Albizia julibrissin wordt in het Nederlands ook Perzische slaapboom genoemd. Die naam komt vanwege het feit dat de blaadjes zich ’s avonds dichtvouwen en ’s morgens terug open gaan. Deze kleine boom of grote heester heeft een mooie schermvormige, parasol achtige vorm.
De slaapboom is snelgroeiend, bladverliezend en heeft een warme beschermde plek nodig. Onze natte winters zijn “kantje boordje” maar op een, tegen koude wind beschutte, droge plek moet het wel lukken. Bij mij staat hij dicht tegen de zijgevel van het huis die beschutting geeft tegen de koude oostenwind. Aan de noordzijde wordt de wind gebroken door een beukenhaag die door het feit dat de verdorde blaadjes blijven hangen toch wel wat bescherming geeft. Zon is er van ’s middags tot ’s avonds laat als ze ondergaat.
De grond mag arm zijn maar moet wel goed waterdoorlatend zijn. Op kleigrond zal het dus waarschijnlijk niet lukken om ze de winter door te krijgen. In juli/augustus verschijnen de grote lichtroze bloembundels met hun lange zijdezachte meeldraden.
Bij de Chinezen is deze boom bekend als ‘boom van collectief geluk’, want hij geeft vreugde en troost, brengt het oog tot stralen, het hart tot leven. Zo werd deze boom 500 jaar geleden in een Chinese botanische tekst beschreven. Al lang voor deze tijd was hij in China bekend als middel tegen verdriet over teleurstelling en verlies. Kortom: bloemen en bast zijn al heel lang bekend als antidepressivum. Sommige Chinese kruidkundigen noemen hem ‘herbal prozac’.
Nu weet ik terug waarom ik elke ochtend fluitend opsta !
Perovskia atriplicifolia ''Blue Spire'', of soms ook 'blauwspirea' of 'Russische Salie' genoemd, is een opmerkelijke, bladverliezende heester. Deze halfheesters komen van nature voor in de steppen en bergachtige streken van centraal Azië. Ze groeien daar op droge, zonnige en kalkrijke bodem waar het 's winters serieus koud kan worden en 's zomers droog en bloedheet. Dit jaar doen ze het dan ook heel goed, veel warmte en droogte zoals ze het graag hebben. Sproeien is niet nodig en doet meer kwaad dan goed. De planten hebben namelijk de neiging uiteen te vallen na een fikse regenbui of sproeibeurt. Opbinden is dan meestal ook een "must". Dit jaar echter (tot nu toe) nog niet. De prachtige, lavendelkleurige tot blauwe bloemen bestaan uit smalle aren van buisvormige bloemetjes. De bladeren zijn grijsgroen, grof getand en geuren indien ze gekneusd worden. Ze ruiken een beetje lavendel- of anijsachtig. Perovskia staat dus graag zonnig in een pH neutrale tot kalkrijke, goed doorlatende grond. Dat betekent hier dus extra kalk geven, dat gebeurt in het voorjaar na het snoeien. Dat snoeien is heel simpel, met de haagschaar 10cm boven de grond alles eraf en klaar! Op vochtige plaatsen is wat winterbescherming aan te raden maar op onze Kempense zandgrond is dat niet echt nodig.
Werken in uitvoering, nog even doorbijten. De vernieuwde prairieborder is bijna klaar. Het deel waar de meeste planten konden behouden blijven staat er prachtig bij. Het nieuwe deel oogt nog een beetje kaal maar dat zal tegen volgende zomer snel anders zijn. De Monarda (bergamot plant) staat al weken in de bloei tot groot jolijt van de hommeltjes en bijtjes. Als je met je handen door het blad van deze plant gaat krijg je de typische geur van zonneolie in je neus. Niet verwonderlijk want dat bestanddeel zit er dan ook effectief in (tenzij ze dat tegenwoordig ook al synthetisch kopiëren). In ieder geval kom ik automatisch in vakantiemodus als ik dit geurtje ruik. Verder zijn er nog enkele vrolijk gekleurde zonnehoedjes (Echinacea's) aangeplant, die bloeien ook lang, en Helenium dat een scherm achteraan zal vormen. De taxushaag die de grens vormt is wat kaal na een grondige snoeibeurt maar taxus groeit steeds terug bij (ook onderaan) in tegenstelling met coniferen die eens kaal, altijd kaal blijven. We hebben, om te proberen, ook een kogeldistel geplant. Eerdere pogingen met deze plant liepen steeds slecht af. Het is nochtans droog en zonnig genoeg maar ik vermoed dat de bodem wat te zuur is voor kogeldisteltjes. Enfin, dit is de laatste poging, je moet het kunnen toegeven als moedertje natuur baas is!
