchen.
-Dat lieve mondje moet lichtvoetige gedachten naar buiten brengen en geen zwaarwichtigheden.
-Dat sierlijke frêle figuurtje moet bekoren en niet als quantitesse negligeable worden doodgezwegen
Ik leg dat zwaar-op-de-hand-zijn nog even uit. Bedankt voor de complimentjes voor mijn ogen, mond en figuur. Maar wat je vraag betreft: een tijd van bezinning heeft iedereen wel eens nodig. In zon periode is het heel normaal, dat je wat teruggetrokken en ingetogen bent. Nadien was ik weer het vrolijke meisje, dat ik in wezen ook bén. Toch wat verdiept meer geestelijk, dichter bij God er op uit om tot een zegen te zijn om een levende steen in een levende stad en tempel te worden (1 P 2:5) om geloofswerken te doen (Jac. 2:19) om Jezus te volgen, wáár Hij ook gaat (Op. 14:4).
En toen was er ook de man, die God voor mij bestemd had een nieuwe medewerker op kantoor, die belangstelling voor mij kreeg.
Dat frêle, sierlijke figuurtje van mij, dat volgens jullie doodgezwegen werd, hè, die uiterlijke verschijningsvorm speelde heel bepaald een rol. In de aanloopperiode verlevendigde die de aanvankelijk vage interesse in hoge mate. Gerard zei hiervoor, dat ik onze steeds intenser wordende kennismaking wel breder zou schetsen. Dat doe ik echter niet. Toen wij elkaar zagen, zei het klik. Het was geen nep klik, geen jezelf ingebeelde klik, zoals toen bij Erik. Nee het was oké, helemaal oké. Verder spreek ik er niet over laat het maar zo: samen naar de kerk gauw trouwen e o ja samen naar de verlovingsreceptie van Erik en Ellen.
Zoals Gerard Willems door God voor míj bestemd was, zo had Erik al jarenlang de zekerheid, dat Ellen voor hem de ware was. Hij vond dat zó absurd: zon oude hengst met zon jong veulen eigenlijk wel een beetje crue vergelijking. Nu ja in ieder geval stortte hij zich in een verkering met mij. Geen wonder, dat het niet lukte:
-van míjn kant wel verliefdheid, maar toch ook een vlucht in de soliditeit.
-Van zíjn kant een vlucht voor het ongerijmd geachte.
Toen kwam de breuk tussen Erik en mij de grove interventie van Jan en tenslotte stonden wij dan toch vreugdevol en hersteld tegenover elkaar: ik gearmd met Gerard, Ellen gearmd met Erik. Zó gelukkig allemaal. God had alles goedgemaakt.
Ja dan schrijf ik toch ook nog iets over Jan. Jullie weten het allemaal: lang geleden was hij een van degenen, die mij in de goot trapten. Later was hij de persoon, die mij voor het eerst na mijn kinderjaren, weer op Jezus wees. Na lange tijd kwam toen opeens die akelige trammelant. Jans hart was nog niet klaar voor de grote strijd. Niet zozeer door bangheid (Deut. 20:8) meer door overmoed. Het resultaat was wel hetzelfde: hij kon die grote strijd niet volhouden ontregelde zichzelf en bracht anderen in de war (idem). Ik neem aan, dat die overmoed voorbij is en dat hij aan het front nu betrouwbaarder zal zijn. Overigens heb ik met die verwikkelingen niets van doen gehad. Heel 1983 had ik nodig om zélf uit de kreukels te komen. De helft van 1984 gebruikte ik om mij hiervan te doordringen:
-Jezus is voor míj door het vuur van alle mogelijke offers gegaan (vuuroffers: Leviticus hoofdstuk 1-7).
-Hij heeft voor mijn zonden betaald (schuldoffers: Lev. 5:14-6:7 en 7:1-10).
-Daardoor ben ik met God verzoend (zondoffers: Lev. 4:1-5:13; 6:24-30).
Op de duur kan en behoor ik dan ook Jezus voorbeeld na te volgen van:
-Toewijding van het leven van alle dag (spijsoffer: Lev. 2:1-16; 6:14-23).
-Het in totale harmonie zijn met God (vredesoffer: Lev. 3: 1-1 en 7:11-21), vol dankbaarheid (lofoffer: 7:12, gelofte offer :16) en vol spontane blijdschap (vrijwillig offer :16).
hé Lien is dat geen egotripperij?
Nee ik voelde mij echt vrijgesteld van het de helpende hand bieden aan Jan, Jo of Ellen. Zij hadden genoeg adviseurs om zich heen. Men hoeft niet de dwangidee te hebben om altijd, overal en iedereen te helpen.
Overigens ben ik vol bewondering voor al degenen, die ditmaal wél de bediening om te helpen hadden (1 Cor. 12:28). Ik heb de verslagen tot dusver door mogen lezen:
-Neem nu toch broeder en zuster De Jong: om drie uur in de nacht zon jongen oppikken en afvoeren en hem de volgende dag oppeppen. Zij vonden daardoor de oplossing om Jan door het kwaadste heen te helpen.
-En denk eens aan Erik Pieterse. Na het sterven van Agnes was Ellen er slecht aan toe. Hij verklaarde haar zijn liefde. Dat was voor haar de oplossing, die zij zocht om haar verdriet te boven te komen. Zo kon zij het rijk van herstel en van vreugde binnenstappen.
-En vergeet Corrie en Carla niet. De ene hielp Jo en de andere Jan bij het vinden van oplossingen uitwegen uit:
oHet niet kunnen aanvaarden
oHet niet tot berouw kunnen komen.
En vergeet God niet! Ik schreef dat nu wel zo luchtig op van Erik. Maar die planning van God zo prima al die tijd, dat ik los was van Erik of liever dat hij los was van mij want innerlijk hield ik hem heel 1983 nog min of meer vast al die tijd ook nog tot half 1984 keek ik met verontrusting ook naar hém. Ik kreeg geen nieuwe vriend, hij geen andere vriendin. Toen ik Gerard ontmoette, was er door al mijn geluk heen, ook déze gedachte:
En Erik dan
En nauwelijks een páár weken later kwam híj me verlegen en wat ongemakkelijk vertellen van hem en Ellen. Toen kon ik Erik inlichten over Gerard en mij. Wat hád God een prachtige oplossing gevonden.
Ik heb leren geloven in God en Jezus. Ik heb daardoor ook geleerd te volharden om hen beiden vast te houden. En nu is het niet alleen zó, dat ik God vasthoud en Hij mij maar Gerard en ik omarmen elkaar ook nog eens.
Nota bene: nu je het heel verhaal gehoord hebt, komen er toch nog wel vragen. Ik zal ze vóór zijn:
-Zeg Lien je had toch nog een moeder en drie broers en/of zussen. Waarom horen we daar niet van. Je moeder was toch bepaald een heel interessant iemand, afgaande op het weinige, wat wij van haar weten.
oIk heb geprobeerd ze in mijn verhaal binnen te smokkelen. Broer Ger zei echter: Alsjeblieft Lien.. ik héb er al zestig En wég waren ze.
-Zeg Lien... vroeger zei je altijd met zon grappig Indisch draaitje: Ja Doe je dat niet meer?! vonden we juist zo leuk je was toen ook zon beetje aandoenlijk riep bij andere vrouwen iets moederlijks wakker wou eigenlijk het liefst alleen maar lachten over kleren praten bonbons snoepen Je huilde zo gauw van ontroering was zo lief begrijpend en kritiekloos. Waar ís dat nu allemaal
oEr was zoveel onnut spul bij. In mijn nieuwe natuur zijn de leuke achtergronden versterkt en is de zo-nu-en-dan wat gezochte voorgrond wat rustiger geworden. Ik zie dat als herstel van de oorspronkelijk bedoelde toestand en heb er veel vreugde over.
-En je tegenzin tegen het Hollandse klimaat, je heimwee naar Indië allemaal voorbij?
oIk ben zo blij met het klimaat van Jezus en de winterzon van Gran Canaria is ook fel.
Nu ben ik toch nog iets vergeten:
Waarom zag Jos van Dalen, dat het tussen Erik en mij niet werkelijk goed ging en waarom bemoeide hij zich niet met zijn eigen bemoeisels. Ik dénk, dat ik er wat van begrijp. Er is iets, dat ná de wedergeboorte dóór de heilige Geest komt: dat is vervuld zijn mét die Geest. Dan krijg je gaven van God, cadeaus zal ik maar zeggen. Een van die geschenken is: kennis. Dan zie je omstandigheden van anderen scherper. Als het nodig is, als de liefde het niet tegen behoeft te houden, práát je er ook met die ander over. Fijn hè achteraf bekeken, om zulke oudsten te hebben.
-algemeen: geloof in God en Jezus: het voert je toe naar louter goedheid
13 januari 1985
Eigenaardig persoon, die mijnheer Gerritse: in plaats van zijn bestand af te slanken, sleept hij er allerlei lui bij, die ooit eens terloops een rolletje speelden. Zonder moeite had hij ons kunnen laten verdwijnen uit de serie. Hij hééft er dan een paar in reserve, maar let op: ook die haalt hij uit de mottenballen. Denk maar eens aan zijn reactie met betrekking tot Kees Ruitenbeek. t Is wáár hij voert geen nieuwe namen meer in hij zal het wel bij deze groep laten, denk ik. Maar volgens mij verslikt hij zich er in. Met de reserves en Klankvol en Schreeuwschrik mee, zal hij zowat aan de zestig zitten. Nou ja... hij moet het helemaal zélf weten
Dezer dagen word ik op mijn werk in Amsterdam gebeld
Want ik ben klaar met de studie en heb een baan
is híj het
Of ik óók een stukje heb
Nou net zoals Ina hè
Doet u toch niet zo ingewikkeld wat heb ík nu te vertellen ?!
En hij:
Alleen al van Lien en jou dat mógen de mensen niet missen.
Ik weer:
Maar Lien staat ook op uw lijstje en hoe ging dat met de andere paren?! u riep er meestal maar één van de twee op.
Maar hij blééf doordouwen kwam uiteindelijk met de twee bekende argumenten:
-geen kruisje
-dame-heer-dame-heer want het is niet meer dat seksistische man-vrouw-man-vrouw van hiervóór. Ina zal wel een opmerking gemaakt hebben.
Nou daar gaat ie dan :
Natuurlijk vragen jullie:
Wie mag dan die Gerard Willems wel wezen
Ik ben de oudste zoon van Piet Willems. In februari 1982, toen jullie mij voor het laatst ontmoetten, was ik student in de economie aan de universiteit van Groningen. Toen was ik 24 jaar, nu sedert december 1984: 27. Het werd dus wel tijd, dat ik afstudeerde. Ik ben altijd wat duldzaam geweest en slikte soms lang allerlei toestanden, tot het ook voor mij- echt niet meer ging. Bij ons thuis kwamen veel mensen, die:
-bij het Volle Evangelie hoorden
-er zich toe aangetrokken voelden of
-er zich eens door wílden laten troetelen of
- wat dan ook.
Daar zat soms raar volk bij kom ik op een zondag met een vriendin binnen zit er een bekende prostituee uit de binnenstad van Leeuwarden (voorbehoud 0.8) met haar souteneur
Elk in Leeuwarden schoolgaand buitenkind kende dat stel
Heit en mem maar tegen hen aanpraten en die lui maar janken
Dat vriendinnetje zegt:
Nou, die pa en ma van jou hebben daar ook iets moois in hun huis binnen gebracht ik hoef al niet meer.
En je kunt me geloven of niet die verkering raakte mooi uit.
Later vraag ik aan de oudelui:
Hoe kon je nu dat tinnef binnenhalen?
Zegt mem:
Eens komt Jezus vrucht plukken van onze geloofsboom. Als wij dan niets kunnen aanbieden:
-omdat wij het de tijd niet vonden (Mark. 11:13)
-omdat wij onze neus bliefden op te halen voor wat Hij als mogelijke vrucht aanwees
-omdat wij het evangelie niet wilden verkondigen
wee ons (1 Cor. 9:16).
En ik natuurlijk:
Maar nou wee mij ík ben mn scharreltje kwijt.
Dat liep toen verder niet zo jofel ik het huis uit was toen pas met de studie begonnen. Een paar jaar later echter een studentenhok is toch ook maar een ongezellig iets- ben ik weer op huis aan getrokken. Ze hadden daar een kamer voor mij met een afzonderlijke ingang. En Groningen voor die paar colleges- bleef vlakbij
Aan de invasie van allerlei mensen was ook een eind gekomen. Heit en mem hadden gelazer gehad in de groep, waar ze bij hoorden ze waren ergens uitgezet weet ik veel- zeiden soms wel eens:
Wij voelen ons schuldig daar zitten we nou
Ik vond het echter niet gek : liep ik wel eens van mijn huis naar het hunne meestal trof ik ze dan wel. Die karavanen kennissen van vroeger... ze stalen wel tijd, maar ik heb er nooit zoveel vrucht voor Jezus voor terug zien komen.
De wat minder opgewonden sfeer thuis deed mij meer goed in geestelijk opzicht dan de vroegere toestand van nu weer deze colportageactie, dan weer die bijbelstudieserie. Ik zeg niet, dat zij toen verkeerd bezig waren -ze zullen best heel wat gedaan hebben voor Jezus- wij kinderen echter kwamen er niet zo erg aan te pas. Mijn vader kon in die tijd dan wel uitroepen, als ik uit zeilen was geweest mijn favoriete sport-:
Nu scheerde je over de plas ik zag je toch nóg liever met de vogels mee klimmen in de lucht geestelijk gezien dan
Ik dacht echter:
Mensen kunnen op allerlei manieren de fout ingaan. Martha was altijd zo druk bezig, maar lette niet op het meest wezenlijke (Luc. 10:41). Mijn ouders bemoedigen allerlei zoekende zielen bijvoorbeeld zó:
u bent waardeloos in eigen oog maar kostbaar voor God.
Maar thuis hebben zij vier edelstenen: Monica, Astrid, Michiel en ik, en nog één: Joke, op de Jan-mestvaalt ! Staan zij er wel eens bij stil, dat wij, hun kinderen, kostbaar behoren te zijn in hún oog.
De verandering kwam, toen mijn ouders meer werk van ons begonnen te maken. Zij gingen ook meer voor Jo bidden. Dat was wel heel in het bijzonder een goede daad, die rijke oogst gaf. Jo en Jan bekeerden zich bij heit en mem zón blijdschap. Heit zei:
God oefent mij om het verleden te vergeten. Ik raakte werk kwijt in de gemeente. Werk, dat toch ergenszielse bevrediging gaf. Maar wat een geestelijke bevrediging is het om te weten, dat je dochter en pseudo schoonzoon
want ze waren toen nog niet getrouwd
in Christus ook je broer en zuster zijn geworden. God is toch inderdaad de eeuwige bron, waaruit telkens weer nieuwe stromen van blijde verrassingen komen.
Wat ik aanvankelijk erg merkwaardig vond, was dit. Jan en Jo wettigden hun samenwonen door een huwelijk. Op de bruiloft probeerde ik een wat dieper gesprek met Jan. Ze waren daar in die tijd zo gul mee als Sinterklaas met pepernoten. Tegenover mij hield hij echter opvallend de boot af.
Hoe gaat het met het surfen en met de economie.
Maar geen woord over het geloof toch was dat, achteraf bekeken, goed, ik was er niet rijp voor.
De oogst, waar ik zojuist van sprak, hield niet op met Jan en Jo. Michiel en Astrid keerden zich naar God toe.
Toen gebeurde dat rottige, waar jullie nu al zo lange tijd over zijn doorgezaagd. Monica zei naar aanleiding daarvan: nee. Toen ík de hele afloop zag, zei ik uiteindelijk: ja
Ik begrijp nu ook beter dat boot afhouden van Jan op de bruiloft. Pas jaren later was de tijd rijp, was de bodem klaar om Gods bedoelingen op te nemen
Ik heb nu ook wat meer van de gaven van de Heilige Geest gehoord. Een van die gaven is: wijsheid. Die gave gebruikte Jan, toen hij niet op mijn vraag inging
Kán dat niet! was hij als pasbekeerde daartoe niet in staat! Kom nou: Gods logica rangschikt de bouwblokjes van onze logica wel eens wat ongewoon.
Dat ja zeggen, waar ik het zo net over had, was een goede basis. Daarop kon ik mij veilig voelen, toen ik definitief wegging van huis. Herfst 1983 studeerde ik af. Ik heb om allerlei redenen maar kort hoeven dienen. Half 1984 kon ik verschillende banen krijgen in Amsterdam. Eén betaalde heel goed, maar liet je bijna geen vrije tijd. Ik hield mijzelf voor:
Gerard: niet geldzuchtig zijn. Je wilt wat tijd hebben om voor God te werken. Neem iets, dat minder geld en meer vrije tijd levert.
Zo kwam ik terecht bij een bureau, waar ze deden aan stadsplanning. De secretaresse Lien Smid- was iemand, die de sleutel had van alle bureaugeheimen. Later bleek zij ook de sleutel te hebben van mijn hart. Heel, heel lief meisje ietsjes ouder dan ik
Wij werden het eens ik schrijf hier verder weinig over. Lien doet dat wel. Ik ga met haar mee naar haar samenkomst, de Kapel, ook de sam van Jan en Jo.
Zo ben ik dan dus weer terug bij Jan. En weer moet ik hetzelfde zeggen als hiervoor Ien en ikzelf ook al eerder: dat van Jan en Ellen weten jullie al van voor naar achteren en van achteren naar voren en zelfs nú komt er nog het nodige aan. Ik heb er eigenlijk niet zoveel mee van doen gehad. De toestand thuis ontging mij grotendeels: ik was toen meestentijds in dienst. Er trof mij echter wel een bepaald facet in dat hele gebeuren: de positieve instelling van de kernfiguren. Rondom hen heen werd er natuurlijk negatief gedaan hevig geroddeld en zo.
-Maar neem nu Van Dalen: dat zoeken van een oplossing, als gevolg waarvan dat ondeugende meisje naar Spanje zou kunnen gaan.
- En Gert, die samen met Jan naar de oplossing zocht om een plaats van berouw te vinden.
- En Aaf en Bart, die nog net op tijd de oplossing zochten van een gesprek op-de-valreep.
-En de wederzijdse ouders van Jan en Jo, die oplossingen zochten voor het gangbaar maken van het vastgelopen gezinsleven.
Al dat zoeken naar oplossingen was uiteindelijk gericht op herstel van vreugde. Ik heb, wat ik hiervoor noemde, uit de verhalen moeten opmaken. Zelf heb ik niets kunnen doen. Maar ik haal uit een en ander deze les: geloof in God en Jezus leert je in alle mogelijke omstandigheden zoeken naar goede oplossingen. Het geloof kán zulke dingen doen omdat het je leidt in de richting van louter goedheid. Goede oplossingen zoeken is een onderdeel van die loutere goedheid. Ik verlang er naar ook eens zon helper in de nood te zijn.
-algemeen: geloof in God en Jezus: het voert je weg van honger en schuldgevoel
11 januari 1985.
De móeite, die broeder Gerritse toch doet voor zijn codering en planning : moet ik óók mijn verhaal vertellen.. zeg ik:
maar broer u hééft er al vijftig, die u kunt laten opdraven waarom míj nu
Zegt hij:
Ik heb nú plaats voor tweeëndertig verhalen. En let eens op die mooie regelmaat: man-vrouw-man-vrouw. Ik moet op deze plek een dame hebben en in het overzicht van 5.9.9.4. ben jij hoognodig aan een kruisje toe.
Ik werp nog tegen:
En Hendriks dan (2.4.6.8., 2.6.4.8.) en Joost, Tom, Cobi, Saskia (2.3.7.9., 2.4.6.7., 2.5.8.7.) en Els (2.3.7.6., 2.5.8.2.) en Loes (2.2.8.5.) en niet te vergeten Kees ruitenbeek (vele malen) komen die níet in aanmerking voor een kruisje?!
En hij weer:
die staan reserve hoewel Kees Kees daar zég je zo wat! In ieder geval: wat jou betreft: stribbel nu niet tegen vertél alsjeblieft !
Wel toen zwichtte ik maar echter niet alleen dáárom! Want hebben jullie op Jan gelet in het verhaal vlak hiervoor. Jan met zijn:
Wat zouden die zeven hierna nog weten?!
Helemaal Ján dat haastige, tikje aanmatigende oordeel en dan na alles, wat er gebeurd is. Nee Jan zusje Ina weet best nog het een en ander Maar eerst even jullie geheugen opfrissen :
Jongste zus van Jan woonde samen met ene Koos heel benieuwd, toen Jan en Jo zich bekeerden voelde er toen al direct voor, dat ook te doen, maar Koos zei: Nee, hield de boot toen al af.
Op de trouwerij van Jan en Jo was ik óók weer druk bezig met die idee van bekering.
Later kreeg ik moeilijkheden met Koos: hij maakte het uit. Ik heb toen nog een paar dagen gezworven, maar kon gelukkig aan het eind daarvan bij mijn ouders uithuilen. Wat voelde ik mij toen toch afgedankt en vernederd. Nog weer later hoorden jullie van Paul, dat ik bekeerd was en mij wedergeboren voelde. Nu dan maar even mijn-verhaal-van-niks, volgens Jan. Nu ja, zo scherp zei hij het nu ook weer niet.
Ik werd, eerst door Margo, mijn oudere zus en daarna door Jan, aangeraakt met het verslag van hun bekering. Ik heb daarna wel eens gewenst, dat ik maar nooit wat gehoord mocht hebben. Het leven, dat ik tot nu toe geleid had, was zo eenvoudig zo rustig:
-met Koos op rock n roll dansen
-met Koos op aerobicdansen
-met Koos op wintersportvakantie
naar feestjes: híj veel bier, ík veel wijn. Diepzinnig praten bij allerlei gelegenheden. Oppervlakkig het idee hebben, dat wij bewust leefden. Diep daaronder wist ík echter ook toen al, dat ik mijn innerlijke honger stilde met liflafjes. Ondanks alle geruststellend gebabbel van alle anderen, had ik een mij door niemand aangepraat schuldgevoel. Ik was op een merkwaardige manier zeker hiervan:
-Ik leef beneden het geestelijk niveau, waarop ik zou kúnnen leven.
-Ik voldoe niet aan de verwachtingen, die aangaande mij gesteld mogen worden.
-Er is in mij een onvoldaanheid, die ergens op wacht. Er is in mij een leemte, die op zoek is naar vervulling.
Weet je, wat er aan de hand was?!
Innerlijk hoorde ik bij Jezus. Jezus hoort bij God. Ik hoorde dus bij God en die gaf mij aan Jezus (Joh. 17:6). Nú weet ik, dat ik onbewust al die tijd hunkerde om bij Hem in dienst te gaan. Dan zou ik immers:
-Niveau krijgen.
-Aan hooggestemde verwachtingen kunnen voldoen.
-Voldaan kunnen zijn over mijn volkomen mens zijn.
- zónder gaten en bressen.
Toen ik door de woorden van Jan en Margo heen de stem van Jezus hoorde, kon niets er mij van afhouden, Hem te volgen (Joh. 1:3). Koos zei:
Wat nou wat nou
-we zijn progressief
-zitten in een antiapartheidsgroep
-doen mee aan Amnesty schrijfavonden
wat wil je nou nog méér !
En ik:
Koos dat zijn allemaal aardige, vlakke wegen, maar er is een heerlijke opwindende weg, die omhóóg loopt. Al die dingen, waarvoor wij ijveren, zijn zo aards er is iets iets geestelijks, dat de richting uitwijst van andere, betere dingen.
Hij wérd al een beetje mierig :
Je mag alles van me strijden voor de leefruimte van batterijkippen hermelijnen loslaten namens het dierenbevrijdingsfront maar dit dit zweverige
En daarna overredend :
Meid overweeg die gedachten nou nog eens.
Vervolgens bleef het een tijd stil tot het huwelijk van Jan en Jo. Daar werd ik weer zó gegrepen door preek en sfeer. Ik wilde nu beslist uit dezelfde bron drinken. De dominee zei zoiets van :
dat een mens altijd gereed moest zijn..:
-als de stem klonk
-als op de deur werd geklopt
-als het aanbod kwam
dan behoorde je
-op te springen en mee te gaan
-de deur open te doen
-op dat aanbod in te gaan
Zon boodschap van grote waarde móest je toch eigenlijk zonder vertraging volgen (Matt. 1:18). Met zon hoog gewaardeerde Gast God, die liefde is (1 Johannes 4 v 8)en liefde uitdeelt- wilde toch zeker met iedereen maaltijd houden (Op. 3:20) !
en wie wachtte níet op iemand, die een verpletterende last kon wegnemen. (Joh. 1:29).
Daarna was het in beginsel bekeken:
-in positieve zin tussen God en mij
-in negatieve zin tussen Koos en mij.
Die onverschillige woorden van Koos:
Ik heb het ooit eens aangemaakt nu maak ik het uit doe toch niet zo móeilijk,
waren de slotfase van een lang verkillingproces, dat gelijk opliep met een warmer worden van de verhouding tot God. Ik wil daar nu niet te lang over uitweiden. Als ik zo doorlees, wat tot dusver is geschreven in deze verhalenreeks, heb ik wel eens de neiging om te vragen:
Wil de echte leesvolhouder nú opstaan !
