(13)Pas als het helemaal donker is kan je de sterren zien.
(15)Bloemen zijn er om mooi te zijn. Mensen zijn er om goed te zijn.
(17)Een glimlach kost minder dan eletriciteit, maar geeft evenveel licht. (Ab. Pierre)
(19)Als je gekozen hebt te vliegen, verdraag dan ook dat je vleugels pijn doen.
(21)Een vos kent men aan zijn streken.
(23)Vossen zijn nachtdieren. Ze leven in familieverband. De groep bestaat uit een rekel (mannetje), een moervos en haar welpen. Zij voeden zich met klein gedierte, zoals veldmuizen en konijnen, ook wel eens bessen. Bij gebrek aan voedsel durft de vos ook wel eens kippen roven.
Mensen zijn steeds vermoeid door voortdurend met het volgende bezig te zijn
(27)Rijk is hij die met weinig tevreden kan zijn.
(29)De levendbarende hagedis overwintert bij voorkeur in holtes onder de grond. Dadelijk nadat het vrouwtje de 6 tot 8 eitjes heeft afgezet, verlaten de jongen de eischaal. Hagedissen nemen graag een zonnebad
(31)Als de vos de passie preekt, boer let op uw ganzen.
(33)Een mens wordt snel moe van te veel en te goed.
(35)Een goede buur is iemand die je over de tuinhaag toelacht, maar er niet overheen klimt.
(37)Onverschilligheid is de meest onverbiddelijke moordenaar.
Het klein geluk is het beste geluk. Als het te groot wordt, verliest het zijn waarde.
Eigenlijk hebben mensen ongeluk nodig, om geluk naar waarde te schatten.
Het ergste gebrek van de mens is dat hij zoveel gebreken heeft.
De fret is een tamme verwant van de bunzing. Jachtopzieners en stropers gebruiken de fret wel eens bij de jacht op konijnen.
Wanhopen mag je nooit. Ik ken zelfs een kattendarm die het tot vioolsnaar bracht (B. Mesotten)
De vliegenzwam is een giftige paddestoel. Hij groeit vooral onder sparren, berken en dennen. De witte stippen op de hoed zijn restjes van de beurs waarin hij is gegroeid.
Het gras zal altijd groener zijn aan de andere kant van de heuvel.
Ik houd van werken, het fascineert me; ik kan er uren naar zitten kijken.
De slechtste gewoonte van mensen is, zich bemoeien met de gewoonten van anderen.
De buizerd verblijft meestal in Bos en open veld. Hij voedt zich vooral met muizen, vogels, kleine zoogdieren. Ook reptielen en amphibieën versmaadt hij niet..
Sneeuw en hagel, regen en wind, daarvan is maart een vrind.
God schiep hemel en aarde en zag dat het goed was. Maar dat is lang geleden.
Door gebrek aan voedsel wordt de kerkuil steeds zeldzamer in onze streken. Hij nestelt en broedt in ruïnes, oude schuren of holle boomstammen. Hij keert ieder jaar op zijn zelfde broedplaats terug. De krekuil verdelgt ieder jaar een enorme hoeveelheid muizen.
De groene specht zoekt zijn voedsel vooral op de grond. Hij is verzot op mieren en hun larven. Hij valt fel op door zijn heldere groene en rode kleuren aan zijn vleugels en zijn kop.
De gevaarlijkste hartziekten zijn nog steeds: afgunst, haat, en hebzucht. (Pearl Buck)
Waar zit die heldere zanger (nachtegaal) - Waar zit die heldere zanger, dien ik ik horen kan en zelden zien, in 't loof geborgen, dees blijden meidagmorgen? - Nu piept hij fijn, nu roept hij luid en 't zijpzapt hem ter kelen uit, lijk waterbellen, die van de daken rellen. - Geteld, nu tokt zijn taalgetik, als ware 't op een marbelstik, dat parelkransen, van 't snoer gevallen, dansen (G. Gezelle)
Het winterkoninkje voelt zich thuis in dichte hagen en kreupelhout. Zijn bolvormig nest, gebouwd met mos, gras en bladeren heeft een kleine zijdelingse opening. Vanbinnen is het bekleed met mos en pluimen. Het vrouwtje legt 5 tot 6 witte roodbruin gestippelde eitjes.
Rij steeds voorzichtig. Denk erom: het is niet alleen de auto die door zijn maker kan terug geroepen worden.
Je moet geen vraagteken zetten waar God een punt heeft geplaatst.
Er is geen mooiere tempel dan de vrije natuur. Er is geen grotere misdaad dan zich aan haar te vergrijpen. (H. Von Fallersleben)
Je kan best eten naar je eigen smaak,doch je kleden naar de smaak van anderen.
Boomklevers broeden in verlaten holten van bomen of soms ook in muurholten en nestkastjes. Klimmend en dalend onderzoekt hij de boomstammen op de aanwezigheid van insecten. 's Winters is hij een trouwe bezoeker van de voederplank.
Jong en versgeplukt is de geschubde inktzwam goed eetbaar. De hoed is klokvormig en bovenop okerkleurig. In overrijpe toestand vloeit er een inktzwarte vloeistof uit. Vandaar zijn naam.
Zoek de zonkant in het leven. De schaduw volgt vanzelf.
Wie zich altijd voor anderen verbergt, kan tenslotte zichzelf niet meer terugvinden.
Je kunt klagen omdat rozenstruiken doornen hebben. Je kunt ook blij zijn dat er rozen op doornenstruiken bloeien.
De innerlijke vrede hangt altijd van de mens zelf af... voornamelijk vindt hij haar in relatie met een ongeschonden natuur. (W. von Humboldt)
De natuur verstaat geen grapjes; ze is altijd echt, altijd ernstig, altijd streng, ze heeft altijd gelijk en de fouten en vergissingen komen steeds van de mens.
Heilige Barbara patrones van de mijnwerkers jaarlijks gevierd op 4 december
Intelligentie krijgt men mee. Wijsheid moet men leren.
Ons eigen geluk hangt af van de glimlach van de anderen. (Einstein)
Ik dank de mensen die bloemen op mijn levensweg strooiden.
We jagen door het leven met een onrust in de kop, want het gras is altijd groener bij die ander verderop.
In deze dolgedraaide maatschappij is presteren dat wat telt. Wie heeft de mooiste praatjes, wie heeft het meeste geld.
Patroon van de: Bierbrouwers, apothekers, wijnhandelaren, herbergiers, kruideniers.
Wanneer idealisten uit hun ivoren torens neerdalen, lopen ze veelal regelrecht de goot in.(L.P. Smith)
Bij de insecten wordt de rups tot vlinder, maar bij de mensen is het omgekeerd: de vlinder wordt tot rups. (A. Tsjechow)
Tal van mensen zijn arm aan echt geluk, ziek aan klein en groot verdriet, kreupel en verlamd in het moeilijk leven van vandaag.
Het roodborstje verblijft 's zomers in de wouden en bossen. Het bouwt zijn nest van gras en bladeren op de grond. Zijn voedsel bestaat uit aardwormen, maden en rupsen, ook zaden en bessen. 's Winters benadert het de woningen.
Gisteren zei me iemand: "Hoe harder ik werk, hoe gelukkiger ik ben." Benijdenswaardige man.
Wie wijn drinkt, slaapt goed. Wie goed slaapt, zondigt niet. Wie niet zondigt, wordt zalig. Wie dus wijn drinkt, wordt zalig. (W. Shakespeare)
Wat een mens bijzonder graag doet, is meestal niet zo bijzonder goed.
Spreken, luisteren en zwijgen: dat is mensentaal.
Ik zal de halmen niet meer zien noch binden ooit de volle schoven, maar doe mij in de oogst geloven waarvoor ik dien. (A. Roland Holst)
Hoe kan je gelukkig zijn als je alleen jezelf bemint?
Het leven is een schouwtoneel. Sommigen spelen een rol en anderen kijken toe. Doch veel miserie komt van de kijkers.