Wie verzint het, zo'n naam ? Je moet moet zelf wel haast een paar scheve hersenkronkels hebben om daar op te komen. En toch is het niet zo onlogisch, het vlindermoedertje legt haar eitjes op de scheefbloem. Dat is dus de waardplant waar de rupsjes zich aan tegoed doen. Een bekend voorbeeld uit de scheefbloem plantenfamilie is Iberis sempervirens dat veel in rotstuintjes met witte bloemetjes staat te pronken. Het vlindertje komt uit Z-Europa, weer zo'n voorbeeld van een migrant die met het opwarmende klimaat mee naar het noorden oprukt. Een aantal jaren geleden zijn ze via Zwitserland en de Rijnvallei naar het noorden opgeschoven. Een jaar of 3 geleden zijn ze voor het eerst gesignaleerd in de buurt van Maastricht, zowel in Ned. als Belgisch Limburg. Ze houden daar goed stand en zijn nu gaandeweg heel het oosten van de Belgische provincie Limburg aan het veroveren. Ondertussen worden ze ook waargenomen op andere plekken in Limburg, en nu enkele dagen geleden ook in mijn tuin, provincie Antwerpen ! Ze zijn nog iets kleiner dan het gekende kleine koolwitje en ook iets anders van tekening, de zwarte vlekken zijn groter en iets anders van vorm. Googel het maar eens op of kijk hieronder op de foto. Wel opletten, er zijn ook kleine koolwitjes met iets grotere vlekjes, het mag ook niet te makkelijk zijn. De foto is helaas niet 100% van kwaliteit maar is wel het ultieme bewijsstuk (het waaide redelijk die dag waardoor ons witje heen en weer schommelde).
Op de bovenste foto zie je het klein koolwitje, daaronder het scheefbloemwitje. En nu allemaal de tuin in en gaan zoeken !
Opgelet, de naam van dit plantje is een “tongbreker”. Lysimachia clethroides, ook wel wederik genoemd, is een vrij grote, dicht vertakte en breed gespreide vaste plant met smalle lancetvormige, lichtbehaarde, grijsgroene bladeren. Deze Wederik bloeit van juli tot september met witte bloempjes, die in slanke bloemaren gegroepeerd staan. Het laatste stuk van de bloem heeft meestal de neiging horizontaal te gaan staan waardoor er een soort knik in de bloem aar ontstaat. . De plant wordt zo’n 60cmhoog.
Lysimachia clethroides staat liefst in de volle zon of halfschaduw en doet het goed in iedere grondsoort, zolang deze in de zomer niet volledig uitdroogt. Bij mij staan ze in de “witte border” in de halfschaduw. Momenteel staan verschillende soorten witte phlox al in bloei en het is slechts een kwestie van enkele dagen en dan doen de witte (winterharde) agapanthus ook mee. Meer daarover later.
Als je ze ziet liggen zoals op de foto zou je ze zo alle zonden vergeven. En dat zijn er heel wat!
Behalve regelmatig de boel op stelten zetten, de oudere "zus" plagen en er baas over spelen heeft ze nu een nieuwe hobby gevonden. Sinds de maairobot technisch werkloos is heeft ze nu haar zinnen op de tuinslang gezet om die eens mores te leren.
