Dokter Adrien Criem’s dochter, Maria, was zo welwillend een klein stukje oorlogsgebeuren van 1918 uit het notaboekje van haar Vader te helpen vertalen uit het Frans.

Adrien Criem,een kozijn van mijn Vader,was geboren op 17 sept 1890 en is gestorven op 7 oct 1966. Hij was gedurende 44 jaar geneesheer in Vlamertinge.

Adrien had enkele jaren doktersstudie gedaan ,dan werden zijn studies onderbroken in 1914 en moest hij in militaire dienst. Na de oorlog deed hij nog 3 jaar studie om het doktersdiploma te bekomen. Gedurende de oorlog had hij natuurlijk als taak gekwetsten te verzorgen.

24 Mei

Ik ben vertrokken uit Rouen om 4,40 u,en om 11 u aangekomen in Calais. Dan vertrokken uit Calais om 7,25 u en om 3 u aangekomen in Adinkerke; dan tevoet naar Leisele om me aan te melden aan de overste en C. A. De volgende dag ben ik op bezoek geweest bij familie in Stavele en Leisele. In Stavele was er niemand thuis. Ik ben terug vertrokken naar het Zuidhuis (hoeve in de burgweg in Oostvleteren) om daar aan te komen rond de middag. Als dessert kregen we daar een Duits vliegtuig op bezoek die een bom liet vallen op 50 m van de infirmerie. De volgende dag ben ik op bezoek geweest bij mijn Nonkel die in Oostvleteren’s dorpskom woont, we zijn naar een obusput gaan zien die wel 14 m diep was en veel aarde omhooggeworpen had.

2 juni

Trug gaan zien naar een obusput bij de traver, Thiers zwaar gekwetst en dezelfde dag overleden.

4 juni

Er is verandering op komst. Waar moeten we naartoe ? De volgende dag : om 7 u een Duits vliegtuig is neergekomen, iemand wordt krijgsgevangen genomen.

6 juni

Kalme dag. De nacht was anders.Vliegtuigen dropten bommen en granaten, de scherven vlogen in de kamers van de dokters. Ik werd tweemaal wakker en moest naar de schuilplaats gaan,waar bijna iedereen naartoe was gegaan. Het gevaar was over om 1 u .

7 juni

’s Nachts een hoevebrand langs de baan Ieper-Veurne. Een brief ontvangen van mijn zuster Aline;brief verzonden op 1 juni.

8 juni

Om 3 u conferentie door Joseph Marnhalk over de gas. Men wil dat ik professer word van de Vlaamse taal.

10 juni

Nogmaals conferentie over de gas van Dokter Fredericq. De ganse namiddag gewerkt aan de fiets van kozijn Omer, doch herstel is niet gelukt. Alarm in de nacht. Duitse vliegtuigen droppen bommen in de omgeving.

12 juni

Ik ben gebombardeerd tot professer Vlaams voor de officieren. Eerste les : wat zullen ze nog uitvinden om mij te ambeteeren. In de namiddag weer bommen van 6 tot 8 u . We moeten schrapnels zoeken rond de infirmerie. Om 8 u 4 obussen langs achter.

13 juni

Om 2 u ’s morgens ontwaak ik door openspattende obussen in den omtrek.

16 juni

Conferentie over chirurgie. ’s Namiddags ben ik naar Oostvleteren geweest en heb Germain,mijn kozijn, thuisgevonden.

18 juni

Ongeveer middernacht : Belgische en Duitse vliegtuigen in luchtgevecht.

20 juni

Om 2 u in de namiddag terug spectakel. Duitse vliegtuigen naar ballon-captiefs.

28 juni

Een brandend vliegtuig neergestort in de richting van Kemmel. Een groot aantal vliegtuigen,niet te tellen,zijn in de lucht, vooral in de richting Ieper.

29 juni

Om 10 u in de avond terug bezoek van Duitse vliegtuigen,ze droppen hun bommen in de verre omgeving.

30 juni

Om 7 u in de morgen vielen er obussen in de kampen in de omgeving. De geallieerde vliegtuigen haalden 3 Duitse ballons neer.

6 juli

Gewekt door obussen van groot formaat ,die vallen op 200 a 300 m van het kantonnement.

7 juli

Om 11 u vernielde een bom het huis van Pollentier.

