Ent- Event Mechelen

Telkens eind jan (25 -1-2020)

De fruitliefhebbers zijn blij met dit initiatief van de afdeling Mechelen van de Nationale BoomgaardenStichting dat nu al een heel aantal jaren bestaat en enig is in zijn soort.

Enerzijds is er het aanbod van de meest courante onderstammen en anderzijds een groot aanbod enten.

De beide Louis’  Hoegaerts en Millis hadden de handen vol met het plaatsen van enten. Aldus kunnen beginnelingen onmiddellijk starten!

Bij de appelen zijn er zeer veel voor mij onbekende rassen, terwijl er een aantal, vooral nieuwe ontbreken bv de ecolette.

Mechelen is straf wat de fruithistorie betreft.                   Interessanter zou ik het vinden als ze ook een lijst met een korte bespreking van de kwaliteiten van die totaal onbekende rassen zouden aanleggen. Wellicht zijn er bij die het verdienen om verder gekweekt te worden? Dit is nog een braakliggend terrein. Dat is hedendaagse historie.

Van de gelegenheid maakte ik gebruik om de ecolette te laten proeven. Iedereen vond het nog een lekkere, sappige vrucht. De appelen werden bewaard onder een open afdak en hebben niet geleden onder de paar graden vorst. Ze blijken natuurlijk te bewaren tot eind januari en zelfs nog iets langer. Bij velen is het ras nog onbekend.

28-01-2020, 13:20 geschreven door Daan

Granny Smith

Op 17/1 kwam ik op het einde van de Kwade straat de Heidehoeven (in mijn dorp Halle-Zoersel) ingedraaid en bij het huis aan de overkant zag ik een nog met veel vruchten beladen boom in het grasperk staan. Later ben ik met mijn fotoapparaat teruggekeerd.                                                                 De eigenaar vertelde mij dat hij een goede 10 jaar terug twee bomen kocht in de Aldi. De tweede boom is bezweken.                                            Nergens in de omgeving staan andere appelbomen en toch elk jaar veel vruchten. Dus een goede zelfbestuiver. In het begin zijn de vruchten vrij zuur. Hij laat de appels hangen tot het dreigt meer te gaan vriezen.                     Nu is het een nog vaste appel, knakkend en veel sap. Naar mijn smaak voldoet hij. Jongeren vinden het een lekkere appel.                                   Het zijn vrij gave vruchten van gemiddelde grootte. Ze hebben blijkbaar niet veel last van schurft. De boom is licht kankergevoelig, meestal overgroeid.                                                                                   Welke onderstam?  De groeikracht van het ras lijkt mij eerder matig.     Bij Joan Morgan lees ik dat de boom in Australië begon te dragen in 1868. Bloeitijdstip dag 10. (Vergelijk Schone van Boskoop dag 7, dus aan de vroegere kant). Ik moet nog navraag doen hoe het was in 2017 met de serieuze nachtvorsten van 19/20 april. Natuurlijke bewaring tot april. De appel werd een succesrijk exportprodukt van Australië en warmere fruitstreken. Je ziet die nog altijd bij ons in de winkel liggen.

Voor mij is het de eerste maal dat ik een Granny Smithboom zie.         Ook een ras voor ons met het opwarmend klimaat?                        

19-01-2020, 23:01 geschreven door Daan

Feedback paddenstoeldoor Wim Veraghtert (Natuurpunt)

Dit is de Paarse schijnridder - Lepista nuda. 

Een eetbare paddenstoel, in Frankrijk gekend als le Pied bleu.

21-12-2019, 11:42 geschreven door Daan

Welke Paddenstoel?

Ik ontdekte deze paddenstoel op de boomspiegel van mijn jonge Ecolette (3 takken) en Liberty (1tak).

Wie kan die benamen? Op de foto zou je de afmeting overschatten. Een hoed van een 3 tal cm.

Misschien is het de Grootsporige paarse knoopzam, blijkbaar een algemene paddenstoel?

20-12-2019, 20:24 geschreven door Daan

Werken aan een radicaal nieuwe 

landbouw op het BD/Demeter congres

"Ze hebben het over stikstof, maar het hele landbouwsysteem is failliet. Vertel gewoon de waarheid!", aldus Ronald van Marlen. "Het enige alternatief is het energieverbruik met minimaal 90% te verminderen", stelt Meino Smit. De urgentie van een radicale systeemwijziging stond voorop bij de sprekers op het BD/Demeter congres donderdag 13 december. Maar als je als jonge boer alles doet wat de samenleving verlangt, krijg je vanuit de overheid geen steun. Boer Sil: "Als ik nog klompen droeg, zouden ze breken."

Het thema 'Inclusieve landbouw als bron voor geluk en welzijn' trok 250 bezoekers naar de Mauritskazerne in Ede. Het jaarlijkse congres van Stichting Demeter, BD-Vereniging en Landbouwsectie van de Antroposofische Vereniging had dit jaar een breder draagvlak met medeorganisatoren Toekomstboeren, Boerengroep en Bewust Bodemgebruik.

Klimaatneutraal bestaat niet
Het verhaal van akkerbouwer en onderzoeker Meino Smit is om moedeloos van te worden en tegelijkertijd biedt het hoop. In zijn promotieonderzoek aan de Wageningen Universiteit concludeert hij dat het dramatisch is gesteld met de duurzaamheid van de landbouw. Hoopvol is dat er volgens zijn berekeningen een duurzaam scenario voor kringlooplandbouw mogelijk is in 2040: Nederland kan voldoende voedsel verbouwen om de eigen bevolking te voeden, de biodiversiteit en veerkracht van de landbouw nemen toe en meer mensen vinden in de landbouw een zinvolle dagtaak.