Dat mevrouw daar nat van wordt vindt ze niet erg met deze warmte, ze zal af en toe wel eens naar binnen lopen om zich daar eens lekker uit te schudden. Gelukkig volgt ze nog relaxatietherapie bij de kippetjes. Vooral ik word terug helemaal "zen" als ik weet dat ze daar is. Want het is net als bij kleine kinderen, als je die een tijdje niet ziet of hoort dan weet je dat er iets op til is!
Ze is wel zo vriendelijk mij te verwittigen als de ijscremekar langs komt, zij heeft het deuntje altijd eerst gehoord. Ze heeft het met haar charmes zelfs zo ver gekregen bij de verkoper dat ik een extra koekje bij de ijsroom krijg om uit te delen aan de viervoeters. Eén voor mij en één om uit te delen!
De maairobot is op verlof van onbepaalde duur gestuurd. Met de droogte van de laatste weken groeit het gras toch niet meer. Het gaat in overlevingsmodus. Langere sprieten betekent meer oppervlakte om water te verdampen. Elke druppel water is nu kostbaar dus wordt er even niet meer gegroeid. Om het gras nu min of meer groen te houden kan je alleen maar sproeien. Met putwater wel te verstaan, anders zijn we binnenkort bankroet.
En ietsie pietsie langere grassprieten voor de droogte zijn trouwens ook beter tegen het uitdrogen maar daar is het nu te laat voor. De grond tussenin zal dan niet zo snel uitdrogen waardoor de wateropname minder snel in het gedrang komt. Ons robotje staat dus te wachten op vochtiger tijden. De elektrische stroom die ik daarmee bespaar heb ik dan weer nodig om de pomp te doen draaien om te sproeien, dus je moet niet denken dat ik nu slapend rijk word.
Je kan je ook de vraag stellen : waarom het gazon eigenlijk sproeien? Wel, moest ik dat niet doen zou het op termijn ook wel terug groen worden na een fikse regenbui. Maar ondertussen is het wel veel gevoeliger voor de capriolen van de grote zwarte viervoeters die hier regelmatig doorstuiven en pas op het laatste moment afremmen. Het gevolg laat zich raden. In de tekenfilmpjes van Tom & Jerry herstelt "opgerold" gazon zich binnen de minuut, in werkelijkheid duurt het iets langer. Helemaal onberispelijk groen is het zeker niet maar het is ook geen dor stoppelveld.
En als het straks in de namiddag weer zo heet wordt ga ik binnen schuilen voor de warmte, ik heb nog wel ergens een DVD van Tom & Jerry liggen denk ik!
Carissa grandiflora is een groenblijvend heestertje uit Z-Afrika en is ook bekend onder de naam Natal pruim. De plant wordt in zijn herkomst gebied wel meer dan 5 meter hoog. De bladeren zijn dik glanzend en donkergroen van kleur en er verschijnen stekels tussen het loof.
Bij ons zijn ze jammer genoeg niet winterhard, tot +2°C is er geen probleem. Je kan ze wel als kuipplant houden en overwinteren op een koele vorstvrije plek. Ik overwinter ze in de veranda op 10-12°C. Ze houden dan gans de winter praktisch al hun blad. In mei kunnen ze terug naar buiten. Niet schrikken als ze dan plots toch nog hun blad verliezen, de nieuwe knopjes zitten al klaar en na enkele weken staan ze terug mooi te blinken! Als ze voldoende warm en zonnig staan zullen ze je heel de zomer trakteren op heerlijk geurende witte bloemen. Die geur komt vooral ’s avonds vrij en doet wat aan jasmijn denken. Zalig voor op het terras!
Na een aantal jaren kunnen de uitgebloeide bloemen eetbare vruchten opleveren. Als deze rijp worden zijn ze rood gekleurd. Ze zouden smaken als een mix van cranberry's en hele zoete pruimen. Ik spreek in de voorwaardelijke wijze want ik heb zelf nog niet het genoegen gehad om ze te proeven. Nog een aantal jaartjes geduld!