9 juli

Er werdt geschoten op ballons-captief; enkele schrapnels vielen op het kantonnement.

13 juli

Beweeglijke nacht. Er werdt geschoten door vliegtuigen op een munitiedepot,enkele km verwijderd.

14 juli

Aankomst van 2 nieuwe dokters.

15 juli

Veel te warm.’s Avonds van 10 tot 1 u onweer.

22 juli

Aankomst van een nieuwe directeur;Mijnheer Dewarneff.

23 juli

Ik vraag me af hoe dat zal marcheren.

Nieuwe Heren, nieuwe wetten

Nieuwe Lepels, nieuwe Forcetten.

25 juli

Nogmaals een nieuwe aankomst;Mijnheer Freebos. Wij zijn in het regenseizoen;’t is absoluut niet aandenaam.

3 aug

Altijd maar regenen.

9 aug

Wandeling in Reninge. Het dorp ziet er mooi uit ! Erg toegetakeld !

10 aug

Vertrek van het Zuidhuis naar Leisele. De tocht verliep slecht.Een camion keerde bijna om. Een Generaal kwam om,”Mort pour la Patrie”.

22 aug

Warm-warm-warm. 40 graden in de zon. 32 graden in de schaduw.

27 aug

Een merkwaardige gebeurtenis : we kregen bezoek van gendarmen toen we in een café zaten na het reglementair uur. Gevolg : we moeten naar de plaatselijke commandant; maar het feit werdt geklasseerd.

28 aug

Mijn vertrek aangekondigd naar het 6^de linieregiment.

1 sept

Ik heb mij aangekondigd bij de regimentsdokter en de Colonel.

2 sept

Toegetreden tot het bataljon.

3 sept

We vertrekken ’s morgens om 3 u naar de secteur Ramskapelle.

4 sep

Aangekomen in Papegaai. Om 4 u geslapen in het gras tot de morgen,(bon logement). Naar Avekapelle gaan zien,waar alles vernield is.

6 sept

Vertrek naar de hulppost. Pervijzie is erg toegetakeld. Ik ben aangekomen in de loopgraven. De post is confortable.Voor mij niets dan water.

8 sep

Om 2 u in de morgen gekwetsten. De patrouille is in een hinderlaag gevallen. 1 dode en 3 gekwetsten. Om 10 u ga ik naar de Grande garde, deSchelderbrug. Bij de passerelle resten van een vliegtuig.

22 sept

In de vroege morgen enkele obussen op 50 m van de post.

23 sept

Aanval op Oudenburg met bommen. 3 krijgsgevangenen.

27 sept

Dag van de loopgraven is voorbij. Deze nacht begint de aanval om 2,30 u.

29 sept

Om11 u vertrekken we. We brengen de nacht door in een abri, het was er niet warm. Zullen we moeten aanvallen voor Stuivekenskerke of voor Beerst ?

30 sept

Goed weer ! Het regent de ganse dag, na een nacht binnen geweest te zijn. ’s Avonds trekken we op; een gevaarlijke nacht. Dood van Adjudant Masschelein en nog 2 zwaargekwetsten.

1 oct

Bombardement in de omgeving van de post. Talrijke gekwetsten. Obus gevallen op een Usine; 1 gekwetste aan de arm.

2 oct

5 bommen rond de middag,niet ver van de hulppost. 3 batterijen worden uitgezonden en moeten 550 obussen schieten naar Kloosterhoek.

5 oct

Mijn broer Maurice werdt in Calais geopereerd (rue des aspirants). Hij werdt gekwetst in de oorlog.

6 oct

Men zegt dat de Duitsers wapenstilstand vragen om zich terug te trekken op de basis van Pont de Wilson.Wat zouden de Duitsers willen ?

7 oct

Vertrek naar Kaaskerke. Aangename reis ! piket staan en wat daarna ? We weten niet waar we naartoe gaan; in de eerste abri dat we tegenkomen gaan we binnen.

8 oct

We zoeken naar de hulppost.

10 oct

Kalme dag. Men verlaat de sector voor de aanval. Wat staat er ons te wachten ?

11 oct

Men scheept in voor Wieltjes. Aankomst om 4 u ’s namiddags. Dan te voet naar ’t kantonnement. Aankomst om middernacht en geslapen onder de sterren hemel op 200 m van Moorslede. In Zonnebeke vonden we niets van de dorpskom meer.