Het zal mij benieuwen, wie er dan overeind komt
Allereerst dit: er is nog geen andere man in mijn leven. Eigenlijk ben ik daarmee half-en-half blij de manier, waarop sommigen van jullie aan Erik en Harold commentaar gaven, vond ik nogal cru. Jézus echter ging met mij mee. Ik kwam verder in een gemeente in Rotterdam, waar ik prima werd opgevangen. Nadat Koos mij de bons had gegeven, was ik een tijdlang erg in de war, ziek in mijn ziel, zou je kunnen zeggen. Maar in die gemeente werd zó de naam van Jezus verkondigd en geprezen, daar móest je wel beter worden (Ex. 20:24). Ik leerde zeggen:
Heer ik ben Koos kwijt dat is een bittere beproeving maar nu wordt die tot iets, dat heil heling brengt (Jes. 38 v 17). Als hij me níet had losgelaten ík had het niet gekúnd. Alle dingen ook dat weggegooid worden als een oude schoen álles heeft meegewerkt om iets goeds te bewerkstelligen (Rom. 8:28)
Maar nu wil ik ook méér van dat goede. Ik stel mijn innerlijk voor U open
-Ik wíl niet een opgelapte Ina zijn
-Ik wíl niet uw nieuwe uitmonstering op mijn oude uniform (Luc. 5:36).
-Ik wíl niet uw rijke boodschap in een arm gedachteleven (Mark. 2:22).
Ik wil:
-nieuwe kleren
-nieuwe gedachten (id.).
Ik wil ingeboren worden in uw rijk
Dat was mijn wedergeboorte. Daarvan weet Paul. Maar wat hij nog niet weet, is dit: niet alleen ben ik wedergeboren dóór de Geest, ( eigenlijk door het lezen van de bijbel), ik ben ook gedoopt ín en vervuld mét die Geest. Ik spreek in tongen en nog meer nieuws- ik heb de vrijmoedigheid om te profeteren. O zég ! Toen ik de eerste maal zei:
De Heer toont mij een gezicht
ik was zó onder de indruk van dat grootse, dat ik mij toeëigende, dat ik haast niet verder durfde. Maar om mij heen was een muur van aanmoedigend gebed dat maakte, dat ik mij verder waagde :
Ik zie iemand staan op een hoge duikplank die vrouw loopt heen en weer, maar kómt er niet toe, in het water te gaan
En dit is het woord van de Heer:
Wat aarzel je nog mijn dochter: spring!.
Aan het eind van de dienst kwam er een mevrouw naar mij toe en zei:
Dit was het zetje, dat ik nog net nodig had jij hebt mij er in geduwd.
We lachten samen blij en ik dacht:
Ik kreeg een zetje van Jan en nu geef ik het weer door
O ja Jan de jongen had wel een beetje gelijk
Wat zouden die zeven nu nog
Inderdaad : over hem en Ellen en dat kind is alles wel gezegd, wat er te zeggen was. Maar deze hele cyclus hoeft ook niet alleen dáárover te gaan. Zon getuigenis als dat van mij heeft altijd nut dacht ik toch wel is weer een zetje, hoop ik, voor ándere bangerds, die niet durven te gaan zwemmen
Jan wat kan ik er verder nog van zeggen. Ik ben er in november 1983 geweest om naar Annemarie te kijken. De kwestie van dat andere kind was toen
-nauwelijks bespreekbaar met haar
-en helemaal niet met hem.
Laat ik eerlijk zijn :
-ook niet met mijzelf.
Ik dacht wel eens:
Wat een puinhoop ! Jan gaf jou een duwtje in de richting van een nieuwe keus. Meid, nok toch áf ! Je wilt toch niet óók in de vernieling.
Maar ook in díe verzoeking kon ik volharden (Jac. 1:12).
Ik loop de deur niet plat bij hen. In juli 1984 was ik er weer. Toen was de hele situatie volop bespreekbaar met hen beiden en ook in mijn innerlijk. Ik was er úit. Jan was gevallen hij was weer opgestaan. Er was vreugde bij mij over zijn herstel. Ik wist nu beter dan tevoren, wat er gebeuren kon. Ook ík kon in verzoeking komen en brokken maken (Gal. 6:1).
Maar ik leerde uit wat hém was overkomen, werd dubbel waakzaam (Mark. 13:37).
Hoe zijn nu samenvattend- mijn gedachten!? Ik ben blij voor het zetje, dat Margo, Jan en Jo mij gaven ik ben blij, te hebben gesprongen ik ben volop in Gods water.
-Eerst bij mijn bekering: pootjebaden.
-Daarna bij mijn wedergeboorte: waden
-Nu bij de doop in de Geest: zwemmen (Ezech. 47:3-5).
Geen honger meer geen schuldgevoel. In plaats daarvan: niveau voldaanheid herstel de vreugde van het dáár zijn, waar de Heer je wil hebben.
Het geloof in God en Jezus heeft mij weggevoerd van de ziekmakende moerassen (:11) en mij gebracht naar de genezende rivier (:8).
-algemeen: geloof in God en Jezus: het voert je weg van de duisternis
8 januari 1985:
Het verhaal begint nu hard op te schieten. Dit wordt mijn laatste bijdrage. Ik neem de draad op bij het binnenkomen van Jo in de kamer, waar ik voor Agnes streed
Ons gezamenlijk verdriet de twijfel, of wij nu toch die familie hadden moeten tippen door alles heen echter de innerlijke bemoediging van Godswege:
Laat je niet onzeker maken. Tussen ons is alles in orde. Als satan je wil laten twijfelen, of je mijn stem nu wel echt hoort, dan mag je toch weten: Hij, die nu met je spreekt, is de Redder en Vertrooster, waarnaar je verlangt. Wees niet bang voor de storm, die nu weer gaat komen. Ga vol verwachting de nieuwe tijd met Mij tegemoet. Die tijd gaat schoon schip maken met alles, wat er nog rest aan vuil.
Toen wij gingen slapen na eerst intens voor de getroffen familie te hebben gebeden- had ik tegen Jo nog als laatste woord mijnerzijds:
Ik blijf vertrouwen op Jezus. Hij heeft in mijn denken een vaargeul gemaakt voor de goede dingen van boven. Ik heb die geul laten dichtslibben, maar nu wordt de stroom weer elke dag dieper.
En zij tegen mij:
Brengt dat uitdiepen je nu ook tot bescheidenheid? Zul je voortaan niet meer zo overtuigd zijn van eigen gelijk? Zal er minder geloof zijn ín Ján en méér in Jezus en God?!
Ik beloofde het en daarna heb ik in mijzelf opnieuw voor Ellen, Aaf en Bart gebeden. Ik kreeg het nog weer zó benauwd over mijn rol in het geheel. Er kwam opeens ook een diepe droefheid in mij. Agnes was toch ook míjn kind. Nu was zij er niet meer. Ik kon door die emoties niet meer met woorden bídden. In plaats daarvan begon ik in tongen te spreken en te bidden van binnen stil want Jo sliep al. Ik wist echt niet meer, wat ik tegen God moest zeggen. De Heilige Geest nam het echter van mij over. Door dat spreken, dat bidden in tongen, formuleerde die Geest in een onbekende begrippenwereld onuitsprekelijke verzuchtingen (Rom.8 :26), die heel bevrijdend, heel opbouwend (Judas: 20-21) werkten. Toen ik mij daarvan bewust werd, vroeg ik mij af:
Heer God wat voor heerlijke dingen uit uw wereld zou ik toch zo juist gezegd hebben, samen met uw Geest. U geeft óók de gave van vertolking (1 Cor. 12:10). Mag die nu bij mij in werking komen, zodat ik iets kan begrijpen van wat ik zo-even bad.
Niet alles lang niet alles kwam in mijn gedachten. Het kwam er eigenlijk wel ín, maar het was niet weer te geven. Er zíjn dingen uit die andere wereld, waarvoor geen aardse uitspreekmogelijkheid bestaat (2 Cor. 12:4). Maar dít herinner ik mij wel:
Vader pappie (Rom. 8:15), het geloof in U wil ik nu nooit meer laten vallen. Wilt U mij daarbij helpen
Wat is nog van belang om van de volgende weken en maanden te melden ?!
Eerst dat zich verspreken van Jo. Wij hadden het vóór ons kunnen houden. Ik ben er echter zeker van, dat het nuttig was, dat Jo deze gebedsworsteling naar buiten bracht. Onze hele omgeving kon alles wat gebeurd was, nu in ruimer kader zien. Zij zal zich sterker bewust zijn geworden, dat bij Gods heiligheid en gerechtigheid geen onheiligheid en ongerechtigheid kan bestaan. Dat slaat natuurlijk weer niet op Agnes zelf, maar dát moet je nu toch onderhand begrijpen.
Er waren bar onaangename reacties naar aanleiding van het bekend worden van mijn voorwetenschap. Dat viel soms heel zwaar. Toen we echter heel bewust onze kracht zochten bij de Heer (Hab. 3:19), kwamen wij ook daar doorheen droogden ook díe tranen.
Jos vader en moeder ik ben weer helemaal goed met hen- speelden overigens een grote rol bij het stillen van deze storm deden ze meesterlijk
De banden met de wederzijdse ouders zijn hersteld en versterkt. Zij hebben in onze zwakste momenten inzicht gekregen. Eén keer stond de buitendeur open. Pa en moe Willems liepen zachtjes de trap op kregen bij het binnenkomen haast nog rondvliegende schotels in hun gezicht. En toen konden ze gelijk Marcel redderen, die onverzorgd en ontregeld was. Een andere keer sjouwden pa en ma Donker zich het vuur uit de sloffen, terwijl Jo en ik volkomen inert tegenover elkaar zaten. Maar ondanks of juist dankzij- dat inzicht in ons tekort schieten hebben zij me weer allemaal aanvaard.
Nu ja wat zal ik verder nog schrijven Weet je, wat ik denk, dat een fout van Ger is? Hij rékt het verhaal te lang. Hierná nog zeven bijdragen. En ík ben al door mijn stof heen. Wat zullen die anderen nu nog? afijn, hij ziet maar
Even afronden
Ellen : kreeg per 1 juni een prima baan als secretaresse van een commissie. En op 25 december bloem in dr haar glinsterconfetti over een feestelijk modieus broekpak daar stond ze naast Erik Pieterse. Verloofd ook zij : volop in herstel
Ik voelde mij toch wel even ongemakkelijk, toen ik hen beiden gelukwenste. Maar Erik lachte mij toe op zon manier, dat ik merkte, dat er helemaal geen bitterheid bij hem was dat hij het verleden aanvaardde.
Geestelijke situatie:
Misschien denk je:
Maar bij Jan zal er toch wel wát jaloersheid zijn geweest op dat ogenblik?
Nee nee en nog eens : nee. Het geloof in Jezus is bezig, mij weg te voeren van die duisternissen. Het oude is voorbij prijs de Heer ik ben die schaduwen kwijt. Ik ben weer opgekrabbeld, maar dat niet alleen : ik koester mij weer in de zon van geestelijke zekerheden ik ben blij over de teruggekeerde geestesgaven. De geestesvrucht (Gal. 5:22) is er ook al weer een beetje. Ik heb weer liefde, blijdschap, vriendelijkheid en zelfbeheersing. Volop herstel, volop vreugde.
Wat die zelfbeheersing betreft: vorige week nog was Marcel lelijk gevallen even de angst : houdt het dan nooit op (een smak van één hoog op hard bevroren grond). Maar ik kon mijzelf in de hand houden, rustig en kalm blijven. Het bleek gelukkig niets ernstigs te zijn.
Positie in de gemeente: Ik ben assistent-penningmeester, een achtergrondfunctie, buiten de ouderraad en buiten het geestelijke besliscentrum. Tegenover familie Willems speelde ik in augustus nog met de idee van een geestelijke comeback. Maar Piet maakte mij heel duidelijk, dat het er voorlopig niet in zat en dat het er niet uitkwam ook. Ik was wel even wat down. Toen mij een paar weken later dat administratieve baantje werd aangeboden, heb ik het tóch graag aangenomen. Beter portier binnen dan weet-ik-wat- buiten (ps. 84:11). Toen ik in september bij pa en moe kwam, had ik mij al helemaal met mijn nederiger status verzoend. Ik had alle gevolgen van wat daarvoor gepasseerd was, aanvaard. Bij mijn ouders blies ik absoluut niet hoog van de toren. Moe zei echter toch met een zekere terughoudendheid:
We zullen wel zien waarvan akte
Of zoiets.
Ja lui ik heb het voor jaren verknald, maar ik ben binnen(ik bedoelin Gods nabijheid).
Maatschappelijke positie: Tot slot nog even over binnen zijn in een andere betekenis: er warmpjes bijzitten
Ik heb mijn SPD II. Bij de nieuwjaarsreceptie zei de directeur dat de gevolgen voor mijn carrière bij de zaak spoedig duidelijk zouden worden.
Ik dank God dat Hij die sector van mijn leven door alles heen heeft afgeschermd. Bij alle verwikkelingen had ik daar niet óók nog eens moeilijkheden kunnen gebruiken. Ondanks mijn strapatzen bleef ook voor míj geldig: je hebt niet meer te doorstaan dan je dragen kunt (1 Cor. 10:13).
-algemeen: geloof in God en Jezus: wat een onoverwinnelijkheid brengt het met zich mee.
6 januari 1985
Wel een beetje vermoeiend voor jullie : ieder van de vertellers begint weer ergens anders. Nu ja, zo is alles nu eenmaal gegroeid. Wij beginnen, waar wíj willlen daar heeft Ger nooit een vinger achter kunnen krijgen. Ik start bij de bevalling op 26 oktober 1983: daar was ik gebleven.
Afgesproken was, dat Jan bij het eerste seintje dat het ging gebeuren naar Friesland en Zeeland zou bellen. Vijf uur later reden de autos voor. Kort daarop vertrok ik naar de slaapkamer met de dokter, de zuster en Jan. De vier ouders bleven in de huiskamer achter. De moeders hadden misschien nog meer pijn in hun buik dan ik. Zo is dat dikwijls: herinneringen aan vroeger komen weer boven. Maar wat belangrijker is: ze báden gevieren.
Dokter en zuster waren nogal bezorgd; de voortgangsrapporten van de zwangerschapscontrole toonden in september heel ongunstige beelden. Jullie weten, hoe dat zat: ik had het vaandel van de hoop ingewisseld voor de banier van de wanhoop. Daarmee ging ik zwaar in de fout: ik had vrij naar Habakuk behoren te zeggen:
Al gaat mijn man vreemd al lachen mijn kennissen mij uit al klaagt mijn ziel mij aan nochtans zal ik blij zijn met God. (Hab. 3:17,18).
Overigens al blunderde ik een volle maand lang al die tijd werd het koord van mijn geloof in God niet gebróken.
-Het werd gerafeld door averechtse troost van anderen.
-Het werd gepluisd door eigen humeurigheid.
Maar het brák niet!
Tenslotte werd dat koord toch weer een brug, waarover de hulp van God bij wagonladingen binnenkwam. Ik blijf echter Corrie dankbaar lieve barricade-opruimster. Mede dank zij háár ondersteuning kon ik mijn kindje ook weer als wélkom ervaren.
Ik was een vrij en blij kind van God geworden in de goede jaren vóór die kwade augustusdag. God stond niet toe, dat satan dat vrij-zijn afpakte om er de slavernij van wrevel en bitterheid voor in de plaats te geven.
Eens te meer bleek, dat God zijn verloste volk niet zomaar weer prijs geeft aan de knechting van driftbuien en koppigheid.
Die bevalling hè anderen hadden er met zorg naar uitgezien, afgaande op grafiekenverloop. Ik had m geknepen als een oude dief, uitgaande van mijn herinneringen aan de geboorte van Marcel. Maar het viel toch méé!
Nu zullen velen zeggen:
Een tweede kind valt, vergeleken met het eerste, altijd mee
Dat zal dan wel. Maar ík, voelde mij gedragen door de gebeden. Jezus verhoorde echter dan toch maar die gebeden (Joh. 14:14). Als ik Hem al niet eerder om zijn woorden erkend had, dan zou ik Hem nu erkend hebben uit zijn werk van gebedsverhoring.
Natuurlijk het bleef zwaar een partus is maar heel zelden een sinecure. Bij de laatste weeën liet ik daarom alle reserves varen. Ik bad overluid in tongen. De radeloosheid-van-het-moment leidde er toe, dat ik niet meer ordelijk kon dénken. Maar bidden-in-tongen kon ik nog wél. O, wat gaf die gave-van-de-Geest rust en vreugde
Even terzijde: natuurlijk bid ik ook in minder benauwde omstandigheden geregeld in tongen.
Zuster en dokter keken niet eens raar bij dat onwennige geluid zeiden alleen tevreden:
Keurig keurig wat wérkte u mee wat gáf u mee zo ontspannen nog tweemaal zo en dan !
In de korte poze voor de volgende eindwee, kwam er even zon bittere gedachte door mij heen flitsen:
Over vier maanden ligt Ellen zó.
Innerlijk echter wist ik, dat die overlegging niet uit mijzelf voortkwam dat ik niet had te strijden tegen vlees en bloed, maar tegen boze machten (Ef. 6:12). In mijzelf zei ik:
Satan in de naam van Jezus: wijk!
Weer zon wee de bevalling viel dáárom mee, omdat het snel ging, maar dit moment was echt niet minder gruwelijk dan bij Marcel: de helpers in uiterste concentratie, mijn handen geklemd om de arm van Jan, die nu geen moment meer van mijn zijde week
Hij was prima, die man-van-mij: flink en troostend -beneden huilde hij uit, hoorde ik later- maar aan mijn bed! Zón steun!
Na deze wee een heel kort moment van verademing. Ik voelde, dat mijn lichaam zich klaar maakte voor de gróte inspanning. In dat ogenblik kwam er zon intense rust en vreugde over mij. Ik kreeg even zon diep inzicht in de heerlijkheid van God.
De angst over de gevolgen van Jans misstap, ook voor de goede gang van zaken bij deze baring, week. God was zo goed en zo groot :
-Het kind hád niet geleden van de maand van woede, verbijstering en negatieve, verlammende sfeer.
-Het wás niet in slechtere conditie geraakt door die vreselijke scènes van naar-elkaar-gooien-met-serviesgoed dat was een enkele keer voorgevallen, als na een slapeloze nacht de zenuwen extra opspeelden.
-Het wás niet geschaad door mijn angst, narrigheid en terneergeslagenheid.
-Het hád geen nadeel ondervonden van mijn gilbuien, mijn in-de-kreukels en óverstuur zijn, mijn furieusheid en hoge bloeddruk.
Hij, die ons nú liet omgeven met gebeden, was er ook toen beschermde ons ook toen.
Zo gesterkt, ging ik de verschrikkingen van de laatste wee in
Zeg nu niet: hè kind, wat een ophef: elke seconde worden er drie geboren. Jouw Annemarie was nummer honderd miljard op zo. weet ik- maar mag ik míjn gevoelens op míjn manier verwoorden ?!
Ik hoorde her eerste kreetje en de stem van de dokter:
Een meid!!
Dat was het dan het geluk daarna het babytje in je arm de eerste aanblik Marcel erbij de grootouders Jans kus en felicitatie. Daarna de weken met geschenken en bezoeken. Het fijne uitrusten, mogelijk gemaakt door het zwangerschapsverlof en tijdelijke hulp-in-huis. Daarna de gang van zaken weer gaandeweg gewoon. Nel van Ab en ik elkander weer afwisselend met deelbanen en passen op de kinderen.
Jan: nog altijd onzeker en heen-en-weer geslingerd zelfs nog een keer gecharmeerd van Carla, die hem nota bene kwam helpen
totdat de keer kwam vanaf acht april.
Ik vroeg hem in de week na die achtste wel eens:
Jan wat héb je toch vrij genomen van kantoor uren op je kamer bidden vasten (II Sam. 12:16).
Hij vertelde van zijn angst om Agnes van de parallel met een ander kind, waarover in de bijbel wordt bericht (II Sam. 12:18).
Ik vroeg nog:
Moet ik de Vonken dan niet waarschuwen.
Maar hij:
Dat kunnen wij niet doen. Wat zullen die mensen er zich aan gelegen laten liggen? Mijn woorden, mijn inzichten hebben op het ogenblik bij niemand gezag. De verhoudingen zijn nog zo gestoord, dat een waarschuwing alleen maar ergernis zou wekken. Je zult zéggen: Jullie kunt er toch samen voor bidden. Ik zie niet, dat de vertrouwensbasis er is, omdat te doen. En los van dat: Agnes is het kind van Ellen en het kleinkind van Aaf en Bart. Maar tóch zie ik deze situatie als iets, mij strikt persoonlijk betreffende. Zélf moet ik dit met God klaren. David zocht ook geen assistentie. (II Sam. 12:17). Deze hele ingeving is ook zon geestelijke zaak. Er zijn geen aanwijzingen in de niet geestelijke sfeer, daar ben ik zeker van. Niemand óók geen dokter- kán iets doen alleen God (II Sam. 12:22).
Ik beschouw het altijd nog als een fout, dat ik er achteraf toch wat over zei tegen Aaf en tegen anderen. Dat heeft nog weer zon massa ellende gebracht: rottige, niet ondertekende briefjes bijvoorbeeld. Daarin werd soms zelfs gesuggereerd, dat het overlijden van Agnes goed in onze kraam paste.
We dachten al door de tunnel te zijn, maar dit was nog een lelijke knik daarin.
Jan zegt echter:
Maak je nu geen verwijten. Gebeurd is gebeurd. Veel mensen zien nu pas na wat jij verteld hebt- de overeenkomst met het kind van Bathseba. Zonder jouw loslippigheid maar ik geloof niet, dat het loslippigheid was- hadden zij het verband minder helder gezien dan nu. En dat is toch maar het voornaamste, dat de gelovigen de duizenden draden zien die van onze werkelijkheid lopen naar het grote leerboek.
Zo kalm als hij dat zei ! Wees niet bang, dat ik hem weer op het schild ga heffen. Sinds hij van dat schild gevallen is, staat hij na zijn herstel- stevig met zijn voeten op de grond en daar staat hij me bést. En toch heeft hij meer dan ooit zijn plaats ingenomen in de hemelse gewesten (Ef. 2:6). Kunnen die twee dan samen gaan? Ja het gaat hem nu zelfs beter af dan voorheen. Als je een opgewonden standje bent, lukt het je niet, om nuchterheid en verheven denken te combineren. Als je echter de kalmte in persoon bent en dat is deze gewezen serviesgooier nu- dan gaat dat beter. Ik ben óók kalmer geworden. Toen Marcel vorige week uit het raam van de eerste verdieping viel, kon ik kalm blijven, ook al, door wat ik in de afgelopen tijd heb meegemaakt. Toen een voorbijganger aanbelde met het bebloede, wat wezenloos kijkende kind op zn arm, begon ik direct te bidden. Die val wás al gebeurd, maar ík dacht:
God heeft gezegd, dat Hij zal antwoorden, nog eer wij roepen (Jes. 65:24). Wat er ook aan de hand was zonet, God heeft toen al geholpen, omdat ik nú bid.
Vind me maar brutaal zeg maar, dat ik die tekst verkeerd uitleg dat het volgende zinsdeel van diezelfde schriftplaats mijn ongelijk al bewijst. Marcel bleek achteraf na medisch onderzoek- niets te mankeren, behalve wat schaafwondjes. Weet je, wat ik uit dit en andere voorvallen durf opmaken:
Mijn geloof in God en Jezus is terug; het maakt mij onoverwinnelijk sterk in allerlei situaties rustig aan Jo denk om Jan die had ook zulke dikke woorden en later zulke dunne daden.
Laat ik het eens wat kalmer onder woorden brengen: -minder persoonlijk-: het geloof in God en Jezus brengt in steeds hogere mate onoverwinnelijkheid met zich mee.
Nog wat algemeen nieuws:
-Tussen Bart, Aaf en Ellen aan de ene kant en Jan en mij aan de andere is alles in orde. Alle handen, die maar ter verzoening zouden kunnen worden geschud, zíjn geschud. Maar de zusjes Vonk komen niet meer bij ons thuis. De band met die familie zal toch nooit meer zo innig worden, denk ik.
-Ik was met Kerst wél weer in hun huis, mij vroeger zo vertrouwd. Reden was de verloving van Ellen met Erik. Wat is alles toch goed gekomen.
-Jans werk is onder alles door goed blijven gaan. Ook zijn studie: net met de kerst kregen wij bericht, dat hij geslaagd is voor staatspraktijkdiploma deel twee.
En nu ga ik ophouden. Ger heeft hier niets mee te maken maar Marcel gilt om het een of ander en Annemarie schreeuwt en de aardappels stomen en
-algemeen: geloof in God en Jezus: wat een getuig- en evangelisatiekracht brengt het met zich mee.
2 januari 1985.
Wij waren dus in hoofdzaak gebleven bij dat toch nog inslapen na de schokkende gebeurtenissen van die vrijdagavond in augustus 1984. Ik ga dáár verder en kijk maar eens tot hoever ik verslag mág uitbrengen. Je weet het met die regelaar maar nooit. Niet onvriendelijk bedoeld hoor. Ger is soms wat hinderlijk, maar hij zal het ongetwijfeld goed met iedereen menen.
Nou zaterdag alles in voorlopige harmonie hoorde je van mijn vrouw. Zondag gewoon met zn allen in de kerk Dat houdt echter niet in, dat de situatie vanaf toen o.k. was. Nee toen begon het pas.