Hydrangea quercifolia (eikenbladhortensia) zijn zeer winterharde heesters met een prachtige wijnrode herfstkleur. De naam eikenbladhortensia heeft de struik te danken aan de bladeren die sterk lijken op deze van een eik. De witte pluimachtige bloemen van Hydrangea quercifolia verschijnen in de periode juli-september. Nu, begin juli, zijn ze nog zuiver wit maar geleidelijk krijgen de bloemen een lichtroze zweem.
Hydrangea quercifolia wordt ongeveer 125 tot 200 cm hoog. Ze zijn geschikt voor een plek in de zon of in de halfschaduw. Zelfs in de schaduw doen ze het nog maar dan gaat de bloei wel achteruit.
Ze zijn bladverliezend in de winter maar zijn perfect vorstbestendig in onze contreien.
Eerst dacht ik aan een dikke hommel die stomdronken tussen de bloemschermen van de Verbena vloog maar bij het iets aandachtiger kijken kreeg ik een schok(je). Ik had namelijk net twee dagen voordien een artikel gelezen over dit beestje. Het blijkt een glasvleugelpijlstaart te zijn. Een dag actieve nachtvlinder (die bestaan dus ook, het omgekeerde weet ik niet). Dat bespaarde me veel opzoekwerk want er zijn zo’n dikke 2000 soorten nachtvlinders in België waarvan ik 95% niet eens ken.
Deze vlinders landen niet op een bloem maar blijven, net als kolibries er net boven hangen! Met hun lange roltong halen ze de nectar uit de bloemen. De rupsjes zijn groen zijn met donkere stippen op de zijkant en een stekel op de achterkant en zouden o.a. op sneeuwbes leven. Die heb ik ook ergens in de tuin staan. De vlinders kunnen naast ter plaatse blijven hangen ook zowel vooruit als achteruit vliegen. Dat kost allemaal behoorlijk wat energie, ze eten per dag 0,5g nectar terwijl ze zelf maar ongeveer 0.3g wegen!
En met wat moeite kan je in de achterste helft een Belgische vlag herkennen, als we nu nog geen wereldkampioen worden weet ik het ook niet meer!
De bloemkleur is lila met wit en de bloeitijd loopt van juli tot en met augustus. De bladeren zijn donkergroen en ongeveer 40 cm. hoog. De volwassen hoogte van deze vaste plant is ca. 100 cm. A. Spinonus verdraagt een temperatuur tot -20°C. Deze plant is zeer geschikt voor 'de tuin op het zuiden'. Verlangt een zonnige, warme plek op niet te arme grond en buiten de schaduwzone van bomen en heesters. Kan ook gebruikt worden als borderplant. Deze plant heeft in de eerste winter bescherming nodig tegen overvloedige regen en sneeuw. In de zomer moet u ervoor waken dat ze niet uitdrogen. Het is een opvallende plant, die ook als solitair te gebruiken is.
Een jaarlijkse kalkbemesting wordt door de Acanthus erg op prijs gesteld. Bij mij staan ze naast Perovskia die ongeveer dezelfde eisen stellen aan de bodem.
En goed om weten : waarschijnlijk werden A. spinosus en zijn neefje A. mollis in onze contreien verspreid door de Romeinen.
Ik had geluk gisteren. Ik zag in de tuin een dikkopje rond dwarrelen (een dikkopje is een klein vlindertje, geen lastige buur of zoiets). Die had ik nog niet in mijn fotocollectie dus ik naar binnen, mijn fototoestel gaan halen dat gelukkig nooit ver uit de buurt ligt.
Terug buitengekomen zat daar bovenop de Verbena bonariensis een koninginnepage zich tegoed te doen aan de nectar. Dat was een buitenkansje! Vlugvlug een paar foto’s genomen voor het beestje besloot terug te vertrekken. En o ja, ons dikkopje zat wat verder op de bergamotplant te wachten voor de fotosessie. De dag kon niet meer stuk !
Koninginnepages zijn nu wel niet zo heel zeldzaam maar je ziet ze toch niet alle dagen. Tenzij je in een venkelveld woont want daar zouden ze dol op zijn. Ik heb ergens siervenkel in de tuin staan. Zouden ze daar ook op vallen?
