STAM VANHOOFxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Een woord vooraf over de familie VAN HOVE VAN HOOF VANHOOF uit MOL is noodzakelijk om inzicht te hebben hoe de familie door de eeuwen heen evolueerde. Na jaren van onderzoek is het dan zover. De stamboom van mijn moeders familie is dusdanig gevorderd, dank zij de medewerking van velen, om tot publicatie te kunnen overgaan.
HERKOMST VAN DE PERSOONSNAAM
Encyclopedie der naamwoorden vermeldt:
VANHOOF, HOVE (N) (DEN), VAN HOVE, VAN HOOVE, VANAUVE , VAN (DEN) HOOF, VAN (DEN) HOEF, VAN T HOF (F), VAN DEN HOF (F), VANHOFF, VAN DEN HOOFDEN, VAN DEN ® HOOFT, VAN DER HOOFDEN, VAN (DEN) HOF, VAN OP TEN HOVE:
Besluit: naam van een streek van herkomst, stad, dorp, gehucht, veld of naar hoger gelegen arme zandgrond. De naam verwijst naar een stam van landbewerkers.
HISTORIOGRAFIE
Wat hierna volgt is het resultaat van veel opzoekingwerk. De bronnen die ik raadpleegde zijn o.a. de Parochieregisters van Mol en Balen, Schepenregisters Mol, Meetboeken gehuchten Mol, Burgelijke stand van de gemeente Mol en Balen, Dessel, het boek over Ginderbuiten, Mol Rauw en Wezel, notariële akten en de site stamboom VANHOOF van de Heemkring Balen, auteur Sandra VANHOOF. Het eerste contact met Sandra, dateert uit 1996 op de Kamer voor Heemkunde te MOL. Zij gaf mij de eerste tips voor de samenstelling van een stamboom. Na kennis te hebben genomen van de site in oktober 2002 was dit voor mij een moment van opluchting en dankbaarheid. Omdat mijn opzoekingwerk grotendeels klopte met de gegevens op de site. Wat bewijst dat ik in 1996 op het juiste spoor was gezet, waarvoor dank.
Het parochieregister, voorloper van de burgerlijke stand:
Een parochieregister bestaat in feite uit diverse registers die door een parochiepriester dienden bijgehouden te worden. Deze registers hadden in eerste instantie een controlerende rol met gegevens over de handel en wandel van de gewone sterveling. Na de 12de eeuw, met als belangrijk keerpunt het tweede Lateriaanse Concilie (1139) dienden de pastoors te beschikken over een aantal registers, die vooral na het vierde Concilie (1215) ook betrekking hadden op het huwelijk. Voordien werd het huwelijk door de echtelieden zelf voltrokken. Onder de Tridentijnse hervorming van 1563 (1) komt er een algemene verplichting om zulke registers bij te houden. Geboorten, huwelijken en overlijdens van de parochianen worden dan ook zorgvuldig bijgehouden. Daaruit kan men bijvoorbeeld conclusies trekken over het huwelijksleven: leeftijd van het huwelijk, partnerkeuze, seksueel gedrag (hoelang na het huwelijk werd het eerste kind geboren) en de vruchtbaarheid. Ook kon men conclusies trekken omtrent het mortaliteitsonderzoek over kindersterfte, besmettelijke ziekte, etc.
In 1564 verplicht Philips II de pastoors de besluiten van het Concilie stipt uit te voeren. En de landvoogden aartshertog Albrecht en Isabella stipuleerden in het Eeuwig Edict van 1611 dat de dorps- of stadsmagistraten en de griffie van de hogere rechtszetel elk jaar een dubbel van die parochieregisters dienden te maken.
Naast de kerkelijke overheid was ook de wereldrijke overheid overtuigd van de informatieve waarde van de parochieregisters.
Na de aanhechting van de Zuidelijke Nederlanden bij Frankrijk werd in juni 1796 de taak van de ambtenaar van de burgerlijke stand ingevoerd.