Elke dag is een blozende appel die van de boom valt om lekker op te peuzelen.
Vandaag zijn wij verantwoordelijk voor de maatschappij van morgen.
God bezoekt ons vaak, maar meestal zijn we niet thuis.
Waarom kleven mensen zo aan de aarde, terwijl de hemel zo ruim is.
Ik heb me voorgenomen om eeuwig te leven; tot nu toe gaat dat goed.
Enkel als je kan zwijgen, kan je ook luisteren.
Mensen hebben behoefte aan goede voorbeelden, niet aan mooie woorden.
De ruimte kent geen randen en eindloos staat een sterrentuin te branden.
Hart en verstand zijn buren, maar vrienden worden ze nooit.
Iedereen heeft een hart van goud; je moet er alleen naar willen graven.
Voor ieder mens ligt ergens een stukje hemel op aarde.
De mens is van nature goed, maar zijn medemens is dat niet.
Wanneer allen het eens zouden zijn, heeft niemand voldoende nagedacht.
De laatste jaren zijn we er erg op achteruit gegaan. Kinderen luisteren niet meer naar hun ouders. Iedereen wil het voor het zeggen hebben. Het einde van de wereld nadert. (een Egyptisch priester, 4500 jaar geleden)
Rijke mensen zijn meestal gewone arme mensen met wat geld.
Wie geboren wordt, is ten dode opgeschreven.
Wij zijn allemaal trots op onze kleine gebreken, omdat ze ons het gevoel geven dat we geen grote hebben. (G. Danneels)
Wees waakzaam over uw gedachten, zij zijn het beginpunt van uw daden. (Chinees gezegde)
Hoe meer geduld je hebt, hoe meer de mensen er gebruik van maken.
Geld dat stom is, maakt recht wat krom is.
Kwaadspreken van anderen is een oneerlijke manier om zichzelf te prijzen.
In het wassalon maken ze hun linnen wit en de buurvrouw zwart.
Spreek geen kwaad over jezelf, dat doen wij wel als je weg bent.
Wie één kernoorlog heeft gezien, heeft ze allemaal gezien.
Wie veel kletst en zwetst, kwetst.
Niet omdat de dingen moeilijk zijn durven we niet, maar omdat we niet durven zijn de dingen moeilijk. (Seneca)
Gebed van een jong meisje: "Lieve Heer, deze keer vraag ik niets voor mezelf, maar geef mijn moeder a.u.b. een knappe schoonzoon."
Het is een zekerheid dat, wie geboren wordt, ten dode is opgeschreven.
Wie zijn fouten rechtvaardigt, maakt ze dubbel zo groot.
Niets lijkt sprekender op een eerlijk mens dan een schurk.
Er zullen altijd meer dwaze kopers zijn dan dwaze verkopers.
Tussen zeggen en doen verslijten velen een schoen.
Wie veel doet, maakt veel fouten, wie weinig doet, maakt weinig fouten, wie niets doet, maakt geen fouten, wie geen fouten maakt, wordt bevorderd.
Als wijn je hindert in je werk, stop dan met werken.
Heel wat mensen hebben op het einde van hun geld nog altijd een stukje maand over.
Geluk is als een vlinder; hoe meer je erop jaagt, hoe verder hij zich van je verwijdert. Als je rustig blijft zitten, landt hij vanzelf op je schouder.
Het leven is als een regenboog; buien en zonneschijn zijn allebei nodig om het kleur te geven.
Kranten schrijven geen leugens... Zij vertellen alleen dingen die later niet waar blijken te zijn.
Als iets van de eerste keer niet lukt, lukt het misschien de tweede keer van de eerste keer.
Als de man een beetje doof is en de vrouw een beetje blind, is de kans groot, dat het huwelijk slaagt.
Dankbaarheid is een bloempje dat in weinig tuinen bloeit. (G. Gezelle)
Lachen is een voorrecht van mensen
Wie een muilezel zonder gebreken zoekt, kan beter te voet gaaan. (Cervantes)
Bederf je geluk niet door het te vergelijken met andermans geluk.
Wijsheid is nooit haastig en haast is zelden wijs.
Elke mens is een wandelend wonder, enig, uniek, onvervangbaar.
Het is verbazingwekkend met welke dodelijke ernst sommigen in de media bouwen aan hun eigen gewichtigheid. Hoe zij zich afsloven om hun façade op te houden. Hoe zij zich begeven in een doolhof van overgewaardeerde ijdelheden. Hoe ze hun eigen bekrompen egoïsme cultiveren, terwijl ze met grote ernst en hoogdravende pseudo-wetenschappelijke verklaringen, de echte levenswaarden devalueren.
De meeste mensen hebben slechts twee wensen: oude worden en jong blijven.
De wijze leert meer uit een domme vraag dan een dwaas uit een verstandig antwoord.
Iedereen heeft wel eens een dwaze inval; alleen de wijze zwijgt erover.
Als je wil dat men je naar waarde schat; ga dan dood of op reis. (Perzisch gezegde)
De expert is iemand die achteraf precies kan vertellen waarom zijn prognose niet is uitgekomen.(W. Churchill)
Van diegenen die niets te zeggen hebben, zijn de meest aangename mensen diegenen die zwijgen.
Hoe kort vriendelijke woorden soms ook zijn, hun echo sterft toch nooit uit.
De dieren hebben geen woorden nodig, ze zijn toch niet van plan om te liegen.
Wees steeds voorzichtig met je gedachten. Het kunnen ieder ogenblik woorden worden.
Vier sterke paarden zijn niet in staat een onvoorzichtig woord terug te halen. (Chinees gezegde)
Al is de leugen nog zo snel; de waarheid achterhaalt haar wel.
Vrede is een zeer oude mensendroom.
Lachen kan je niet leren, maar je kan het verleren.
Soms vangt de visser een vis die zo groot is, dat hij niet meer hoeft te liegen.
Ik heb maar voorzichtig geklopt om u te komen groeten, want een luidruchtige bel is bij de meeste mensen zeker niet welkom. Bovendien hebben ze op het seniorennet ook geen bel geïnstalleerd.
Zoals je al kon vermoeden is Jorostok mijn schuilnaam. Wij waren thuis met 13 kinderen, vijf jongens en acht meisjes waarvan er twee reeds na een drietal maanden zijn overleden. We groeiden op in de rijkdom van de vrije natuur van het platteland. Ikzelf ben geboren als vijfde in de rij, op een ijskoude winterdag, nu zowat 73 jaar geleden.
Deze onooglijke gebeurtenis greep plaats zo ergens in het noordoosten van ons kleine maar prachtige landje België, te midden van het bronsgroen eikenhout, althans toen nog, en dan ook nog in het gunstige jaargetijde. 's Winters is het hier even kil en koud als elders in het land.
Vroeger waren de winters veel strenger, zegt men wel eens. Zo vroor het in de winter van 1941 dagenlang de stenen uit de grond. Het ijs op het Albertkanaal was zo dik aangevroren, dat de boeren nabij de dorpsbrug met paard en kar zonder problemen naar de overkant konden. Dat viel toen nog best mee, aangezien de echte brug door het oorlogsgeweld was gedinamiteerd. Ze lag, middendoor gebroken, met brugdek en bogen naar beneden in het kanaalwater. De twee uiteinden rustten enkel nog op het wegdek.
Vandaag hebben we hier nog mijn 73-ste verjaardag gevierd in beperkte familiekring natuurlijk. Het weer was uitzonderlijk mooi voor deze tijd van het jaar.
Op mijn echte geboortedag was dat wel helemaal anders gesteld. Het bronsgroen was er vervangen door een sneeuwwit tapijt. Een eenzame fotograaf heeft, staande op de kanaaldijk, dit uitzicht op de dorpskern (1935), vastgelegd. Het lijkt wel of de tijd toen even stil bleef staan, wachtend op de komende lente.