Op de foto's achtereenvolgens de koninginnepage en het (geelspriet)dikkopje.
De prairieborder nadert zijn voltooiing. De veldslag met de braambessen is afgelopen, en ik denk dat ik de winnaar ben. Voorlopig dan toch! Ondanks dat we meters wortelstokken hebben uitgetrokken schieten er her en der toch reeds nieuwe braambessenscheuten op. Het is nu de kunst deze zo snel mogelijk stuk voor stuk uit te trekken om zo de restanten van de plant te verzwakken. Uiteindelijk zal deze zich toch moeten gewonnen geven. Een "tuinier"kennis van mij beweert dat ik dit zonder "Round up" nooit kan winnen. De tijd zal uitwijzen wie gelijk heeft! In ieder geval komen herbiciden er bij mij niet in, punt amen uit.
Op dit moment ben ik dik tevreden. Een aantal "geredde" planten zijn er mooi terug bovenop gekomen. De herfstasters zien er veelbelovend uit. Zo ook Coreopsis (meisjesogen) en daglelies die rijkelijk bloeien op dit moment. Verbena staat op een aantal "verkeerde" plaatsen maar da's niet erg. Je kijkt er toch dwars doorheen en ze zaaien zich vrolijk uit, volgend jaar komen ze (semi)automatisch op de juiste plaats
Er zijn nieuwe vuurpijlen (kniphofia), zomerasters en daglelies aangeplant. Momenteel stelt dit nog niet veel voor maar wacht maar tot binnen een jaar of twee.
Nog enkele extra fijne siergrassen en wat herstasters staan nog op het "to do" lijstje. Na een finaal rondje onkruid wieden volgt dan nog een vrachtje houtsnippers om de bodem af te dekken. Dit houdt de bodem vochtig en onderdrukt nieuw onkruid.
In augustus volgt dan een weekje vakantie. Hopelijk is het tegen dan iets minder warm en wat vochtiger want anders gaat mijn plantenoppas veel werk hebben!
Een bijzondere fraaie verschijning is het zilverwitte kruiskruid Senecio candicans 'Angel Wings'!
Deze plant kan je als éénjarige beschouwen en met de perkplanten in de volle grond in de border zetten. Hij zal dan waarschijnlijk de winter niet overleven! Ze kunnen in principe -10°C aan maar onze winters zijn meestal veel te nat.
Ik heb de plant in pot ingegraven in de border gezet. Als er vorst komt gaat hij op een vorstvrije plek. Je kan ze zelfs ook als kamerplant houden en in de zomer buitenzetten. Dat doe ik bijvoorbeeld ook met Clivia.
Zoals de naam van de cultivar al aangeeft lijken de bladeren wel op vleugels van een engel, zo mooi van kleur. Deze blikvanger is prachtig in de woonkamer op de vensterbank maar zeker ook ideaal voor in rotstuinen en zonnige borders en in grote bloembakken op het terras of balkon.
Het zilverwitte blad contrasteert heel mooi met de vurige kleuren van Kniphofia (vuurpijlen) of Crocosmia. Wil je het iets minder uitbundig houden kan je bijvoorbeeld combineren met het blauw van Agapanthus of met siergrassen. Al deze planten hebben dezelfde condities nodig : veel zon en een bodem met goede drainage zodat er geen water blijft staan.
Van de twee soorten is, je raadt het al, het groot koolwitje het grootste, zij hebben een spanwijdte van ca. 65 mm. Bij het klein koolwitje bedraagt die spanwijdte 45-55 mm. Er is ook nog een klein en een groot geaderd witje en de laatste twee jaar zelfs nog een scheefbloemwitje maar die zijn voor een andere artikeltje. Als een groot koolwitje naast een klein zit, valt het verschil duidelijk op. Maar anders moet je soms goed uitkijken!
Op de bovenkant van de voorvleugel zitten belangrijke kenmerken : die kan je zien als de vlinder met de vleugels (half)open zit. Het groot koolwitje heeft aan de vleugelpunt meestal opvallend veel zwart, dat langs de achterrand van de vleugel afloopt. Bij het klein koolwitje zit er in de vleugelpunt een klein, meestal grijsachtig vlekje.