De eerste verwijzing naar de familienaam VAN HOVE in MOL dateert uit de tweede helft uit de 15° eeuw. Omstreeks 1490 werd de eerste gekende stamvader van de VAN HOVE geboren. Op 07 december 1563 vermeldt het schepenregisters dat deze familie aantrad om een erfenis te verdelen van moeders kant, bijnamen deze van Wouter en Lisbeth Husch (Hus). Waaruit is af te leiden dat de eerste mogelijke stamvader gehuwd is met de dochter van Wouter en Lisbeth Husch.
De stam begint met aantoonbaar bewijs omstreeks 1570 bij de geboorte van Amand VAN HOVE X Gertrudis VEREYCKEN. Van hen en van drie van hun kinderen bestaan er aantekeningen in aktes van notaris LOOVENS. Een van hun kinderen, Amand, wordt geboren te MOL op 02/05/1603, parochieregister 1 167. Hetzelfde register vermeldt ook het overlijden van Gertrudis VEREYCKEN op 20/05/1604. Amand had nog twee oudere broers, Jan en Mathijs. Mathijs trouwt met Dimphna LUYTEN en het koppel krijgt zes kinderen:
· Amand ° MOL, 02/06/1620 X Joanna VOS
· Gertrudis ° MOL, 17/02/1623
· Joannes ° MOL, 17/08/1625
· Joanna ° MOL, 12/07/1626
· Gertrudis 28/06/1629
· Joannes ° MOL, 21/04/1631
De oom van Amand, Jan, gehuwd met Maria VANDENBROECK, trad tweemaal op als peter bij de kinderen van Mathijs, nl bij Amand en Getrudis. Dimphna LUYTEN was meter bij de oudse zoon van Jan.
In deze periode stond het invullen van de parochieregisters nog in de kinderschoenen. Het bijhouden van de registers werd bij ons pas verplicht na het Concilie van Trente in 1563 (1). Toch is er een band van deze oude generaties te vinden in de grondeigendommen.
De geboortedatum van voor 1798 is de datum van het doopsel zoals die in de parochieregisters vermeldt staat. Vanaf 1798 doet de burgerlijke stand zijn intrede. Van dan af is men verplicht, met twee getuigen, elke geboorte aan te geven, ook van de doodgeboren kinderen.
Op 05/02/1741 trouwt Walterus VAN HOVE (IX) met Maria WILS. Op 22/01/1765 hertrouwt hij, na het overlijden van zijn eerste vrouw, met Maria Theresia GEERTS als Walterus VANHOOF. De schrijfwijze van de familienaam was in die tijd onderhevig aan interpretatie en uitspraak.
De familie is honkvast aan hun bezittingen en blijven vele generaties op dezelfde locatie binnen de gemeente MOL, onder andere in Ginderbuiten, Genebroek, Gompel, Sluis, Toemaathoek en Rauw. Uit de meetboeken, volkstellingen, parochieregisters, notariële akten en burgerlijke stand blijkt de familie in geen opzichten bekend. Het zijn gewone mensen die op hun eigentijdse wijze van leven hun steentje hebben bijgedragen. Wij zijn, zoals de meeste mensen uit die tijd, van boeren afkomst. Eind 18° en begin 19° eeuw is er een tak van de familie die, mede door het huwelijk, de politieke en industriële toer opgaat. Van dan af wordt een differentiatie van het beroep een feit.
Bij het speuren naar je voorouders moet je het geluk aan je kant hebben. Dat was zo het geval toen ik de site stamboom VANHOOF van de heemkring Balen opende en kennis neem van de notulen uit 1731 van de Balense notaris Wouters waarin staat, zoals men het toen noemde, een boom van geslachten van de familie VOS. Twee dorpsouderen, Jan Schaevers 80 jaar en Adriaan Steemans 72 jaar, verklaarden dat Jeroom VOS, Jan VOS en Joanna VOS, geweest sijn eijgene gebroeders en gesuster, en dat zij hen en hun descendenten zeer wel hebben gekend. Zij sommen al hun afstammelingen op over drie generaties. Vermits Joanna VOS gehuwd was met Amand VAN HOVE (XII) werden drie generaties VAN HOVE opgetekend. Dit is ongetwijfeld het belangrijkste document dat we gedurende de voorbije jaren van speurwerk hebben gevonden, dixit Sandra VANHOOF.