De eik staat symbool voor stevigheid, kracht, sterkte en duurzaamheid.
De algemene verstedelijking en de schaalvergroting in de landbouw hebben in het verleden hun tol geëist. Zodat volgroeide eiken eerder zeldzaam zijn geworden in ons huidig landschap.
Eiken worden soms zeer oud. Niet zelden bereiken ze een respectabele leeftijd. Hier en daar worden eiken wel eens meer dan driehonderd jaar oud. De expantiedrang van de mens is zijn grootste vijand.
Het natuurgebied DE TEUT te Zonhoven is een prachtig wandelgebied in Belgisch Limburg.
Klik op de foto hiernaast om de prachtige powerpoint-voorstelling van auteur Vaes te bewonderen. De samenstelling is van Powerpoint Gust. De begeleidende muziek wordt gebracht door het "Genker mijnwerkerskoor.
Deze oude hoeve van het langgevel type ligt op ongeveer een half uur gaans van de dorpskern. Ze werd vermoedelijk omstreeks het einde van de 18de eeuw gebouwd. In het verleden werd ze verscheidene keren gerestaureerd. Vandaag doet ze hoofdzakelijk dienst als stapelruimte.
Bij de opmaak van het kadaster in 1840-1846 wordt Jan Goris de Oude vermeld als eigenaar van deze hoeve. Door de graafwerken aan het Hasselts Kanaaltje in 1854 werden de aangrenzende landbouwgronden van de plaatselijke boeren medogenloos doorgesneden. Ook deze hoeve moest daardoor aan waarde inboeten. Ze werd verkocht. Voortaan werd het een huurhoeve.
Omstreeks 1930 werd deze hoeve door mijn ouders in huur genomen voor de gangbare periode van 9 jaar. Vier van hun dertien kinderen, waaronder ikzelf, werden hier geboren. Hier speelden en ravotten we dat het een lieve lust was. 's Winters waren de avonden erg lang. Buiten was het dan overal pikdonker. Straatverlichting bestond er in die tijd nog niet. Binnenshuis werd er verlicht met de petroleumlamp.
Tijdens de oorlog toen de petroleum zeer schaars was, gebruikten we thuis ook de vermaarde carbuurlamp. Zo'n metalen cilindervormige, rechtop staande doos ter grootte van een kleine koffiepot, omvatte twee ruimten: de onderste werd gevuld met calciumcabide, de tweede ruimte werd gevuld met gewoon water. Via een klein hefboomsysteempje, een klein hendeltje, kon je het water met kleine hoeveelheden naar de onderste ruimte laten lopen. Hierdoor onstond er in deze onderste ruimte een chemische reactie waardoor zich een gas ontwikkelde, dat dan langs een ontsnappingsbuisje naar boven, naar de kleine gasbek leidde. Nu nog het gas laten branden, zodat een klein gasvlammetje een schaarse verlichting in de huiskamer verspreidde. Voor ons, kinderen, leek dat toen een erg misterieus toestel. Onze carbuurlamp was natuurlijk weer een hele speciale. We mochten er niet aankomen. Toch prutsten we soms stiekem aan het kleine hendeltje. Het gevolg was dan ... een plotse grotere gastoevoer ... gevolgd door een plotse harde knal ... licht uit ... en alles pikdonker.
Bij de mobilisatie van het Belgische leger na 1 september 1939 werd een deel van de hoeve in gebruik genomen door een aantal Belgische soldaten. We maakten toen voor het eerst kennis met wit brood. De soldaten bewaakten het nabij gelegen Albertkanaal. Zij zouden de doortocht van het Duitse leger hier moeten belemmeren.
Het verblijf van de Belgische soldaten op onze boerderij was slechts van korte duur, want bij de inval van het Duitse leger op 10 mei 1940, moest het Belgisch leger al snel wijken voor de alles overrompelende Duitse Blitzkrieg.
Hier werd toen nog ieder jong mensenleven ten doop gehouden, ook dat van mij. Te voet, een half uur gaans, van uit het bronsgroen eikenhout, naar de kerk gedragen door peter en meter vergezeld van de wroetvrouw. Geloof het of niet, ik was er zelf bij. Mijn peter heb ik sindsdien nooit meer gezien. Hij overleefde de oorlog niet. Mijn doopmeter was een steeds opgewekte druk pratende, zorgzame, lieve tante. Zij werd in 1970, op dezelfde dag als haar echtgenoot, mijn oom Frans, begraven.
Mijn verste herinneringen reiken tot mijn drie tot vierjarige leeftijd. In mijn geheugen zie ik nog steeds, mezelf optrekkend aan de tafelrand, hoe moeder en vader aan de tafel staande, boter en eieren schikten in een grote wissen mand met groot handvat. Een andere keer lieten mijn jongere zus en ik ons, om beurten hangend aan de staart van onze grote rosse Mechelse scheper, door de huiskamer voortslepen. Of nog hoe de Belgische soldaten in 1939 thuis in de schuur sliepen en hoe ze de ganse opkelder hadden volgestouwd met langwerpige witte broden. Daar mochten we zeker niet in de buurt komen. Of hoe één van die soldaten, op een oude krakkemikkige fiets zonder banden, door de sloot koerste. Wij speelden en ravotten met hen, maar tot in de stal tussen de koeien dierven ze ons niet achtervolgen. Acht! Wat is die tijd reeds lang geleden en wat is alles zo onvoorstelbaar snel veranderd, vooral in gunstige zin.
Kort voor het uitbreken van de oorlog waren mijn ouders, met het ganse gezin en al hun hebben en houden, verhuisd naar de inmiddels nieuwgeboude boerderij (zie foto van circa 1985), nog een eind verder verwijderd van kerk en school. Bij de verhuis moest iedereen natuurlijk zijn steentje bijdragen. Vader verhuisde met paard en kar. Van de kinderen nam de één de kruiwagen, een ander zeulde met een mand of een stoel langs de zandweg, 400 meter verderop naar de nieuwe woonst. De binnenmuren waren er nog krijtwit. Ze roken sterk naar vers pleisterwerk. Maar de vloer was geplaveid met prachtige gele, groene en bruine dooraderde Luikse tegels. In het huis bevond zich een Leuvense stoof. In de kamerplaats ernaast stond er zowaar nog een veel mooiere. Als deze laatste in hartje winter werd aangemaakt, was het daar heerlijk warm en gezellig. Er waren apparte stallingen, voor het paard, voor de koeien, voor de kalveren, voor de varkens. Ja zelfs de kippen hadden een ruim hok en een heel grote ren. Als er sneeuw lag kwamen de patrijzen, en fazanten er een graantje meepikken. Een uitzonderlijke keer kwamen zelfs de everzwijnen 's winters meegenieten van de opgestapelde aardappels en voederbieten. Ook de bunzing en de wezeltjes wisten de kippeneieren te vinden. In de ruime natuur rondom de boerderij waren hazen, wilde konijnen, een zeldzame vos en talrijke bosduiven helemaal niet ongewoon. Af en toe belandde er zo wel één of ander van dat lekker wild op ons bord. Hmmm... lekker! Dat was natuurlijk wat anders dan de alledaagse aardappelen met salade en ajuinsaus. Door de nog langere afstand naar kerk en school was er nu alle dagen nog meer plaats tijd voor het uithalen van allerlei fratsen en kattekwaad. Er was natuurlijk ook de tijd en de gelegenheid voor het opdoen van talrijke nieuwe ervaringen in de vrije natuur, in beemden, velden, bossen en heide. Dat alles vormde het paradijs van onze kindertijd.