Naast energie, land en arbeid die direct in de landbouw worden gebruikt, berekende Meino het indirecte gebruik. Dus keek hij niet alleen naar de diesel voor de trekker, naar ook naar de energie en grondstoffen die nodig zijn om kunstmest, trekkers of elektronica te maken en de gebouwen, wegen en vrachtwagens die daarvoor nodig zijn. Van het totale energiegebruik (direct en indirect) in de landbouw gaat tien procent naar het bouwen van stallen, schuren en andere gebouwen.

In vergelijking met 1950 is het gebruik van deze indirecte energie zo sterk gestegen, dat de landbouw nu meer indirecte dan directe energie gebruikt. "Het probleem is dat het indirecte energiegebruik niet in de statistieken wordt meegenomen. Daardoor worden verkeerde calculaties gemaakt en dus verkeerde beslissingen genomen. Een maatregel lijkt energieneutraal, maar misschien neemt het indirecte energiegebruik daardoor juist toe. Gister werd de Europese Green deal gepresenteerd. De EU wil in 2050 klimaatneutraal zijn, maar klimaatneutraal bestaat niet."

Metalen raken op
Vaak wordt vergeten dat iedere keten met mijnbouw begint. Voor elektronica, dat tegenwoordig overal in zit, zijn zeldzame aardmetalen nodig en die raken op. De ertsgehaltes in de mijnen dalen, dus er moet steeds meer aarde vergraven worden en er zijn steeds meer chemicaliën nodig om ze te winnen. Er is steeds meer energie nodig om energie te winnen. Deze processen versterken elkaar, dus er komt een eind aan het winnen van fossiele energie en niet hernieuwbare grondstoffen. "Het enige alternatief is om het energiegebruik met minimaal 90% te verminderen."

Het verhaal dat de landbouw steeds efficiënter wordt? Dat klopt niet, toont Meino aan. In vergelijking met 1950 zijn, omgerekend in energie, de opbrengsten per hectare weliswaar met twaalf procent gestegen, maar de input per hectare steeg met 619%. De input is zes keer zo hoog als de output. "De doelstellingen die aan de Klimaattafel zijn afgesproken ten aanzien van de landbouw zijn totaal irreëel: de opgelegde emissiereductie van broeikasgassen is maar 10% van de benodigde reductie."

Het mineralengehalte in de voeding die deze energie slurpende landbouw oplevert neemt sinds 1940 fors af. Ook het aantal boerderijen neemt af en de inkomens van boeren vertonen een dalende lijn.

Landbouw in 2040
Om tot een duurzame en gezonde kringlooplandbouw te komen in 2040 moet er een eind komen aan de grootschalige import en export. "Als je dat door een energiebril bekijkt is dat heel vreemd." In Nederland kan voldoende voedsel voor de eigen bevolking worden geproduceerd, blijkt uit zijn berekeningen. Door verweving van landbouw en natuur ontstaat meer biodiversiteit. Er is geen ruimte meer voor verwarmde kassen en intensieve veehouderij. Alle organische reststromen komen terug op het land. "Nu wordt elke dag een grote hoeveelheid grondstoffen verbrand in de vorm van afvalwaterzuiveringsslib. Dat zou nog vandaag verboden moeten worden." Er moet een omgekeerde beweging op gang komen: kapitaal vervangen door arbeid. Het heeft geen zin om aan deeloplossingen te werken. Een totaalaanpak levert een landbouw op die écht duurzaam is en bovendien kleinschaliger, socialer en efficiënter.

Wat vindt het Ministerie van LNV van dit verhaal? Helaas is minister Schouten niet aanwezig, maar op verzoek van dagvoorzitter Bert van Ruitenbeek (foto rechtsboven - hier gaf hij een voorproefje van de nieuwe internationale Demeter campagne 'You will grow') reageert beleidscoördinator van LNV Tim Verhoef vanuit de zaal. "Ik vind het een indrukwekkend verhaal. Het ondersteunt de koerswijziging die we hebben ingezet, waarbij we niet meer inzetten op productieverhoging en kostenverlaging, maar op kringlooplandbouw. Het beeld dat Meino schetst voor 2040 hebben we nodig om tot veranderingen te kunnen komen." Kan Tim een presentatie door Meino organiseren voor de top van het Ministerie? Dat belooft hij.

Het systeem is stuk
Beoogd spreker Ewald van Engelen lag ziek op bed. Biologisch handelaar en ervaren spreker Ronald van Marlen verving hem en verrichtte een huzarenstukje door op basis van de PowerPointpresentatie van Ewald een verhaal te improviseren. Met veel humor bracht hij de onheilsboodschap dat we in een gewelddadig systeem leven en onze eigen leefstijl opblazen, onder meer door de exploderende CO2-uitstoot. "We misdragen ons op een schaamteloze manier. Sinds de ondertekening in Parijs stoten we vier procent meer CO2 uit. Het zeewater stijgt en we hebben geen plan." Er komt een gigantische klimaatmigratie op gang. De armste mensen krijgen de hardste klappen van de klimaatverandering te verduren. "Het verschil tussen twee en vier graden temperatuurstijging is het einde van de mensheid."