Deze akte, aangevuld met de gegevens uit parochie- en schepenregisters, meetboeken en notariaat geeft een vrij volledig beeld hoe de familie verder geëvolueerd is. Hun dochter Dimpna wordt niet vermeld in de stamboom van 1731. Waarschijnlijk is zij ongehuwd overleden en was zij als zodanig niet van belang bij de deling van de goederen van de familie VOS
In het meetboek van GINDERBUITEN van 1655-1726 staan de eigendommen van Amand opgesomd. Zijn bezit werd na zijn overlijden tussen zijn kinderen verdeeld. Deze omvatte het gelege van Peeter LUYTEN, 52 roe (1 Roe = 1 are) met huys en schuer en land, van Jan LUYTEN, 89 roe. Van zijn vader erfde hij 130 roe land aen de heesterbos. Hij wist zijn bezit verder uit te breiden met een malve (Kaasjeskruid) bempt 165 roe, land tegenover Isaack Van Geel hoeve 56 roe, bempt op de Bresserdijk 116 roe, 160 roe land achter Aert Van Baelen, 202 roe land van Linge Joos, 116 roe bempt achter de molen, paert in de hey 104 roe, 156 roe bempt gecomen van de erfgenamen van Peter VAN HOVE, helft van het land de Kievitsbergh in t geheel 192 roe. De Kievitsbergh lag tussen wat nu Oostervennen en Kapellestraat is.
De beide zonen, Petrus (XII / 1) en Matheus (XII / 2) staan ook vermeld in de volkstelling van 1694. Peter was de oudste en 43 jaar, zijn vrouw Catlijn STESSEN is 48 jaar, er zijn drie kinderen, Amand 18 jaar, Mathijs 13 jaar en Geert 6 jaar.
Matheus was in 1694 36 jaar. Zijn tweede echtgenote Anna CUYPERS was 10 jaar jonger. Al kinderen uit het eerste huwelijk staan vermeld: Amand, 14 jaar en Catharina 13 jaar. In zijn tweede huwelijk waren er dan drie kinderen, Maria, 8 jaar, Jan 4 jaar en Dimpna ½ jaar.
Het verschil in leeftijd tussen de volkstelling en de geboortedatum is waarschijnlijk te wijten aan het feit dat de telling reeds een paar jaren vroeger begonnen was en 1694 de datum van publicatie is
De bezittingen van Mathijs (XII / 2 + XI) situeerden zich in GINDERBUITEN. Deze omvat 73 ½ roe bempt, 215 roe land, de hegge genoemd, een gelege van 270 roe met huys en schuer.
De overlijdingsdatums zijn nog niet gekend vermits de parochieregisters enkel de naam van de overledene vermeld, zonder verwijzing naar een familieband. Zijn tweede vrouw heeft hem in ieder geval overleefd, want begin de 18de eeuw werden de grondcijnzen aangerekend aan de weduwe van Mathijs VAN HOVE.
Uit de verbintenis tussen de 30 jarige Amand (XI/3 + X) en zijn 18 jarige echtgenote, Elisabeth JACOBS, werden 10 zoons geboren, waarvan er 6 huwden.
In januari 1707 kocht Amand (XI/3) bij mangeling van land een huis te GINDERBUITEN van zijn schoonbroer Antoon BELMANS. In het meetboek van GINDERBUITEN, 1726-1760, worden zijn bezittingen vernoemd als volgt: derve van gelege 226 roe van de kinderen van Huybrecht BELMANS, 52 roe in t gelege van zijn vader Mathijs (XI) en een huys. Daarnaast bezat hij nog 354 roe land waaronder de kievitsbergh, 387 roe bempt met een malvebempt van 200 roe en een weide aan de Postelse sluys. Zijn vrouw bracht twee eersels aan, goed voor 183 roe grond.