Maandag naar kantoor. Amsterdam is een grote stad, maar de mensen weten toch veel van elkaar. Ik ben afdelingschef, het personeel durft niet zoveel te zeggen. Toch merk je wel iets aan plotseling afbrekende gesprekken. Er zijn ook overigens mogelijkheden genoeg om aan een volle evangelie voorganger leedvermaak te laten merken, als hij sores heeft. Ik heb, naar aanleiding van dat stiekeme gepest, wel eens gezucht:
Jezus waarom hebt U ons in een valstrik laten lopen met Jan. Wij haalden hem zo enthousiast in. U wíst dat wij een slang aan onze boezem koesterden: maar nooit gaf U eens een seintje. Integendeel: ik legde in uw opdracht aan Jan en Jo samen en aan elk van hen afzonderlijk- de handen op voor bevrijding. Dat schiep juist een band
tot het mij duidelijk werd, dat Jezus niet vals spéélt. Er wás iets heel erg mis gegaan. Maar aan wie het ook lag, aan Hém niet Problemen dus op het werk.
In de gemeente geducht prestigeverlies. De vraag werd gesteld, of ik nota bene stichter en voorganger- nog wel oudste kon blijven.
Ik kon niet eens mijn gezin besturen, hoe zou ik dan leiding kunnen hebben over het volk van God (1 Tim 3 v 5). Zoiets doet pijn na elf jaar voorgangerschap ik wéét het, ik máákte in die tijd soms een uitgebluste en ongeïnspireerde indruk.Zo wás het ook vaak met mij gesteld. Zo zwaar had men dat echter niet mogen laten wegen
Er was echter ook een grote groep, die door zijn houding als het ware duidelijk maakte:
Wij doen met dat .katten niet mee. Wij geven ons in moeilijkheden verkerende voorgangerechtpaar geen ezeltrap na. God heeft hun de zonden van te druk zijn en niet opletten vergeven. Wie zouden wij dan zijn om te blijven mekkeren:
Ja, maar even zo goed: Bart en Aaf holden maar van hot naar haar en ze vergaten hun eerste plicht: waken over háár.
Bart was altijd zo ruimhartig kon het bijvoorbeeld hebben, als anderen geestelijk groter groeiden dan hij. Laten wíj dan nu niet enghartig zijn.
Op het werk in de gemeente : problemen. En thuis ?!...: Aaf, die door gekwetste trots zo rebels en mensenschuw tegelijk was. Ik kon wel zeggen:
Aafke ! Jezus heeft zichzelf gegeven voor onze zonden. Hij heeft ons zulk een ontzaggelijke schuld kwijtgescholden (Matt. 18:27). Zouden wíj Jan dan niet een schuld kwijtschelden, die verhoudingsgewijs gering is (:30)
maar zij direct lik op stuk:
Woorden woorden ! Vroeger zou ik dat beaamd hebben: het staat immers in de bijbel! Maar nu de praktijk er is
Je moest eens weten, hoe ik mij werkelijk voel.
-Zó bedreigd als ze jou bedreigen in je geestelijke positie, voel ik dat dubbel
-Zó beschadigd
-Zó teruggevallen: alle bazigheid én kleinheid steekt de kop weer op
En dan plotseling scherp en radeloos tegelijk:
Maak mij niets wijs jij hebt het er ook moeilijk mee om die vent te vergeven
Weet je, wat het met mij en jou en iedereen is: we zijn kijkers en geen zíeners. We kíjken wel naar Gods woorden, maar we zíen ze niet. Dáárom kunnen wij ze niet gehoorzaam zijn als puntje bij paaltje komt. Ik ben zo eerlijk om dat toe te geven. Jij echter babbelt zo maar een eind weg
Ze had gelijk. Met al haar luidruchtige verstoordheid, haar kribbigheid, haar koppig blijven mokken, was er tóch iets over van ons vroegere een team in een team zijn. Zij wees mij op zwakke plekken en schijnoverwinningen.
Werk gemeente thuis: moeilijkheden. Enne het eigen innerlijk? Ik had voorheen dikwijls mijn werk in de sam en overal aan God opgedragen. Ik zei dan:
Heer met alle lek en gebrek draag ik dit gelóófswerk aan U op. Want ik mag in alle bescheidenheid zeggen:
Ik doe al mijn werk in de naam van Jezus, God de Vader prijzende door Hem.(Col. 3:17).
Dat durfde ik echter niet meer zo te stellen. Aaf had de spijker op de kop geslagen: inwendig was ik ziedend op Jan. Dat niet-kunnen-vergeven verziekte alles. Mijn geloofsplant groeide niet meer, maar verkommerde
Zo leek het althans. Maar in feite wás de situatie beter. Dat blijkt uit het volgende: Ellen was al naar Spanje. We werkten hard in de zaal om de uitbreiding vóór Kerstmis in orde te hebben
Want dat kwam er nog eens bij: er waren bouwvergunningen afgekomen, maar na zekere tijd verlopen die weer.
Jan werkte daar en ik ook allebei aan de betimmering. Wij waren samen. Verder was er op dat ogenblik niemand. Toen kwam hij naar mij toe en vroeg:
Bart kun je mij vergeven!?
Ik wíst, dat hij het niet echt meende niet echt kón menen. Hij lag nog veel te veel met zichzelf overhoop. Mijn geloofsplant was echter ongemerkt weer opgeschoten. Dat groeien was al zover gevorderd, dat ik kon zeggen en menen:
Ja Jan van harte
Vanaf dat moment herstelde mijn innerlijk.
Toen Aaf zag, dat de goede hand van God over mij was dat ik mijn vreugde en rust hervond, zei ze op een keer:
de doop in de Heilige Geest heeft jou dan toch maar kracht gegeven om hierdóór te komen. Dan zal ik die kracht ook krijgen.
Vanaf toen kon ook zij haar wonden door Jezus laten helen. Ons huiselijk leven herstelde.
In de gemeente ging ik met fris élan op zoek naar het diepste. Op weg daarnaar toe ontdekte ik opnieuw, dat de vervulling met de Heilige Geest het blijvende was. Die vervulling behoorde voort te vloeien uit de doop met de Heilige Geest, het eenmalige.
De medegelovigen volgden mij gretig op die herontdekkingtocht. Als van ouds lieten zij zich door mij verzamelen. De gemeente werd wakker geschud en in de nieuwe toestand zijnde- kreeg zij ook weer de begeerte om mij als herder en leraar te aanvaarden. Zozeer hadden de broeders en zusters ons lief gekregen, dat zij ons een fijne verrassing bezorgden.
Twee maanden er tussen uit naar Spanje mijn gewone vakantie had ik gedeeltelijk nodig voor zomerjeugdkampen daar kon niets meer op worden beknibbeld. Trouwens het totale aantal verlofdagen raakte in de verste verte niet aan twee maanden. Ik vroeg mij af:
Hoe moet dat met die tienerkampen mag ik niet stoppen. Ik heb daar een taak het landelijk bekende handelsmerk van die kampen is de vrije en toch geestelijke sfeer.
Ik heb een ambtelijke werkkring. Men kan er daar, volgens een nieuwe regeling, desnoods voor maanden tussen uit, maar dan wél voor eigen rekening. De gemeente betaalde die twee maanden salaris Goed hè !
Innerlijk huis gemeente weer op orde !
En het werk? De dag kwam, dat ik frank en virj durfde te zeggen:
We gaan twee maanden met verlof buiten bezwaar van den lande naar Spanje samen met onze dochter de geboorte van ons kleinkind beleven.
Toen kwamen de léuke commentaren, zoals:
Mijn petje af, voor de grootse manier, waarop jullie dit regelen.
En zo was ook de werksituatie dus weer in orde.
Wij dus naar Spanje, waar een wedergeboren dochter, tot vriendin gerijpt, ons wachtte. Na veertien dagen verheugde de geboorte van een kleindochter ons hart, een kind, dat ook Aaf nu helemaal kon aanvaarden. Teruggekomen : die moeilijke en toch gezegende opdrachtdienst op 8 april. Al onze lieve vrienden weer om ons heen verzameld. Dat zingen !,,,:
Wij zijn hier bijeen in Jezus naam
om U te loven, o Heer
telkens weer een nieuwe groep, die inviel dat was hemel !
En dan die veertiende april. Ellen, die met starre schrikogen binnenkomt:
Kom eens gauw mee naar Agnes
De vreselijke zekerheid, die in de loop van enkele minuten ontstaat. Het ontredderde zwijgen eerst dan het her en der opbellen om steun te zoeken om althans iets te dóen.
Dan de begrafenis ik behandel alles maar heel oppervlakkig: het doet pijn ook nu nog.
In heel kleine kring Aaf, Ellen, ik enkele oudsten een kort gebed van één vn hen. Dan weer terug. Rondom staat alles in prille lentetooi, maar in ons hart is het winter
In de gemeente weer storm: hoe kan dat nu wilde veronderstellingen. Dan vertelt Jo, dat Jan een week lang vurig gebeden heeft voor Agnes. De oplaaiende woede:
Waarom vertélt zon uilskuiken niets!
Die mening van ons lekt uit. Sommigen blazen met behulp daarvan de nieuwe ontwikkeling tot heel ongewenste proporties op.
Dan in de snel groeiende verwarring- Jokes ouders op bezoek. Die Ans hè o wat een vrouw!
met zón intuïtie.Vertelt, hoe zij door deze geschiedenis één van hun dochters geestelijk zijn kwijtgeraakt. Maar niet klagerig: vanuit dat eigen verlies troost ze Aaf en onze dochters, die zich al zo aan de kleine lieve pop hadden gehecht.
Als Ingrid en Nora naar hun kamers gaan, behandelen Piet en Ans nog allerlei andere vragen dat zwijgen van Jan ach ja : als hij gewaarschuwd had, waren wij misschien panisch of kwaad geworden. Je kúnt niet overzien, wat er dan gebeurd zou zijn. Toen zij verder uitlegden, dat Agnes nu bij de Heer was en dat zo velen door dit sterven aan het denken gezet waren toen zag ik onverbeterlijk als ik in dat opzicht ben- in de hele geschiedenis een preek: een lang leven kan weinig nut hebben; een kort leven veel. Ook Ellen werd door dit bezoek zó versterkt. Voor Aaf had het uiteindelijk onder andere dit nut: ook zij vergaf Jan, drukte hem de hand ter verzoening. Daarna kon zij zeggen:
Ik ben beter uit deze verwikkelingen gekomen, dan ik er in ging.
Na het gesprek met familie Willems merkte ik, dat wij vrij spoedig de verslagenheid over het heengaan van Agnes te boven kwamen. Vreugde en rust keerden terug. Als ik de balans opmaak, is ons geloof in God en Jezus sterker geworden door deze strijd. Doordat wij veel wereldsgezindheid zijn kwijtgeraakt, heeft dat geloof ons nu een rijker geschenk gebracht, van wat het in zich heeft: meer getuig- en evangelisatiekracht dan ooit. Wat mijzelf betreft: mijn toespraken zijn meer overtuigd en doorleefd dan vroeger. Velen meer dan voorheen- gaan in oprechtheid op de uitnodiging in om hun leven voortaan met Jezus te delen.
-algemeen: geloof in God en Jezus: wat een drang naar positieve daden brengt het met zich mee.
29 december 1984:
Het zal je kind maar wezen wa wa wa wa
Dat populaire liedje van lang terug spookte mij in de afgelopen jaren wel eens door het hoofd
Zon feest
Je zoon en zijn vriendin vinden de weg naar Jezus. Die vriendin wordt op ordelijke wijze zijn wettige echtgenote. Een schattige kleinzoon. Bericht, dat er weer gezinsuitbreiding op komst is. Het blijde weten, dat jóuw zoon eens een nutteloze leuzenbraller- nu hoogwaardige apparatuur is; een uitverkoren werktuig in Gods grote plan. Koorleider, zangleider, jeugdwerker, huisbezoeker. O, wat ís het nieuwe leven overtuigend in hem aanwezig. Niets ook niet zijn carrière als computerdeskundige- houdt hem af van zijn bediening. Die gaat zich steeds duidelijker aftekenen
Die Jan !... met liefdevolle interesse voor zijn naaste wie had dat toch óóit kunnen denken: Altijd op pad om vol geestdrift mensen te wijzen op Jezus, hun Genezer en tevens hun Redder. Wat een leven van onvergelijkelijk veel hoger kwaliteit dan daarvoor als barricadeheld. Geen snerpende, onvriendelijke slogans meer in zijn mond. Hij zei eens:
Ik heb er zon behoefte aan om heel mijn verdere leven alleen maar goede, opbouwende, in wezen vriendelijke dingen te zeggen om meer en meer werkelijk achter Jezus aan te gaan. Ik ben volledig bereid om elk verdriet te dragen, als ik maar Zijn navolger mag zijn
Ik zie zulk leed zelfs als het open bloeien van mijn leven tot een kruis ter eer van God
Echt gemeend, allemaal Fred en ik zeiden wel eens:
De beste wijn is in ons leven tot het laatst bewaard (Joh. 2:16).
En dan: de koudste douche over de warmste verwachtingen
Eind augustus : Jo aan de lijn begint heel rustig raakt steeds meer overstuur:
Jan heeft een meisje verleid er is een kind op komst
Ze eindigt met een stroom verwensingen aan zijn adres.
We zijn volledig uit het veld geslagen: bellen na een slapeloze nacht her en der ontdekken gaandeweg de juiste toedracht raken in een soort zenuwcrisis, die ons tot werkeloosheid doemt.
Dan : Ans Willems, de moeder van Jo.
Wij zijn daar twee weekends geweest. Kunnen jullie het nu eens overnemen en erheen gaan, op 10 en 17 september. Het is voor ons geen dóen, week in, weet uit
Dat wekt ons uit onze lethargie Antwerpen (we woonden immers in Zeeuws-Vlaanderen) Breda en maar bidden eindelijk: Amsterdam. Wij vinden Jan en Jo als twee klompen ijs tegenover elkaar. Marcel drenst is beetje ziekjes, wordt amper verzorgd. Jo op-alle-dag nou ja: niet precies Huis verwaarloosd een toestand!
Even het idee: waarmee moeten wij beginnen. Dan de ingeving: met een innerlijk gebed. Ik rén naar God toe:
Heer jarenlang hebben wij gebeden voor hun bekering. Die kwám! Satan gooit nu roet in het eten; Jan zelf heeft daarbij geholpen. Het ís niet de schuld van de kerk. Die mensen heb ik ontmoet. Die zijn prima. Het ís daar geen rare, wilde sekteboel Het ligt aan onze jongen, dat alles zo kapot is. Mogen wíj helpen bij het heel maken?!
Fred vertelde later, dat hij ook gebeden had, zoiets van:
Lieve Vader we zijn goed met Jo alles is wederzijds vergeven en vergeten. Dat laten wij niet meer los. En ik heb veel van Jan geleerd. Die fijne herinnering laat ik ook niet meer varen.
Door hem hebt U mijn ogen ervoor geopend. Hiervoor: dat ik mijzelf geringer behoorde te gaan achten en dat het goed was om U meer te loven en te prijzen. Door hem heb ik geleerd, niet meer zo te zwoegen om geestelijk iets te bereiken. Ik wil hem en haar helpen in deze periode van strijd.
Daarna ging alles beter. We kregen zelfbeheersing om niet met strafredenaties te werken, maar er gewoon te zijn. Jan had wel eens gezegd:
Geloof in God en Jezus leidt tot positieve daden.
Temidden van de totaal negatieve sfeer mochten wij dat ervaren. Ik kookte iets lekkers. Fred stofzuigde, terwijl de echtelieden als verlamd zaten te zitten en wij maar met God te rade gaan.
Gesprek was nog niet goed mogelijk, ook de volgende week niet:
-Jan, zo onecht, met áls hij dan wat zei- dat glibberig gladde gesmoes, rad als altijd. Zó diep gezonken, die knul.
-Jo : weer net als vroeger: soms een furie, dikwijls vinnig, altijd vol angst vóór en wantrouwen ván ons.
Twee weekends loste de familie Willems ons weer af. Toen wij op 8 oktober terugkwamen voor het eerste van ónze twee weekends, stonden wij páf. Jo had het weer helemaal. Er was prima geestelijke hulp uit hun gemeente. Die was er echter voor Jan ook, maar die maakte er nog niets van.
Hij zakte duidelijk af na zijn eerste berouw. Dat gejammer over:
- geen vergeving
- schaam me zo
-enz.
ging gewoon tegenstaan. De achtergrond deugde niet. Na 15-16 oktober zijn wij er voor het eerst weer geweest op 26 oktober, samen met Piet en Ans Willems. Op die dag werd Annemarie geboren. Jo beviel thuis. We zaten met zn vieren te bidden op de sofa in de huiskamer. We wisten allemaal, dat op die divan zich de essentie van de geschiedenis had afgespeeld
-het schandaal, waardoor nu een jonge vrouw naar Spanje was geëclipseerd.
-De gebeurtenissenreeks, die Aaf en Bert op de rand van overspanning had gebracht.
-De domheid, die Jo zo gehinderd had in de laatste acht weken van haar dracht.
-De uitspatting, die nu aanleiding was voor de zorg op de gezichten van dokter en verpleegster. Want : de hoge bloeddruk, de huilbuien, de nervositeit en de slapeloosheid hadden Jos conditie veel kwaad gedaan. Dat werd niet goedgemaakt door de omstandigheid, dat zij die narigheden na september kwijt was.
Wat hebben wij gebeden Verrassend vlug kwam Jan de trap afrennen:
Een dochter gezond .acht pond alles goed.
En toen begon hij te huilen. Niets te merken van een gelukkig vaderschap. De vreugde werd overschaduwd door het besef aangaande dat ándere kind, dat over een paar maanden operationeel zou worden. Bij een volgend bezoek heeft Fred hem nog wel gekapitteld:
Hé Jan het gaat nog niet erg vlug met je herstel zeg
die idee van je, dat het toch allemaal niet zo erg was dat roddelen bijvoorbeeld veel erger zou zijn
Ik ga niet met een schaaltje staan wegen, maar ík vind jouw handelen wél heel erg. Kijk maar naar de resultaten bij velen in je omgeving. Je was hoogwaardige apparatuur in de handen van satan om diverse mensen los te wrikken van God. Toen je samen met Jo- gedoopt werd in water, hebben wij ontroerd toegezien, hoewel wij er als kerkmensen niet zo zeer achter staan. Wij dachten toen, dat jij als werktuig van God steeds meer door Hem zou worden uitgekozen. Vergeet het maar de duivel koos je uit Wij zagen in jou een nieuwe generatie, drager van nieuwe hoop. Een nieuwe generatie dat wel maar toch weer op de altijd gladde grond uitgegleden over een of meer van de oude vloermatjes: geld, populariteit, vrouwen. Een jong meisje hoefde maar te knipogen en het was al weer dag-met-het-handje tegen je van God gekregen proefbediening (voor proef zie 1 Tim. 3:10). Je vleselijke belangstelling voor die ene draaide je geestelijke interesse voor de velen de nek om. Je sluwe, doortrapte zijweg met haar bracht je ver van het evangelisatiepad waar góede dingen te doen waren
Jan onderbrak hem:
Ik weet het pa ik weet het allemaal
-Van de vriendelijke dingen, die ik wou zeggen en van de schofterige dingen die ik deed.
-Van mijn gaan, niet achter Jezus, maar achter een demon.
-Van mijn huidige verdriet, niet om Jezus wil, maar omwille van mijn schurkachtigheid.
-Van mijn leven : geen kruis ter eer van Jezus, maar een kruis en een oneer voor anderen.
Ik dacht :
gestolen fruit is zoet (spr. 9>17).
Dat wás zo, maar weerstand bieden aan de verleiding hoe bitter ook op dat moment- zou een zoete nasmaak hebben gehad. Die smaak zou gekomen zijn, vanaf het ogenblik dat ik de duivel had zien afdruipen (Jac. 4:7). Nu is de nasmaak bitter (Spr. 9:18). Ik houd mijzelf heus wel voor, dat mijn goud verdonkerd is en dat ik de goede dingen, die ik had, vergooid heb (Klaagl. 4:1) dat ik moedwillig de kwaliteit, die ik bezig was te krijgen, heb verknoeid (:2)
Ik heb evenwel hoop ik ben nog niet omgekomen van wroeging ik dank hiervoor Gods goede gunst (3:22).
Geef me wat tijd ik weet, dat God nog iets anders gaat doen om mijn wroeging te veranderen in berouw blijf voor me bidden.
Dat hebben wij gedaan. Och er waren er al zo veel, die troostend en belerend tegen hem aanpraatten en daarbij meer kwaad dan goed deden.
Op 16 april ging de telefoon. Jan heel stil :
pa ma God heeft dat andere gedaan. Ik hád het berouw gevonden ik dacht, dat ik er was, maar er was iets méér nodig: dat babytje u weet wel, bij dat meisje dat is zaterdag gestorven
Opnieuw waren wij overrompeld. We zijn er weer gauw heengegaan. Ze waren net allebei in tranen een anoniem briefje door de deur:
dat zij op de een of andere manier met behulp van kwade krachten de dood van dat kindje veroorzaakt zouden hebben
Wij hebben getracht te troosten. Er kwamen nog anderen ook: een oudstenechtpaar uit die gemeente waren al even bedroefd als wij over dat kattebelletje. Och het bleef er verder bij. De storm was ditmaal wat minder hevig dan de augustusorkaan.
Nu is de hemel opgeklaard. Dat meisje Ellen heeft zich met Kerst verloofd met iemand uit die gemeente. Jan en Jo zitten weer goed. Hun gezinnetje is gezond en blij. De rust is teruggekeerd.
Jan zegt voorzichtig:
Nog onlangs tegen pa Willems blies ik wat hoog van de toren maar nu zie ik het meer bescheiden: mijn machinerie-voor-God is geblutst en gedeukt, maar hij is niet onherstélbaar beschadigd. De olie van de Heilige Geest loopt weer tussen de lagers. Door abnormale slijtage is er speling ontstaan in de mechanismen. God stelt die bij. Hij zal mij binnenkort weer kunnen gebruiken op minder niveau in een geringere bediening dan vroeger voor lange tijd of misschien voor altijd maar dat is redelijk. Echter: op welk niveau dan ook: het nieuwe leven ís teruggekeerd.
-Ik merk het hieraan: ik heb weer liefde voor de mensen om mij heen.
-Ik merk het aan mijn vernieuwde begeerte om iedereen er op te wijzen, dat alleen Jezus vrede en rust geeft.
-Ik merk het aan mijn herwonnen vriendelijkheid, aan de opnieuw aan mij geschonken behoefte om Jezus op de voet te volgen, zijn kruis te dragen.
-Ik merk het aan de teruggekeerde zelfbeheersing. Toen laatst iemand met een vettig knipoogje zei: En Jan alweer een nieuw wijfie op het oog? kon ik waardig antwoorden, zonder woede.
Mijn geloof in God en Jezus komt terug. Het is weer allemaal net als vanouds. Dat geloof brengt zon drang naar positieve daden met zich. Onlangs ontmoette ik Ellen Vonk. Tussen haar en Jo was voordien alles al goed gekomen. Maar wij moesten het gebeurde toch nog even onder vier ogen doorspreken.
Er sprong geen seksuele vonk meer tussen ons over. Alleen een vonk van begrip. Twee mensen die God hadden teruggevonden, die dicht tegen Grote Broer Jezus aan- op weg waren naar een nieuwe toekomst. Aan het eind van het gesprek heb ik gevraagd:
Ellen wil je mij vergeven?
Ze zei:
Ja en jij mij?
Ik antwoordde bevestigend. Bijna hadden wij elkander gekust in een nieuwe, hogere genegenheid. Maar dat hebben wij toch maar niet gedaan. In ieder geval echter: het verleden was overwonnen. Daardoor was dat verleden een bestanddeel geworden van het vreugdevolle gebouw van de hoop.
-algemeen: geloof in God en Jezus: Wat een inzichten brengt het met zich mee!
26 december 1984
Dát is een nare toestand geweest rond Jo, Jan en Ellen. Een toestand met twee hoogtepunten, of zo men wil dieptepunten:
-de tijding, dat Agnes er aan kwam.
-De tijding, dat Agnes weer was weggegaan.
Men zegt wel eens:
Jezus schudt u wakker door onaangename gebeurtenissen heen.
Dat is wáár : twee zeldzaam onplezierige gewaarwordingen maar wat zíjn er veel mensen door wákker geworden
Ook is er een zegswijze:
Wónderen zijn er nú
Oók waar !
Ik beschouw het nog altijd als wonderen, dat uit twee voorvallen, ervaren als uitermate negatief, zoveel positiefs is voortgekomen
Een wonder is een gebeurtenis, die vaststaande wetten en logische verwachtingen doorbreekt.
-Volgens alle wetten van de logica had er nu in vele harten droefheid, onrust en wanhoop moeten zijn
- wat bespeur ik : vreugde, rust en hoop
-Een logische ontwikkeling zou moeten zijn, dat velen mijn schoonzoon Jan voor altijd zouden minachten
- in plaats daarvan dragen in ieder geval de kinderen van God hem nu achting toe. Hij heeft zich flink gehouden, schuld beleden, oprecht berouw getoond. Dat weten velen te waarderen.
-Ik had de lage, sombere tonen verwacht van rouw en doodsgedachten.
- echter: de hoge vrolijke tonen van blijdschap en opstandingbewustzijn zijn gekómen.