Biologische landbouw is deel van de oplossing. "Dan wordt er altijd gezegd dat bio de wereld niet kan voeden. Maar gelukkig is er sinds 2017 het rapport van de General Assembly van de Verenigde Naties dat vernietigend oordeelt over de huidige landbouw. Ze bevestigen dat honger in de wereld geen volumevraagstuk is, maar een verdelingsvraagstuk."

Het zou logisch zijn als het beleid zich volop zou inzetten op de biologische landbouw omdat die zich al tientallen jaren bewezen heeft. "Maar ze willen agro-ecologische landbouw, kringlooplandbouw, regeneratieve landbouw, herstellende landbouw. Waarom een nieuwe term? Omdat de biologische landbouw een bedreiging vormt voor het systeem." Ronald was dan ook blij verrast dat de term 'biologisch' opdook in de net gepresenteerde Green Deal van de EU. Groei van de biologische landbouw staat zowaar als doel vermeld.

"De grote geldstromen gaan naar een volkomen stuk systeem, terwijl het geld naar andere initiatieven moet gaan. Ze hebben het over stikstof, maar het hele landbouwsysteem is failliet. Vertel gewoon de waarheid! En daar is moed voor nodig."

Biodynamisch tuinder Wouter Kamphuis reageert vanuit de zaal: "De conclusie is dat je van de overheid niets kunt verwachten. En banken zuigen de landbouw leeg. Wat nodig is zijn nieuwe, familieachtige samenwerkingsverbanden die zich inzetten voor het systematisch schuldenvrij maken van landbouwgronden, waarmee je banken en fiscus kunt omzeilen. Dit is het moment om hieraan te werken."

Eerlijk loon
Wat betekenen deze verhalen voor de praktijk? Drie jonge boeren vertellen over hun dromen en hun struikelblokken. Elske Hageraats werkt bij De Ommuurde Tuin in Renkum. Op één hectare telen ze 400 verschillende variëteiten van groenten, kruiden en fruit. Samen met Wageningen Universiteit doet ze een project over hoe boeren een eerlijk loon kunnen krijgen. "Veel jonge mensen willen boer worden. Maar een hectare land kost 80.000 euro. Om dat met groente terug te verdienen is een probleem." In een experiment wil ze de prijs van voedsel niet aan geld verbinden, maar aan arbeid. Ze heeft berekend dat de groentepakketten die ze leveren ongeveer een uur werk kosten. "De vraag aan de klant is dan: welk uurloon wil je ons geven? Mensen kunnen dan een eerlijke prijs betalen en ook naar draagkracht. Als Louise Fresco bij ons een pakketje zou kopen, kan ze meer betalen dan een bijstandsmoeder."

Zelf verdient ze nu de helft van het minimuminkomen. Naast de 85 pakketten die ze per week leveren, leveren ze ook veel andere waarden, zoals mooie natuur en zorg voor mensen met een burn-out. "Daar krijgen we geen enkele subsidie voor."

Lizelore Vos heeft sinds zes jaar het akkerbouwbedrijf van haar ouders overgenomen in Kraggenburg en teelt op 90 hectare. Elk jaar probeert ze iets nieuws. "Dit jaar deed ik mee met een project om verse soja te telen. Dat ging goed, ik zie daar toekomst in." Ook is ze samen met Wageningen Universiteit op zoek naar een toekomstbestendig systeem. "Ik wil geen voedselbos, want ik wil het met akkerbouw combineren. Ik wil bomenrijen die de akkers dooraderen."

Wat vindt ze van het verhaal van de sprekers? "Best pijnlijk, maar ik zie niet hoe ik het anders moet doen. Ik ben altijd heel trots op ons zelfrijdend wiedbed op zonnepanelen. Kan ik daar nu niet meer trots op zijn?", vraagt ze zich af, doelend op de energie en grondstoffen die nodig waren om het apparaat te maken. "En wat betreft de tweede spreker: wij zitten drie meter onder de zeespiegel."

Paarden hebben geen lichten
Sil Oostendorp heeft vanuit het niets een bedrijf van 15 hectare opgebouwd in Dwingeloo met groente, granen en grasland. Het overgrote deel van het werk doet hij met paardentractie. “Wat is doe is geboren uit passie. Wij kunnen daar normaal van leven. Ik sprak een boer van 79 die ooit van paarden naar trekker was overgestapt en hij zij ook: qua verdienen maakt het niet uit. Met een trekker heb je meer omzet, maar ook meer kosten."

Werken met paarden gaat niet sneller dan het gaat. "Als je met de trekker werkt, ga je soms ’s avonds door om het af te maken voor de regen, maar met paarden kan dat niet. Daar zitten geen lichten op." Zijn klanten op de boerenmarkt in Frederiksoord zijn heel enthousiast. Voor hen is beleving heel belangrijk. Regelmatig nodigt hij hen uit voor een open dag.

Maar van de overheid krijgt hij geen steun. "Boeren krijgen veel subsidies, maar de grote jongens krijgen het meest en kleintjes zoals ik bijna niets." Iemand van de provincie legde uit dat Sil niet voor POP3-subsidie (gericht op verduurzamen en vernieuwen van het platteland) in aanmerking kwam. "Nee, jij past niet in het plaatje, zeiden ze. Ik kreeg te horen dat de overheadkosten voor het geven van subsidies te hoog zijn om mij subsidie te geven. Ik draag geen klompen meer, maar als ik ze droeg, zouden ze breken."

Verslag: Ellen Winkel

Publicatiedatum: ma 16 dec 2019

19-12-2019, 12:13 geschreven door Daan

Ferienstrasse  13-14-15  dec.