Zoals talloze andere gezinnen trokken mijn ouders op de vlucht. Met paard en kar en alles wat we maar konden laden ging het instinktmatige westwaarts, weg van het bangelijke naderende Duitse leger. Amper vertrokken, hoorden we hoog boven onze hoofden de gierende, razende en elkaar bestokende vliegtuigen te keer gaan. In grote bogen om elkaar heen draaiend, steeds opnieuw stijgend en dalend, om mekaar te ontwijken, ratelden minutenlang de zware machinegeweren. Projectielen floten overal in het rond. Vader leidde paard en kar in allerijl onder een rij hoge dennen en struiken naast de weg. Half dood van schrik zaten mijn broer, mijn zus en ik op de kar, diep weggezakt tussen de dekens en kussens. Het angstaanjagende luchtgevecht greep eigenlijk zeer hoog boven onze hoofden plaats en hun dreiging was zeker niet voor ons bedoeld. Toch zagen we in de verte enkele dakpannen van ons nieuwe huis aan scherven uiteenspatten.
Onze vlucht bleek achteraf voorbarig geweest. Diezelfde avond zou ze een paar dorpen verder reeds eindigen. Want inmiddels was het Duitse leger toen reeds met grote haast richting Diest en Brussel voortgeijld. We hadden nergens Duitse soldaten gezien. Gelukkig maar. Die nacht sliepen we in de schuur van een boerderij. Als kleinsten werden we de volgende morgen verwend met boterhammen en een lekker spiegeleitje. Nog diezelfde avond waren we weer allemaal samen thuis.
Terwijl elders in de grotemensenwereld de onbarmhartige oorlog voortwoedde, waren wij ons als kind maar weinig bewust van het onnoemelijke leed dat door die wrede oorlogoveral werd aangericht. Vader en moeder hadden alle dagen de handen vol met werken en zorgen voor hun gezin, dat in 1940 reeds zes kinderen telde, de oudste elf en de jongste drie jaar oud.
De boerenstiel was een hard bestaan. De opbrengsten op de weinig vruchtbare grond van deze streek waren alles behalve rooskleurig. de oudsten van de kinderen werden de ene na de andere eveneens aan het werk gezet. Er werd geholpen op de akker, bij het ploegen, eggen, zaaien, maaien oogsten. 's Winters werd er vooral graan gedorst en hout ingezameld voor de verwarming. Hiervoor kocht vader ieder jaar een koop hout. Dat werd dan gekapt en op maat gezaagd. Het dunne rijshout werd in mutsaards gebonden. Met paard en kar werd later alles naar huis gebracht. Daar werd alles netjes gestapeld. Ieder jaar een flinke houtmijt. Het dunne rijshout was erg belangrijk voor het stoken van de bakoven. Moeder had intussen de handen vol met de verzorging van het gezin. Eten bereiden, koken, wassen, drogen, naaien, strijken, koeien melken, de melk afromen, boter en kaas maken, brood bakken en nog veel meer. Voor en na schooltijd bestond de hulp van de kinderen vooral uit: 's zomers, koeien hoeden, langs de wegkanten of in de gemeentehei. Helpen bij het hooien en graan oogsten, korenaren rapen, aardappelen en voederbieten rooien en aan huis stookhout zagen of klieven, de bakoven heet stoken, de stallen uitmesten en proper houden, aardappelen schillen, maïskolven peulen, touwen vlechten van hennepvezels, enz... .
Op schooldagen trokken we dagelijks te voet op houten klompen langs smalle kronkelige, soms drassige straatjes, een half uur ver naar kerk en school.
We leerden daar in die tijd eigenlijk niet zoveel, behalve allerlei kattekwaad. Leer- en schrijfboeken waren in die tijd erg schaars. We leerden wat rekenen en lezen.
De lei en de griffel waren toen de belangrijkste leermiddelen. Er bestond in die tijd ook nog de 4de graad in het lager onderwijs, voor de jongeren van 13 en 14 jaar. Die hadden toen toch al een schrijfboek voor huistaken. Met de aanwezigheid van die leerlingen was het vaak maar pover gesteld op de boerenbuiten. Zij konden al wat zwaarder werk aan en moesten dus thuis op de boerderij helpen.
Als de schoolbel voor ons jongeren het einde van de schooldag aankondigde, waren we de koning te rijk. De kousen in de broekzakken, de houten klompen in de handen, renden we barvoets huiswaarts. Vlug wat eten, daarna één of ander karweitje en dan eropuit, langs sloten, beemden, velden en bossen tot ver in de omgeving.
Als er vakantie was, trokken we er soms een ganse dag op uit. We ontdekten talrijke soorten bloemen, planten, bomen en struiken in de vrije natuur. Ons onbegrensde speelparadijs reikte tot ver over de dorpsgrenzen heen.
Als we onderweg geen vruchten, noten, bessen, wortelen, rapen of graanhalmen konden bemachtigen, kwamen we s avonds rammelend van de honger weer thuis.Er was slechts één geldende regel: zorgen dat je steeds voor de duisternis thuiskwam.
We hadden al gauw begrepen dat in ons droomparadijs niet zomaar alles kon en mocht. Lawaai bezorgde alleen maar overlast. Dat trok vooral de aandacht van de boswachter en bovendien joeg het vooral alle vogels en wilde dieren op de vlucht. Hazen en konijnen, eekhorentjes, fazanten, wilde eenden enz kon je op die manier niet verschalken.
De vindplaats van een nest, het aantal, de kleur en de grootte van de eitjes vertelden ons welke vogelsoort erin woonde. We telden de eitjes en leerden dat iedere vogel zijn typische kleur en grootte van eieren heeft. Broedsels van fazanten en wilde eenden waren uiterst moeilijk te vinden.
Van de schoolmeester leerden we dat nesten roven zeer ondeugend en laf is. Onder de schoolkameraden maakten we er een soort erecode van om nooit vogelnesten te roven. Gebeurde dat toch, dan werd er wel eens een robbertje gevochten om de boosdoener te bestraffen.
Voor regen of wind waren we nooit vervaard. Bij dreigend onweer, donder en bliksem, liepen we om ter snelst weer naar huis. We vestopten ons dan onder een deken om de bliksem niet te zien. Maar als vader dan thuis was, waren we gerust in de afloop van de zaak.
Bij mooi weer zwierven dikwijls barrevoets langs wegen en velden, sloten en grachten op zoek naar vogelnesten of allerlei bloemen of vlinders. Of we vingen salamanders, kikkers of stekelbaarsjes in de sloten. Daarin was het water toen nog glashelder.
Door de zompige beemden ploeterden we tot bij de mooie knalgele dotterbloemen of de ranke stengels van de gele lissen, of het uitgestrekte tapijt van het helderwitte veenpluis (wollegras).
Bij het plukken van rietstengels, met hun langwerpige smalle vlijmscherpe bladeren, kon je vervaarlijke snijwonden oplopen. Dikwijls verzamelden we bundeltjes rietpluimen en de sierlijke lisdodde tot een mooi boeket.
Van de waterbiezen vlochten we slierten om ter langst, om er daarna kleine matjes of vederlichte sandaaltjes mee te maken.
Het water in de smalle slootjes was meestal glashelder. Je kon er gewoon van drinken, maar de bodem was er bedekt met een dunne roestbruine laag, voortkomend van een ijzerhoudende onderlaag in de bodem. Van moeder leerden we dat dit glashelder water geneeskrachtig werkte bij licht ontstoken oogleden van kleine kinderen!
Soms zag je er stekelbaarsjes pijlsnel wegflitsen naar een veiliger bergplaatsje. Zelfs jonge snoekjester lengte van 10 tot 15 cm 15 cm zag je er hier of daar roerloos tussen de waterplanten liggen genieten van de weldoende zonnestralen.
Duizenden snelle draaikevertjes (schrijverkes) cirkelden in allerlei bochten kris kras door elkaar, om dan plots met zijn allen weer even roerloos stil op het heldere water te blijven rusten. Geen wonder dat de dichterlijke ziel van Guido Gezelle ze zo mooi heeft beschreven in zijn prachtig gedicht Het schrijverke"
Een opstelletje uit een schrijfboek van mijn twee jaar oudere broer, 30 april 1947.