-Toen Jan en Joke mij vertelden, dat zij elkander en God hadden teruggevonden, dacht ik, dat het emotioneel was. Ze waren ook zo ontroerd en opgewonden.
- maar het was echt geloofstaal!
-Ik had gedácht: na dat falen zit Jans ziel eens en voorgoed vol onzekerheid.
- maar : zijn geloofszekerheden zijn weer terug !
-Ik had gedacht: Jan heeft de ontwikkeling van zijn geestelijke gaven grandioos de nek omgedraaid.
- die ontwikkeling is echter opnieuw gestart.
-Ik had gedacht: Van deze doodsmak krabbelt die schoonzoon van mij geestelijk nooit meer op. Hij zal hierna altijd een sukkelaar blijven.
- maar : hij herstelt zich. Het is toch waar wat ze zingen: Er zijn geen grenzen aan Jezus macht.
Weet je, waarom al die dingen zo zijn gelopen ?! Als Jan gewoon bekeerd was geweest, was hij teruggetuimeld in het donker en doorgetuimeld naar het diepste van dat donker. Maar hij was wedergeboren wat ís dat opnieuw geboren zijn toch onontbeerlijk : tussen hem en de afgrond was op die manier een rotsrichel, die hij nog nét kon beetgrijpen.
Nu ja dit is nu wel allemaal van je holadijee maar even goed het ís vréselijk geweest: dat eerste telefoontje van Jo op die augustusavond 1983 lange nacht daarna, waarin wij niet durfden opbellen, maar uiteraard ook geen oog dicht deden.
De zaterdag: eerst géén gehoor, daarna de bezettoon, eindelijk Jo, nog volslagen in de kreukels:
Jan nee, die had zich bijna verzopen, maar toen moest zon stomme politie hem zo nodig helpen zat even later weer doodleuk ergens koffie te lebberen.
en daarna een gilbui
Direct er heen de paar uur in de auto voortdurend gebeden daar gekomen Marcel verzorgd geprobeerd, haar tot rede te brengen. Innerlijk in de naam van Jezus de machten van paniek, woede, zich vernederd voelen en radeloosheid gebonden. Zondagavond weer weg. De volgende week zaterdag er wéér naar toe. Jan was toen thuis. Echtelijke twist gestild. Ze gooiden elkaar met volle theekopjes. Op dat niveau zaten zij al. Daarna namen de ouders van Jan het twee weken van ons over. Kort daarop werd het oktober. Bijna van de een op de ander dag veranderde Jo. Een lief vriendinnetje, ene ene nou ja vergeten ondersteunde haar wel zó voortreffelijk. Daarna: 26 oktober: Annemarie geboren: een wolk van een kind. Gemakkelijke bevalling. Jo weer helemaal in orde. Maar over het gezin toch altijd nog de wolk van Jans gekweldheid en onvreugde
11 april 1984: een blijde Jan aan de lijn :
Pa moe ik heb mijn geloof in Jezus en God hervonden. Ik héb u al eens om vergeving gevraagd, voor wat ik ook u heb aangedaan, door uw dochter zo te verraden. Maar nu vraag ik het u nóg eens: kunt u mij vergeven dat ik haar zó in de steek liet, juist toen ze mij zo nodig had.
En Jo nam het van hem over:
Ja heit mem doe dat maar aanvaard hem weer wij hebben elkaar en God teruggevonden nu ja: mijn deel was al klaar in oktober maar nu is het compleet.
Toen week de winter, het ijs brak en wij ontmoetten Jan weer als onze zoon en medegelovige.
Die avond zei ik tegen Ans:
Meid de bui is óver!
15 april 1984: verslagen Jo aan de lijn het kind, dat Jan bij Ellen Vonk verwekt had, is onverwachts overleden.
Daarna begon de storm opnieuw. Jan blijkt een voorgevoel gehad te hebben. Familie Vonk is woedend:
Had ons op de hoogte gesteld, dan hadden we kunnen ingrijpen.
Man wat dáárna weer voor ideeën loskwamen in de kring van die gemeente en daar omheen.
Jan wist het en Jo ook, maar ze hielden het stil, omdat zij het wel goed vonden zo
Jan had occulte praktijken toegepast om van dat lastige jong af te komen.
Dát gepraat kwam niet van de familie Vonk hoor Toch kreeg ik vrijmoedigheid om samen met Ans- maar weer eens uit het hoge noorden naar Amsterdam af te zakken. Wij wisten dat wij samen een taak hadden. Ans vult mij zo fijn aan, zij is meer iemand van de intuïtie, terwijl ik nogal vanuit mijn verstand werk.
Nu ja, men zou ook kunnen zeggen, dat ik Ans aanvul
In ieder geval:
Samen hebben wij veel ervaring in de zielszorg. Vroeger waren wij daar te druk mee. Nu hebben wij wat verademing, wat dat betreft. Echter niet zoveel, dat wij onze geoefendheid kwijt geraakt zouden zijn. Dat bleek ook wel die avond. Een goed gesprek ook met dochter Ellen:
Waarom Jan nu niets gezegd had.
Dat was de kernvraag voor alle drie.
Wij, van onze kant, hebben de vraag gesteld, wat zij gedaan zouden hebben als Jan wél gesproken had. Ze dachten met ons door waren het toen met ons eens, dat niet goed na te gaan was, hoe de zaken zich dan ontwikkeld zouden hebben. Toen hebben wij onze mening gegeven:
-Agnes was nu bij de Heer God, haar ouders waren immers allebei kinderen van God (Col. 7:14), hadden zich opnieuw in Jezus armen geworpen.
-Wat betreft andere vroeg gestorven kinderen hadden wij geen oordeel, dan alleen dit: God is rechtvaardig, er hoeft nóóit angst te zijn, dat enige beslissing zijnerzijds onjuist zou zijn.
-Over de zaligheid van dit jonggestorven wicht echter, was er bij ons in ieder geval geen twijfel.
-Dit sterven had Jan genezen van zijn obsessie en bij vele mensen diepe indruk gemaakt. Zo had hun kleine lieveling aan het eind van dat heel korte leventje meer gedaan om mensen tot bezinning en nadenken te brengen dan velen in een lang leven.
-Er was al vrucht gebleken: Jans vernieuwde bekering was er door bevestigd. Zijn zekerheden waren aan het herontwaken. Zijn geestelijke gaven beleefden een réveil. Zonder dit schokkende sterfgeval was dit zeker niet zo krachtig geschied. Zijn herstel was door het offer van Agnes pas goed op gang gekomen.
-Er zou nog méér vrucht komen: vreugde over de goede uitkomst van eerst onbegrepen handelen van Godswege. Rust omdat er vertrouwen ging komen in Gods bedoelingen. Hoop, omdat velen zouden gaan zien, dat er uitzicht gloorde opleven van hoger geestelijk niveau.
-Op enigerlei wijze had het heengaan van Agnes met dat komende vrucht dragen te maken. Immers dit voorval deed sterk denken aan een gebeurtenis, in de bijbel beschreven (II Sam. 12:18).
-Toen was er een sterfgeval in het kader van Gods heropvoeding van David nu had er iets soortgelijks plaatsgevonden
-Er zou vreugde komen, als men zich realiseerde, dat God nú even goed heel betrokken was op een mens dus op alle mensen- als toen.
-Rust zou zich uitspreiden, als men zich dít voor ogen stelde: God is dus vlakbij, uiteraard niet alleen om te corrigeren, maar ook om te beschermen.
-Hoop om deze reden: God was gebleken, dichtbij genoeg te zijn voor ingrepen op de gestuurde koers. Dan was Hij ook nabij voor hulp op heel andere gebieden: bijvoorbeeld om iemand omhoog te tillen in zijn sfeer.
Ze leefden zo óp die mensen. Ellen zei:
Mijn kleine meid is bij God. Ze komt níet meer bij me terug. Maar eens ga ik naar háár toe ( 2 Sam. 12:23) in de opstanding komt alles weer goed. Nu ik dat zie, gaan de gedachten aan rouw en dood weg uit mijn hoofd.
Toen zij eenmaal om waren en hun gemopper op Jan staakten, stierf het venijnige lawaai elders ook geleidelijk weg.
In augustus waren Jan en Jo hier nog met vakantie. Jan had warempel al weer een beetje babbels. Nee niet dat over-het-paard-getilde van vroeger wel eens. Sympathieker: hij wil zo graag voor God werken, staat te trappelen van verlangen om weer te beginnen. Hij onderschatte echter toch de gevolgen van zijn misstap. Die blijven nog jarenlang nawerken. Jaren ! Wat zeg ik : als er eenmaal iets over je bekend is hetzij terecht of niet- dan vergezelt dat je een leven lang.
Nog sterker: ik heb meegemaakt dat gezegd werd:
Wacht eens even is dat niet een zoon van die-en-die já ik wéét het weer die vader moet ooit eens iets uitgehaald hebben wát ook weer o ja :
Wel ik heb Jan een beetje ontnuchterd. Allereerst heb ik gezegd, dat hij in mijn ogen gerehabiliteerd was. Daarna heb ik hem er echter op gewezen, dat hij geduld moest hebben. Hij ging wat stil weg.
Wie er ook weg ging het huis uit ging dan : Monica. Voor haar werd deze zaak een breekpunt je zou ook kunnen zeggen: de stok, die zij zocht om een hond mee te slaan. Toen de vier (kinderen plus kleinkinderen) weg waren, zei ze:
De vrome etter ik moet dat soort niet meer de hele hap kan mij nu definitief gestolen worden.
Daarna is zij op kamers gegaan.
Jan jongen je hebt er wel een puinzooi van gemaakt. Maar er ís hoop er ís uitzicht op vrede en rust. Er is óók hoop, dat je op de lange duur toch zult blijken, niet maar een getuige te zijn, maar een getrouwe getuige.
Wat mij zelf betreft: ik ben zo blij met mijn geloof in God en Jezus: toen Ans nog helemaal overstuur was zag ik toch als heerlijk lichtpunt de definitieve doorbraak van mijn dochter Astrid naar het goede land. Ik kreeg wijsheid om de moties ook mijn eigen eerste opwinding hoor- in rustiger vaarwater te leiden. Ik zie, hoe er positieve uitkomsten aan komen, hoewel die uitkomsten in feite nog ver weg zijn. Mijn geloof echter verscherpt mijn blik, zodat ik een nog vrij verre toekomst nu al waarneem. O, wat een inzichten brengt het geloof in God en Jezus toch mee!
-Algemeen: Geloof in God en Jezus: je wordt er dapper en succesvol van.
20 december 1984.
Het laatste, wat ik vertelde, was de opmerking van moe:
Voor je weggaat even iets bespreken
Ik schoof aan tafel. Toen ik dat deed, was het al net, of mijn zelfmoordplannen iets van mij wegschoven. Daarna de vragen:
-Heb je soms anorexia je eet zo weinig
-Waar komen die nervositeit en prikkelbaarheid toch vandaan.
En toen kwam de ontlading. De opgehoopte spanning -ruim voldoende om mij in het water te laten springen- brak zich baan.
Dat gebeurde door een uitgeschreeuwde bekentenis en vreselijke gilbuien. Maar terwijl het huis zich vulde met de volledige oudstenraad terwijl iedereen verbijsterd was luchtte dat gekrijs míj op. Het tot de rand gevulde meer van wanhoop liep leeg. O ja ik weet wel: het was hartstikke zelfzuchtig:
-Pa en moe schrokken zich zowat dood.
-De zusjes waren nog dágen overstuur.
Dat wist ik eigenlijk al wel vooruit, maar o om het kwíjt te zijn om het te kunnend delen
-En dan: die veilige zekerheid: pa en ma weten er nu van: zij gaan helpen, ik hoef het niet meer alleen te doen.
-En dat gelukkige weten: ik lééf nog !... ik lééf nog !!
Later kwamen de vragen:
-Hoe moest dat nu, als ik dikker en dikker werd
-Hoe zou mijn houding zijn, als ik Jan weer zag: Jan met zijn sluwe praatjes, zijn baasspelen, zijn afkeer van mij, nadat ik alles had gegeven, wat hij wenste
- enz. enz.
Ik legde al die problemen in gebed aan Jezus voor. Dat kon nu opeens wel. Jarenlang had ik niets met God te maken willen hebben. Nu ik dan uiteindelijk bij Hem kwam, was het helemaal niet van:
O was je daar weer eens ja, ja nu je in de knoei zit
Niets daarvan : luisteren, spreken, raad geven.
Dit kwam in mijn gedachten:
Wacht nu maar even af er is iets in de maak.
Ik had de idee, dat de stem van Jezus in die gedachte was ingevlochten.
Al heel gauw was dat iets zichtbaar: zes maanden naar de Costa Blanca, eerst met Oom Jos en tante Diana, later met andere families. Ik heb nog wel geprotesteerd:
Ik krijg nog een kadootje toe.
Maar oom Jos legde uit, dat het er voornamelijk om ging, dat pa en moe in conditie bleven. Vijf maanden wachten thuis met alle gemeenteleden op hun lip, zou zinloos en al te pijnlijk zijn, ook voor hén.
Zon verademing: dat vertrek: die ene maand thuis was zo rot geweest met al die steelse blikken naar mn buik de vriendinnen van het koor met hun opmerkingen:
Meid wat ellendig voor je
maar wat er dan verder werd gezegd !
O ja ik weet het wel het waren de normale gevolgen, maar ik had mij dat allemaal nooit zo voor ogen gesteld. Toen het een maand geduurd had, kon ik het gewoon niet meer hebben, maar toen kon ik ook juist op tijd- mijn koffer pakken. En die eerste oktober zó fijn:
Utrecht, Den Bosch, Eindhoven wég die vragen:
-Wat zeg je nu, als je Jan tegen komt.
-Gaan je ouders het kind opvoeden of jijzelf?
-Wat dacht je nou, als je zo mooi alleen stond te zingen
Maastricht Luik Metz
Wég dat nauwelijks verhulde leedvermaak:
-Weet je, dat Jan verteld heeft dat het kind best eens van een ander kon zijn: je zou zélf zoiets gezegd hebben
-Je zit nu wel zo veilig tussen pa en moe in de sam, maar je moe is toch echt bitter, kribbig en stekelig tegenwoordig het zal echt niet altijd meevallen hè !?
-Je pa is ook nergens hè zó dof zó uitgeblust ik denk wel eens:
Wat zijn wij gelovigen toch eigenlijk mooi weer christenen
-De doop in de Heilige Geest, de geestesgaven, de wandel in de hemelse gewesten : je maakt je er gehaat mee bij de gewone gelovigen je kunt van alles doen en toch getapt blijven alleen dát niet. Ik hoor het die Jan-van-jou nog zeggen:
en toch moeten wij die kant op zó alleen tonen wij Gods koninkrijk zo alleen zijn wij van nut voor Gods plan
En nu : wat toonde hij zélf van al die volgens hem zo heerlijke- dingen(Judas 9). Wat voor nut had híj er van. Dus in feite betaal je als prijs: de haat van je omgeving. En wat koop je er voor: niets, niemendal
Dijon: slapen Lyon, Narbonne, Gerona weer overnachten weg, ver weg halfzachte vertroosters.
-Die Jo hè zo vinnig wantrouwig driftig Ik heb tegen haar gezegd dat jij veel flinker was
Barcelona, Taragona, Valencia geen harde vermaners meer
-Ja kind wie God verlaat, heeft smart op smart te vrezen (Jeremia 5:5,6). Ik gun het je toch zo, dat het eens wáár voor je wordt: maar wie op Hem vertrouwt, op Hem alleen ziet zich omringd door zijn weldadigheen (Ps. 32:7, 10).
Zo heerlijk bevrijdend: weg te zijn van alle soms twijfelachtige- belangstelling alleen in de auto met deze aardige, rustige mensen, die bijzonderheden wisten van de streken en steden, die wij passeerden, maar mij nooit herinnerden aan dát terwijl daarbinnen de baby al heel duidelijk zijn of haar aanwezigheid kenbaar maakte mij voortdúrend bepaalde bij hetgeen was gepasseerd. En toen begon ik er zelf maar over:
hoe ik mij met leugens omgeven had in de afgelopen maanden en zo verlangd had naar de toen onbereikbare waarheid Hoe die waarheid nu in mijn innerlijk op mars was, dat Jezus bezig was om mij in te nemen, zoals een stad wordt ingenomen (Jer. 20:7) hoe Hij in mij zo sterk geworden was, dat Hij doende was om mij te overwinnen (id.).
Terwijl de wagen voort zoefde over de zonoverspoelde wegen, ging tante Diana op mijn opmerkingen in:
Mijn man en ik putten zon moed uit je woorden. Wij twee zien in die wóórden van jou dáden van jou: getuigenissen betreffende de overwinning van onze Meester over alle duister. Als zijn scháduw maar over je bestaan strijkt, is dáárin al genezing. En nu gaat zijn líchtglans over je leven. Nu ja nog maar een gláns van licht hoor maar het vólle licht kómt
Oom Jos vulde aan:
Je hebt wel erg verkeerde dingen gedaan in de afgelopen maanden. Maar voor God is er in bepaalde opzichten geen onderscheid tussen een beetje en erg verkeerd. Hij kan uit elke put, hoe diep ook, redden (psalm 40:3). Houd zijn woord vast, dat is het touw, waarmee Hij je uit de modder trekt.
Maar toen wenkte hij met zijn hand de laatste fase van de lange reis was begonnen: hij moest nu even scherp opletten. Een paar haarspeldbochten daarna: Ciudad de la Luz, nagenoeg boven op een heuvel.
Wat heb ik daar in de volgende maanden genoten: vanaf het voorterras met het zwembad de naar zee afdalende bossen, doorspikkeld met allemaal van die droomhuizen, als waarin wij zaten. Vanaf het achterterras met de barbecue: valleien vol sinaasappelboomgaarden tot aan de blauw vervagende bergkammen ver weg.
Genoten heb ik met vier lieve mensenparen, mijn eigen ouders inbegrepen. Ik voelde de sfeer van Jezus elke dag weer. Ik merkte ook, dat in mijn leven wel degelijk de fundamenten van het geloof aanwezig waren. Ze waren overwoekerd, maar vóór mijn ouders er waren, hadden de anderen ze al weer blootgelegd. Ik trok in die maanden geestelijke zevenmijlslaarzen aan en kreeg zóveel inzicht. Later heb ik leren zien, dat God alles zo in gereedheid bracht om een grote schok, die nog komen ging, te overwinnen.
Overigens ging niet alles langs lijnen van geleidelijkheid. Er was bij één gelegenheid een zware strijd een Pniël, zouden ouderwetse mensen zeggen (Gen. 32:24)
Mijn grote schoonmaak kwam op een novembermiddag: ik was weer eens geklommen naar het hoogste punt van de heuvel, nog dertig meter schuin bóven Ciudad. Zon heerlijk plekje daar tussen vier lompe steenbrokken, iets beschermd tegen de hier fel waaiende wind. Ver weg naar het zuiden de rotsen van Calpe en Albir. Dichterbij noordelijk: Cabo de la Nao, de Javea berg. De zee nog blauw onder de dalende zon hier en daar een schip: volstrekte eenzaamheid
En toen kwam er van alles, niet naar tijd geordend, door elkaar heen gehutseld, nog weer eens tot me :
-Mijn minachting voor gelovigen: geschift, geborneerd stelletje kneuzen
-Mijn hoererij, eerst met allerlei jongens, op de top gevoerd, toen ik Jan verleidde.
-De onverschillige manier, waarop ik onder de aanmoedigende kreten van schoolvriendinnen- het geloof in Jezus weggeworpen had opgeborgen als een uit de mode geraakt jasje.
-Alle oneerlijk gekuip van niemand hoeft het toch te weten de bedriegerijen het valse spel, dat des te harder aankwam bij mijn omgeving, omdat ik zo mooi en stichtend zong.
-De voltooide slechtheid door de zeven avonden met Jan, toen alles nog tienmaal erger werd dan het al was.
Ik riep tot Jezus mijn woorden holden naar Hem toe op de bolle bries.
O Heer vergeef .red mij ik heb nu wel een adempauze maar ik móethet nog weer eens uitzeggen aan U, om nut te hebben van die tijd van bezinning : De manier, waarop ik toen Jan aankeek. Hij deugde niet, maar ik evenmin: toen op dat ogenblik- verloor ik in beginsel- alles, wat ik nog dacht te hebben
Ik heb nu niets meer te verliezen wat ben ik gestraft, door de manier, waarop ik gek werd gemaakt. Ik wist wat ik deed, toen ik de pil liet staan en toch deed ik het. Wat kreeg ik mijn kinderlijke verleidtrucs tienvoudig terug. Alles moest ik slikken ik : het stomme, in feite niet echt begeerde, laat staan beminde wijfjesdier de teef, die hem een kick gaf, omdat hij op haar al zijn vrouwvijandigheid kon botvieren en omdat zij een kind wilde dragen. Heer ik weet het: er komt nog een lange, bittere nasmaak: alleen al dat nog steeds niet verwerkte afdanken na die zeven weken
Der Mohr had seine Schuldigkeit getan der Mohr kann gehn.
en dat terwijl ik mij helemaal aan zijn heerschappij had onderworpen op zichzelf ook al zo afschuwelijk vernederend- en terwijl hij me overal kreeg, waar hij me hebben wilde.
En dan ook nog deze zorg: zal ik nog wel een baan kunnen krijgen: de schoolverlaters hebben alles al ingepikt
O, wat werd mijn spel ernst. Dat vreselijke, opjagende, duivelse gevoel is nu weg maar Jezus !... ik ben zo bang, dat het terug komt. Ik ben soms zo krankzinnig benauwd voor dat verslindende vuur, dat niet meer loeit, maar altijd door blijft smeulen o als het toch weer uitslaat !
Lieve Jezus, mijn huilbuien zenuwen stress slapeloosheid ze waren in die heerlijke oord eerst weg maar ze komen weer terug
Er moet íets gebéuren
Jezus ik deug voor geen cent ik zóng wel opgelucht, toen ik opgebiecht had aan mijn ouders en de oudstenraad ik zal echter pas opgelucht zíjn, als ik biecht bij U. Als ik dat niet doe als ik niet mijn fouten aan U belijd moet ik wég bij U en ik wíl geen prooi zijn voor de vijandelijke legers ik wil wégblijven van het oord, waar de valse, snerpende klanken zijn.
Heer ik belijd : als een slet, een sloerie heb ik mij gedragen een vijandin ben ik geweest voor mijn ware vriendin Jo
O Heiland vergeef! ik pleit op het bloed van Jezus. Dat bloed is toch een volkomen verlossing voor al onze zonden (1 Joh. 2:2).
Helpt U me toch om open te staan voor de nieuwe gedachten, die van U komen helpt u mij toch om U te volgen om met al het oude te breken help mij toch omuit mijn onveranderende zondigheid te komen
En toen het was of met de draaiende wind Jezus antwoord kwam. Nee niet of het wás zo :
-Een schók ging door dat leven van mij, zo kort daarvoor nog bijna verwoest, nog steeds niet wezenlijk opgebouwd : het herstel begon ..
-Ik kwam los van de muur van de wanhoop en begon toe te lopen naar mijn Grote Broer van de hoop.
-Alles ging ik met Hem terugwinnen ik zou meer rijkdom krijgen dan ik ooit had bezeten.
-De dood had zon grote plaats in mijn gedachten: hij werd overwonnen.
-Ik minachtte het geloof in God en Jezus niet meer, blij aanvaardde ik het
En terwijl er in feite nog niets gebeurd was, voelde ik mij daar op die top, met mijn haren wapperend in de wind, op een merkwaardige manier dapper en succesvol. Jezus bedelfde mij onder zijn blijde antwoorden. Wat een vreugd brachten die. Al mijn waaroms losten op in daaroms. Mijn geest, daarvoor in eigenlijke zin altijd nog kapot en verward, was tijdens mijn gebed gebroken en verslagen geworden. Daarom kon de Heer nu al die goede dingen doen (Ps. 51:19).
Over het rotspad naderden moeizaam twee paar voeten: oom Jos, tante Diana wankelend op de rolstenen wegglijdend met het gruis glibberend in het modderige leem:
Kindje dat kán toch niet meer over twee, drie maanden is het zo ver.
Maar ik kon antwoorden:
Het is ook míjn áfscheid van dit plekje maar God en Jezus zijn terug in mijn innerlijk ik heb Hen hier en nu binnengehaald in mijn hart. Jezus beantwoordde al mijn vragen. Blij heb ik het geloof in Hem aanvaard. Zón vreugde daarna in mijn gedachten dapper kan ik nu alles tegemoet gaan, wat gaat komen. Ik zal succesvol zijn in elke strijd, die nog losbarst.
Zij zeiden:
Zó blij zó blij, dat je er door bent.
Toen zochten wij behoedzaam onze weg naar beneden
Die avond schreef ik een dikke brief naar huis. En het antwoord?!
Wij hebben al heel wat blijde brieven gehad maar deze was echt helemáál blij.
Wat vér leek nadien mijn geknoei van de zeven avonden. Wat leerde ik Jan begrijpen en vergeven. Wat kon ik mij ook inleven in zijn verwardheid, die maar voortduurde. Ik kon zelfs voor hem bidden
Mijn babytje leerde ik liefhebben. Met moe en pa begon ik om te gaan, alsof wij vrienden en vriendinnen waren. Sinds ma die zelfmoordbrief gevondenhad, waren wij elkaar zoveel nader gekomen. Dat nader komen had overigens nog wel wat voeten in de aarde. Ma had dan wel gezégd
Je mag met ons mee blijven doen wij blijven samen op reis de duivel móet wijken.