Met Verhoeven

We bezochten de streek voorbij Kassel, het grensgebied  van Hessen en Thüringen. Alhoewel vooraan in de bus zittend op plaats 2 met op plaats 1 Luc, is buiten haast niets te zien met de regendruppels op de aangedampte ruiten. Luc is ingenieur, ongehuwd en op 73 jarige leeftijd nog aan het werk. Ik ben een luisterend oor voor zijn ervaringen.

Alsfeld is het eerste stadje dat we bezoeken. Een boom vol maretakken (Mistel) trekt de aandacht. Dan is er een weelde van vakwerkhuizen.  Het Rathuis (gemeentehuis) van 1512 spant de kroon. Verder het Märchenhuis. We zijn in de sprookjesstreek van de gebroeders Grimm (Jacob 1785-1865 en Wilhelm 1786-1858) die het langst in Kassel leefden. Wegens werkzaamheden is de Kerstmarkt naar een iets verder gelegen plein verhuisd.

Daarop is het niet ver meer rijden naar Rotenburg aan de Fulda en het Posthotel waar we 2 nachten zullen verblijven. Gidse Annie van Look neemt ons mee naar de kerstmarkt in het oude stadsgedeelte over de Fulda. Weer veel vakwerkhuizen. Na een ganse dag rijden in de regen en soms in de sneeuw is het stilaan uitgeregend met enkel nog een beetje weinig derende motregen.                                                                                         Om 19u uitgebreid avondmaal in buffetvorm met mijn lievelingsbier in Duitsland een 50 cl Hefe Weissen.

14 dec. In tegenstelling tot gisteren is het mooi weer. Ik geniet van het zeer heuvelende landschap, kronkelend op en neer.                             We rijden naar Bad Sooden-Allendorf. Zout en pekel bepalen sinds eeuwen de geschiedenis van de stad. Direct komen we al aan het indrukwekkende  gradeerwerk, een houtconstructie van 140 m lang en 12 m hoog van 1638. Nu een openluchtmuseum.                                       De opgepomte pekel van 12% zout druppelt langs de wanden, dicht bezet met korte sleedoorn takjes (Schwarzdorn) naar omlaag en verdicht tot 25 %. Je ziet al strepen zoutafzetting. In de omgeving heb je de jodiumdampen. Rondomrond is er een wandelgang of je kan je bedje spreiden op de ligweiden in het park. Verder in het stadje is het weer genieten van de vakwerkhuizen.

In de namiddag staat het Grenslandmuseum Schifflergrund op het programma. Tot de onverwachte val van de muur, 9 nov. 1989 was er de scherpe scheiding tussen oost en west.                                                             In 1952 begon men de grens tussen West-Duitsland en de  DDR af te sluiten met hekken, bewakingsposten en alarminstallaties. Langs de grens werd een vijf kilometer brede verboden zone ingericht, die men alleen mocht betreden met speciale toestemming, die vooral aan lokale bewoners werd verleend. Aan de grenszijde werd dit gebied afgesloten met een 500 meter brede bufferzone, gevolgd door een tien meter brede zwaarbewaakte strook met afsluiting direct op de grens. Een gedeelte van de grensafsluiting is er nog te zien, wachttoren incluis. Verder gebouwen met vooral fotomateriaal. Buiten is er een verzameling van militaire voertuigen en helicopters. Foto’s maken het verschil tussen nu en toen treffend zichtbaar.                                                                                              Dan gaat het naar de grotere stad Eschwege.  We parkeren naast de brede rivier de Werra.  Verderop zal die, na het samenvloeien met de Fulda, de Weser stroom worden die voorbij Bremen in de Noordzee vloeit.

Zo. 15/12.

Het is weer mooi weer. Een kleine 60 km rijden naar Calden met zijn rococokasteel Schloss Wilhelmsthal voltooid in 1767 als lustslot en buitenverblijf met park. Geleid bezoek. Vooral veel veel familieportretten. Buiten vielen de hoge linden met maretakken op. Die stonden vroeger in een bos en moesten daardoor zo hoog opschieten. Een groepje dichterbij het kasteel was zelfs getopt uit vrees dat ze bij een mogelijke storm tot op het gebouw zouden vallen.

Vandaar is het 9km rijden naar Kassel. Als we halt houden op de busparking bij het Natuurkundig museum is er nog nauwelijks plaats.    Voordien wees niets er op dat we zo dicht tegen het centrum komen. Het is slechts een klein eind stappen naar de drukke kerstmarkt. Iets verder ligt de Neue Gallerie met moderne kunst vanaf 1800 en een verdieping gewijd aan de Documenta van Kassel, kunsthappening die om de vier-vijf jaar doorgaat. In 1992 was Jan Hoet er de hoofdcurator. 

Het terugrijden gaat vlot. Blijkbaar lag er de twee voorbije jaren in Kassel sneeuw. Wellicht was Bekim toen al de ervaren chauffeur.

Zeer tevreden dat ik dit heb kunnen meemaken.   