Ik weet een vogel wonen. Zondagnamiddag waren wij op zoek geweest naar vogels. Wij hadden er twee gevonden. Zij woonden hoog in een dennenboom.Het waren twee eksters. De ene had drie eitjes en de andere twee. Wij gingen wat verder, daar in een haag stond een klein nestje. Het vogeltje zat er op, het vloog weg en we zagen drie schone eitjes met bruine puntjes er op. We gingen wat verder, bleven stilstaan, wat gebeurde er. Het vogeltje kwam weer aan gevlogen recht naar het nest en wipte er terug op, en het ging weer terug door met broeien. We zeiden tot elkaar: zo schone vogeltjes en die zoveel goed doen, mogen wij nooit roven.
s Winters beleefden we de grootste pret met baantje glijden of sleeën met de zelfgemaakte ijsstoel..
Het schaatsenrijden op de ondiepe bevroren plassen was heerlijk, vooral als vader en de grote broers ook meegingen. Frans een handige timmerman uit de buurt en een goede vriend van vader maakte op een minimum van tijd voor elk van ons een paar houten schaatsen. s Zomers waren verstoppertje spelen en voetballen met een zelf gemaakte bal van vodden en koeienhaar dikwijls ons belangrijkste tijdverdrijf, vooral op de zondagnamiddagen, als er bezoek was van neefjes en nichtjes of de kinderen van de buren.
Van oudsher is ons dorp Stokrooie steeds een bosrijke omgeving geweest. Een gebied waar de bewoners vrij hout mochten rooien.
In 1154 wordt de naam voor het eerst vermeld in oude archiefstukken.
Op een zachte glooiing, ver genoeg verwijderd van het overstromingsgebied van de Demer groeide hier deze kleine nederzetting.
De bewoners leefden van de schaarse opbrengst van de landbouw.
Rond een kleine kapel,gebouwd circa 1500, breidde de dorpskern zich gestaag uit, onder het bestuur van de heren van de baronie van Vogelsanck en het kerkelijk toezicht van de Luikse prinsbisschoppen.
In 1846 werd ons dorp een vrije gemeente.
Tussen 1852 en 1856 werd de huidige parochiekerk gebouwd. Haar patroonheilige is de heilige Amandus. Hij leefde tussen 594 en 675.
Zijn levenswerk wordt bondig uitgebeeld in de huidige glasramen van de kerk. Ieder jaar tijdens de meimaand komen er bedevaarders de hulp inroepen van Sint Amandus. De bedevaarders roepen zijn voorspraak in bij koorts, verlamming, reumatiek, huidziekten, stuipen en ziekten onder het vee.
Slechts een boogscheut verwijderd van de eeuwenoude abdij van Herkenrode, was de invloed van de abdij nochtans niet zo uitermate groot. De abdij bezat hier in het verleden wel wat grondeigendommen doch de opbrensten hierop waren niet zo denderend vanwege de mindere kwaliteit van de magere zandgrond in onze streek. Ergens in de 15de of de 16de eeuw ontstond er een hoeve op "Het Goed van Olmen" in ons dorp. Toen de hoeve later onder de vleugels van de abdij kwam, verwierf de hoeve befaamdheid tot ver buiten de dorpsgrenzen. Na 1792, onder het Franse Bewind, werd de hoeve en "Het Goed van Olmen" samen met de abdij verkocht als "Zwart Goed".
Sedert de tweede wereldoorlog is dit oud landbouwbedrijf een stille dood gestorven.De hoeve zelf werd in de loop der tijden talrijke keren gerestaureerd.
Zowat anderhalve eeuw geleden werd ons dorp geografisch in twee delen gesplitst door het graven van het oud kanaaltje. Hierdoor veranderde het dorpsbeeld aanzienlijk. Voor een goede ontwikkeling en voor de samenleving had dit soms nadelige gevolgen. Thuis sprak men wel eens over die van den andere kant. Natuurlijk redeneerden die van de overkant op gelijkaardige wijze. Voor wie geregeld naar kerk, gemeentehuis of school, of zelfs naar hun weiland of akker wilde, dook steeds de hindernis van de oude smalle kanaalbruggetjes op. Hierin zou kort voor de tweede wereldoorlog grote verandering komen. Eerst was er het oud kanaaltje, ook wel eens het Hasselts Vaartjegeheten. Dit was eigenlijk niets meer dan een vertakkingvaart van het Kempens Kanaal en de Zuid-Willemsvaart, vanuit Turnhout (Dessel) naar de Demer in Hasselt. Het kanaaltje werd gegraven tussen 1854 en 1858, met vrij eenvoudige middelen en met veel handwerk, zodat een aantal dorpgenoten hiermee ook hun boterham konden verdienen. Het Hasselts Vaartje was amper drie meter diep en 20 tot 22 meter breed. De kleine vrachtboten werden gesleept of getrokken met mankracht of paardenkracht van op de smalle trekweg langs de oever. Het eindpunt lag te Hasselt. In ons dorp lagen er voor 1937 twee smalle kanaalbruggetjes, één nabij de Goorstraat en de kerk en het tweede ter hoogte van de Bredestraat, aan de weg naar Bolderberg. Met paard en kar konden de boeren elkaar ter nauwer nood passeren op die bruggen. Deze bruggetjes verdwenen uit het dorpsbeeld toen ik amper twee jaar oud was. Ik ken ze dus enkel nog van horen vertellen en van oude fotos.
Van kindsbeen af werd ons thuis diets gemaakt dat het kanaal een gevaarlijk water was. We moesten dit water tot iedere prijs vermijden. Dat kwam doordat mijn grootvader daarin in 1908, in duistere omstandigheden, was verdronken. Hij was toen amper 33 jaar oud. Mensen die hem nog gekend hebben, beweerden dat hij nochtans kon zwemmen als een paling. Zijn dode lichaam werd pas veertien dagen na zijn verdwijning teruggevonden. Tot overmaat van ramp troffen voorbijgangers, nog eens veertien dagen later, de veldwachter die grootvaders overlijden was komen vaststellen, eveneens levenloos in het kanaaltje aan. En hier en daar deden er nog zulke akelige verhaaltjes de ronde over het gevaarlijke kanaaltje. Tijdens felle winters vroor het kanaaltje dicht. Dan veranderde het kanaaltje in een ideale ijsbaan voor schaatsers. Zeven kilometer schaatsen, om boodschappen te doen in de stad, waren dan helemaal geen eigenaardigheid, vertelde mijn vader. Tijdens zulke schaatspartij op het oud kanaaltje was een kameraad van mijn vader trouwens ook om het leven gekomen. Vader was er toen zelf bij, doch hij had de bijt in het ijs net op het nippertje kunnen ontwijken. Je zou als kind voor minder bang worden door dergelijke akelige verhalen.
Kanaalwerken 1930-1939
Op 31 mei 1930 werd door koning Albert I het sein gegeven voor de start van de graafwerken aan het kanaal dat zijn naam zal dragen.
Van 1930 tot 1939 werd met doorgedreven ijver gegraven om de werken aan het Albertkanaal van Antwerpen naar Luik te voltooien. De wereldhaven Antwerpen werd zo verbonden met het hinterland, het Luikse industriegebied aan de Maas.
Het was voor die tijd een reusachtige onderneming voor een klein land als België.
De hele bedding van het oude kanaaltje vanaf Kwaadmechelen tot Hasselt werd mee opgenomen in de planning van het nieuwe kanaal.
In de planning was voorzien dat het kanaal een verdedigingswal zou vormen tegen een eventuele inval van het Duitse leger.
Op de westelijk oever werd hiervoor een verhoogde dijk voorzien, met daarin op strategische plaatsen betonnen bunkers. Die bunkers en het eventuele onder water zetten van de lager gelegen oostelijke oever zouden die mogelijke inval moeten verhinderen.
Op het grondgebied van ons dorp werden drie zulke bunkers gebouwd.
In werkelijkheid zou deze opgeworpen hindernis de vijand geen strobreed in de weg leggen.