In september echter was zij toch dikwijls bitter en bazig. Maar toen zij begin februari kwamen, was dat over. Moe had wat commissies afgestoten; ze had het dus wat minder druk. Pa ook hij sprak nu weer veel dieper flinker over God, dan toen hij zo overbezet was.
Leuke brieven ven Ingrid en Nora, die in september echt op mij gebeten waren ook een lieve brief van Jo wat was ik dáár blij mee.
Toen half februari: mijn eigen lieve, kleine Agnes in de armen. Eind maart naar het vliegveld van Alicante, gebracht door pa en ma in Schiphol weer opgevangen door oom Jos
4 april jarig: negentien jaar, 8 april werd Agnes opgedragen; ik stónd daar: zonder man. Móe stond dan maar naast mij. Ik hoorde het gefluister: Jammer toch jammer toch Maar ik was desondanks blij. Mijn ouders hadden Agnes aanvaard. Dat had de Heer natuurlijk allang gedaan. Maar nu-bij het opdragen- werd dat nog eens uitgebeeld
Zo gek even vingen mijn ogen de blik op van Erik Pieterse. Ik weet, dat hij een oogje op me had o al jaren ik wist het al, toen ik zestien was. Maar nu zou hij nog belangstelling voor mij hebben ? de gedachte gleed weer weg
Bij het uitgaan van de dienst keek ik nog even naar Jan. Hij praatte met Gert zei zeker weer diepe dingen. Even zag ik zijn ogen niet meer wild, driest en vrouwbelust. Getemd en terneergeslagen was zijn blik. Ik bad stil:
Heer laat hem er door komen, zoals ík er ben door gekomen.
14 april: ik ging s avonds nog even bij Agnes kijken ze lag zo vreemd stil ik riep pa en moe de dokter kwam, hij zei:
Wiegedood.
En toen hebben wij daar met zn vieren om haar heen gestaan in een zwijgen zó ontzettend
-Algemeen: Geloof in God en Jezus: je leert er geestelijke liefde door.
12 december 1984.
Echt mensen het ging fout! Ik holde maar langs dat water, bereikte een vrij hoge brug, klom op de leuning en
Niet lachen en zeggen:
Kom nou maak dat de kat wijs. Geen enkele jonge sterkte vent doet zóiets om zóiets.
Normaal gesproken ben ik het met je eens. Tot zelfmoord aanzettende boze geesten hadden mij echter zó in hun greep : ik zóu hebben gesprongen. Toch had dat en geen gevolg.
Een hand pakte mijn arm, rukte mij weg. Een nuchtere jongemannenstem zei:
Meneer het water is hier vies en vol fietswrakken. Er zijn gerieflijker manieren om nat te worden.
De politieagent leidde mij naar een auto, bracht mij naar een kantoor, berichtte:
Deze heer wilde zich te water begeven. Hij maakt een terneergeslagen indruk.
De wachtcommandant sprak met mij. In snel tempo kreeg hij het gedeelte van het verhaal er uit, dat hij nodig had om inzicht te krijgen. Hij concludeerde:
U moet uren gelopen hebben. U zegt, dat u de echtelijke woning om 11.15 uur verliet. Het is nu 02.45. Ik zal toch proberen uw vrouw te bellen.
Hij vertelde aan Jo:
Tegenover mij zit uw man een kopje koffie te drinken. Hij ziet er wat tegenop om thuis te komen in verband met gerezen moeilijkheden. Wat gaan we doen?
En even later tegen mij:
Ene familie De Jong biedt u voor deze nacht gastvrijheid aan. Ze zijn over vijftien minuten hier.
Zo zat ik even later in de auto van de chef van mijn vrouw, het zwijgende echtpaar vóór mij. In de logeerkamer viel ik in een van hém geleende pyjama- als een blok in slaap. Pas de volgende morgen zaterdag- kwam het tot een gesprek. Niels zei:
God kent de verborgen schat ín de rijke mogelijkheden ván jouw persoonlijkheid. Satan kent die ook. Allebei kennen ze ook jouw zwakke kanten. Allebei houden ze de berg lijken in het oog van de door de duivel verslagenen. De vijand wil jou op die berg gooien. God wil je er ver vandaan houden. De stevige greep van een politieagent heeft je respijt gegeven. Je ademt nu verlicht, denkende:
ik had dóód kunnen zijn.
Maar : al leeft je lichaam je ziel en je geest zijn nog in de sluiers van de dood. Ik raad je aan:
maak geest en ziel los van de grauwheid.
Ik weet, dat je een wanhopige hunkering hebt naar Gods licht. Maar om weer in dat licht op te stijgen, moet je de banden met die grauwheid radicaal doorsnijden. Die lichtloosheid versombert ook andere levens, heeft schadelijke gevolgen overal. Wanneer zal er pas weer opgeluchte vreugde kunnen zijn? Als jij de touwen afsnijdt die door jouw onoplettendheid;- je zijn gaan binden.
Je hebt het weer eens geprobeerd met wat sommige mensen de liefde noemen
Overigens geef ik direct toe, dat er hogere vormen van aardse liefde zijn dan waar jíj mee experimenteerde In ieder geval: je raakte er je geloof door kwijt. Als de wurgtouwen knappen, komt het geloof in God en Jezus terug. Dan leer je de gééstelijke liefde
Daarna nam Lucy het van hem over:
Je hebt al wel gemerkt, dat wij je in liefde- doorzíen. Als mijn man als gezant van God (2 Cor. 5:20) zegt, dat je behoort te breken met de satanische machten, die met het diepste van je wezen zijn vergroeid, die er ten onrechte wonen (Rom. 7:17), zegt hij dat niet zomaar. Geloof de afgezant van God! Hij heeft nog meer gezegd:
-dat je hunkerde naar het licht
-dat er in jou een verborgen schat en rijke mogelijkheden zijn.
Op die manier zullen er op het ogenblik niet zovelen over je spreken. Wij hebben getweeën een uur naar Jos, Diana en Jo geluisterd. Eigenlijk tegen wat wij hoorden in, kregen wij als vaste overtuiging: deze val is niet principieel, maar incidenteel. Tot die overtuiging droeg ook bij, wat wij overigens van je wisten: je inner person zegt ja tegen God. Maar nóóit hebben we bij zon overduidelijke ja zegger zulk een infiltratie van de boze waargenomen. Hij strijdt hard tégen je. Wij strijden vóór je. Maar het is aan jou om de kraan van de infiltratie dicht te draaien. Doe je dat niet, dan kom je in de verkeerde poot van de V Innerlijk ben je er van overtuigd, dat je bij God hoort. Het kwaad, dat je gedaan hebt: daar ben je zelf verantwoordelijk voor. Zelf zul je ervoor moeten boeten. Zoals ik al zei: je bent géén nee zegger. Het kwaad wordt bewerkt door iets in jou, dat nóg wezensvreemd is (Rom. 7:17). Maar als je het niet gauw wegdoet, groeit het zozeer met je samen, dat het níet meer wezensvreemd is. Dan is er geen sprake meer van wegdoen
Je zit maar ontsteld te kijken naar wat er gebeurd is. Er is echter zon verschil tussen kijken en zien. Zíe nu toch eens hoe de situatie gééstelijk is: nóg kun je vrijkomen. Zit niet zo moedeloos voor je uit te kijken. Je bent al door zoveel heen gekomen. Echter pas wanneer je híerdoor komt, worden de eerdere overwinningen blijvend. Bind de strijd aan met het vijandelijke! Blijf niet zitten treuren over je ellende (Rom. 7:24). Het vijandige: in jouw geval openbaarde zich dat in je dorst naar vrouwen. Je grootste strijd in dat verband moet nog komen. Ga die strijd aan: dan blijkt daaruit, dat je God welgezind bent
Heel diep van binnen wilde je anders handelen dan je in feite deed (Rom. 7:15, 16). Maar je kon niet (:18). Je werd gedwongen, het kwade te doen (:19). Je moet je om je levens wil losmaken van de zonde, die als een woekerplant ligt rondom de wortels van je bestaan (:20). Alleen met Jezus samen kun je het komende gevecht winnen. Alleen met zijn hulp kun je een verbond met je ogen sluiten (Job 31:1). Zijn hulp, zijn lessen zijn uiteindelijk goedkoper en probater dan de lessen van de ervaring
Win je de strijd, dan kun je ook met helder inzicht zeggen:
dáárvoor is alles geweest!
Dan komt ook de vreugd van de overwinning
Nadien spraken wij over andere zaken. Over de noodzaak om gewoon door te gaan met mijn baan. Het kantoor, van waaruit ik werkte, was buiten Amsterdam gevestigd. De herrie drong daar niet door. Het was beter voor me, niet in de ziektewet te gaan, ook al voelde ik mij nóg zo overspannen. Ik begon maandag weer, dus zonder onderbreking. Een week later kwam ik thuis. Die ruzies met Jo in het begin!
-Mijn schuldbesef: het weten dat mijn man willen zijn de demonische infectie was, die zich bijna niet te verwijderen- had vastgezet- zich had genesteld in de diepste lagen van mijn denken
-De uitgebroken tijger van mijn hartstocht, die maar niet wílde terugsluipen naar zijn kooi.
-Wroeging over mijn verleiden van Ellen, het bedriegen van Jo, het in de war brengen van vele anderen.
-Wroeging over het laten vervuilen van mijn levenshuis, kamer voor kamer
-Wroeging over het nooit radicaal het mes zetten in de laatste aanhechtingspunten van het duistere rijk.
-Wroeging over mijn drieste aangaan van een vernieuwd verbond met het nooit helemaal afgelegde verleden.
Wroeging maar nog altijd geen berouw. Nog altijd niet verder dan toen ik langs het water jakkerde: wel de overtreding kennen er echter niet toe kunnen komen, vergeving te vragen daardoor van binnen vreugdeloos, onrein en wankelmoedig blijvend.
Alles was echter onderdeel van het gevecht dat ik móest winnen.
Daarnaast : gemeen plezier over wat er gebeurd was, vooral toen Ellen hoog en droog in Spanje zat.
Jan je kúnt het nog kerel zoals je dat grietje overal kreeg, waar je ze hebben wilde haar helemaal onder je heerschappij had gebracht ha ha ze dacht jóu te pakken, de eerste keer mislukte het, de tweede keer lukte het wel maar wat wérd zíj gepakt al ging je er zelf ook aan kapot, toen je haar tienvoudig terugbetaalde de pil laten staan hoe is het mógelijk, dat je haar zo gek kreeg klassewerk knul
En zoals je later alles tegen ze kon zeggen
-Dat je een hekel had aan de vrouwen, omdat ze zo veilig voor je waren en je wilde ze onveilig doen zijn.
-Dat zíj je een kick gaf omdat ze in de gevarenzone was.
-Dat je niet háár liefhad, maar alleen je idee van: bij zoveel mogelijk vrouwen kinderen.
-En alles met haar kon dóen
-Hoe je haar na zes weken gewoon afdankte, omat je, het doel wel bereikt achtende, een afkeer van haar kreeg.
En zij maar alles beamen en slikken o jóngen! Wat een topprestatie !!... en dan die ouwelui nee geen abortus precies in je straatje.
In feite ging het hier om een tegenaanval: eigen zonde toegegeven, maar toch ook kwaadaardig verzet van de mij vergezellende machten.
En er zat nog iets anders in in de tijd, dat het kwaad in mij regeerde, bleef het ook in mij aanwezige goede mij vanbinnen onrustig maken (Rom. 7:24). Nu het góede in mij de overhand kreeg, bleef het kwaad, dat ook in mij was, mij innerlijk onrustig maken.
Denk dus niet, dat dit stuitende denken mijn voornaamste overweging was. Altijd weer schrok ik van dit telkens weer zo onherkenbaar veranderen van mijn gedachteleven. Ik wílde het niet wenste vurig, dat het een tijdelijke, voorbijgaande zaak was. Ik worstelde om los te komen van de tentakels, die steeds meer met mijn eigen gedachten leken samen te smelten. Wat keek ik met bittere spijt terug op de avond van de blik. Toen had ik spotachtig luchtig gedacht:
O o o... daar komt narigheid van.
Maar dit innerlijk gevecht dit was narigheid in het kwadraat wat zeg ik? : tot de tiende macht op mensen vertrouwde ik niet in deze strijd.Ze hadden niet op mij gelet, toen de donkerte opkolkte. Ze hadden het zo druk met zichzelf. Nu ja niet dat ik ze de schuld gaf maar toch riep ik maar alleen tot Jezus om hulp .zelf kon ik in ieder geval niet loskomen uit de worggreep. Voorlopig gebeurde er evenwel niets. Terwijl ik met mijn buitenkant met klanten praatte over systeemuitbreiding, stond mijn binnenkant in lichte laaie. Vernielende vlammen loeiden op in telkens nieuwe infectiehaarden. Wat ik ook probeerde, hoe ik God ook te hulp riep : het slechte in mij leek te groeien het goede trok zich geschrokken terug. Het slechte riep: Ik ben geen indringer ik ben jíj jíj bent slecht
In die maanden van strijd begon ik er telkens weer tegen Jo over, dat mannen in de bijbel er toch ook plezier aan beleefden om veel vrouwen te hebben (1 Kon. 11:1). Ik stelde, dat mijn handelwijze daarom niet zo erg was geweest.
Ik wist zelf, dat het onzin was, maar hoopte op een antwoord, dat zou helpen om de inktvisarmen weg te hakken armen, die nu met hun zuignappen heel mijn persoonlijkheid doorzochten. Eerst tot oktober-leidden zulke uitdagende opmerkingen tot felle ruzies, daarna tot goede, rustige, schriftuurlijke antwoorden, maar desondanks werd de houdgreep van de wegzuigende macht steeds meer onweerstaanbaar.
In die maanden van strijd waren er ook de zogenaamde vertroosters (Job 4:1, 2) en de vermaners (Job 15:4). Als zij me weer eens te grazen hadden genomen, voelde ik mij innerlijk nog verder afgegraasd.
In die maanden van strijd wierpen vele bekenden zich op dit sappige gegeven: hij is voor de veelwijverij. Daar kwam een stroom van negatief denken uit voort, die de deur van mijn gevangenis steeds verder dichtdrukte. Vertwijfeld duwde ik tegen die deur.
Heer Jezus help dan toch hij mág niet in het slot vallen U zei toch, dat mijn zonden wegvluchtten dat er licht aan kwam. Heer die kloven tussen mij en Jo tussen mij en u alstublieft God in de naam van Jezus: démp die afgronden
Jezus ik ben net een vergiet al het goede loopt er uit help me om die gaten te dichten. O God ik wil dit surrogaat niet meer van huilerige, sentimentele krokodillentranen ik wil echt berouw ik wil af van wanhoop en verbijstering. Het helpt niet om die radeloosheid telkens aan iedereen uit te zeggen. Ik wil er áf!
En toen ging de deur warempel weer wat open. De vreselijke klik van het in het slot vallen (Joh. 13:27) was uitgesteld. Kwam ik er door?
Er waren ook goede vertroosters. Carla was een engel in die maanden. Corrie ook, maar zij bepaalde zich tot Jo, hoewel ik bespeurde, dat ze voor mij bád. Maar Carla bouwde mij. Ik zag innerlijk, dat God haar naar de deur van mijn kooi leidde zij trok die verder open
En toen was er weer zon verschrikkelijke gedachte:
Jan jij kunt álles. Iedere vrouw kan jij stapeldol maken. Jo zit nu naast je. Maar zoals zij nu niets in de gaten heeft, zo zal zij straks nergens erg in hebben
Carla wordt de vierde en Corrie de vijfde en al die leuke, getrouwde wijfjes in de sam gaan achter elkaar voor de bijl. En zoals alles met Ellens baby nu is geregeld, zo zul je slimheid hebben om alles in volgende gevallen nog beter te ordenen. Ook al sta je bekend als de bonte hond, iedereen zal blind zijn voor je listen. Niet langer zullen een hufter als Ab en een slijmerd als Karel je doorzien.
Ongeweten zullen zíj jouw kinderen opvoeden. Hindert niet als jíj het maar weet en uiteraard de moedertjes O misschien kun je het wel net zo spelen als die vent toen in Amerika, die zelf een kerk stichtte en er later een harem van maakte.
Voor mijn geestesoog zag ik direct na die vreselijke, niet gewenste, maar niet-tegen-te-houden-gedachte twee taferelen:
-Een horde lelijke, sterke paarden stormde van mij naar Carla. Ze kwamen te staan voor een onverbiddelijke barrière: een muur, marmerwit en staalhard.
-De deur de deur ging weer dicht, zat nu bijna in het slot. Op één reststraaltje na was het laatste greintje licht door de duisternis opgeslokt.
Carla zei rustig:
Jan ik weet wat in je leeft. Ik weet, dat je steeds verder valt steeds meer kapot gescheurd wordt door uitstekende rotspunten. Maar ik blijf God vertrouwen dat iets nog net op tijd- je val stuit Jij hebt die macho obsessie binnen gehaald. Geestelijk ben je razendsnel achteruit gegaan. Verbaasd en bang kijk je mij nu aan, omdat ik geestelijk ben, waar jij zoals je nu bent- niet kunt komen. Je weet, waar de schoen wringt. Je maakt jezelf wijs, dat er geen vergeving is voor de bewuste zonde, die je bedreef. Je denkt, dat alle beloften weg zijn. Je blijft je vruchteloos verwijten, dat door jouw gedrag een vloed van laster over de levens van anderen gaat.Je schaamt je over al je vroegere radde mooipraterij. Het enige, wat werkelijk nodig is, ontbreekt echter: berouw. Nog is er redding mogelijk. Kap de touwen, die je levensschip kluisteren aan de zonde. Dan komt dat berouw aan boord.
Tactvol sprak ze niet over mijn gedachten van vlak daarvoor. Maar ik wist, dat ze wist
De volgende dag werd Agnes opgedragen. Jo en ik zaten op spelden. Onze eigen hummel van vijf maanden lag in haar kinderwagen te slapen in de crèche van de samenkomst. En dáár voor in de sam droeg Bart dat andere kind van mij aan de Heer op. Al die blikken al die gedachten. Ik durfde alleen in een flits even te kijken: wat een mooie baby. Toen sloeg ik mijn ogen weer neer
Even dit tussendoor: de geboorte van Annemarie is door al die toestanden rond Agnes wat in de schaduw gebleven. Jo of ik zullen er misschien nog nader over spreken.
Na de samenkomst sprak ik nog wat na met Gert. Ook Lotty en Jo praatten met elkaar. Er was even tijd om wat dieper op van alles in te gaan. Ik had het weer benauwd over mijn hopeloze strijd. Hij bemoedigde mij meesterlijk. In een zonderlinge mengeling van oprechtheid en huichelarij riep ik:
Ik hoop het nee, ik weet het: ik kom er door!
En Gert:
Dan moet er iets anders gebeuren dan tot dusver. Neem nu alleen eens die onbeholpen poging om aan een ander Ellens kind in de schoenen te schuiven. Doet dat je niet denken aan David (II Sam 11:45). Denk ook verder eens aan hem! Eerst had ook híj geen echt berouw én een babbels tegen Nathan! (1 Sam. 12:56). Knetterende dorens (Pred. 7:6) Het echte berouw kwam (II Sam. 12:13) En tóch kwam ook de straf! Geen straf van God eigenlijk. Hij haalde die straf zelf over zich. Hij had een infectie in zijn leven binnen gebracht: die moest uitzieken; daar kon het ware berouw niets aan verhelpen
Met Davids vrouwen gebeurde hetzelfde als wat hij met Uriahs vrouw had gedaan (II Sam. 16:22). Een zwaar van geweld trof zijn familie (II Sam. 18:14). Ik hoef jou de namen Ammon (II Sam. 13:1), Tamar (:2), Absalom (: 20, 28) maar te noemen en je weet genoeg. Alleen met écht berouw zul jíj in staat zijn de onverbiddelijke gevolgen te dragen van jouw misstap de infectie te doorstaan die jij in jouw gezin hebt ingebracht
Jan sommigen zeggen, dat je de duivel in je hebt. Ik heb die mening niet. Kap echter nú de band dóór, anders váárt hij onherroepelijk in je (Job. 13:27). Je hebt zoveel harten verpletterd Je hebt je eigen geestelijke ambten koorleider, zangleider, jeugdwerker, huisbezoeker- verspeeld. Er is zoveel gelasterd. Iedereen wist er van (II Samuel 11 v 21).. Kap... of je verliest alles weet je je bent niet zomaar een dertien-in-een-dozijn Christen, maar je bent er één met veel ervaring: bekering, wedergeboorte, doop in water en in de Geest, spreken in tongen, profetie, kennis noem maar op (1Cor. 12:8-10) Je hebt deel aan de krachten van de toekomst en dan zó terugvallen. Je spéélt wel met vuur (Hebr. 6:4-6). Weet je nog van die man in Californië. Hij ging scheef met vrouw na vrouw na vrouw hij liet zich niet gezeggen je kent de afloop: bijna duizend doden jíj bent nog maar eenmaal scheef gegaan. Nu sturen wij je met zn allen bij. Maak daarvan gebruik anders komen er nog meer brokken dan er al zijn
Toen was het gesprek vrij plotseling afgelopen. Wij gingen naar huis. Ik besefte, dat ik vóór de overwinning stond.
Die woorden:
Ik weet het ik kom er dóór
hadden toch een kern van zekerheid bevat
Gerts ernstige waarschuwing had de laatste stoot gegeven. Onder andere wat hij zei over die mislukte evangelist had diepe indruk gemaakt. De vorige dag immers had ik diens voorbeeld nog na willen volgen. Ik kende nu mijn zonde en ellende als nooit tevoren. Maar wat meer was: ik had de weg naar berouw ontdekt.
En toen trof een gedachte mij als een zweepslag:
-Amnon (II Sam 13:11,12), Tamar (:14), Absalom (:22) Dicky, Annemarie, Marcel.. o nee !...
-Davids vrouwen Jo nee, nee !!...
Daarna brak het zweet mij uit :
-Bathsebas kind (II Sam. 12:15) Agnes O God, nee, dát niet!
En toch wist ik rotsvast: God ging kleine Agnes bij zich nemen in zijn hemel. Mijn geldingsdrangcomplex zou daardoor worden vernietigd. Maar zouden Bart, Aaf en Ellen niet óók worden vernield?!
Een week lang heb ik geworsteld als nooit eerder. Ik heb Agnes gezonde, volkomen normale Agnes- die hele week lang voor Gods troon gebracht (:16)
Ootmoedig heb ik daarnaast nog eens aan Jezus beleden dat ik geen kracht had tot berouw dat ik niets kon en Hij álles
Opeens kwam het langverbeide antwoord: zijn bijl hakte de armdikke kabels dóór !!
-De tentakels weken, de zuignappen lieten los.
-De verkeerde verbindingen braken, de vlammen doofden.
-De deur ging open, de vreugd kwam terug.
-Alle waarvoors weken voor daarvoors.
-Het geloof in God en Jezus gaf mij inzicht in een geestelijke liefde, die van mijn hartstocht verschilde als licht van duister.
-Mijn vrouwvijandig denken week.
Mijn val was inderdaad niet onoverkomelijk maar te overkomen.
Vanaf heel ver in de goede poot van de V naderde ik weer tot God en Hij naderde tot mij (Jac. 4:8). Ik kreeg nieuwe moed met betrekking tot de nog niet ingetreden gevolgen van mijn zonden. Jo en de andere kinderen schoven in mijn denken voor eerst naar de achtergrond. Ik streed voor Agnes en zei:
Heer U gaat haar wegnemen om aan mijn macho elke verdere grond te ontnemen ik weet het maar misschien bent U te verbidden. Heer, ik zie geen kans om mijn innerlijke zekerheid over deze zaak aan anderen uit te leggen al denk ik wel, dat Jo iets begrijpt
Heer help Ellen en haar ouders als uw besluit onherroepelijk is
Ik heb slagen verdiend zonde leidt tot ellende en Aaf en Barts ellende is mijn ellende ik heb uw gerechtigheid en heiligheid bij mensen in diskrediet gebracht (II Sam. 12:14). Als gaat gebeuren, wat ik verwacht, zullen die mensen weer bij die gerechtigheid en heiligheid worden bepaald
Heer door berouw gedreven heb ik nu eindelijk oprecht en zonder omwegen- gezegd, dat ik in beginsel alleen tegen U heb gezondigd (Psalm 51:6). Nu heb ik recht om tot U te bidden en te smeken voor Agnes ik heb mijn zonden aan U beleden, niet langer mijn ongerechtigheden ontkend (Ps. 32:3-5). U geeft blijde, genezende antwoorden, waar eerst alleen maar trieste, ziekmakende vragen waren. U bent zo goed: alles kan ik van U aanvaarden maar dit !... dit !!...
Zaterdagavond werd er opgebeld. Ik was op mijn studeerkamer in gebed. Aarzelend kwamen even later voetstappen langzaam de trap op (II Sam. 17:18). Ik ging staan. De deur werd open gedaan: Jo stond daar wit tot in haar lippen.
-Algemeen: Geloof in God en Jezus: je leert er ingetogenheid en nederigheid door.
9 december 1984.
Wel, daar ben ik dan: niet meer Carla van Zoelen, Jokes kantoormaatje, met wisselende vrienden en die ene trouwe vriend: de drankfles.