FOTO’S    

Alsfeld 

1. Maretakken

2. Vakwerkhuizen

3. Rathaus van 1538

4. Märchenhaus

5. Idem

6. Achteraan de Walpurgiskerk

Rotenburg

7. Vakwerk

8. Aan de Fulda

9. Bornschisser  Door in hun bron te kakken kon men uiteindelijk de rovers uit de kasteelruïnne verdrijven.

18-12-2019, 21:56 geschreven door Daan

VERVOLG  1

10. Grensmuseum

11. Idem

12. Idem

13. Grensafsluiting

14. Uitkijktoren

15. Grenszuil en mitrailjeurpost

16. Vergelijk

17. Boerderij onderweg

18. Dorp onderweg

18-12-2019, 21:51 geschreven door Daan

VERVOLG  2

19. Fruitbomen met maretakken

20. Uitgebloeide heggerank, feeëriek in het zonlicht

Bad Sooden-Allendorf

21. Gradeerwerk

22. Idem

23. Idem

24. Gidse Annie Van Look

25. Gaanderij

26. Wand met de sleedoorntakjes

27. Park

18-12-2019, 21:45 geschreven door Daan

VERVOLG  3

28. Park

29. Door de poort

30. In de stad

31. Eschwege

32. Idem

33. Idem

34. De Werra

35. Rococo kasteel te Calden

36. In de Neue Gallerie te Kassel

18-12-2019, 21:41 geschreven door Daan

Dubbele Flip en meer

Op 1 dec. reed ik nog eens naar het verre Kemmel. Vroeger had ik al eens een Dubbele Flip geplant, doch achteraf bleek het een Beurré de Naghin.

De Dubbele flip, Beurré de Merode, is een Belgische peer van Van Mons, 1800, rijp eind sept. en te eten voor volle rijpheid. Het was vroeger een veel verspreide peer in de Kempen.

Bart Dequidt van Kemmel – de beste boomkweker van Vlaanderen? –kweekt  onder andere op Pyrodwarf .

Deze perenonderstam werd ontwikkeld in Geisenheim, Duitsland rond 1980 en kwam in de handel in 1998.

Pyrodwarf is een ietsje sterker dan kwee A. Voor sommige rassen heeft die een tussenstam nodig. Op Pyrodwarf integendeel kan je rechtstreeks alle rassen enten. De onderstam is zeer winterhard, in tegenstelling met bv kwee C, die wel zeer goed is wat productiviteit betreft. De beworteling is zeer goed, zodat geen steun nodig is. Geeft ook geen wortelopslag.

Rassen op pyrodwarf beginnen te dragen vanaf het derde jaar. Rassen met iets grotere vruchten worden aanbevolen.

In Kemmel woont ook een klasgenoot vanop het college te Torhout Jan Hardeman. Jarenlang heeft hij aan streekontwikkeling gedaan met Huize Malegrijs. Zijn echtgenote Marieke Demeester heeft een reeks getuigenissen uit de Grooten Oorlog bij elkaar gebracht. Een tweede druk werd vermeerderd met verhalen van mijn vader Jules Willaeys. Onlangs kreeg ik het boek weer in handen en las het in een trek uit.

Ik verwijs naar de blog http://blog.seniorennet.be/fruit2 van 29-3-2016. Je kan ook bij zoeken invullen grooten oorlog. Dat boek is nog voorradig.  Er is tevens een vertaling in het Frans  verschenen.

Het was eveneens een gelegenheid om mijn 9j jongere broer Raphael te Beselare te bezoeken voor een lange babbel.

In het passeren te Zevergem (De Pinte) was het tevens de gelegenheid om bij Frédéric Lerouge eindelijk mijn notenolie op te halen. Noten worden weer meer aangeplant. Het is wel uitkijken naar een laatbloeiend ras en geschikt voor notenolie. Van Frédéric vernam ik dat van sommige bomen maar helf zeveel olie te persen is.

07-12-2019, 16:00 geschreven door Daan

North & South Expositie  Utrecht

Europese topstukken herenigd

Met VOC Antwerpen en Vrienden van het Begijnhof Turnhout  3/12/2019

Op de heenrit kregen we van Paul Koop, voorzitter VOC Antwerpen weer heel veel uitleg.

Te Utrecht maakten we eers t een zonovergoten wandeling langs een vroegere vest en kwamen meteen aan een rij historische huisjes van de 16^de eeuw voor oudere mannen. We wandelden tot de Dom. We passeerden een gereformeerde kerk. Valt niet direct op als kerk. Net als de toren van Antwerpen is die van de dom voor ’t ogebblik helemaal ingepakt voor restauratiewerken.

Gezellige middaglunch.

Vandaar was het maar een klein eind wandelen naar het Museum Catharijne Convent.

Eerst kregen we een uiteenzetting door Justin Kroesen, Nederlander, conservator van de ‘kirkekunstsamling’ (collectie kerkelijke kunst) van de Universitetsmuseet te Bergen (Noorwegen), de initiatiefnemer.

Voor het eerst in de geschiedenis zijn in een tentoonstelling unieke kunstschatten van de Middeleeuwen tussen 1100 en 1350 uit Noorwegen en Spaans Catalonië samengebracht.

Dankzij de afgelegen ligging hebben deze topstukken de tand des tijds doorstaan. Bij ons ging zo goed als alles door oorlogen, beeldenstormen, goedsdiensttwisten en de Franse inval verloren.

De grote gelijkenissen tussen de stukken uit 3000 km uit elkaar gelegen streken komt door dezelfde godsdienst (eenduidig geregeld vanuit Rome) 19en dezelfde kerkelijke taal, het latijn.

Je krijgt een brochuurtje mee met uitleg bij elk stuk; zeer handig met groot lettertype.

Het zijn allemaal altaarstukken.

Eerst de frontalen van voor een altaar. Hier geschilderde.

Boven het altaar hing een baldakijn. Er hangt één exemplaar uit Catalonië.