Zijn oudste zoon Joannes (17/02/1705) (X /1) die op 10/04/1742 overleed, huwde drie keren. Een eerste keer trouwde hij op 03/11/1729 met Elisabeth GEERTS. Zij schok hem twee zoons
· Amand ° MOL, 29/04/1730 (X/1/1)
· Joannes Joseph ° MOL, 02/10/1731 (X/1/2)
Na het overlijden van zijn eerste vrouw, hertrouwt hij met Marie HEEREN. Datum van huwelijk en eventuele kinderen is niet gekend. Op 12/04/1739 trouwt hij een derde keer, dit maal met Maria CUYPERS. Drie jaar later overlijdt Joannes. Verdere nakomelingen van hem zijn ons totnogtoe niet bekend
Zijn tweede zoon Matheus (22/08/1707) (X/2) huwde op 17 jarige leeftijd met Catharina VAN HOOF, een verre verwante. Zijn jeugdige leeftijd is zeer uitzonderlijk voor die tijd, om reden de meeste jongens ouder dan 25 jaar waren wanneer zij huwden. Matheus is 32 jaar wanneer hij overlijdt. Uit dit huwelijk zijn twee dochters geboren:
· Anna Catharina ° MOL, 24/01/1726 (X/2/1)
· Elisabeth ° MOL, 21/12/1727 (X/2/2)
Na het overlijden van Matheus hertrouwt zijn weduwe met Henricus (° 22/01/1710 + 30/10/1792) (X/3) haar schoonbroer en broer van haar overleden man. Dat tweede huwelijk was van korte duur en op 15/06/1746 volgt Catharina haar eerste man naar het graf. Henricus hertrouwt met Dimpna DIERCKX op 17/01/1750. Er worden 5 kinderen geboren:
· Maria Elisabeth ° MOL, 22/07/1750 (X/3/1)
· Peter Joseph ° MOL, 08/12/1753 (X/3/2)
· Godfried ° MOL, 12/03/1757 (X/3/3)
· Jan Baptist ° MOL, 10/12/1757 (X/3/4)
· Maria Elisabeth ° MOL, 09/10/1758 (X/3/5)
Henricus bezat heel wat eigendom in GINDERBUITEN. Van zijn vader erfde hij 52 roe gelege met huys, 96 roe land, de kievitsbergh en 75 roe bempt achter de hoeve. Van zijn vrouw kwamen 33 roe erf, 38 roe landhoeve, 86 roe bempt aan de mostbergh en 171 roe weyvelt achter de schans. Verder verwierf hij nog een aantal percelen o.a. 175 roe bempt achter de watermeulen, 160 roe land tussen de kerklanden en de windmolen en 115 roe achter den Roosenbergh.
Twee zonen van Henricus zorgden voor het nageslacht. Godfried (X/3/3) huwde op 25/1/1794 met Dimpna LUYMOEIEN. Deze schilderachtige naam die in de 17° en 18° eeuw in MOL veelvuldig voorkwam, is in de 19° eeuw volledig verdwenen. De betekenis zoon van een luie tante. Moeye betekende tante in het Middelnederlands. Het koppel kreeg 9 kinderen:
· Jan Baptist ° MOL, 20/01/1795 (X/3/3/1)
· Jan Frans ° MOL, 20/11/1796 (X/3/3/2)
· Anna Maria ° MOL, 08/08/1798 + 1800
· Petrus ° MOL, 21/04/1801 (X/3/3/4)
· Maria Catharina ° MOL, 16/03/1803 (X/3/3/5)
· Petronella ° MOL, 17/11/1804 (X/3/3/6)
· Joanna ° MOL, 08/04/1807 (X/3/3/7)
· Josephus ° MOL, 20/11/1809 (X/3/3/8)
· Maria Theresia ° MOL, 16/12/1812 (X/3/3/9
Godfried (X/3/3) was landbouwer van beroep en erfde van zijn vader 52 roe gelege met huys te GINDERBUITEN. In de kadastrale ligger van 1834 staat als eigendom van zijn weduwe drie huizen met plaats en een moestuin in het Molse centrum en een wei in ACHTERBOS. Kadastrale nummers zijn F 879, 888, 881 en 882.