Tussen 1935 en 1937 werden hier de oude bruggen vervangen door één enkele enorme stalen boogbrug .
Ze werd ongeveer vierhonderd meter verder naar het noorden gebouwd.
Over een gans nieuw aangelegde weg zou dit reusachtig gevaarte, met enorme spanbogen en
een breed betonnen wegdek voortaan het nieuwe kanaal overspannen.
De brug werdter plaatse gemonteerd van de westelijke naar de oostelijke oever. De onderdelen werden met zware klinknagels aan elkaar geklonken.
Zo te zien een gevaarlijk werk. Een dorpsgenoot viel tijdens dit werk van de hoogste hijskraan naar beneden. Hij werd hierbij ernstig gewond, maar bracht het er gelukkig toch levend vanaf.
De beide oude bruggen konden nu worden afgebroken. De oude kanaalbedding werd immers verbreed tot ongeveer zestig meter.
Vanaf 1939 zou alle verkeer van west naar oost door het dorp verlopen via de nieuwe kanaalbrug. De nieuw aangelegde weg kreeg dan ook de naam Nieuwe Weg.
Als gevolg van deze ontwikkeling zullen de beide oude trajecten via de Kapelstraat en via de Bredestraat in de toekomst aan belang inboeten. Terwijl langs de Nieuwe Weg de bebouwing grote uitbreiding begon te nemen.
Deze ontwikkeling zou tijdelijk nog flink overhoop worden geworpen door het uitbreken van Wereldoorlog II.
De officiële opening van het volledige Albertkanaal door koning Leopold III had plaats op 30 juli 1939.
Het monster van de oorlog sloeg ook toe in ons dorp.
De eerste boogbrug was echter geen lang leven beschoren.
Bij de Duitse invasie op 10 mei 1940 werd ze verwoest, net zoals vrijwel alle bruggen en sluizen van het pas geopende Albertkanaal.
Op een morgen, op weg naar school, zagen we de reusachtige boogbrug, middendoor gebroken, met de beide middenstukken tegen elkaar in het kanaalwater liggen. Beide dorpshelften werden hierdoor letterlijk van elkaar gescheiden.
Sommige waaghalzen riskeerden het nog wel om langs de sterk hellende brugdelen naar de overkant te klauteren. Daar waagden wij ons zeker niet aan.
Er werd nu een vlotverbinding aangelegd, halverwege de Nieuwe weg en de Bredestraat.
Circa 1941 werden de twee brughelften met lasbranders stukgebrand en op de westelijke oever tot een troosteloze schroothoop gestapeld.
Daar lag nu onze mooie brug. Ze lag er nog lange tijd te roesten.
Op weg naar kerk of school gebruikten wij de rechtopstaande boogstukken wel eens als schuilplaats tegen de regen.
Er werd een tijdelijk vlot ineen getimmerd. Hiermee konden de bewoners nu weer de overkant bereiken.
In 1942 werd er een nieuwe boogbrug gebouwd.
Nu werd de brug in haar geheel, rustend op rollen op het wegdek, ineengetimmerd. Eenmaal voltooid, werd het hele gevaarte aan dikke stalen kabels door twee enorme windassen naar de oostelijke oever gesleept,totdat de enorme constructie precies op de vooraf bestemde plaats kwam te liggen.
De beide dorpshelften werden nu letterlijk weer één geheel.
De tweede wereldbrandrommelde intussen voort. Doch het tij keerde langzaam. De Duitse bezetter werd stelselmatig terug gedreven binnen zijn eigen grenzen.
Deze nieuw brug werd in 1944 zwaar bestookttijdens nachtelijke bombardementen, uitgevoerd door de geallieerde luchtmacht. Ze wilden zo de aftocht van de bezetter bemoeilijken.
Tijdens één bepaalde nacht waren er hevige bombardementen geweest, waarbij de hele omgeving van de kanaalbrug werd verlicht door talrijke neerdwarrelende magnesiumfakkels, om zo de ganse omgeving te kunnen fotograferen en de Duitse troepenbewegingen te kunnen kontroleren. De Britse bommen konden slechts gaten slaan in het betonnen brugdek. Verscheidene bommen ontploften met een zware doffe knal in het kanaalwater. De brug zelf hield stand.
De volgende morgen besloten mijn ouders wijselijk, dat wij niet naar school mochten gaan vanwege het gevaar voor nieuwe bombardementen. En ja, die namiddag werd de kanaalbrug opnieuw belaagd.
Hierbij schampte één van de bommen af op een brugboog, kaatste weg over het gekasseide wegdek, om daarna horizontaal voort te vliegen, regelrecht in de richting van onze school.
De leerkrachten en aanwezige schoolkinderen waren tijdig naar de kelder in het huis naast de school gevlucht. Precies daar zou de bom zijn ontploft, ware het niet dat ze een twintigtal meter eerder werd opgevangen door "onze kersenboom" en het kippenhok van de familie Leus, waar ze ontplofte, vlak naast onze speelplaats.
Het ganse schoolgebouw werd verwoest. Er was gelukkig enkel stoffelijke schade. Leerkrachten en schoolkinderen kwamen er met de schrik vanaf.
Toen de Duitsers in september 1944 terugtrokken, brachten zij de tweede boogbrugtot ontploffing, om de komst van de snel naderende geallieerden af te remmen.
Voortaan werden de leerlingen van de gemeenteschool ondergebracht in houten schoollokalenaan de overkant van de Kapelstraat. Het waren overgebleven soldatenbarakken van het Belgisch leger uit de tijd van de mobilisatie van 1939. De tekening hieronder geeft een goede voorstelling van de bedoelde klaslokalen.
Het was een langgerekt volledig houten bouwwerk, rustend op talrijke kleine gemetste pilaartjes. Het bouwwerk was onderverdeeld in drie klaslokalen. In elk lokaal stond er één kolenkachel. Op het eerste zicht schijnbaar primitief. Toch hadden deze klasjes gezien de omstandigheden ook hun eigen charme.
Tijdens de speeltijd doken we dikwijls, achter de rug van de meester, snel op onze buik onder de lokalen door, tot bij het beekske. Daar zaten stekelbaarsjes, salamanders en schrijverkes. Het water was er immers staalhelder.
Het grootste deel van mijn lagere schooltijd bracht ik in deze schoollokalen door.s Winters bar koud, s zomers broeierig heet.
Verscheidene jaren later bouwde de gemeente nieuwe klaslokalen op de plaats waar voordien de oude school had gestaan. Tegen die tijd was ik echter de lagere schooltijd reeds ontgroeid.
Bij de algemene mobilisatie in 1939 was mijn vader circa 35 jaar oud. Als hoofd van een groot gezin werd hij niet opgeroepen voor de Belgische krijgsdienst.
Alhoewel de oorlog zich langzaam uitbreidde over haast gans het Europese vasteland, merkten wij als kind daar niet zoveel van.
We hoorden onze ouders wel eens spreken over de bezetters en de nare gevolgen van de Duitse bezetting. Zo vernamen we beetje bij beetje hoe zwaar de gevolgen van deze oorlog op het hele gezin gingen wegen. Met grote boosheid en vol achterdocht werd er over de Duitsers gesproken. We hoorden hier en daar ook wel spotliederen zingen. Dat ging dan over de nazis en hun krankzinnige fuhrer. Doch spot is het povere verweermiddel van de machteloze. In de school mochten we hierover niet spreken en zeker geen spotliedjes zingen.
Soms werd er gesproken over jonge mannen die door de bezetter werden opgepakt en weggevoerd om in Duitsland te gaan werken in de fabrieken om de Duitse oorlogsmachine beter te doen draaien.
We waren in die periode dan ook allen erg bang dat de grote broers vroeg of laat ook zouden worden opgepakt. Gelukkig gebeurde dat niet. Een neef en nog enkele andere dorpsgenoten werden wel het slachtoffer van deze hatelijke maatregel van de bezetters.