Nu ben ik Carla Hartog-van Zoelen, met een lieve echtgenoot en een leuk handenbindertje in de wieg. Men zegt wel eens:
God zorgt voor alle aardbewoners.
Dan komen er gelijk van die moeilijke vragen, zoals:
O ja heeft Hij ook gezorgd voor die veertigduizend kindertjes die elke dag sterven.
Laatst kwam iemand met zon vraag. Ik ben er door de hulp van Gods Geest wel uitgekomen hoor (Joh. 14:26). Ik houd het nu echter maar even wat minder tegenspraak verwekkend.
God houdt van déze aardbewoonster: Carla.
Niet meer Carla van Zoelen : zónder geloofmaar mét angst voor het donker en voor mensen.
Maar:
: Carla Hartog-van Zoelen : mét geloof, maar zonder wispelturigheid en angst voor het onbekende.
Nu moet je niet denken, dat Kárel het wondermiddel was voor mijn leven. Wel nee: de grote Wonderdoener is de Heer. Toen ik merkte, dat Karel aandacht voor mij kreeg, heb ik aan God een teken gevraagd, of ik op zijn avances mocht ingaan. Zo voor het oog gebeurde er niets. Wel zei Jezus telkens, door middel van mijn eigen gedachten:
Het teken kómt !
Ik merkte, dat er in mijn innerlijk een warme genegenheid kwam voor deze vriendelijke man met zijn aardige, bruine ogen. Op zíjn manier was hij door het leven net zo hard geknauwd als ik. Hij was in allerlei harnassen gestoken, die hem niet pasten, gevoelsmens, dichter, die hij was. Hij praatte veel met mij in de toenaderingstijd. Als hij dan vertelde van zijn theoretische ideeën over de liefde, zijn argeloze speelgoedje, begreep ik hem zo goed. En bij zijn relaas, hoe ruw zijn eerste en tot dan toe enige vriendin hem dat speelgoedje had afgepakt, bloedde mijn hart.
Hij en ik: we waren allebei vernederd, ziek gemaakt door verwondingen en beschadigd door pijnigingen.
Allebei hadden wij het onder die kwellingen uitgekrijst. Er was gen onderscheid tussen ons, wat dit betreft. Aan ons allebei had de Heer al veel geheeld door de fijne voorgangers in de aula, broeder en zuster De Raad. De idee werd echter steeds sterker in mij, dat wij samen tot verdere heling en tot kwaliteitsverbetering konden komen. Geluk, met Jezus als derde, of als eerste, was voor het grijpen. Samen steun vindend bij elkaar en bij Hem- zouden wij, wankelmoedige alternatievelingen, de vrucht van de onwankelbaarheid gaan proeven.
Vroeger had ik zoveel gesproken met allerlei mensen: het was gepraat geweest, dat verduisterde. De gesprekken met Karel echter, brachten klaarheid. Ik werd er voortdurend door herinnerd aan Gods licht, dat in mijn jeugd even had geschenen.
Ook hij putte uit onze gedachtewisselingen kracht om beter bestand te zijn tegen allerlei vreemde ideeën. Hij raakte door het praten met mij allerlei neurasthene tics kwijt. Zijn nare zekerheid, dat iedereen hem toch maar een raar type vond, vervaagde. Zijn kwetsbaarheid veranderde in flinkheid. Met humor kon hij nu bezien, hoe hij met opgefokte kreten geprobeerd had, zijn hazenhart te overschreeuwen.
En dat hazenhart wat gebeurde daarmee, toen hij zich zijn vroegere mantra niet eens meer kon herínneren: het werd een leeuwenhart. Zonder Jezus had hij mét yoga, toch nog hyperventilatie. Met Jezus maar zonder yoga, kreeg hij lucht.
Zijn onhandigheid in het brengen van de boodschap van Jezus veranderde in bekwaamheid. Zijn halleluja masker viel af, maar in zijn innerlijk ontbloeide het werkelijke prijzen van God.
Natuurlijk waren er al veel dingen verbeterd vóór onze kennismaking, ik zei dat al, maar ons contact deed ook hém heel goed.
Toen wij ontdekten, dat al die dingen met ons gebeurden, hebben wij gezegd:
Dit is het teken, dat zou komen laten wij trouwen. Dan komen wij nog méér vrij van schadelijke banden. Wij geestelijke proletariërs- wij hadden niets te verliezen dan onze ketenen. Gebroken bungelen ze nu al aan onze polsen. Samen stérk worden, samen in één snoer met God (Pred. 4:12). Dan glijden die kettingresten van ons af.
En zo is het gekomen. Nu is Karel al een kracht in Gods rijk en een geslaagd zakenman en sedert begin september vader van een dochter. En ik? Ik werk nog in deeltijd. Want als moderne jonge vrouw wil je toch wat contact houden met de maatschappij. Maar bij God werk ik niet in deeltijd. Hij zet me op alle mogelijke uren van de dag in.
Zoals in het Jan Jo geval. Ik trof Corrie Bakker daar nog wel eens aan in die woeste maanden na de onthulling. Zij was daar door God geplaatst voor Jo, maar wist met Jan geen raad. Ik had niet zozeer bemoeiingen met Jo, maar probeerde Jan te bereiken. Het ís mij gelukt. De eerste weken was hij begrijpelijk in zijn schaamte en berouw. Daarna evenwel werd hij voor velen onbegrijpelijk in zijn onechtheid. Maar ík bleef hem begrijpen: Ellen was naar Spanje werd daar vertroeteld alles leek met een sisser af te lopen. Toen blies satan me deze gedachte in:
Gelukt jongen de gevolgen van je macho worden aanvaard. Deze baby wordt dadelijk in huize Vonk door vier moeders verwend en krijgt een luizenleven. Wat is er per saldo gebeurd. Je bent geen koor- en zangleider meer, geen huisbezoeker en jeugdwerker. Maar ach die bui drijft ook wel over.
Hij kwam net zo hoog te paard te zitten als David toen de Uria-herinnering vervaagde (II Sam. 12:56). Later kwam evenals voor David- ook voor Jan de eigenlijke verschrikking. En toen en ook al eerder- heb ik hem kunnen helpen. Vanaf het begin van de hele toestand heb ik lichtpunten gezien, waar anderen alleen verstoktheid en onberouwelijkheid waarnamen.
Jan had natuurlijk samen met Jo- mij geholpen. Dat was toen ik als een omlaag gestorte bergbeklimster aan de laatste richel hing. Zou ik dan niet hem helpen, nu zijn voet in modder, gruis en rolstenen was uitgegleden?! Mijn liefde begrijp dat woord nu niet verkeerd- liet mij de lichtpunten zíen. Ze waren overigens ook heel wérkelijk. Of ze pas door die zoekende liefde werkelijkheid zijn geworden ?!... dat weet God alleen.
Ik ben bij die hulpactie ook zo blij geweest met twee dingen, die het geloof in God en Jezus mij hebben geleerd: ingetogenheid en nederigheid. Er is een bepaalde korte, haast ongelofelijke fase geweest in mijn reddingswerk : in die periode was Jan zó diep gezonken, dat hij zijn aandacht op dezelfde manier op mij richtte als hij die eerder op andere vrouwen had gevestigd. Ik kon toen mijn ingetogenheid, mijn van God gekregen reinheid, inzetten tegen het onreine, dat op mij afstormde. Och, het is maar even geweest, daarna is het erge gebeurd en nu is de walm geweken, voorgoed, naar ik vast vertrouw. En ook in die moeilijkste periode van mijn hulpwerk ben ik nederig gebleven, heb ik mij niet verheven boven de stakker, die van rotspunt naar rotspunt verder tuimelde, steeds meer bloedend uit ontelbare kwetsuren
-Algemeen: Geloof in God en Jezus: het houdt in: wég met het doemdenken.
8 december 1984.
Een toestanden, dat er geweest zijn, voordat ik mijn verhaal kon vertellen.
-Mijnheer Gerritse zag het niet zitten:
Harold, zou ik je maar niet afvoeren. Je staat een beetje buiten het hele gebeuren, weet je wel.
-Ellen Vonk:
Ik mag maar twee keer vertellen: dat is echt te weinig. Geef mij die plaats van Harold, dan heb ik tenminste íets meer ruimte.
-Ikzelf:
Ach wat moet ik met de hele handel.
Er kwam echter een oplossing: Leontien stond 5.9.5.4. af aan Ellen. Richard had bij 5.9.2.3. al het een en ander van háár verteld. Als ik weggedrongen werd, zouden jullie ook niets van Corrie horen. Nu weet ik wel, dat velen zullen zeggen:
Nou zál ik niets van Corrie Bakker horen.
Er zijn er echter altijd enkelen, die wél belangstelling voor haar hebben.
Wel eerst het gebruikelijke gekrijs:
Harold?... o ! Harold van Corrie?!... getrouwd hè Harold babytje hè knul o Harold zullen wij je in duizend stukjes scheuren we worden al doodziek van je, nog voor je íets hebt gezegd?
Weet je nog, hoe zoetsappig Erik dat aanpakte? Wel, ik doe dat ietsjes anders:
Eerst een Indische jongen pakken dan een Afrikaan. Voor de rest hoor je ze niet. Richard, Gert, Ab, Karel blanken: geen enkel commentaar. Racisten zijn het, die schreeuwers.
Kijk Erik, zie je ze verschrikt wegsluipen? Zó moet je dat aanpakken.
O ja even meer algemeen dat Afrikaan hè
Wij houden niet meer van andere aanduidingen, ook niet van de meest gangbare.
Overigens het vorenstaande is maar een lolletje natuurlijk. Het is ook in al die verhalen tot dusver zo lóódzwaar. Een hérrie over zon kind! En wat jullie nog te wáchten staat! Overigens is mijn verhaal ook niet zó licht
Ik ben niet met Corrie Bakker getrouwd. Ik woon met haar samen. Dat ligt echt niet alleen aan mij. Corrie met haar beetje wilde verleden van véél roken en drinken, nachten op stap, punkfood, gepeperde grappen Corrie heeft ook een overgangstijd nodig om te wennen aan al dat brave.
Er is géén kind, ook niet onderweg. We bezoeken de Kapel.
Kan dat dan als samenwonenden. Zit de oudstenraad je niet voortdurend op je dak?
Nee en ja er zijn wel eens oudsten bij ons geweest, die een balletje opgooiden. Maar wij vertelden, dat wij elkaar volkomen trouw waren en van Jezus hielden. Toen zeiden die mensen:
Zorg er in ieder geval voor dat jullie zo blijven, dat je elkaar en Jezus lief hebt. Voor de rest hebben wij geduld. Wij zagen jullie zo graag als samen-wegwijzers voor andere jeugdigen. Wij weten, dat jullie dat al zijn. Echter: als jullie trouwen, zal die kwaliteit er toch bepaald nog beter uitkomen. Maar wij denken er niet over om jullie te dwingen tot enige stap. Wij zeggen onder elkaar:
Laat ze maar mee functioneren. God zal henzelf wel verder wijzen.
Niet dat wij helemaal onze mond zouden mogen houden dat hebben we in dit gesprek ook niet gedáán. Maar laat nu eerst de Heer in jullie harten spreken. Hij heeft voor jullie betaald, door Zichzelf voor je te offeren. Jullie hebt dat aanvaard en bent nu van Hem. Vast en zeker kijkt Hij om naar zijn eigendom. Hij gaat jullie van steeds hoger kwaliteit maken. Daar hoort ook het huwelijk bij. Wij twijfelen er niet aan: het kómt in orde.
Zo spraken die mensen. Goedbedoelend en ook wel zo ongeveer juist, denk ik
Ik heb maar een beetje ja, ja geknikt. Waarom sprak ik niet tegen Omdat ik zo graag weer bij het geordende leven wil horen.
Want in 1983 heb ik tot juli nogal woeste dingen gedaan. Er was in december 1982 heisa in Suriname. Ik ga daar niet dieper op in. Als dit boek is uitgegeven, is die herrie al zó lang verleden tijd het verhaal erover interesseert dan niemand meer. Dat zal nog sterker gelden voor andere uitgaven dan de Nederlandse
In ieder geval, ik heb mij toen aangemeld voor een bevrijdingsleger, ben nog in Frans Guyana geweest: vandaar uit zouden wij binnentrekken.
Wel: in Gods rivier zijn vissen van allerlei soort (Ex. 47:10). Ik ben wel een heel rare, dat geef ik toe:
-Ik liet de Kapel-jeugdgroep schieten.
-En Corrie ik had al verkering met haar, maar ze woonde nog thuis
-En mn geloof
Zon vis hoort toch niet in Gods rivier thuis maar later zwom ik daar tóch weer
Wat kreeg ik voor al die offers terug ? Niets.
Van je eigen spaarcentjes naar Cayenne. Via Kourou naar de grensrivier. Ha, denk je: t gaat beginnen. Maar alléén het grote wachten begon. Ik heb wat dikwijls verlangend vanuit Saint Laurent over de Marowijne getuurd. Ik kon Albina wel uittekenen met zn witte gebouwtjes en de aanlegsteiger voor de veerboot. Gehunkerd heb ik er naar om aan de route te beginnen, die zou gaan via Moengo en het Commewijnedistrict. Eindigen zou die overwinningsweg met de bestorming van fort Zeelandia.
Maar ach de korjalen, die ons over moesten brengen, kwamen nooit. Ik kwam weer terug in Amsterdam. Toen kon ik weer beginnen te hunkeren naar een route de weg, die tot een hernieuwd contact met God leidde.
Ik was mijn bevrijdingsideaal kwijt en ik was nog iets veel belangrijkers kwijt: de zekerheid van mijn volkomen behoud door het offer (Hebr. 7:25) van Grote Broer (Rom. 8:29). Ik vroeg mij in die dagen wel eens af:
Doet Jezus wel iets?!
Nou en of Hij iets deed: ik ontmoette Corrie weer. Zij hielp mij om mijn geloof te hervinden en de blijdschap over mijn behoud. Zij hielp mij om de duivel, de vijand te verslaan. Satan had mij in de war gebracht door middel van dat rare, rommelige avontuur. Zij haalde mij weer uit de war. Ze zei:
Ik rust niet voor mijn leuke, vrolijke, elegante, knappe Harold weer helemaal terug is.
en toen ook dat gelukt was: (nu ja de hele omschrijving was van haar)
En nu niet meer zo druk bezig voortaan met de nare toestanden daar en meer bezig met de fijne toestanden bij God.
In die tijd zijn we gaan samenwonen. Een jaar nu al weer ruim; we hebben een duurzame relatie, zoals dat heet.
Ik rond dit deel van het verhaal nu maar af. Na dat tijdvermorsend rondhangen in trainingskampen en oerwoudlagers dacht ik dikwijls zo gedemoraliseerd was ik-:
Niets heeft ergens nut voor. Alles gaat toch kapot. Alle dingen gaan altijd fout.
Nu ik echter het geloof in God en Jezus heb hervonden, is dat doemdenken helemaal voorbij. Nu weet ik:
Alle dingen, die iemand maar kúnnen overkomen, hebben voor de gelovigen nut (Rom. 8:28). Alle dingen worden nieuwe (Op. 21:5). Ze worden maar niet hersteld goed dat óók (Mark. 9:12). Ze worden maar niet heropgericht goed dat óók (Hand. 3:21) ze worden nieuw! En de tijd komt, dat alles goed gaat lopen (Jes. 61:4). En voor hem, die in God en Jezus gelooft, lukken alle dingen nú al beter (Spr. 16:3).
O ja en dan dat gedoe met Jan en Ellen
Inderdaad wat heb ik er mee te maken gehad. Maar Corrie je weet toch, dat ze op kantoor zit bij Jo. Vroeger samen op één zaal. Maar de band is gebleven, ook al werkt Jo nu in deeltijd op een andere afdeling. Corrie is nogal eens wezen praten met Jan en Jo. Eigenlijk zat zij er al sedert de augustus woelingen. Als ze thuis kwam, was zij er vól van. Eerst de hevige ruzies tussen die twee gewoon, waar zij bíj was! Toen in oktober-: Jo, die kalmeerde, haar zuurheid kwijt raakte, haar vrolijkheid en levenslust herkreeg. Corrie heeft daar wel aandeel in gehad. Ze vertelde mij daarvan:
Vroeger dacht ik altijd zo klein. Maar met Jezus heb ik geleerd, gróót te denken, te zien, wat geestelijk en ook meer algemeen, wel en niet van belang is. Ik zag de gestoorde verhouding tussen Jan en Jo als een grote negatieve zaak in het koninkrijk van God. Jos narrigheid en terneergeslagenheid zag ik als een ernstige bedreiging voor haar kindje. Ik heb tegen die gevaren echt groots kunnen strijden. Niet zo vruchteloos als vroeger, in optochten tegen de oorlog en het milieubederf. Nee : dit keer vruchtbaar. Ik was erbij, toen Jo opgelucht vertelde, dat zij het kind van haar en Jan weer kon aanvaarden. Ik heb meegemaakt, hoe ze voor het eerst zei, de verdrietige gedachten aan het kind van Jan en Ellen te kunnen loslaten Hoe er in plaats van bange vragen voor het eerst weer blijde antwoorden waren
In de moeilijkheden van Jan heeft Corrie nooit een gat gezien. Ze schetste dat zo:
Zo onoprecht is hij, niet echt berouwvol ik kan alleen maar voor hem bídden.
Maar toch Jo was haar dan toch maar dankbaar zei een keer, toen ik er ook bij was:
De vreugde komt weer terug. Ik kan de toestand weer blij aanvaarden. Dus niet gewoon: aanvaarden, maar : blíj aanvaarden. Mede door Corries bemoediging.
We zijn door het donkerste van de tunnel heen. Vanuit het duistere bos van de wanhopige vragen zullen we weer gaan komen in de lichte wei van de hoopvolle antwoorden. Een poosje geleden dacht ik nog:
ach we moeten er maar het beste van maken.
Nu echter heb ik deze idee:
ja van dit slechtste gaan wij het beste maken.
Nou zeg : eind van de tunnel. Het was wel waar. Maar er zat nog een lelijke knik ergens. Het vragenbos was ook groter dan zij dacht. Goed dat hoor je allemaal nog wel. Mè gwè.
Mensen mensen wat een drama met onze Ellen. En we zijn er nog lang niet. Ik zou jullie zo graag al het hele verhaal geven. Maar Ger zegt:
Nee Aaf echt het gaat niet. Vertel de geschiedenis nu maar tot aan de geboorte van Agnes.
Wel hij krijgt alwéér zijn zin
Na de avond kwam er toch weer een morgen, waarop ik mij verbijsterd afvroeg, hoe ik zoiets nu tegen Jo had kunnen zeggen in dat eerste krankzinnige telefoontje, nadat ik de telefoon uit Barts hand had gegrist:
Jij wist er van het kan niet, dat je er niet van wist. Je móet zn onrust gemerkt hebben. Daarom ik wéét, hoe het gegaan is: jij hebt dit onschuldige kind naar je huis gelokt om hém te plezieren. Wat een verraad aan huisvrienden. Jullie waren zo dikwijls bij ons. Dat juist jullie zó tegen ons samenspanden !
Ik schaamde mij zó diep. Ik had de laatste jaren gedacht, dat ik een echt sprankelend geloof had de puts water, die er over was gegooid, was groot maar dat verontschuldigde toch niet, wat gebeurd bleek te zijn: het geloof praktisch uitgeblust de vuren van de kwaadaardigheid ontbrand
Ik had eens iemand horen zeggen:
Als er bij ons christenen eens goed in de spons wordt geknepen wat kómt e dan nog een vuil water uit ! Laten wij altijd maar ootmoedig blijven In onze kwade dagen betonen wij ons niet altijd de helden, die wij in onze goede dagen dénken te zijn.
Wat had die man voor wat mij betreft- gelijk. Ik dacht ook aan het onschuldige kind. Pas na het telefoon gesprek was ik voluit tot de ontdekking gekomen, dat Elsje-met-dr-lieve-koppie-en-dr-mooie-soli voor geen cent deugde. Een sluwe bedriegster, dat was nog maar één van de mogelijke definities
En ik dacht aan mijn drukke bezig zijn, vooral de laatste tijd in allerlei eervolle functies: conferentiegastvrouw, coördinatrice deelnemers huisvesting, maar onze dochter stond in de kou de verhalen over haar en Jan hadden gegonsd iets hád ons zo nu en dan bereikt maar wij leken wel doof geweest te zijn aan dat oor
Ik werd bedroefd vroeg aan de Heer:
Doe nog es wat, God. U laat domme Aaf toch níet in de kou staan?! Zeg eens iets bemoedigends, want anders houd ik het gewoon niet vol !
De Heer zei, door mijn eigen gedachten, die Hij verrijkte:
Dat jullie gisteren dat gesprek aangingen was op tijd nét op tijd op het níppertje máár: op tijd. Hoor je, hoe die luchthart treurniet door het huis loopt te zingen. Gisteren biechtte zij haar zelfmoordplan op. Als je tien seconden gewacht had met beginnen, was zij er al niet meer geweest. Dat zij nu zingt, in plaats van te worden opgedregd, is toch beloning genoeg voor dat wel erg late gesprek vind je niet. Belet haar dat zingen niet, ook al zeg Nora:
moet je haar horen
en Ingrid:
díe heeft even de lol alléén !
dat opgelucht neuriën bevordert haar genezing.
Als jullie samen met Mij hier doorheen breekt, komt het echte geluk er aan. Als jullie, dit verdriet waardig verwerken, wordt het weten zó duidelijk:
Jezus heeft in beginsel alle leed gedragen. Als míj iets naars overkomt, heet als een vuurgloed, (1 Petr. 4:12) dan mag ik een fractie in dat leeddragen aanvullen (Col. 1:24), iets, dat Hij weloverwogen voor mij overgelaten heeft
Ik voelde mij gesterkt. Tot dan toe had ik mij eigenlijk niet echt, niet blijvend, willen laten troosten.Ik werd als het ware aangetrokken door mijn verdriet als een mot door de kaars. Maar nú vluchtte ik weg van die zelfvernietiging. Ik dronk opnieuw van Gods goedheid, net als op de avond al even. Ik voelde mij als iemand, die de contrabande van een onaangenaam karakter had meegesmokkeld, terwijl ik toch reeds als soldaat mee marcheerde in Jezusleger. Bij dit hevige treffen met de vijand wist ik het:
Weg met de roestige wapens van de haaiigheid alleen nog de wapenen van het licht.(Rom. 13:12).
Ik kreeg weer oog voor het huishouden begon aan de zaterdagse taak. Ik kwam in Ellens kamer, vond daar een papier, slordig in vieren gescheurd, gemakkelijk in elkaar te passen. Ik las:
Mam pap Ingrid Noortje: ik ga weg bij jullie. Er was altijd zoveel goeds bij jullie te beleven, maar ik mag niet meer meedoen Ik heb teveel dingen fout gedaan. Pa had het wel eens over het harmonische rijk, waarheen wij samen reisden. Ik hoor daar niet meer ik hoor daarginds, waar de wanklanken zijn.Wat voor tekenen zouden er kunnen komen, die mij nog tegenhouden een gesprek ? te laat de vijandelijke legers zijn al te sterk dag Ellen
Toen merkte ik, dat er iemand naast mij stond mijn oudste dochter. Ik wees naar de brief. Met onze armen om elkaar heen, huilden wij. Ook dat samen huilen hielp weer bij de genezing van ons beiden. Ik zei:
Je mag wél met ons meedoen wij blijven samen op reis naar het goede land. De duivel moet wijken. Morgen in de kerk zit jij tussen ons in
En toen belde ik Jo om verontschuldigingen aan te bieden voor mijn hondse taal. Maar dat viel tegen. Ik had mijzelf niet herkend in de furie, die ik gisteren was. Ik herkende Jo niet in de furie van nu
Altijd de hort op de room van de taartjes eten eer van mensen (Joh. 5:44) en die sloerie dr gang laten gaan. Je had al veel eerder van alles in de gaten moeten hebben. Je hebt gewoon zitten slapen zoiets heet dan móeder !
Maar toen ik zei:
Jo kom tot jezélf net zoals ik dat heb moeten doen
brak de redelijkheid baan. Zij en ik nog wekenlang hoor:
waren springlevend, deden van alles om de overhand te krijgen gelukkig op de duur vergeefs. De deining verliep geleidelijk aan. Allebei konden wij ons zetten aan het weer opknappen van ons uitgevreten geloof.
De rest van het mij toegemeten verhaaldeeltje moet ik echt afraffelen. Misschien kleurt een ander dat plaatje nog eens in. Maar Ger roept nu weer:
Aáf niet meer dan vijf A4 kantjes schrift
Bij zoiets klap ik helemaal dícht.
Jos kwam al gauw hiermee:
Luister mensen, een ongetrouwde, zwangere dochter thuis een dochter, die steeds duidelijker tekent : dat is een zinloze marteling voor alle betrokkenen. Wij gaan van oktober tot december naar ons Spaanse huis. Familie de Jong is daar in december. Fam. De Raad komt uitrusten van de aula kerstdruktein januari. Als jullie nu eens in Ciudad de la Luz waren in februari en maart en als Ellen dan begin oktober met ons meeging om de volle zes maanden te blijven Zeg niet:
Ze krijgt nog lekkers toe!
