BOEKBESPREKINGxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Louis PEETERS, 100 jaar de lens op Holsbeek., Louis Peeters uitgever, Holsbeek, 2009, 167 blz., geïllustreerd.

Eind vorig jaar verscheen er een nieuwe monografie van de hand van Holsbekenaar Louis Peeters. De auteur, die in 1993 mee aan de wieg stond van de Holsbeekse Werkgroep Heemkunde, is hiermee zeker niet aan zijn proefstuk toe. Eerder publiceerde hij al de boeken Van Nuenrode tot Nieuwrode (1995) en Nieuwrode, alsof het gisteren was (1999). Hij was tevens de tekstschrijver en mede-auteur van een fotoboek over Wezemaal.

Ditmaal behandelt hij in 100 jaar de lens op Holsbeek in kroniekvorm en chronologisch gerangschikt de geschiedenis van de vier deelgemeenten van de fusiegemeente Holsbeek in de 20^ste eeuw. Via foto’s, prentkaarten, krantenknipsels en stukjes uit gemeenteraadsverslagen brengt de auteur in een vlotte en onderhoudende stijl in vijf hoofdstukken het verleden van Holsbeek, Kortrijk-Dutsel, Sint-Pieters-Rode en Nieuwrode weer tot leven.

In een eerste hoofdstuk ‘Een nieuwe eeuw…’ komt de periode van 1900 tot 1914 aan bod, die de geschiedenisboeken is ingegaan als de Belle Epoque, maar die voor de gewone doorsnee Hagelander vooral een periode van hard zwoegen voor het dagelijkse brood was. De auteur heeft o.a. aandacht voor het parochieleven en de religieuze congregaties die in de gemeente actief waren, het onderwijs en het verenigingsleven met zijn feestelijkheden. Maar ook opzienbarende ongelukken, criminele feiten en grote natuurrampen, zoals bv. de tornado die op 14 mei 1906 een ware ravage aanrichtte in de dorpen Holsbeek en Kortrijk-Dutsel, kortom alle gebeurtenissen die het dagdagelijkse leven in deze landelijke dorpsgemeenschappen verstoorden, komen uitgebreid aan bod.

In hoofdstuk twee ‘En toen, toen was het oorlog…’ wordt uitvoerig ingegaan op de verschrikkingen van ‘De Grote Oorlog’ die ook in deze vier Hagelandse dorpen diepe sporen naliet. De gijzeling en executie van de burgerbevolking, de krijgsverrichtingen en de verwoesting van have en goed, de daaropvolgende vlucht voor de bezetter, de deporteringen naar Duitsland, de ontberingen door voedselschaarste en rantsoenering en de uiteindelijke verlossing door de wapenstilstand in november 1918 komen via getuigenissen, foto’s en verslagen weer tot leven.

Hoofdstuk drie ‘Dorp in arm Hageland…’ behandelt de periode van het interbellum. Het beschrijft eerst de naweeën van de oorlog., gaat vervolgens dieper in op het heropleven van de economische bedrijvigheid en de herwonnen dynamiek van het verenigingsleven en besteedt ook aandacht aan nieuwe religieuze ontwikkelingen, zoals bv. de sterke bloei van de devotie tot het Heilig Hart.

In het vierde hoofdstuk ‘Terug vier bange jaren…’ komt de Tweede Wereldoorlog aan bod, een conflict dat veel meer ideologisch gekleurd was dan de eerste wereldbrand. De Duitse inval en het neerhalen door de Duitsers van een Belgisch vliegtuig te Holsbeek op 15 mei 1940, de bombardementen, de huldiging en begrafenis van gesneuvelde geallieerde piloten, de bevrijding en de Duitse V-bommen worden hierin behandeld, maar het zwaartepunt ligt in dit hoofdstuk toch vooral op de bikkelharde strijd tussen verzetslieden en collaborateurs die tegen het einde van de bezetting in het Leuvense en het Hageland stilaan ontaardde in een ware burgeroorlog waarin niets en niemand werd gespaard.

In het vijfde en laatste hoofdstuk ‘Naar een andere samenleving’, dat de periode 1945-2000 behandelt, worden eerst de wonden van de Tweede Oorlog gelikt. Vanaf de jaren vijftig ondergaat ook het landelijke leven in de dorpsgemeenschappen van Holsbeek, Kortrijk-Dutsel, Sint-Pieters-Rode en Nieuwrode ingrijpende veranderingen in een steeds sneller tempo. Het verenigingsleven kent vooral in de jaren vijftig tot zeventig opnieuw een merkwaardige bloeiperiode. Op sociaal-economisch vlak profiteerde de gemeente mee van de algemene economische heropleving van het Hageland vanaf het begin van de jaren zestig, een ontwikkeling die nog werd versneld door de opening van de A2-autosnelweg (nu E 314) in 1982, waardoor Holsbeek aansluiting kreeg op het Europese wegennet. Vooral dit uitgebreide slothoofdstuk van het boek is rijkelijk geïllustreerd en dat maakt van deze kroniek 100 jaar de lens op Holsbeek een boeiend lees- en kijkboek dat ongetwijfeld een breed publiek zal kunnen aanspreken. Het werk wordt afgesloten met een uitgebreid voetnotenapparaat met bronvermelding.