Onze grootouders weten er nog van mee te spreken. Als ze een
kwaaltje hadden dan werd veel naar Spouwen gegaan voor een zalfje of een
kruidenextract. De moos nao t ménneke van Spawwe goon dei wét dao wel raod
mét, werd hen vaak gezegd als ze behept waren met de een of andere kwaal.
Het bedoelde ménneke van Spouwen, Fransicus Vangronsveld en zijn
echtgenote, Anna Maria Cuenen stierven kort na elkaar in 1939 respectievelijk
58 en 47 jaar oud . Zij overleden beiden in de winter van 1939. Zij lieten één
weeskind (Frans geboren 16/12/1921) achter in de leeftijd van 17 jaar. Deze
wees Frans Vangronsveld zou later in de politiek gaan en het schoppen tot
Senator. Het echtpaar had nog een zoontje dat echter overleed op 8 jarige
leeftijd ten gevolge van hersenvliesontsteking. Zo zie je maar dat je ondanks
dat Fransiscus aangezien werd als wonderdokter hijzelf, zijn echtgenote en een
zoontje overleed aan virale ziektes. De Griep (Spaanse griep?) en
hersenvliesontsteking.
Fransiscus, die begon als schaapherder zoals zijn vader (eveneens
Fransiscus genaamd, geboren te Kleine Spouwen gehuwd met Elisabeth Vanroij van Grote Spouwen), kon van
een Maastrichtenaar het bereidingsrecept overnemen voor de bestrijding van
Reuma. Door het verkrijgen van dit recept en het verzamelen van verschillende
kruiden, kreeg Fransiscus steeds meer kennis van hun werking. Zijn thee,
drankjes en wonderzalfjes kregen dan ook steeds meer bekendheid. Men noemde hem
ofwel de wonderdokter van-, of het Mënneke
van Spouwe. In de Walen was dat Monsieur le Berger verwijzend naar schaapherder. Doordat de zaken zo evalueerden, dat
Fransiscus het niet langer alleen aan kon, werd zijn jongere broer Hermanus opgenomen
in de zaak om hem bij te staan. Omdat het steeds beter ging met de zaak, werd
ezel en ezelkar aan de kant gezet, voor een vrachtwagen om de kruiden te
vervoeren die ze grotendeels zelf verzamelden. Later kwam daar nog een 16
jarige jongeling bij die hielp met plukken en tevens de vrachtwagen bestuurde.
De zaken bleven in stijgende lijn gaan en mede hierdoor
kwamen er reclamaties van dokters en apothekers. Hun klacht was dat Het manneke
van Spouwen onwettig geneeskunde bedreef,
zonder de nodige kennis van de geneeskunde. Om zijn zaken voort te zetten was hij
genoodzaakt, nadat hij in eerste instantie er af kwam met een geldboete en een
tweede keer met een strenge veroordeling, om een gediplomeerd geneesheer (Dokter
Louis Castelain uit Brussel), in dienst
te nemen. Deze bleef vanaf 1933 tot aan de dood van Fransicus in dienst. Intussen
had de handel Fransiscus in staat gesteld om een statig landhuis te laten
optrekken op de kruising, Tongeren-Mopertingen en Riemst Bilzen.
Zijn zoon Frans- werd later de stichter en bedrijfsleider
van het autocarbedrijf De MORGENSTOND. Voor CVP werd hij, Burgemeester van
Spouwen en Kleine Spouwen en Senator. Geboren in 1921 overleed hij op 5
september 2004 hij werd 83 jaar oud. Zijn echtgenote José Vandersande overleed
in 2009.
Hun zoon Alex stapte eveneens in de politiek voor CVP later
CD&V, onder burgemeester Jules Gobijn en werd in Lanaken in zijn tweede
legislatuur burgemeester en volksvertegenwoordiger in de Vlaamse Raad voor de kieskring
Tongeren Hasselt. Alex is tegenwoordig
nog altijd lid van de gemeenteraad Lanaken als raadslid en ereburgemeester.
In 2006 wijdde Jean Maenen voorzitter Kon. GOSSU een artikel
in GOSSU Tijdinge, aan het ménneke van Spouwen
Fransiscus Vangronsveld vooraan, Op de fiets Hermanus voor het huis van Fransisus.
Fransiscus en zijn echtgenote Anna Cuenen
|