Aan de zwarte stippen op de voorvleugel kan je zien of je met een vrouwtje of een mannetje te maken hebt. Bij het klein koolwitje vallen die stippen meer op bij het vrouwtje; bij het groot koolwitje heeft enkel het vrouwtje twee stippen op de voorvleugel.
Koolwitjes zijn weinig kieskeurig als het op nectarbronnen aankomt. Je kan ze zien op onder andere distels, koninginnenkruid, grote kattenstaart, paardenbloemen en andere gele composieten. In tuinen bezoeken koolwitjes graag lavendel, vlinderstruik, ijzerhard (Verbena bonariensis), asters en rode spoorbloem.
Op de foto’s achtereenvolgend een groot koolwitje (zonder veel zwart) en een klein koolwitje.
Crocosmia’s komen oorspronkelijk uit de zuidoostelijke kustgebieden van Zuid-Afrika. De gedroogde bloemen, ondergedompeld in water, geuren sterk naar saffraan. Crocosmia is ook bekend onder de naam Montbretia. Het zijn makkelijke planten en in volle grond op een niet te zware bodem zijn ze prima winterhard. In Ierland met zijn zachte winters staan de bermen vol met crocosmia.
Crocosmia “Lucifer” is een bladverliezend knolgewas met een polvormende, middelgroene, zwaardvormige bladeren die tot 1.25 m hoog kunnen worden. De plant bloeit van juni tot augustus met zeer decoratieve knalrode, trechtervormige bloemen aan licht gebogen bloemstengels. Nadien volgen eerst groene en later rode tot bijna paarse zaadknoppen. Crocosmia “Lucifer” is redelijk tot goed winterhard maar zeker jonge planten kunnen een beschermende mulchlaag goed gebruiken. Planten in pot dienen vorstvrij overwinterd te worden. Ook op vochtige gronden kan je de knolletjes beter rooien in het najaar en ze te bewaren zoals dahlia knollen. Op droge gronden kunnen ze echter rustig in de grond blijven zitten. Heb ik toch weer geluk !
De laatste twee maanden was het maar stilletjes in vlinderland. Vroeg in het voorjaar wat citroentjes en dat was het dan. Buiten een sporadisch koolwitje of een gehakkelde aurelia was het heel rustig in vlinderland. De laatste weken begint er dan eindelijk terug wat meer leven in de brouwerij te komen. Enkele dagen geleden kwam er dan iets klein en blauw door de tuin gedwarreld : een boomblauwtje.
Het boomblauwtje is een algemeen voorkomend vlindertje. Je ziet ze regelmatig opduiken in de in tuin maar ook in heide- en bosgebieden komen ze voor. Vliegend is het moeilijk om dit vlindertje op naam te brengen. Zit het beestje eindelijk even stil dan zie je snel dat het een Boomblauwtje is. De bovenzijde is prachtig lichtblauw en in de witte franje zijn hier en daar kleine zwarte streepjes aanwezig. Met de vleugeltjes dicht zie je de prachtig zilverwitte onderzijde met hele kleine zwarte stipjes, net inktspetters.
Boomblauwtjes hebben twee generaties per jaar. De vlinders die tot ongeveer eind mei vliegen, planten zich voort en uit de eitjes die in die periode worden afgezet, komt in de loop van juli een tweede generatie. De rupsen van het boomblauwtje zijn niet erg kieskeurig. Tenminste, wat betreft de soort boom of struik waarvan ze leven. Wel willen ze alleen maar bloemknoppen eten en dus zullen de eitjes van de nu vliegende vlinders op andere planten worden afgezet dan die in augustus vliegen. Nu hebben bijvoorbeeld vuilboom en hulst bloemknoppen en deze worden nu door de boomblauwtjes gebruikt. In augustus zijn er volop bloemknoppen in de klimop en dat is dan de belangrijkste waardplant.
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