In april 1944 vaardigde de bezetter oproepingsbevelen uit waardoor burgers werden verplichtte helpen bij het vullen van de bomkraters en de opruimingswerken aan de gebombardeerde spoorweglijn in Kuringen. Zo werd ook mijn vader verplicht om deze karwei in dienst van de bezetter uit te voeren. Achter de rug van de Duitse bewakers werd er meer gesaboteerd dan gewerkt, vertelde hij later.
De boeren moesten op regelmatige tijd boter, graan, aardappelen, vlees en ander voedsel leveren voor het bezettingsleger. We hadden thuis hierdoor ternauwernood voldoende voedsel voor ons eigen gezin. Anderen hadden het niet beter.
In die tijd hielpen de geburen elkaar dikwijls bij het werk op het veld. Het hooien, het oogsten, het graan dorsen, het rooien van de aardappels werd dikwijls met vereende krachten gedaan. Niet elke boer bezat een paard. Sommigen gebruikten ossen of zelfs koeien als trekdier. Uit de stad kwamen sommigen voedsel kopen op de boerenbuiten. Door gebrek aan eten kwamen sommigen zelfs kikkers vangen in de beemden, en vis in de naburige beek.
Stropers schuimden velden en bossen af, op zoek naar wild. Wapens dragen of gebruiken was echter ten strengste verboden door de bezetter.
Bijna dagelijks kwamen er bedelaars om eten vragen.
Aardappelen, rapen, wortelen en graan werden s nachts van het veld gestolen.
Eens hadden de dieven al het gemaaide koren van ons veld weg geroofd. Ze hadden de koppen van de graanschoven afgesneden. Het stro lieten ze ter plaatse liggen.
Op een morgen, toen ik in de koestal bieten stond te snijden voor de koeien, kwam een buurjongen, van honger enkele bietenschijven bedelen.
Ja de oorlog was niet mild voor de mensen die zelf geen landbouwbedrijf hadden.
In een naburig dorp werd een jonge kippendief betrapt. Hij behoorde tot de georganiseerde Bende van de Dameskous. Deze bende was tijdens de oorlog erg actief in de ganse provincie Limburg en zelfs ver daarbuiten.
Omstreeks 1943 was die bende s avonds laat bij een buurman binnen gevallen. Ze stapelden rondom de hoeve, bij deuren en ramen en in de woonkamer schoven stro op.
De boeven dreigden het hele huis in brand te zullen steken. Zo werd al het spaargeld afgedwongen. Wel honderdduizend frank werd er buitgemaakt, hoorden we s anderendaags vertellen.
In die tijd woonden buren op de buiten meestal een eind ver van elkaar verwijderd. Zodoende hadden we thuis van die overval niets opgemerkt.
Voortaan gingen thuis alle deuren veilig op slot als het begon te schemeren. Achter elke buitendeur stond een riek of een gaffel klaar. Vaders tweeloop stond steeds geladen binnen handbereik. Gelukkig moest het wapen nooit worden gebruikt, behalve dan om wat wild te stropen.
De opgepakte kippendief werd zwaar op de rooster gelegd. Uit zijn bekentenissen kwamen allerlei feiten en namen van andere bendeleden aan het licht. De bende telde wel om en bij de 100 leden.
Eén voor één werden die later aangehouden en in het gevang gestopt. Na de oorlog werden ze voor de gepleegde feiten veroordeeld.
Bij de wedersamenstelling in 1947 van de overval bij onze buren, zag ik met eigen ogen de kopstukken van de bende. Aan de polsen geboeid stonden ze buiten op het neerhof uitbundig pratend met de rijkswachters. Ze lachten en gekscheerden zonder ophouden. Het zagen er eerder hongerleiders uit in plaats van boosdoeners. Hun foto kwam nadien ook in de krant.
Thuis ging het werk op de akker en aan huis gewoon zijn alledaagse gang.
Stilaan werd ikzelf ook meer en meer ingeschakeld voor al wat zwaardere karweien.
Maaien met de zeis, hooien, oogsten, graanschoven binden, aardappelen en bieten rooien en tal van andere karweien verrichten.
Ik voelde mezelf duidelijk lichamelijk niet te best opgewassen tegen de zwaarste van deze taken.
Nadat de Duitse blitzkrieg in 1940 tot staan werd gebracht aan de Atlantische kust, begon hun oppermachtige luftwaffe onophoudelijk zware bombardementen uit te voeren op fabrieken, havens en industriesteden van Engeland. De Britten beantwoordden op hun beurt met talloze luchtaanvallen. Zo kreeg de stad Keulen in 1941 meer dan 200 bombardementen te verduren. Na de verraderlijke aanval van de Japanners op 7 december 1941 op de Amerikaanse marinebasis van Pearl Habor, in de Stille Oceaan, mengde de VS zich nu ook in de strijd tegen de Duitsers. De wereldbrand was nu voor goed losgebroken. Het Duitse leger wilde kost wat kost het Kanaal overtsteken om Engeland te veroveren. Doch het verloop van de oorlog kreeg een andere wending. Uit vrees voor een aanval in de rug verplaatsten de Duitsers een groot deel van hun troepen van de Atlantische kust naar het front in het Oosten. In 1941 richtte Duitsland zijn aandacht op de Balkan, omwille van de olie in Roemenië, om zo zijn concurrent Rusland de pas af te snijden. In de zomer van 1941 viel het Duitse leger Rusland aan. Het drong door tot Leningrad en Moskou. In een vreselijke veldslag bij Stalingrad werden ze in 1942 verslagen en teruggedreven naar het Westen. In de loop van 1942 en 1943 bouwden de Duitsers talloze bunkers en versterkingen langs de Atlantische kust. De fameuze atlantikwall, van Noorwegen tot Spanje. Japan en Italië steunden Duistland in de oorlog.
In Engeland werd intussen dag en nacht gewerkt in vliegtuigloodsen en wapenfabrieken, om ten gepaster tijde de Duitse militaire overmacht in de lucht te kunnen breken.
Vanaf december 1941 zou het tij langzaam keren in het nadeel van de Duitse bezetter op het Europese vasteland. Vanaf 1943 beheesrte de Britse luchtmacht steeds meer en meer het luchtruim. De vliegtuigen van de RAF (Royal Air Force) waren goed herkenbaar van op de grond. Wij juichten steeds opnieuw luidruchtig als we de vele Britse eskaders zagen overvliegen richting Duitsland. Mijn oudere broer Frans schreef zelfs de naam van onze nieuwe waakhond "RAF" in het verse cement van het nieuwe hondenhok. Meermaals strooiden de vliegtuigen van de RAF bij het overvliegen talloze repels aluminiumfolie door het luchtruim met de bedoeling de radarverbindingen van de Duitsers op de grond in de war te sturen. Op een zomerdag in 1944 zagen we van bij ons thuis de Britse vliegtuigen een Duitse bommentrein in Schulen aanvallen. De vliegtuigen gierden stijgend en dalend met hels geronk. Hun boordwapens ratelden aanhoudend bij de bestorming van hun prooi. Twee dagen lang bulderden de ontploffende bommen van de uitbrandende trein. De ontploffingen waren zo hevig dat in de verre omgeving alles schudde en daverde, zodat op vele plaatsen de ruiten van de woningen sneuvelden. Zelfs tot bij ons thuis begaf een reeds eerder gebarsten ruit het nu helemaal. Languit liggend in het zachte zomergras volgden wij het schouwspel van op negen kilometer afstand.
Intussen werd er in de Stille Oceaan verwoed strijd geleverd door de Amerikanen tegen Japan. In Noord-Afrika werden de Duitsers na langdurige gevechten verdreven om hun zo de toegang tot grondstoffen als metaal en rubber te beletten. Pas na de landing van de geallieerden op 6 juni 1944 op de kusten van Normandië en Bretagne werden de Duitsers van de Atlantische kust verdreven. Op 2 september 1944 trokken de geallieerde troepen België binnen. Een maand later was bijna gans België bevrijd. Het zou echter nog een jaar duren eer het Duitse monster volledig door de knieën ging.