Jan Baptist (X/3/4) huwde op 5/04/1780 met Anna-Maria EYSERMANS. Waren zijn broer, zijn vader en zijn voorouders landbouwer, dan was dan niet het geval voor Jan Baptist Aan de Molenhoek bezat hij een lakenfabriek met woning. Deze bevond zich op gronden die in 1792 door erfenis langs zijn vrouws familie hem toekwamen. Op die percelen werd later de wolfabriek van Dooren opgetrokken. Zijn schoonzoon Henri VERBOVEN, een lakenmaker uit GEEL, die in 1809 met de oudste dochter Maria Dympna trouwde, nam later het bedrijf over
De zoon Peter Corneel ° MOL, 22/06/1786 (X/3/4/1) gaf bij zijn huwelijk in 1822 met Maria Victoria SPEECKAERT als beroep blauwverver op. Zij erfden van de familie SPEECKAERT het huis de zwaam op de hoek van de Molderdijk en de Markt, nu het Rijksopvoedingsgesticht en ook de Grote Sleutel aan de Gr. De Broquevillestraat.
Maria-Victoria overleed in 1824. Peter Corneel hertrouwde op 13/09/1833 met Maria-Elisabeth GEBOERS. In 1836 werd hij 7° schepen en dat bleef hij tot zijn benoeming als burgemeester in 1847. Hij heeft 5 kinderen waar een uit zijn eerste huwelijk en vier uit zijn tweede huwelijk. Het zijn:
· Peter Jacob ° MOL, 12/04/1823 (X/3/4/1/1) kind uit eerste huwelijk
· Thomas Antoon ° MOL, 09/09/1835
· Andreas Thomas ° MOL, 29/01/1837
· Karel Jozef ° MOL, 05/08/1838
· Engelbert Joseph ° MOL, 20/01/1840
Inmiddels woonde Peter Jacob (X/3/4/1/1) de enige zoon uit zijn eerste huwelijk, met zijn gezin in de Grote Sleutel. Hij was op 30/05/1855 gehuwd met de lakenmakersdochter Lucia VAN TONGEL. Bij de geboorte van zijn zoon Edmond (X/3/4/1/1/2) gaf hij als beroep winkelier op. Peter Jacob werd in 1871 burgemeester en bleef dit tot aan zijn dood op 23/12/1892
Peter Jacob had twee kinderern:
· Elisabeth Constantia ° MOL, 01/07/1858 X dokter Peter Jozef DIJCKMANS (X/3/4/1/1/1)
· xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" />Edmond Louis ° MOL, 01/05/1861 X Maria WILLEMS (X/3/4/1/1/2)
Kinderen uit het gezin Edmond VAN HOOF X Maria WILLEMS (X/3/4/1/1/2)
· Gabriella ° MOL, 30/01/1892 (X/3/4/1/1/2/1)
· Maria ° MOL, 29/04/1893 (X/3/4/1/1/2/2)
· Jozef Constant ° MOL, 16/01/1895 (X/3/4/1/1/2/3)
· Leon Engelbert ° MOL, 06/11/1897 (X/3/4/1/1/2/4)
· Germaine ° MOL, 17/02/1900 (X/3/4/1/1/2/5)
Edmond (X/3/4/1/1/2) volgt zijn vader op en is ononderbroken burgemeester tot 1921.
Inmiddels was hij ook bezig met lakennijverheid, spinnerij en wollerij. Zijn zonen Joseph (X/3/4/1/1/2/3) en Leon (X/3/4/1/1/2/4) zetten het bedrijf verder dat in de jaren zestig is stopgezet. Volgens de site van de Heemkring Balen hebben alle de nakomelingen van Edmond VANHOOF MOL verlaten.
Wij keren nu terug naar het gezin Amandus VAN HOVE X Elisabeth JACOBS. Hun zoon Walterus (X/4 en IX) is twee keren gehuwd, eerste huwelijk met Maria WILS en tweede huwelijk met Maria Theresia GEERTS. Walterus overlijdt op 05/09/1777. Maria Theresia GEERTS schenkt hem drie zoons en drie dochters. De drie zoons van Walterus (IX) zorgden allen voor nageslacht.