Verder zijn het allemaal stukken behorende tot een altaar zelf: missalen, crucifixen, doch vooal beelden.

In een laatste zaal creëert men een beeld van de 3 elementen en wordt men overweldigd door de zang ‘Misere mei, Deus’.

Het deed mij herinneren aan de tijd in het St Rembertuscollege van het St. Jozefinstituut te Torhout met ook een normaalschool voor onderwijzers en al of niet tevens een kosteropleiding. Ik hoorde bij de weinigen die genoten van de sonore zangen van vespers en lof op zondagnamiddag.

Bij het terugrijden wijst Paul erop dat de Nederlanders niets te verbergen hebben. Overal inkijk in de huizen. Ze besparen een kapitaal aan gordijnen en overgordijnen. Hebben wij dan zoveel te verbergen?

FOTO’S

1. Paul Koop geeft uitleg bij de huisjes.

2. Dan is het de beurt aan Jef Van Den Bergh, voorzitter van ‘De Vrienden van het Begijnhof Turnhout’

3. De rij huisjes. Let op de barokke poort van het huis van de toezichter

4. Buntenhof

5. De groep op de vest

6. Op de vest.

7. De wandelaar

8. Voor een kerk uit de reformatie. Op het eerste zicht zie je niet dat het een kerk is.

9. De groep

06-12-2019, 17:04 geschreven door Daan

VERVOLG 1

10. De oude gracht.   Door werken aan de Rijn verlaagde de waterstand drastisch. Mooi meegenomen zou men in Nederland zeggen. In de wanden kon men kelders uitgraven voor oppslag van goederen.

11. Idem

12. De groep

13. Op de binnenkoer van de dom

14. Idem

15. Catharijne convent

16. Lezing

17. North & South en Europa

18. Justin Kroesen

06-12-2019, 16:56 geschreven door Daan

VERVOLG 2

19. Frontalen. Hier geshcilderde panelen die voor een altaar geplaatst werden

20. Frontaal  uit Noorwegen De heilige Olaf

21. Frontaal uit Catalonië  Maria met kind omgeven door scènes uit het leven van de heilge Margaretha

22. Frontaal uit Catalonië Het verhaal van de Carthaagse bisschop Cyprianus

23.  Maria met kind

24. Mariabeelden

25. Mariabeeld Noorwegen

26. Reliekschrijn uit Noorwegen

27. Villa-studentenkot van princes Irene

06-12-2019, 16:51 geschreven door Daan

Zadenstudiedag  VELT

Merksplas  1-12-2019  op  ‘De kleine Boerderij’  bij Merksplas Kolonie.  Ze hebben er ook een te bezoeken plantentuin.

Er is een eerste uiteenzetting door Annick Hollebeke over ‘Eetbare Bloemen in de Tuin’. Voor mij al een lang bekend thema. Het meeste kwam mij bekend voor. Mijn echtgenote Aleide Lagrou was er een pionier in en onze kinderen waren bedreven in het plukken van eetbare bloemen.

Voeding was toen nog een randthema in Velt.

Zij heeft wel tweemaal een ‘Schriftelijke Voedingdcursus’ geschreven, telkens voor 500 inschrijvingen.

Velt heeft nu een bewonderenswaardige Zadenwerkgroep rond Hugo Dhooghe van Brasschaat.

Hij had er een stand bij het zadenruilgroep gedeelte.

Lieven David van Rillaar verzorgde een Workshop ‘Zaden schonen’.

FOTO’S

1. Zadenwerkgroep

2. Eetbare bloemen

3. Annick Hollebeke

4. Hugo D’Hooghe

5. Idem

6. Idem

7.  Idem

8. Lieven David

9. Idem

De geïnteresseerden kunnen alvast zaterdag 15 febr. 2020 noteren. Dan is er al de 5de  zadendag 'Reclaim the Seeds' in de Steinerschool te lier, waar het 5 jaar terug begon.

06-12-2019, 00:00 geschreven door Daan

Topaz

Laatst proefde ik mijn Topaz appel en was verrukt over de smaak.

In het bio-circuit is dit resistent ras tamelijk bekend, doch in de liefhebberswereld lijkt mij dit onvoldoende het geval. De ziekteresistentie is bij mij nog ok, want ik heb gehoord dat de resistentie in Duitsland al zou doorbroken zijn?

Topaz is een Tjechische appel van het Veredelingsstation Strazovice te Praag uit een kruising van Rubin x Vanda (1984).

Het ras kwam in 2000 in de handel en in 2002 was er de Rode Topaz, een mutatie. Ik heb horen zeggen dat die iets minder van smaak zou zijn?  Rood is anders in.

Ik heb nog een ander Tjechisch ras Otava, eveneens  met een uitstekende smaak die min of meer behouden blijft tot april. De vrucht rimpelt nagenoeg niet. Dit is een gele appel. Nog een andere Tjech staat op mijn verlanglijstje: Bohemia, eveneens een gele appel. Op de stand van Tjechië op de Europom te Luxemburg was de Bohemia  voor hen de lekkerste. Dit jaar te Alden Biezen hadden ze die echter niet bij.

