CORDA ASZ AALST
Terwijl vorige generaties nog geloofden dat moeder natuur hiervoor mild met jou moest zijn of er een grote dosis geluk nodig was, weten wij intussen beter. Slechts 20% van onze gezondheid ligt genetisch vast. De helft van onze gezondheid hebben we echt helemaal zelf in handen omdat die afhankelijk is van onze levensstijl. Nog 10% is afhankelijk van de gezondheidszorg en 20% van omgevingsfactoren, twee zaken waar je niet altijd vat op hebt.
Babyboomers weten intussen maar al te goed wat een gezonde levensstijl betekent. We moeten niet gezegd worden dat we gezond moeten eten, het roken moeten laten, matig zijn met alcohol, voldoende bewegen en uit de felle zon moeten blijven. De vijf aandachtspunten waarvan we weten dat ze de kans op gezond oud worden sterk vergroten.
Hypertensie
Maar hoe goed wij ook op zijn voeding letten, stappen tellen, ons geheugen trainen en met steeds minder nog roken en ons tegen de zon beschermen, de kans bestaat nog altijd dat hoge bloeddruk of hypertensie stokken in de wielen komt steken van onze ambitie om gezond oud te worden. Zo kampen in ons land vandaag 2,5 miljoen volwassenen met hypertensie. De kans dat we vanaf zestig jaar in de prijzen vallen, neemt toe. De komende jaren blijft het aantal zelf nog verder aangroeien tot 3 miljoen volgens wetenschappers. En of dat nu het gevolg is van een te liederlijk leven of slechte genen, het blijft een aandoening die niet onschuldig is. Ze kan onder meer leiden tot een hartaanval of beroerte. Zo is in ons land hypertensie verantwoordelijk voor 15.000 overlijdens per jaar. Hypertensie wordt ook wel eens de stille moordenaar genoemd.
Hypertensie kan je eigenlijk geen ziekte noemen maar een symptoom van een of andere ziekte zoals eigenlijk koorts dit ook is. Het is als een waarschuwingslampje op het dashboard van je auto. Zo kan aderverkalking verantwoordelijk zijn voor die hoge bloeddruk maar het kan eveneens het gevolg zijn van een hart- of nierprobleem of een aanwijzing van diabetes. Vandaar dat de huisarts bijna altijd de bloeddrukmeter om je arm slaat tijdens een consultatie en op basis hiervan het onderzoek verderzet. Heb je last van hoge bloeddruk, dan ben je hier niet altijd bewust van omdat er niet noodzakelijk aanwijzingen zijn. Niet verwonderlijk dat de helft van wie met hoge bloeddruk kampt zich hier niet bewust van is en niet gediagnogtiseerd wordt. Bij anderen duikt hoofdpijn, duizeligheid, hartkloppingen, misselijkheid, oorsuizingen, neusbloedingen tot kortademigeheid op die een indicatie van hypertensie kunnen zijn.
In het geval van hypertensie zal de dokter op zijn minst informeren naar je levensstijl. Wie rookt en veel alcohol drinkt, weet onmiddellijk wat hem of haar te doen staat net als wie met overgewicht kampt of veel te weinig beweegt. Stress jaagt ook je bloeddruk de hoogte in. In de meeste gevallen zal de dokter ook vragen om je voedingsgewoonten bij te stellen. Groente, fruit, vette vissoorten, noten, … komen zeker op het menu te staan van iemand in dat geval. Zout en schadelijke vetten moeten vanaf dan zeker worden beperkt.
Wie met hypertensie (zie ook kadertje) af te rekenen krijgt, moet ook bij de apotheek langs want enkel met het aanpassen van je levensstijl lukt het niet. Het omgekeerde is vaak ook waar.