Het gaat allereerst om jullie twee. Jullie verdienen een voorkeursbehandeling. Jullie behoren in conditie te blijven. Jullie verdienen extra zorg (1 Tim. 5:17). Ik leg dat wel uit aan de twee andere dochters.
Bart zei nog iets over de komende verbouwing van de zaal, waar hij bij moest zijn. Dat werd echter ook weer opgelost Met hulp van veel vrijwilligers kon dat klusje geklaard zijn voor kerst
Wij aanvaardden uiteindelijk het voorstel, kregen steeds blijdere brieven van onze dochter. Eindelijk in februari met de auto in drie dagen dáár. Zon heerlijke ontspanning na alle gezeur want er waren er, die je zogenaamd troostten, maar je in feite de grond in stampten.
Het weerzien met Ellen genieten van uitzichten, grotten, tochten, steden Op de dertiende februari naar het ziekenhuis in Denia Op de veertiende vierden wij Barts 42e verjaardag met zn viertjes in de kraamafdeling
Agnes was er bij. Ik keek naar het heerlijke kindje. Een laatste galbittere eigenlijk al overwonnen- gedachte vlijmde door me heen:
Die schurk die geslepen verleider ook al, doordat wij abortus verwierpen, heeft hij zn zin althans voorlopig: bij drie vrouwen nu al kinderen. Maar binnenkort gaat hij wel op zoek naar de vierde. En ik maar denken dat hij een zegen zou zijn en hij maar vrouwen in gezegende omstandigheden brengen
Bart zei echter:
Zullen wij samen bidden?!
En al biddend en meebiddend kwam ik tot aanvaarding: nog wat morrend, maar toch met een gezindheid om het oude achter te laten; innerlijk zei ik:
Vooruit dan maar met Agnes in de kring o.k. geaccepteerd
Toen belden wij de Van Dalens op, die in ons huis op Ingrid en Noortje pasten en berichtten de gezinsuitbreiding. Jos vroeg:
Hoe sta je tegenover dit nieuwe leven.
De muntstukken floepten razendsnel weg, maar ik vond toch tijd om te zeggen:
Mijn geloof in God en Jezus is terug: het is leven in de kracht van dat leven aanvaard ik dit lieve prulletje.
-Algemeen: Geloof in God en Jezus: Het maakt je rechtvaardig.
2 december 1984.
En hier is Erik Pieterse ik
Hé wat is dat nu wat róepen jullie toch allemaal:
Erik o die van Lien Smid getrouwd hè Erik babytje hè knul o Erik zullen wij je slaan zullen wij je knijpen we worden al doodziek van je, nog vóór je iets hebt gezegd.
Kalm nou lui kalm nou ik bén niet met Lien getrouwd er ís geen baby hè hè, mag ik nu vertellen
Die verkering met Lien hè t heeft nooit goed gewild één keer was het tenslotte: uit en af. Een dráma was het: dat ophouden met die relatie; maar toen alles gezegd was, kwam er toch rust. Lien is een schatje. Het leek allemaal ook zo te kloppen: ontmoeting in de kapel, in Palma de Mallorca allebei uit Indië leeftijd klopte zo wat. Zij: zevenentwintig ik negenentwintig, toen wij elkaar in februari 1982 leerden kennen. Allebei probeerden wij Jezus te volgen. Uiterlijk pasten wij ook zo goed bij elkaar. Zij: klein, sierlijk, breekbaar, grote bruine ogen ik: wat langer nu ja: dat is, vergeleken bij Lien, niet zon toer-, met mijn gave huid, witte tanden en glanzende haar volgens háár, hoor volgens haar Leuk stel, zei men maar het werkte niet.
Tot eind 1982 hebben wij geprobeerd, toen zei oudste Van Dalen tegen ons:
Lui houd elkaar niet op sleeptouw nu ja je moet het zelf weten hoor onze gemeente is geen dictatuur. Wij willen jullie niet dwingen alleen maar helpen bid het nog eens door met elkaar.
Daarna kwamen wij eerlijker tegenover elkaar te staan en besloten met de verkering op te houden.
Waarom het nu niet ging?! Ik hád mijn hart al weggegeven. Jullie kennen dat Duitse gedichtje ik weet niet of ik goed citeer:
Der Jüngling erwählt sich ein Mädchen,
Die hat einen Andren erwählt,
Der Andre liebt eine Andre
Und hat sich mit ihr vermählt
Verwissel sie en er, dan wordt het beeld :
Lientje beminde Erik
Erik beminde Els Vonk.
Els was weer wég van Jan Donker
Het zei nergens klik, maar wel bonk
Nu ja een kreupelrijn. Maar met dat bonk bedoel ik die verschrikkelijk trieste afloop, waarbij Ellen met een kind bleef zitten. Wat heb ik die Jan geháát, nadat het bekend was geworden. Ik moest mij telkens weer voor ogen stellen:
Laat die haat nu toch niet mijn hárt verwarren.
Want dat hart van mij werd door dat gebeuren zó beschadigd, door teleurstelling, woede en jaloezie. De gang van zaken was namelijk zó geweest :
Ik liet mijn oog voor het eerst op Ellen vallen in 1981, toen zij zestien was en ik achtentwintig. Kort daarop kreeg ik verkering met Lien, maar ik kon Ellen niet vergeten. Die Lien geschiedenis was ook eigenlijk mede, omdat ik het zon gek idee vond: twaalf jaar verschil, terwijl Lien en ik maar twee jaar verschilden. Verstandelijk was dat een goede gedachte, maar liefde heeft meer dimensies dan alleen maar verstand. Daar kwam ook nog dít bij: als ik Ellen solo hoorde zingen, dacht ik altijd:
Lien heeft toch niets van het ongerepte van dit prille kind.
Zo kwam de verhouding onder steeds groter spanning te staan.
Nadat de draad tussen Lien en mij dan tenslotte geknapt was, nam ik de Ellen-draad weer op. Ik wist dat zij in april 83 achttien werd. Ik was vanaf begin 83 vrij en besloot, na haar verjaardag, werk van haar te gaan maken door allerlei omstandigheden -werk buiten de stad- verschoof die datum maar steeds. Uiteindelijk werd het 1 september voor ik met dat werk maken kon beginnen.
Maar voor ik daaraan toe was, bleek Jan al in actie te zijn gekomen. Lompe stenen om iemand mee te gooien zijn er altijd. Maar Jans streek ten opzichte van Ellen, was bovendien ten opzichte van mij een zware kei een kei, waarmee hij mijn hart zowat verpletterde
In de plezierige weken, waarin ik mij voorbereidde om avances bij Ellen te gaan maken, had ik dikwijls de idee:
Erik je bent vrij man : je bent met Lien nóóit zover gegaan, dat de verkering met goed fatsoen niet meer uitgemaakt kón worden. Nu ja, jammer, dat zij er moeilijk overheen komt. Je kunt echter niet blijven wachten, tot dat bijgetrokken is
Ellen is nu achttien volwassen toch eigenlijk. Je staat in volle rechten om een gooi te doen. Met schroom, met bewondering en verwondering heb je in de afgelopen jaren gezien, hoe dit aanvallige meisje zich ontplooide tot een prachtvrouw, mooier zelfs dan je verwachtte
Om het vervolg van mijn innerlijke overwegingen goed te begrijpen, dien je te weten, dat ik in mijn vrije tijd veel sociaal werk doe. Ik ben geen man, die zoiets zélf wegwuift met een:
O het is niets
Evenals Nehemia durf ik mezelf best eens aan te prijzen, zelfs bij God (Neh. 5:19) hier komen die overwegingen dan:
Je hebt zoveel passanten mensen die je ooit ontmoette- met warme, eerlijke belangstelling aangekeken, getracht, iets voor ze te betekenen. Voor die positieve opstelling ten opzichte van allerlei medemensen ga je nu lóón ontvangen. Ellen is niet zomaar een passante: Ellen is de vrouw, met wie jíj je leven gaat delen.
zo zeker was ik van mijn zaak. Maar de schrift zegt:
Die zich aangordt, beroeme zich niet als die zich ontgordt (1 Kon. 20:11).
Toen immers gebeurde het ruw griste Jan de bloem van de stengel de bloem, die ik voorzichtig had willen plukken
Voordat ik kon zeggen :
(innerlijk hoor, want Jan weet van dit alles niets)
Ik heb je vergeven
is er wél een hele tijd verlopen.
Overigens zit er wel iets moeilijks in dit verhaal. Het is nu december 1984. Ik beschrijf gevoelens uit augustus 1983 april 1984. Je begrijpt, dat er van april 1984 tot nu al weer heel wat is gebeurd. Ik heb nog gevraagd aan de coördinator, of ik niet het hele verhaal mocht vertellen. Hij zei:
Nee Erik ieder zijn deel de rest vertelt Ellen wel.
Wel, dan breek ik de geschiedenis hier maar af.
Allereerst echter even dít: misschien zul je zeggen:
Nou Erik je was wel erg zeker van je zaak hè. Dacht je nooit eens aan je jeugdzonden: drugs, diefstal, vandalisme en later toch ook wel het een en ander helemaal gaaf was je toch níet heb je echt nooit overlegd of jij oude bok- dit groene blaadje wel wáárd was
Nee ik was dat verleden faliekant vergeten. Maar het schoot me wel een keer te binnen. Dat horen jullie nog wel.
Ik wil tot slot alleen nog schetsen, hoe de zaken zich van augustus 83 tot april 84 verder ontwikkelden. Ellen verdween uit ons aller blikveld, dat weet je. Begin april 84 kwam zij terug uit Spanje met de kleine Agnes. Net negentien jaar was ze nu . Een schoonheid met een schat van een dochtertje. Ik was in de zaal, toen de baby werd opgedragen. Ellensmoeder naast haar. Bart stelde het kind aan de Heer voor. Heel wat ogen in de afgeladen kapel waren vochtig. De blikken van velen dwaalden af naar Jan, die daar zat doodsbleek, met neergeslagen ogen naast Jo, vuurrood van emotie. Ik hoorde fluisteren:
Jammer toch.
Maar zelf dacht ik:
Niets aan te doen. Aanvaarden maar misschien nog wat morrig maar toch: aanvaarden. Ik blijf vrijgezel. Zonder kind zou zij het helemaal voor mij geweest zijn Maar met kind stel je vóór ! Als ik nú haar hand zou vragen, zou zij ja zeggen, maar als noodsprong. Ik had een onbeïnvloed ja willen hebben, maar dat zit er niet meer in Heer, zegen haar. Ik accepteer de gang van zaken. Ik zeg het nog eens:
Ik sta weer helemaal goed ten opzichte van Jan.
Dank U voor de vrede die U geeft.
Toen ik buiten stond, voelde ik mij zo licht. Mijn haat tegen Jan was weg. Ik had hem vergeven en opeens wist ik het:
Hij Jezus die ís op de troon van het heelal, is nu ook weer eens te meer Koning in mijn hart.
Het geloof in God en Jezus vulde opnieuw mijn innerlijk. Dat innerlijk was door de deining in de afgelopen maanden besmeurd met teleurstelling, woede en jaloezie. Dat alles spoelde weg. Ik stond weer recht tegenover mijn Vader en mijn Broer. Ik was weer rechtvaardig.
-Algemeen: Geloof in God en Jezus: het maakt je standvastig en vrijmoedig.
1 december 1984.
Na die eerste vreselijke beroering bleefhet water nog lang golven: een hevige deining, die veel vragen opwoelde. Je weet, hoe dat gaat: de eerste hoge golven komen in botsing met de grens van je denken: ze kaatsen bijna net zo hoog weer terug. Dat gaat dan een tijd zo door. In dit geval was het zo, dat er opnieuw een kei in het water werd gegooid, juist toen alles een beetje rustig werd. Nu ja dat hoor je nog wel.
Waar waren we
Jan was het huis uitgelopen
Die laatste woorden van hem zo onoprecht zo ziek daarna: dat duister geworden gezicht, waarop ineens die radeloze angst zich aftekende
ik bleef totaal van mijn stuk achter
Geen telefoontjes meer doodse stilte alleen die gedachten in mij, die waren niet stil
Wat moet ik nu met dat kind in mijn schoot wat moet ik nu met God en Jezus wat móet ik nu toch
Door de baaierd van mijn denken heen, probeerde een stem te dringen een stem die zei:
Houd, wat je hebt houd je kind in liefde vast houd Jezus in liefde vast. Denk niet aan je man in termen van:
hij heeft de duivel in zich.
Bid voor hem. Twijfel er niet aan dat God, de Koning over alle omstandigheden, zich in deze gebroken toestand gaat openbaren. Hij zál zich openbaren en wat kapot is, herstellen. Luister daar komen al vertroosters geen moeilijke (Job. 11:1-3), maar goede In afgelopen jaren is er een geslacht van overwinnaars wakker geworden. Enkelen daarvan komen nu de strijd met deze nederlaag aanbinden.
Vreemde inval maar de hele situatie was absurd.
De bel ging over om twee uur s nachts ! Jos en Diana van Dalen kwamen binnen en de hoogste chef van mijn kantoor: Niels de Jong met zijn vrouw Lucy.
Dat hoogste chef doet er niet zo erg toe. Ik kende hem en haar ook als toegewijde volgers van Jezus.
Het eerste wat Jos zei, was:
Waar is Jan.
Weg, zei ik : Ik weet niet, waar hij is .
Jos legde uit:
We komen net van Bart, Aaf en Ellen waren zo geschokt, dat we steun zochten bij Niels en Lucy in moeilijke omstandigheden helpen wij elkaar over en weer. Ze waren nog óp zeiden al gauw:
Naar Jan en Jo
Wat kunnen wij doen ?!
Ik antwoordde:
Niets helemaal niets ik heb altijd gedacht, dat ik wedergeboren was en ook dat opnieuw geboren zijn geloof in God inhield maar nú mijn geloof in Jezus is weg ik ben innerlijk weer aan het doodgaan, net zoals ik al eens eerder geestelijk ben doodgegaan
God waarom plaatst U trouwe kinderen van U voor zulke raadsels waarom zijn uw wegen met hen zo duister ik heb toch recht op inzicht in deze idiote toestand Waarom geéft U dat inzicht dan niet?!
De twee echtparen luisterden naar dit begin van mijn bittere klacht (Job 3:26). Lucy zei:
Jos . Diana ga naar huis rust uit wij blijven hier.
Dat deden de Van Dalens. Moe dropen ze af. Niels en Lucy zeiden niets zaten stil bij me, terwijl ik helemaal overstuur-doorraasde:
God er was eens een profetie over Jan en mij samen :
U zou ons opvoeden tot diepe gemeenschap met elkander en U we waren nog niet helemaal rijp en volgroeid, maar dat zou komen onze zonden van vroeger waren op de aftocht het licht van de toekomst omstraalde ons al
Woorden woorden wat ís de situatie: een diepe kloof tussen ons beiden en tussen ons en U. Onrijpheid en onvolgroeidheid droegen nog vrucht ook Vroeger zonden kwamen terug. Bliksem van onheil overal
Alles wat werkelijk de moeite waard was, is geroofd (Job 1:15), verbrand (:16), kapot gewaaid ((:18,19).
het oude huisraad van de wereldsgezindheid wég ?!... t mocht wat pioniers van God ?... laat me niet lachen !
Híj zeker !... en ik ben ook alle moed kwijt. Ik voelde me zo gezond en evenwichtig bij dit tweede kind wég wég allemaal wég. Jan moest me begeleiden,mij beschermen, maar hij heeft mij misleid en verraden Een zegen zouden we zijn óók een profetie, híj werd een vloek en ik word meegezogen. Een huisvriendin, die in mijn huis een vijandin werd. Jan als koordirigent ik was zo trots. Hij zei:
Ook dat zal vrucht dragen.
Nou-en-of ha, ha, vrucht !
de vreselijke woorden van Aaf o wat een teistering !
Ze zaten aan weerszijden van mij zwegen en baden
De telefoon ging : politie : Jan zat ergens bij hen koffie te drinken.
Toen pas sprak Niels:
We nemen hem mee bidden nu met jóu jij Lucy
En Lucy:
Heer, wij laten Jo nu alleen wilt U op haar letten ook op haar kindje, dat alles goed blijft gaan .
Wég waren ze ik ging naar boven, stopte Marcel onder en sliep in !
De volgende morgen (zaterdag), Niels aan de lijn:
Jan gaat maandag gewoon werken. Zet jij, wat hij nodig heeft in de garage hij komt de auto halen werkt een paar dagen vanuit ons huis ga jij maandagmiddag ook als altijd naar kantoor, het is béter.
Ach, het leven herstelde zich zo wat. Na een paar dagen kwam Jan weer thuis. Maar de vragen bleven nog lang:
-Waarvoor is het goed, dat die bedriegster, die mooi-zingster en valsspeelster daar in de zon ligt te bruinen drankje op de zwembadrand- uitzicht via bossen en bergen op de blauwe zee met de prachtige kustlijn
en ik zit hier, met de najaarsstormen bonkend tegen het raam, bleekjes in de bieb achter mn plastic bekertje automatenkoffie- uitzicht via daken en platjes op de vale, natte straat, omzoomd door vuilnisbakken.
-Waarvoor kan het goed zijn, dat zíj wordt opgekalefaterd door eerste krachten in uw koninkrijk, terwijl ík Jantje, zo lek als een mandje, moet opkalefateren.
-Waarvoor heeft het nut, dat ik hier zit met mijn telkens weer oplaaiende woede
al werd ik gelukkig van een tik met de gonghamer tegengehouden.
-Waarvoor zelfs nú nog dat zich verdedigen van Jan
Het zit toch ín ons, mannen dat geslaagd willen zijn, door kinderen te verwekken bij véél vrouwen (II Sam. 3:2-5). Zon natuurlijke neiging kan toch geen erge zonde zijn. Als Ellen haar kind heeft
natuurlijk : ik doe zoiets nóóit weer
dan stilt die deining wel.
-Waarvoor die hoge bloeddruk, die huilbuien en zenuwen, die stress en slapeloosheid en al die andere dingen bíj mij, die part noch deel aan die zaak had
weinig daarvan bij hem waarschijnlijk niets bij haar
Ik vertelde al, hoe ik er door kwam. Dat was echt niet aan Jansook er doorkomen te danken. In het begin leek hij echt overtuigd van zijn zonde, maar later trok dat weer weg. Hij was soms huilerig-sentimenteel, leek berouwvol, maar had geen écht berouw. Hij had buien van wanhoop, maar blééf de prater, die zelfs die verbijstering zo mirakels mooi onder woorden wist te brengen. Zijn tijd van er echt doorkomen kwam later. Ik ben zo blij, dat ik daar niet op heb hoeven wachten.
Soms heb ik mijzelf overigens wel iets verweten. Ik hád een innerlijke waarschuwing gehad, dat het uitkijken was met Ellen. Ik vergat die tip. De nare mensen in de gemeente met hun:
Je maakt mij niet wijs, dat die Jo dat niet wíst,
hadden nog een beetje gelijk ook.
-Ik had de onrust in zijn ogen en opmerkingen moeten bespeuren.
-Aardse drukte deed mij de vele aanwijzingen over het hoofd zien.
-Die drukte maakte, dat ik zeven avonden lang mijn ogen in mijn zak had. Al waren ze nog zo slim in het verbergen : ze móeten fouten hebben gemaakt. Ik had die behoren te ontdekken.
Jullie kennen de ontwikkelingen: onverantwoord níet weten veranderde in onbarmhartig wél weten in één verschrikkelijke avond. Ik ben zo blij met de gebeden van ma en vooral van Astrid. Ik had Jan misschien wel gedóód, als er niemand voor ons in de bres had gestaan.
Die mem zo in de war wilde zelfs, dat ik van Jan ging scheiden ach: een eerste impuls het trok wel bij.
Maar hoe het ook zij in oktober was ik erdoor een maand van harde strijd. Toen echter was het geloof in God en Jezus weer terug. Ik stond los van Jans wankelmoedigheid ik was standvastig. Ik kon de spot verdragen van de mensen, die bijna hardop, haast met leedvermaak, leken te denken:
Wat heb jij je een oren aan laten naaien.
Vrijmoedig kon ik weer van Jezus getuigen, al bloedde mijn hart (2 Tim. 4:2). Iedereen zal begrijpen, dat een bedrogen vrouw zich onttakeld, vernederd en gefnuikt voelt. Maar ik kon ook vrij en blij in de naam van Jezus zeggen:
Kindje daarbinnen jij met jóuw vader ! Je bent welkom ja écht welkom!
-Algemeen: Geloof in God en Jezus: het maakt je zeker van vergeving.
26 november 1984.
Toen broeder Gerritse bij me kwam om een bijdrage voor zijn zoveelste boek, heb ik gezegd:
Hé vergist u zich niet? U gaat alle mensen langs, waarvan niets meer is vernomen sinds februari 1982. Maar ík gaf voor het laatst een interview op 18 december van dat jaar.
Hij zei echter, dat het geen abuis was: ik moest jullie maar weer eens bijpraten. Hij sloot:
Alleen Gert geen kind hè de mensen lachen me uit. Alles drááit in deze verhalenreeks om een baby. Ab, Karel en Richard hebben ook al zo iets jíj toch niet!
Ik heb lacherig gezegd:
Jawel ! Lotty en ik hebben er ook geen gras over laten groeien. Jongstleden september werd ik vader Maar t geeft ons niet hoor ! De mensen u zegt het zélf- steken toch de gek met ú !
Wat terneergeslagen ging hij weg maar ach hij vindt er wel wat op.
Tja dat bijpraten hè: jullie weten, hoe aangeslagen ik was door die verstoorde verhouding met Ilona. Het was niet zomaar een uitgeraakte verkering. Nee :
-Hier was aan de ene kant iemand, die koos voor de Vader der lichten(Jac. 1:17).
-En aan de andere kant iemand, die de zijde koos van de vader van de donkerten(Joh. 8: 44).
Die twee mensen hádden al voor elkaar gekozen maar konden elkaar niet vasthouden. Duister en licht hebben immers niets, dat gemeenschappelijk is (2 Cor. 6:14).
Als ik zeg, dat ik het geloof in mijn hemelse Vader heb behouden, is dat haast een wónder
Jullie kúnnen niet zeggen:
Wat doe je toch dramatisch! Geen handvol, maar een landvol. Je bent zelf het bewijs je hebt immers nu een Lotty en een kind, dat Ruth heet je toont toch in je eigen leven, dat het zon vaart niet loopt !
Hè wat vergrofd allemaal. Zo gemakkelijk ging het echt niet. In die lege tijd na Ilona merkte ik iets onverwachts op: Jezus, mijn hemelse Koning begon zich duidelijker in mijn brein af te tekenen. Hij kreeg minder onheldere contouren. Ik kreeg meer vertrouwen in Hem, ook al deed Hij niets aan die pijnlijke scheiding de breuk met haar, die ik beminde, zoals ik nooit bemind had. Toen dat vertrouwen herleefde, zond Jezus bevrijders en herstellers, die mijn herinnering genazen en mijn innerlijk weer opbouwden.
Ik vroeg:
Heer waarom gebeuren al die feestelijke dingen ik kan er zó al drie noemen:
-ik had zon onmatig verdriet, omdat mijn zielsbeminde willens-en-wetens de duisternis inging, op weg naar het eeuwige vuur (Matth. 25:41). Dat verdriet is nu zóveel matiger geworden, dat het althans drágelijk is.
-Ik voel me als Samuel: ook híj droeg rouw om iemand met wie hij zich verbonden voelde (1 Sam. 15:35). Die iemand Saul- wankelde óók weg naar de vlammen. Maar U zei: Aan de slag Samuel nieuwe taken !(1 Sam. 16:1).
Ook ík voel, dat er andere opgaven aankomen.
-Ik heb nieuwe moed waaraan dank ik die toch. Ik ken het vreselijke toekomstige lot van uw tegenspeler. Ik wéét dat Ilona dat lot gaat delen. Waarom krimpt mijn hart dan niet meer samen, maar loopt het vol met nieuw élan
Hoe komt dat toch allemaal Heer Jezus?!
En toen zei God:
Er is iemand die heel toegewijd voor jou bídt. Jij bent een kracht in mijn koninkrijk. Daarom deed de vijand die grote aanval. Maar óók al omdat jíj zon kracht bent, geef ik jou dit grote geschenk van een voorbidster
Ik ontdekte al gauw, wie dat geschenk was: Lotty Swagers. En ik ontdekte, dat zij evenals ik- de kant van het licht gekozen had. Ze zag met vreugd uit naar Jezus terugkomst bereidde er zich op voor
Ilóna had eens een keer gezegd, tijdens een ontmoeting na ons uit-elkaar-gaan:
Ik zie Jezus terugkomst met ángst tegemoet. Daarom probeer ik die komst uit te stellen. Ik doe dat, door zijn volgelingen, zoveel ik maar kan, klein, dom en geestelijk arm te houden.
Wat een verschil
Nog één: Ilona is nu een generaal in het leger van de vijand. Mijn lieve Lotje is een korporaal in het leger van onze grote Vriend.
Maar : liever korporaal bij Hem dan generaal bij die ander (Ps. 54:11).
Mijn kleine korporaal : ze legde haar smalle handje op mijn hart en de breuk werd geheeld.
Mijn liefde voor Ilona was diep geweest, onvoorstelbaar diep. Normaal gesproken, zou ik verder vrijgezel zijn gebleven.