04-12-2019, 22:02 geschreven door Daan

Van Schoonbekewandeling  19/11

Met VOC Antwerpen  Gids Katty Borgers

Gilbert Van Schoonbeke  1519-1556 (37j)

Vertrek aan de Bourla. Daar richtte hij het pand op voor de tapijthandel. We wandelen tot de vrijdagmarkt, ook een van zijn verwezenlijkingen. Aan het vleeshuis is nog een glimp te zien van de Spaanse vesten waaraan hij mee bouwde. We wandelen tot de stadswaag, eveneens van hem. Tenslotte komen we uit bij het Mas. Daar liet hij vlieten graven en creëerde de nieuwstad op het eilandje. Rond wat nu het pomphuis en Brouwershuis is met eigen watertoevoer gaf hij het ontstaan aan 16 brouwerijen.

Hij was de  eerste ondernemer om alle materialen voor zijn bouwprojecten zelf te produceren: turfwinningen in het Nederlandse Veenendaal (Utrecht), kleiwinningen en steenbakkerijen te Hemiksem, bosbouw in Buggenhout en kalkovens in Namen. Dit alles om zelf over brandstof, baksteen, constructiehout en mortel te beschikken, zonder afhankelijk te zijn van leveranciers. Niemand kon goedkoper bouwen dan hij.

In zijn korte leven heeft hij zeer veel betekend voor Antwerpen.

Katty kon er boeiend over vertellen. Een uitstekende gids.

We waren blij te kunnen uitrusten en lekker te eten in het nabijgelegen restaurant De Mon.

22-11-2019, 20:21 geschreven door Daan

Jonathan Dhondt  18

Vorige zaterdag 16/11 was het feest. Jonathan, de jongste van de 14 kleinkinderen werd meerderjarig. Dit jaar zijn 2 nichtjes hem voorgegaan. Sarah in het verre Vancouver en Isis in Poederlee.

‘s Namiddags speelde Jonathan viool in het Vlaams Symphonie Orkest in de opera Carmen in het St Michielscollege te Brasschaat. Formidabel genoten van deze uitvoering.

FOTO’S

1. Jonathan en Maroussia

2. Tinneke

3. Tinneke en Werner

4. Jasmien

5. Ik

6. Marjolein en Jonathan

7. Maroussia

8. Het koppel

9. Het koppel

18-11-2019, 21:58 geschreven door Daan

Nelens Rode Winterappel

Ik kreeg de ent in 1990 van Piet Nelen van Kapellen, in 2018 op 90 jarige leeftijd overleden, destijds medestichter van Velt Stabroek.

Hij was geboren te Essen en daar was destijds een boomkwekerij Nelen. Ik ken zijn verwantschap niet.

Ik entte die op een MM 106 onderstam. Het bleek een zeer krachtige groeier. De groeikracht van een hoogstam. Ik heb de top van de halfstam minstens een tweetal meter ingekort en het is nog een behoorlijke halfstam. Hij staat op een achterste perceel en dat was ik wat uit het oog verloren.

Er hingen nog enkele vruchten aan de boom, doch eronder lag het vol, meestal met vruchten boven de middelmaat, niet meer met het beste uitzicht. (wat schurft en regenvlekkenziekte). Ik verzamelde een kruiwagen vol (12/11) en er valt nog wat te rapen.

Het proeven viel meer mee dan ik verwachtte. Nog vaster vruchtvlees, voldoende knappend en sappig, gemiddelde smaak. Het blijkt een productief ras, zeker in dit mindere draagjaar, na het zeer productieve 2018. Ik weet niet of de boom ook vorig jaar productief was.

Voor de rest weet ik niet of er van dit regionaal ras nog veel bomen te vinden zijn?

Piet legde ook de boomgaard aan van De Heuvels van Velt Stabroek op zeer schrale zandgrond. Men heeft er heelwat vervangen. Hoe zit het nu?

Feedback volgt.

13-11-2019, 14:53 geschreven door Daan

Colapuy

De Colapuy werd aangeraden voor een biotuin

Ik ben niet akkoord.

De Colapuy heb ik leren kennen in de Verger Conservatoire te Villeneuve d”Ascq (Lille) in 1987 op de eerste Open deur daar. Wellicht was het toen al nov. Twee rassen vielen op, de gele Cabarette (President Van Dievoet) en de rode Colapuy. Van de President Van Dievoet (Cabarette in Frankrijk) heb ik veel meer plezier: lekkere, lange bewaarappel en eveneens minder ziektegevoelig. De Colapuy daarentegen  heeft slechts om de twee jaar vruchten. Een perfect buurtjaargevoelig ras.             

 De vruchten op de foto zijn veel te weinig gekleurd. Hoe is zoveel schaduw mogelijk?                                                   Het ras  staat bij mij op MM106 en is wellicht de zwakste groeier van allemaal. Alle vruchten zijn wel dieprood gekleurd. De smaak vind ik maar matig: vast, vrij zuur en minder sappig.                                                                                    Er zijn er tientallen betere. Een ras dat bij mij danig meevalt is bv de resistente Ecolette, voor de helft Elstar. Op mijn blog fruit2 kwam die meermalen aan bod.  Vul bij zoeken in Ecolette .      

04-11-2019, 22:13 geschreven door Daan

Gele Kornoelje (Cornus mas)

Elk voorjaar verheug ik mij over de gouden bloemplekken van de kornoeljes in mijn tuin.                                                  In de struiken hoor ik het bekoorlijk gezoem van de vele bijen van de bijenstand hier van Dennis en bezoekersbijen  tijdens de welgekomen eerste vluchten voor stuifmeel en nectar in de warmende voorjaarszon. 