Medicatietrouw
Hypertensie is een chronische aandoening die vraagt om een levenslange behandeling. Wie hier mee kampt, moet dagelijks medicijnen nemen. Jammer genoeg durft het schoentje hier wel eens te knellen. Na nauwelijks 6 maanden heeft meer dan een derde de behandeling stopgezet. Na een jaar neemt slechts de helft nog trouw verder de medicijnen. Niet onlogisch als een deel van hen hier geen last van heeft. Maar niet zonder gevaar als hierdoor de kans op een hartaanval of beroerte 3,3 maal zo groot wordt. Hoog tijd dat we hier bewust van worden.
Blijf trouw je medicatie nemen
Zoals je hierboven reeds kon lezen, is medicatietrouw voor wie met hypertensie kampt van levensbelang. Ook voor wie hier geen last van ondervindt.
- Om stipt en trouw je medicijnen in te nemen, schakel je best jouw partner, familie en vrienden in. Wijs ze op het belang voor jou om die bloeddrukverlagende medicijnen te blijven nemen. Vraag hen tussen te komen, als je dreigt af te haken. Ze zullen je graag helpen om vol te houden. Ben je de partner, familie, vriend van iemand die met hypertensie kampt, bied dan zeker je steun aan. Samen houd je beter vol dan alleen.
- Wie van apps op zijn smartphone of tablet houdt, kan de app Medisafe Een medicatiemanager en pilonthouder die je niet alleen herinnert wanneer je je medicijnen moet nemen, je deelt er ook eenvoudig resultaten met artsen om uitslagen beter en sneller te volgen.
- Meet je dagelijks je bloeddruk, dan installeer je beter MyBP Control op je telefoon of tablet. Dit is niet enkel een pilonthouder maar je geeft er ook je bloeddrukwaarden in waardoor je de evoluties op de voet kan volgen.
- Ben je minder digitaal ingesteld, dan kan je ook gewoon een herinnering in je telefoon stoppen. Dan krijg je elke dag op het zelfde uur een herinnering.
- Heb je jouw telefoon niet altijd bij de hand wat bij velen van ons het geval is, dan koppel je dit aan een dagelijkse handeling. Ze je ’s morgens koffie of thee, neem dan ook je medicijnen. Of een ander ritueel zoals bij het tanden poetsen, de kat eten geven … Als extra hulpmiddel kan je zo’n bolletjessticker op je koffieapparaat of theekan of tanborstel of voederbakje van je kat plakken dat je er telkens aan herinnert dat je nog je medicijnen moet nemen.
- Bewaar ook je pillen in een pillen organiser zodat je gemakkelijk merkt of je jouw pillen voor die dag al hebt genomen. Of ben ik de enige die zich dit niet altijd meer kan herinneren?
Hypertensie of hoge bloeddruk
De bloeddruk is de kracht waarmee je hart je bloed door het lichaam pompt. Deze is bij iedereen anders en varieert daarin van situatie tot situatie. Bloeddrukwaarden kunnen ook snel veranderen omdat ze onder invloed zijn van ondermeer stress.
De bloeddruk wordt in twee waarden uitgedrukt: de bovendruk (systolische druk) wanneer het hart samentrekt en de onderdruk (diastolische druk) wanneer het hart ontspant. De eerste bloeddrukmeter was een kwikkolom waarin het kwik op en neer ging. Je ziet ze soms nog als decoratie in het kabinet van je huisarts. Vandaag wordt de bloeddruk nog altijd in millimeter kwik (mmHg) uitgedrukt terwijl we intussen een digitale versie van dit toestel hebben dat ook veel nauwkeurig meet.
Een gezonde bloeddruk varieert tussen 90/60 en 120/80 mmHg. Tussen 120/80 en 140/90 zal de huisarts je aanraden om je levensstijl aan te passen. Afvallen, meer bewegen, matig omspringen met alchohol en stoppen met roken mocht dit nog nodig zijn. Vanaf 140/90 spreken we van hypertensie en is er naast een aanpassing van de levensstijl ook meestal medicatie nodig. Meer info over hypertensie lees je op www.bloeddruk.be.