· Joannes Matheus ° MOL, 22/10/1765 + 05/03/1807 (X/4/1)
· Joannes Baptist ° MOL, 23/02/1767 (X/4/2)
· Maria Elisabeth ° MOL, 18/09/1768 (X/4/3)
· Peter Frans ° MOL, 30/04/1770 (X/4/4)
· Maria Gertrudis ° MOL, 24/04/1772 (X/4/5)
· Anna Catharina ° MOL, 23/10/1773 (X/4/6)
.Tussen de landerijen van Walterus vinden we de erfgoederen van zijn vader: 124 roe land waaronder de Kievitsbergh en 118 roe eersel aan de Melderdijck. Zijn eerste vrouw bracht 84 Roe gelege in. Daarnaast bezat hij nog 254,5 roe land, 263 toe eersel, 282 roe bempt en 14 sillen berckenbosch
Nageslacht van de drie zoons van Walterus..
Joannes Matheus huwde op 03/08/1790 met Anna Theresia VERREES. (X/4/1)
Het koppel kreeg zes kinderen.
· Joannes Andreas ° MOL, 25/07/1791 + 07/01/1836, kleermaker, overleed net als zijn vader op jonge leeftijd, 44 jaar. Hij huwde in MOL op 31/07/1816 met Anna Maria WILS.
· Anna Catharina ° MOL, 1793 + 04/05/1809, zijn oudste dochter overleed reeds op 16 jarige leeftijd.
· Jan Baptist ° MOL, 21/01/1795 + 12/02/1856 X Joanna Catharina CLAES te MOL op 17/04/1825
· Petrus Franciscus ° MOL, 11/12/1797 + 05/12/1805
· Petrus, ° MOL, 18/08/1800 + 29/03/1878 X Theresia BERTELS te MOL op 20/01/1822
· Anna Maria ° MOL, 11/05/1804 + 21/12/1828
Zijn gronden in GINDERBUITEN omvatten 92 Roe land van zijn moeder Theresia GEERTS, 118 roe eersel van zijn vader, 32 roe gelege van t huys komende van zijn schoonvader. Daarbuiten bezat hij nog 499 roe land, 156 roe bempt, 282 roe bempt, 17 roe bergen en 87,5 roe hey. De heide werd meestal gebruikt voor het steken van strooisel voor in de stal en als graasvlakte voor de schapen. Het wolspinnen was immers voor de boerin een welgekomen bijverdienste gedurende de lange wintermanden
Petrus VANHOOF (X/5) gehuwd op 12/02/1747 met Elisabeth VANHOOF kregen zes kinderen, waarvan één Maria Catharina, die gehuwd is met Jan Frans VERWIMP. Zij schonk het leven aan negen kinderen en overleed in 1809.
Peter had heel wat bezittingen: van zijn vrouw 215,5 roe cropbempt, met zijn broers Amand en Antoon deelde hij 226 roe gelege; dan waren er nog 472 roe land, 482 roe bempt, 155 roe hey, 88 roe eersel en 84 roe bruel. Peter overleed op 04/03/1791
De jongste zoon van tien, Amandus ° MOL, 28/10/1729 + 22/01/1797 (X/10), zelfde voornaam als zijn vader, huwde ook twee keer. Het eerste huwelijk vond plaats op 14/05/1754 met Lucia WOUTERS en het tweede huwelijk op 23/05/1764 met Anna Catharina ENNEKENS. De beide vrouwen samen schonken hem negen kinderen.
· Dimpna Elisabeth ° MOL, 17/09/1767, trouwde op 17/09/1767 met de wolwerker Carolus HEMELAERTS uit WEZEMAEL. Zij zijn de stamouders van alle HEMELAERTSEN die momenteel in MOL wonen. Bij het huwelijk van hun zoon Frans werd vermeld dat zijn vader in AMSTERDAM overleed.
· &n
|