Blijkbaar kunnen de fijne bloempjes tegen de nachtvorsten die in maart-april meermaals voorkomen. Er zijn geen jaren zonder bessen. Dit in tegenstelling met de wat ontgoochelende kiwibessen. Als er tijdens het uitlopen van de bladeren april-begin mei een lichte nachtvorst is, moet je geen enkele vrucht verwachten dat jaar. De mooie Kempen hebben ook nadelen.

Onlangs kon ik vasstellen dat er  bijenbonden zijn die de waarde van de kornoeljebessen voor de bijen nog niet kennen. Ook bij het planten-aanbod van Natuurpunt ontbreekt de Cornus mas nog vaak.

Graag geef ik mijn ervaringen door.

Mijn eerste kornoelje kocht ik van imker De Blieck uit het Waasland op de enige tuinbeurs die we met Velt landelijk (op initiatief van voorzitter Jan  Heyman, onlangs op 92 j overleden) organiseerden bij Lima te             St.- Martens-Latem in het voorjaar 1974. Het is een boom die al vruchten geeft eind juli. De kleinere vruchten zijn er voor de vogels. Een tweede exemplaar bekwam ik van Jerome Van Assche van Dilbeek, bijenman, moerbei- en notenteler. Staat een eind verder in de tuin en begon pas na vele jaren te dragen. Rijpe kornoeljebessen vallen af. Deze bessen zijn lekker van smaak. Je eet er zo een handsvol van. Niets van een wrange  smaak. De vruchten van een derde exemplaar komen een maand later en de bessen zijn nog lekkerder!

Het Oostenrijks cultuurras Jolico heb ik in Meckenheim in het najaar van 2003 aangeschaft. Begon al vrij vlug te dragen. De rijpe bessen vallen af, doch moeten nog verder narijpen. Meestal zijn ze iets te wrang om er meerdere te eten. In 2018 echter, met de warme droge zomer, waren ze verwonderlijk veel zoeter. Dit jaar zijn ze niet zo zoet als vorig jaar, maar best te genieten.                                                                                                                                                    Twee waarnemingen dit jaar, één: een geweldige dracht bij Jolico en dit komt door het stuifmeel van de Schönbrunner Gourmet Dirnl, ook een Oostenrijkse cultivar, er naast geplant in mei 2015, eerste vruchten in 2017.                                Dit jaar was de vruchtzetting gewoon goed, niet zo overvloedig als bij Jolico. De smaak van de Schönbrunner gourmet is goed, maar kan niet tippen aan mijn twee wilde. Het rijpen begon een week voor Jolico, begin september.                                                                                                                                                                                           Waarneming twee. Nu eind oktober hangen nog veel bessen aan de Jolico, al of minder rijp. (Foto’s van27/10). De zwart-rode vruchten die nog aan de struik hangen en die al wat zachter aanvoelen zijn best direct te genieten. Het is de eerste maal dat ik bessen nog zolang heb weten hangen. Dit komt wellicht door de geweldige dracht.

Beschrijving van de kornoeljes door Dimitri Jacobs van de speciale kwekerij Zoetewei te Putte-Mechelen.

KORNOELJE KERS - Cornus mas 'Jolico'

Oostenrijkse selectie die ook als sierstruik wordt aangeplant. Beschreven als één van de laatst rijpende soorten, maar rijpt bij ons al in augustus. Druppelvormige kersen (7g) met zure smaak. Geeft als jonge plant al snel vruchten. Heeft kruisbestuiving nodig voor goede vruchtzetting.

'Schönbrunner gourmet'

Ras dat grote helderrode, peervormige vruchten geeft met een zoete smaak. Een gezonde en robuuste plant met een hoge sier- en moestuinwaarde. Een zeer interessante cultivar ontwikkeld in Wenen. Rijpt laat af (september).

De drie volgende rassen plantte ik in aug 2017. Vorig jaar met de hittegolf was er weinig groei. Dit jaar 2019 vertonen ze een flinke scheut. Verwonderlijk was wel dat twee van de drie al enkele bloemen hadden.

KORNOELJE KERS - Cornus mas 'Jantarnyj'

Gele bessen. Iets kleiner van formaat (4g), maar uitzonderlijke friszure smaak. Rijpt in augustus en de vruchten vallen niet zo snel af bij rijpheid. Redelijk hoge opbrengst. Voor vers gebruik, vruchten bewaren goed. Aanrader.

KORNOELJE KERS - Cornus mas 'Pioneer'

Grote peervormige bessen (8g). Donkerrood, sappig, zoet en aromatisch. Rijpt in augustus en de vruchten vallen niet meteen af bij rijpheid. Kornoeljes zijn als vruchtplant hier nog relatief onbekend. Wordt in Oost-Europa geprezen om het lekkere fruit. Bij ons meestal slechts bekend als sierplant omwille van de gele bloesen in de winter of vroege voorjaar

KORNOELJE KERS - Cornus mas 'Panchavero'

Grootvruchtige selectie genoemd naar de Bulgaarse regio Panchavero. Helderrode en zeer dikke, tot 2,5 cm lange kornoeljekersen met een zure smaak als kersen. Eén van de soorten met de grootste vruchten (10g) in onze collectie. Rijpt al goed af aan de struik vanaf half augustus, waardoor deze recht van de plant al goed in de smaak valt.

Op mijn beide blogs werd meerdere keren over de Cornus mas, kornoeljebes geschreven. Je kan er o.a. de bloeiwijze zien.

Vul telkens bij zoeken in : Cornus mas.

Ik hoop dat de kornoeljebes niet langer een nobele onbekende zal blijven! Beslist planten in de voedselbossen.

28-10-2019, 20:48 geschreven door Daan