12 oct

Moorslede bezocht,is helemaal vernield. Na de middag grote aanval met obussen. 2 Fransen en 9 Belgen gekwetst. ’s Nachts een intens bombardement. Gelukkig maar 1 gekwetste.

14 oct

Om 1,30 u vertrek naar de linies, slechte tocht,we zijn in volle beschieting gekomen. Ik vraag me af hoe we er levend zijn uitgekomen. Weinig gekwetsten,veel gevangenen genomen. Men komt aan in Izegem. Elie Soenen is gedood door een obus.

15 oct

Vreselijke dag voor de soldaten. Veel gekwetsten. Kalme nacht op een hofstede. ’s Morgens depart naar Ingelmunster ;slecht kwartier. Men brengt de nacht door aan de boorden van het dorp. Kalme nacht,geen gekwetsten.

17 oct

Vertrek naar Oostrozebeke, men blijft voor het dorp tot ’s avonds. De Majoor en anderen zijn bezig de aanval voor te bereiden. Men wordt er ontvangen als bevrijders. Enkele gekwetsten. Om 10 u bombardement van het dorp.

18 oct

Om 6 u’smorgens bombardement met gasobussen. Men gaat naar een hofstede om te rusten. De wereld draaid zot !

19 oct

Naar Wielsbeke . Eindelijk aflossing, het is hoog tijd.

20 oct

Men is afgelost en we moeten naar Rumbeke,het is 20 km . Men komt aan in Ingelmunster en blijft er slapen.

21 oct

Om 8 u vertrek naar Torhout,nog 20 km. . En dat noemt men rust ! Men komt uitgeput ter bestemming,gelukkig is er goed logement.

22 oct

Naar koolskamp,nog 20 km; bedenkelijk logement.

25 oct

Tocht naar Brugge . De Koning komt er. Veel volk en veel entoesiasme !

29 oct

Om 10,30 u vertrekt het bataljon naar knesselare. Gelukkig doen wij het niet en brengen de nacht door in een tram, met toelating natuurlijk. ‘sMorgens vinden we het bataljon terug in het dorp Knesselare. Wat staat er ons te wachten ?

1 nov

Vertrek naar de linies voor Exel. Ik ontmoet er mijn kozijn Omer die terug komt van het front om te rusten. Om6 u aankomst in Ronsele. Een gasbombardement. Kalme nacht.

2 nov

‘s Morgens zegt men dat de Duitsers verslagen zijn. Filles om 11 u; men gaat het kanaal over, men dwarst de velden en vind een kantonnement op een hoeve.

3 nov

Vertrek en men blijft ploeteren door de velden tot 11 u. Dan vertrek naar Sleidinge waar men heftig bombardeerd. Het is niet warm. Om 9 u vertrek naar Hoekerken; gelukkig ontmoet men Kommandant Jacobi, want anders hadden we in Duitse handen kunnen vallen. We vinden een hofstede om te rusten.

4 nov

Om 2 u ’s morgens zijn we gebombardeerd op 100 m van onze hofstede. De boer van de hofstede is bestolen door soldaten; zijn horloge is gestolen en nog andere dingen.

5 nov

Kalme dag. Om 5 u opgestaan en op weg naar Sleidinge om op rust. Geen aangenaam weer,regen, geen goed logement, maar men heeft een bed.

6 nov

Voor hoeveel tijd is de rust ? Als de wapenstilstand maar kon komen voor we naar de linie terug moeten !

11 nov

Inkom van de Belgische troepen in Gent.

De wapenstistand is getekent om 5 u en begint om 11 u .

Het einde van de nachtmerrie is aangekomen.

13 nov

Vertrek Gent-Sleidinge-Lokeren om 3 u. Ik vind in Gent companen terug,en vind ’t bataljon terug langs de weg. Om 6 u aankomst in Lokeren. Goed logement en goede champagne in de mess.

16 nov

Vertrek Lokeren-om 5 u in Beveren. Entoesiasme bij de bevolking. Goed logement. Goede ontvangst bij de brouwer; goede wijn.

17 nov

Vertrek van beveren naar Antwerpen. Defilé en enorm entousiasme bij de bevolking. Om 2 u aankomst in de Genie-kazerne. Goed logement.