De Heer wees mij echter overduidelijk de vrouw aan, die Hij werkelijk voor mij bestemd had. Zo kwam ik over mijn verdriet heen
Wij trouwden half 1983. Onze kleine Ruth is van september 1984. Maar daar heb ik het nu mar niet verder over, gezien het begin van mijn bijdrage. Samen met Lotty heb ik nog enkele malen achter het ijzeren gordijn gewerkt. Nu echter met Ruths komst- is dat voorbij, in ieder geval voorlopig.
Anderen nemen dat weer over. Het is ook zó: de politie dáár moet niet te lang dezelfde gezichten zien
Nog even dit: jullie hebben Lotty gekend in haar fanatieke tijd helemaal over hoor
O ja..: en dan: het werk in de Kapel Ik was in augustus 1983 juist oudste geworden, toen er iets afschuwelijks gebeurde: een ongeoorloofde verhouding tussen Ellen Vonk en Jan Donker leidde tot een zwangerschap. Ik was erbij met Lotty op die moeilijke avond, toen alles bekend werd. Ik kreeg de opdracht om een deel van die aangelegenheid pastoraal te begeleiden
Al die waaroms, die ik te beantwoorden kreeg
-Aaf met haar waarom moet dat óns nu overkomen. Ze was zo kribbig en stekelig in die dagen, met zon aangevreten geloof, geestelijk maakte ze zon uitgebluste indruk. Heel die bittere bazigheid van lang geleden was er weer even. God gaf haar klaarblijkelijk betere antwoorden dan ik: hártelijke, besliste, flinke Aaf is al weer terug en met hersteld geloof. Maar góed ook met die steeds groter wordende gemeente in een ruimer gemaakt gebouw en op hogere lasten.
-Ab en Nel met hun waaroms:
Jan bracht ons uit de kou in de warmte en nu andersom. Wij hebben nog steeds zon bedroefdheid bij ons
Ik heb gezegd:
Deze duivelse verzoeking is voor jullie tegelijk een beproeving van God, precies aan jullie draagvermogen aangepast.(1 Cor. 10:13).
Ze zijn gelukkig in de warmte gebleven.
-Suzan bezocht ik toch, al is ze dan geen gemeentelid. Haar waarom
Ik als oud mens behoorde toch niet zulke erge dingen van vlakbij mee te maken. Waarom belast God mij hiermee Ik leunde op Jan dat kon de Heer toch zó begrijpen.
Maar ook zij kwam er sterker uit.
-Bart met zijn waarom
Juist nu de gemeente mij zo nodig had ook al met die bouwrompslomp, heb ik lang op halve kracht gewerkt, ook al omdat ik zulke knauwen kreeg. Waarom zoekt God zon ongelegen tijd uit voor die bijscholing.
Hij preekt echter weer net zo vurig als nee: vuriger dan vroeger.
Met de waaromsvan Jan, Joke en Ellen heb ik weinig of niets te maken gehad. Oudere broeders trachtten daarvoor antwoorden te vinden. Overigens had ik aanvankelijk zelf óók een levensgroot waarom. Die Ellen ! kwám er even goed af. Van oktober tot april naar de Costa Blanca. De Van Dalens hebben daar een huis Ciudad de la Luz (Lichtstad), vlak aan zee, ergens onder Denia (voorbehoud: 08 ). De Van Dalens zelf, families De Jong en De Raad en haar eigen ouders allemaal zon anderhalve maand bij haar. Helemaal gebruind, mooier dan ooit, schattig babydochtertje van zes weken bij zich, eindelijk terug. Ik heb toen wel eens gedacht:
Heer waarom pakt U haar zó met fluwelen handschoenen aan
Maar later heb ik beteuterd gezegd:
Ach Here Jezus dáárom ! O sorry sorry, vergeef me
Toch nog even over Jan. Ik hád een gesprek met hem. Hij zat maar handenwringend te jammeren:
Geen vergeving voor míj alle beloften weg.
Ik heb gezegd:
Geloof je nog in God en Jezus wil je Hen nog steeds aankleven, dienen, volgen, gehoorzamen, liefhebben
En hij :
Ja maar ik schaam me zo
Toen heb ik gezegd:
God wil je vergeven. Je zonden zijn rood als scharlaken, Hij wil ze wit maken als sneeuw. (Jes 1:18)
En hij weer:
Ik hoop het.
En daarna:
O, ik weet het ik kom er door
Overigens was hij toen nóg niet, waar hij wezen moest. Hij kwam echter uiteindelijk nu ja, dat hoor je nog wel van hemzelf- tot waar berouw. Daar gaat het toch maar om
Daarom: heel deze vreselijke deining, al die vragen ze werkten mee aan Jezus eindoverwinning.
-Algemeen: geloof in God en Jezus: het is een breuk met het oude en een opening naar het nieuwe
23 november 1984
Nou hier is dan eindelijk Ellen
-
Volgens Jan:
De verleidster zeg Ján: als iemand jou een vinger geeft, dan neem jíj wel de hele hánd!
-
Volgens ma:
De overspeelster hè ma u hebt wel gelijk, maar ik zag dat toen in het eerst- niet zo zwaar
-
Volgens Monica Willems:
Dat sufferdje van achttien, dat onnozel halsje léuk hoor, van je.
-
Volgens Jan (nog eens):
Dat meisje met dr verwoeste leven ja daar is het dichtbij geweest.
Hoe is het allemaal gegaan je bent zestien, zeventien, begin april 1983 achttien geworden. Je bent grote-stadskind gebruikt de pil er zijn vriendjes van jouw jaren
dag Moniek, oude vrijster
maar: ze zijn zo lomp, zo stom, zo achterblijvend in ontwikkeling naar de volwassenheid vergeleken bij meisjes van die leeftijd.
Of moe en pa niets van dat alles merkten ?! Nee, zelfs niet van de pil Zo correct, die ouwelui van mij: keken echt niet al mijn kastjes na. Daar kwam in die belangrijke maanden april augustus nog bij, dat zij het extra druk hadden: een wereldcongres mee organiseren, en verder begeleiden.
Al dat gestumper van die jochies ik wou de liefde wel eens heel intens, heel écht meemaken. Jan mooie Jan- boeide mij mateloos. Ik wist diep van binnen- dat hij het kón. En ik wou dat erváren. Ik begeerde hem. Naar buiten toe had die begeerte als verschijningsvorm: dolle verliefdheid. Maar zo onschuldig was het niet.
Nu zul je zeggen:
Maar dat is toch geen taal voor de dochter van een voorgangersechtpaar.
Dat weet ik, maar ik leidde ook een dubbelleven Op school en verder buiten de huiselijke invloedsfeer toonde ik mij, zoals ik was: ik had het geloof in God verworpen. Dat wist dáár iedereen. Maar thuis was ik het brave meisje. Op het koor zong ik toegewijd, gaf wel eens een solo, was dan best wel een beetje ontroerd
Pa sprak wel eens over de wereldomvattende verbondenheid van alle gelovigen. Dan zei hij:
Door jouw zingen help ook jij om die samenhang steeds hechter te maken. dat lijkt gezocht, maar ik zie, hoe gretig de mensen naar je luisteren. Dan heb ik zon blijde zekerheid: ze schuiven weer dichter naar God toe. En dan wordt de onderlinge band óók sterker. Denk nooit, dat je tijdrovend instuderen van die liederen vruchteloos is. Het warmt hárten maakt die harten rijker.
Ik knikte maar eens, vond het wel vroom gezegd, maar ook wat slapjes. En dan dacht ik maar weer aan Jan. Een keer had ik naast hem gezeten en mijn hand op zijn knie gelegd (4.8.9.1.). Hij had echter die hand opgetild, mij vriendelijk toegelachen, maar haar toch weggedaan: hij was toen zon houten Klaas. Op het koor sprak hij wel eens een inleidend woordje. Kort nadat voorvalletje zei hij:
De Heer Jezus gaf al zijn glorie prijs om een machtig doel te bereiken. Wat wás zijn beloning groot (Ef. 1:21). Als wíj in staat zijn een offer te brengen om het wonderbare doel van Jezus verder binnen bereik te brengen: wat zal ons dát groot geestelijk gewin brengen. Wij mógen niet ophouden met strijden, als door onze bekering en wedergeboorte een overwinning is behaald Door verleidingen te weerstaan door ten bloede toe daartegen te strijden (Hebr. 12:4), dienen wij de overwinning te beveiligen. Alleen door wáákzaam te blijven, zullen wij in de hand van de Meester geen gebroken rietstaven blijken te zijn (2 Kon. 18:21).
De anderen knikten alleen maar. Ik ook, maar daarnaast wist ik, dat ik nog even had te wachten. Die hand op zijn knie daar had hij overigens al heel wat moeite mee gehad, klaarblijkelijk
Een paar maanden later zo begin 1983- was het net, of hij meer belangstelling voor mij kreeg. Er kwam een opvallende verandering. Eigenlijk heel typisch, want later bleek dat zijn vrouw toen net in verwachting was geraakt. Zijn onrustig geworden ogen waren voortdurend naar mij op zoek (2 Petr. 2:14). Wel, die ogen vonden de mijne dikwijls genoeg. Ik was veel bij hen thuis. Verder was er elke woensdag die kooroefening.
De sfeer, die hij uitstraalde, werd ook anders: wilder driester meer opwindend. Ik had wel eens gehoord van zijn Don-Juan verleden. Dat verleden was niet dood helemáál niet. Ik had het in die tijd juist erg druk op school, het eindexamen naderde. Ik wou echter toch zo graag eens een avontuur met een oudere, rijpere man, niet met al die kalveren van knullen. Als er al iets van licht in mij was overgebleven bij dit soort denken doofde ook dat. Ik leefde onder hoogspanning: een slotexamen en een beraamde cursus voor gevorderden op liefdesgebied. De kaars brandde aan twee einden. Het kon allemaal, dacht ik. Maar later bleek dat het niet allemaal kon.
Ik overlegde over de zaak Jan met mijn hartsvriendin. Samen vonden wij als oplossing: het geeft niets, dat hij getrouwd is, dat hij en zijn vrouw huisvrienden zijn, dat die vrouw in verwachting is. Er gebéurt toch niets ! Niemand hoeft het toch te weten! (Spr. 30:20). Nu ja er gebeurt wél iets. Niemand heeft er mínder plezier. Jullie twee allebei méér. Er is alleen voordeel, niemand lijdt schade.
Zo was dat nu eenmaal bij ons op school, zo dachten wij allemaal
Allerlei tekens, knipoogjes en zo leidden tot die wederzijdse blik bij een van de kooroefeningen.
Ja ik wil jóu hebben
en ik jou
Bij het weggaan was hij even vlak bij me fluisterde:
Ik krijg daar opeens een idee ! Aanstaande dinsdag twaalf april half acht bij mij thuis.
Reken maar dat ik er was. Zo keihard als nu had ik mijn ouders nog nooit bedrogen. Maar ik joeg op Jan en was tot véél in staat om mijn doel te bereiken. Jo was weg had ik ook wel verwacht. Ik zat op zijn knie, we kusten, veel meer gebeurde er niet. Dat alleen-maar-kussen maakte mij echter nog meer onstuimig. Dat kussen bracht mij ook voorbij het punt, waarvan geen terugkeer meer mogelijk is. Ik begeerde hem nu nog sterker: hier niet de onbeschofte gulzigheid van onhandige halfwasjes hier de beheerste hartstocht van een volwassene. Aan het slot van ons samenzijn zei hij:
Zou je volgende dinsdag méér willen?!
Ik zei:Ja
Om dat ja te bereiken, wilde ik elk verder risico wel nemen.
En toen zei hij dat schokkende, dat mij de hele week achtervolgde:
Als je het meest wilt genieten dien je direct op te houden met pilgebruik de spanning het gevaar dat maakt het beleven heviger
Ik schrok vreselijk nam nog een paar dagen in, hield er toen mee op ik voelde dat als een afscheid van mijn kind-zijn ik met mijn pluche beertje op mijn brommer. Het is er nu af wat lijkt dat allemaal lang geleden
Ik wist, wat ik deed ik kende het bijna onvermijdelijke gevolg. Maar ik wílde er niet aan denken. Ik wílde de meest hevige belevenis
Ik had hem naar nog wat kinderlijke trant verleid. Nu verleidde hij mij op een volwassen manier. Ik werd voortaan naar dat huis toegezógen. Hij kon ook alles tegen mij zeggen. Bijvoorbeeld dít :
Ik heb je expres die eerste dinsdag laten hunkeren. Ik wilde je door het dolle heen hebben. Ik wilde een pilloze vrouw. Al die anderen waren zo vervelend onkwetsbaar. Zeiden :
O Jan wat was het énig!..
Maar droegen niets concreets als herinnering mee
Een kwetsbaar wijfie dat is nou míjn thrill
Ik vroeg:
En Nancy dan die wás toch kwetsbaar en achteraf vond je dát óók niet leuk.
En hij:
Nancy werd lastig mar jíj niet, hè poes.
Ik zei gehoorzaam:
Nee Jan
O vind me maar een sukkel ! Maar op een vreemde manier bleef mijn begeerte uitgaan naar de man, die zon heerschappij over mij had gekregen (Gen. 3:16).
Er waren inderdaad zes onvergetelijke dinsdagavonden. Náár was daarbij het stiekeme: na de eerste twee ontmoetingen al dat heimelijke gesluip via een achteringang. En o ja geen parfum reukloze zeep bah, wat een geknoei En dan nog, wat tegen half elf allemaal moest worden geruimd en geregeld
Maar toch die avonden, ze waren groots. Oom Ger heeft echter gezegd:
Ellen geen detailbeschrijvingen. Daar gaat het hier niet om. Houd dit gedeelte kort.
Och, het is ook wel góed zo. Meisjes van mijn leeftijd kunnen maar beter horen over de langdurige bittere nasmaak dan over de o zo korte zoetheid. De vlam van die zoetheid werd later zon vernietigend vuur. Mijn vriendin en ik ! Alleen maar voordeel geen schade ! De nadelen waren zoveel groter dan de voordelen een scháde. Op de vierde van die zes avonden moet ik in verwachting zijn geraakt. Aan het eind van de zesde avond zei Jan:
Afgelopen schat volgende week is Jo weer thuis.
En daarna werd alles anders
O ja, voor ik verder ga, even een antwoord op wat sommigen misschien willen vragen:
Als je nu de pil was blíjven gebruiken, dan hádden jullie toch alleen maar lól gehad?
Luister: de zoetheid zou minder zijn geweest de bitterheid ook. Uiteindelijk hadden hij en ik ook dan echter schade geleden. En overigens blijven gebruiken : als je eenmaal op dat gladde ijs bent, word je altijd weer door de ontwikkelingen verrast.
Alles veranderde dus: er was nog een slotuitvoering van ons koor op de gemeentedag. Ik zong mooier dan ooit, zei men. Daarna stopten de kooroefeningen in verband met de vakanties. Ik zag Jan praktisch niet meer, deed mijn eindexamen met goed gevolg, ging met een schoolafscheidskamp mee, daarna nog uit logeren. En al die tijd het groeiende weten ik ben er bíj! Jan lichtte ik niet in. Hij had mij onverbloemd verteld, dat hij een kind bij me wilde. Ik was toen zo in een roes, dat ik die woorden maar over mij heen had laten gaan. Nu het kind zich aankondigde, verkeerde mijn liefde voor hem in haat. Ik gunde hem zijn overwinning niet, besprak alles met mijn vriendin. Zij wist een adres voor abortus. Ik kon die wel betalen van een eigen spaarbankboekje. Ik zag echter overigens geen kans om mijn zwangerschap, onbemerkt voor thuis, te onderbreken. Alleen al die goedkeurende handtekening Ik was misselijk en ontredderd, een sollicitatiegesprek mislukte, omdat ik zo wazig deed ik was onbruikbaar aan het worden Ik voelde de onrust, de deining in de gemeente en bij mijn ouders. Ik stond finaal met mijn rug tegen de muur.
In die dagen luisterde ik naar een preek van Gert. Hij sprak over het geloof in God en Jezus, waarvan ik in mijn kennissenkring buiten gezegd had:
Poeh het geloof moet je al die verknipte figuren zien !
Hij zei erover, dat geloof in God en Jezus een breuk betekende met het oude onze eerste situatie, die begonnen was met spot en geëindigd met spijt. Dat geloof was het beproefde redmiddel voor verknipte mensen, die niets meer te verliezen hadden. Door zich open te stellen voor het nieuwe, hadden zij opeens in een tweede situatie- weer alles te winnen. En ik zag mijzelf ik .met mn poeh die verknipte figuren ik was nu zelf geschift en geflipt van angst. Maar Gert sprak aan de andere kant van een door mijzelf opgerichte muur. Ik kon hem niet bereiken. Mijn geroep:
Gert hélp me
ketste op die muur af.
Bijna had ik heel mijn nood aan Leontien gebiecht, maar de woorden kwamen mij niet over de lippen.
-Ik riep tot God, maar Hij antwoordde niet (1 Sam. 28:5, 6).
-Ik beloofde, dat ik Hem voortaan stipt zou volgen Hij luisterde niet.
-Ik zei, dat ik met de oude dingen wilde breken dat ik mij open wilde stellen voor alle goede raad van Hem Hij zweeg
-Ik smeekte Hem, naar me te willen horen. Ik had niets meer de verliezen: mijn eer was weg alles was weg. Hij hoorde niet
-Ik verzekerde Hem, dat ik wist, dat ik met Hem alles te winnen had, dat ik daarom in Jezus wilde gaan geloven geen reactie !
God kón ook niet op mijn noodkreten ingaan. Innerlijk was ik onveranderd zondig (Job 9:31). Mijn geest was kapot en in algehele verwarring. Dat is echter wat anders dan gebroken en verslagen (Ps. 51:9).
En het kind, dat in mij groeide, was al verder dan drie maanden. Ik durfde thuis niets zeggen en werd zo wanhopig. Ik dacht steeds meer aan zelfmoord en leed zo verschrikkelijk. Ik wist, dat ik helemáál slecht was geworden door die verhouding met Jan dat elke deur naar God dícht was. Op een van die zes avonden had Jan gefluisterd:
Je hebt me verleid, kleine heks, dat was erg voor jou en mij. Maar nu verleid ik jou en dat is voor ons allebei tienmaal erger.
Ik had toen geen doorzicht en had gezucht van zaligheid. Maar nu was het begrip er wel en ik schreeuwde van schrik. Mijn angst was zo groot: een papieren zakdoekje kleurde rood, toen ik daarmee het zweet van mijn voorhoofd wiste.
Op een avond de kaars was opgebrand ik kón niet meer- had ik mijn besluit genomen: ik spring in het water. Nu zeg je misschien:
Dom kind er zijn toch zoveel hulpbureaus en noodtelefoons En zelfmoord ach dat had je tóch niet gedaan
Het kan hoor, dat ik niet zover zou zijn gegaan, maar toen ik die avond vreemd schorrig zei:
Ik ga nog even weg,
lag er al een afscheidsbrief in mijn kastje.
Door een floers van tranen keek ik naar die lieve, vertrouwde gezichten ik zou ze niet meer terug zien. Op dat ogenblik was mijn wanhoop zo ontzettend ik had gespeeld met Jan en het was ernst geworden ik had nog maar gespééld tot dusver met de idee van zelfmoord. In één seconde echter werd ook dat spel grimmige ernst
Nooit nooit hoop ik ooit meer zoiets mee te maken.. zo zwaar opjagend obsederend duivels
-Algemeen: geloof in God en Jezus sommigen hinderen de zoekers
21 november 1984.
Die vrijdagavond eind augustus 1983 zal ik nooit vergeten. Ik kwam laat thuis van de cursus Staatspraktijkdiploma twee. Er was een extra les ingelast: het was elf uur, toen ik de sleutel in het slot stak. Toen ik de trap opliep, wachtte Jo mij op. Ik zag het direct : foute boel. Zij begon ogenblikkelijk:
Wat heb je gedaan met Ellen Vonk alles is vanavond in eenmaal uitgekomen. Langs de achtertrap hè langs de achtertrap kwam ze elke dinsdag, als ik weg was. Iedereen wist het uiteindelijk. Vanavond dan tenslotte kwam Suzan vertellen, wat zij had gezien Eerst niet, toen kwam die meid, die Ellen gewoon voorom Maar toen Ab het in de gaten kreeg zoals hij óók al vanavond vertelde- altijd via dáár En zij maar zeggen tegen haar moeder:
Ik ben bij Joke.
Maar ze was bij jóu en nu is ze ván jou in verwachting
In een flits overzag ik alles Ab had ik even stilgepraat Karel had ik met een kluitje in het riet gestuurd. Maar het kon niet duren. Het uur van de waarheid wás er. Dikwijls had ik overwogen, wat ik dan zeggen moest. En nu zei ik woorden, die ik absoluut niet van tevoren bedacht had:
Jij jij kankert altijd op mij je klaagt altijd tegen me vóel je niet, uit welke hoek de wind waait. Die meid schuift mij gewoon iets in de schoenen. Als het echt een christenmeisje was, zou ze niet, door zo te liegen, bewijzen, dat zij de waarheid háát. Ik wéét denk ik al, wie de vader is. Wacht eens ja ik ken die knul. Maar ik laat dit niet op me zitten. Ik licht die toestand dóór. Rechtvaardigheid is het kernwoord in deze toestand. Er wordt méér geroddeld. Karel kwam ook al met een verhaal
Maar het recht zal zegevieren. Ik ben nooit gegeseld voor mijn geloof. Nu echter gebeurt dat wel door deze lastercampagne.
Jo onderbrak mij:
Hou op hou op! Het is nog veel erger dan ik dacht. Vroeger had je soms iets van de hemel in je nu alles van de hel
Zwijg alsjeblieft ik kan je radde praat niet meer verdrágen je ging altijd zo prat op je gladde bekkie een natuurlijk voorrecht noemde je dat nu sleurt je tong je het duister in. En je masker van aardigheid en hartelijkheid valt óók af.
Ik zweeg inderdaad woordeloos stonden wij tegenover elkaar minutenlang. Ergens moet iemand juist toen heel krachtig voor ons gebeden hebben. Later heeft Jo verteld, dat zij in radeloze drift was geraakt na die vreselijkste avond van haar leven. Zij had een zwaar voorwerp in haar hand in die korte spanne tijds glipte het daaruit viel bonkend op de grond.
En ik ik was op de trap, twee treden beneden de overloop, waar zij stond. Als ze toch met die gonghamer geslágen had
Maar nú sloeg Gód mij met een voorhamer van schuldbesef (II Samuel 12:7, 13). Ik zág:
-Mijn toegeven aan opstokerij door satan :
Je moet je als man bewijzen bewijzen
-Mijn openen van de kooi, waarin de tijger van mijn hartstocht zat.
-Mijn geslaagde verleidingstactiek, waardoor Ellen als eens Nancy (4.8.3.3.)- voor de bijl ging.
-Het doelbewust een jong mensenleven verwoesten. David werd door zijn stommiteit zover meegesleept, dat hij een moordenaar werd (II Sam. 11:15-17), maar ik, wie zei dat ook weer over die molensteen (Mark. 9:42).
-Het aanzetten van Ellen tot het bedriegen van haar ouders.
-Mijn geraffineerde manipuleren van Ellen, tot zij zichzelf extra in moeilijkheden bracht (haar opstoken, om de pil niet meer te nemen) leek dat niet op de handelwijze van David, die Uria op pad stuurde met zijn eigen doodvonnis (II Sam. 11:14).
-Het in de war brengen van Ab, Karel en Suzan medegelovigen.
-En dan de voorlaatste mokerslag-: het meedogenloos om de tuin leiden van mijn zwangere vrouw zonet nog zoals ik vroeger woorden van de Heilige Geest kreeg (Joh. 14:26), zo had ik ze nu gekregen van de onheilige geest.
Ik liep de trap af het huis uit en toen gaf God me de laatste slag.
-Ik zag het: zoveel mensen hinderden de zoekers naar het geloof in God en Jeuzs. Ik was één van die hinderaars de ergste van allemaal. Wie zou ik tot afval hebben gebracht? Op de oordeelsdag zou ik het horen (Lukas 12:2).
Er was alleen maar paniek. Petrus kon huilen (Matth. 26:75). David kon om genade smeken (Ps. 51:34) maar ik
-Ik kénde mijn overtreding ze stond voortdurend vóór mij (:5), terwijl ik als een razende langs het water rende.
-Van een pionier van het goede was ik tot een pionier van het kwaad geworden.
-Door het toelaten van deze zonde, werd alles wat ik van God gekregen had, door een stormwind weggeblazen.
-Vanuit die ene levenskamer vol venijn was de vernietigende vlam uitgeslagen door mijn hele levenshuis. Al mijn geloof was weggevreten door bederf.
-En dat alles was te herleiden tot dit ene: zonde tegen God (16a).
Ik kon echter niet vragen om ontzondiging (:9). Ik kon niet meer hopen op óóit nog eens blijdschap, vreugde (:10), vergeving (:11), een rein hart en een vaste geest (: 12) Ik was iemand, die Jezus werk tegenstond van binnenuit en zó verraad aan Hem pleegde (Matth. 26:14, 15). Ik had in Ellens zoetheid mijn zilverlingen gehad (Matth. 26:5) ik wilde die beloning wel kwijt (Matth. 27:5). Het was echter net of satan zei:
Ik heb er niets mee te maken. Bekijk het maar. (Matth. 27:4).
De nácht was er voor mij (Joh. 13:30) en het eind van een verrader (Hand. 1:18) was er voor mij !