Over het wereldwijde oorlogsgedoe 1940-1945 zouden wij pas later druppelsgewijze de ware toedracht vernemen.
Dichter bij huis zouden we echter de zware gevolgen van de Duitse vliegende bommen (V1) en hun tweetrapsraketten (V2) aan de lijve zelf ondervinden. In april 1944 kregen we er rechtstreeks mee te maken.
In het grootste geheim waren de nazis omstreeks 1942 reeds begonnen met proefnemingen en het uittesten van een geheim wapen.
De V1 was eigenlijk een logge, eerder trage en op betrekkelijk geringe hoogtevliegende bom, voortgedreven door een straalmotor. Deze vliegende bommen waren eerder betrekkelijk gemakkelijk in volle vlucht te onderscheppen en te vernietigen. Vanaf 13 juni 1944 wierpen de Duitsers hun zogenaamde vliegende bommen (de V1) in de strijd.
Later maakten zij gebruik van de V2 raketten. Dit waren zeer snel en zeer hoog vliegende tweetrapsraketten met grote vernielingskracht. Ze bereikten hun doel geluidloos en steeds onverwacht en maakten meestal vele slachtoffers.
Ontelbaar vele duizenden (circa 30.000) vliegende bommen (V1) werden gericht op Londen, en later op de haven van Antwerpen.
Onderweg naar hun doel werden de V1 projectielen op tal van plaatsen opgespoord en beschoten, hetzij vanuit jachtvliegtuigen, hetzij door afweergeschut van op de grond.
Afhankelijk van hun vertrekbasis passeerden zeer veel van deze projectielen haast pal boven ons dorp en meermaals recht boven onze boerderij. Ze vlogen overdag maar vooral ook s avonds en s nachts om zo het afweergeschut van op de grond te verschalken.
Je hoorde hun motor reeds van op grote afstand komen aanpruttelen. Prut, prut, prut, prut, prut, prut, prut! Soms vlogen ze zo laag dat ons hele huis en ons bed angstwekkend schudde en daverde.
O, wee, als hun motorbrandstof was opgebruikt en het prut, prut, prut, geluid vroegtijdig stilviel. Dan was het rennen, redde wie zich redden kon, naar de afgesproken schuilplaats.
In het begin waren we doodsbang voor die helse tuigen. We bouwden een schuilkelder in de grond, onder een hoger opgeworpen berm. Doch alles went.
Na korte tijd werd het voorbijvliegen van de vliegende bommen een nachtelijk schouwspel. We gingen dan buiten, rustig met onze rug warm tegen de hooimijt leunend, op de uitkijk staan naar het nachtelijk vuurwerk in de verte, veroorzaakt door de zoeklichten en het afweergeschut. Heel dikwijls gevolgd door de apotheose van het lichtschijnsel aan de nachtelijke hemel, als gevolg van de ontploffing van zon bom in de lucht. Wat we telkens op uitbundig gejuich onthaalden.
Zeer vele vliegende bommen (V1), helaas niet alle, werden zo neergehaald nog lang voor ze hun doel bereikten.
Soms gebeurde het dat zon aangeschoten bom als gevolg van het afweergeschut van richting veranderde of zelfs helemaal rechtsomkeer maakte, met alle gevolgen van dien.
Zonder enige twijfel was het zon V1 die mijn vader, in april 1944 rond 7 uur in de morgen, hoorde naderen. Op dat moment viel het pruttelend geluid in de verte plots stil. Vader snelde van op de akker vliegensvlug naar huis, in paniek schreeuwend: Iedereen naar buiten! Er gaat een vliegende bom op het huis vallen!
Al wie kon vluchtte het huis uit. In zeven haasten trok moeder de dekens helemaal over het slapende jongste kind. Zij en mijn oudste zus grepen in allerijl elk één van de jongere kinderen onder de arm en vluchtten naar buiten. Op dat ogenblik ontplofte de bom, waardoor beiden tegen de grond werden geslingerd.
Op de slapende kleinste en mijn jongere zus na was iedereen tijdig buiten geraakt. Mijn broer Frans en ik vluchtten achter onze vertrouwde hooimijt, vanwaar wij angstvallig het akelige geruisloos naderende vreemde tuig, in glijvlucht zagen dalen in de richting van onze hoeve.
Mijn broer en ik draaiden behoedzaam mee rond de hooimijt. Pal boven het huis gekomen, op een hoogte van ongeveer vijftig meter, brak toen plots, met een lichte knal, de linker vleugelstomp van de logge romp af. Het stuk vleugel stortte neer en boorde zich een paar meter achter het huis met een tip in de grond.
Toen kantelde de bom naar links, en gleed langzaam van het huis weg. We zagen ze achter de nok van het dak verdwijnen.
Een paar seconden later klonk een doffe knal. Een ogenblik later zagen wij voor onze ogen duizenden grote enkleine projectielen, als een wervelwind, het weidegras aan flarden rukkend, voorbijvliegen.
Wij twee waren dubbel beschermd, door het huis en door de hooimijt. Geen vijf seconden later was alles rondom ons gehuld in dichte zwartgrijze rook. Daarop volgde een ijzige stilte.
Van de hand Gods geslagen kwamen wij na enkele ogenblikken uit onze schuilplaats te voorschijn. Wat we zagen was een apocalyptisch beeld.
Een haast niet te beschrijven ravage was aangericht. De boerderij stond nog rechtop. Geen enkele pan lag nog op het dak. Het ganse neerhof was bezaaid met brokstukken, scherven van dakpannen, stuk geslagen vensters en spaanders hout van deuren, ramen en daktimmerwerk.
De grote schuurpoort lag wel twintig meter verder, in de weide van een buurman geslingerd. Bijna alle buitendeuren waren uit hun hengsels gerukt.
Toen zagen we vader en mijn oudste broer komen toelopen vanuit de richting waar de bomwas ontploft. Tegelijkertijd zagen we moeder nabij de drinkwaterput recht krabbelen met een van de kinderen op de arm. Ook mijn twee jaar oudere broer en mijn oudste zus kwamen erbij staan. We stonden allen aan de grond genageld.
Het leek wel een mirakel. Niemand bleek gewond, of toch wel. Na enkele ogenblikken kwam mijn jongere zus het huis uit, ze weende. Een paar straaltjes bloed, liepen langzaam langs haar elleboog en haar dijbeen naar beneden. Na verzorging bleken ze veroorzaakt door rondvliegende glasscherven.
En de jongste broer? Die lag nog rustig voort te slapen in zijn bedje, onder de dekens die moeder helemaal over hem heen had getrokken. Over de hoge bedrand heen lag het uitgerukte vensterraam. De talloze glasscherven hadden hem niet gedeerd.
In de woonkamer was alles stuk geslagen. Potten en pannen, borden en tassen lagen verspreid op de grond. Zelfs het behang hing met grote lappen aan flarden van de muren naar beneden. Overal verspreid lag kalk van losgerukt bezetsel en scherven van stukgeslagen ruiten.
Van beneden op de vloer kon je op talrijke plaatsen gewoon, langs de muur naar boven kijkend, de lucht waarnemen.
Grote verslagenheid alom.
Er was in gans het huis geen enkel venster meer heel. Van alle binnendeuren hing er nog slechts één vast met één enkel scharnier.
Buiten lagen tot ver in de omtrek overal verwrongen en doorboorde stukken grijsgroen gekleurd verwrongen en doorboord plaatwerk, onderdelen van de bom.
Het duurde lang eer iedereen een beetje bekomen was van deze enorme verschrikking.
Al gauw kwamen de eerste ramptoeristen toestromen.
Wat mij toen het diepste heeft getroffen was de ongelooflijke nieuwsgierigheiden het franke optreden van een aantal toegestroomde dorpsgenoten. Er liepen zeker meer dan honderd nieuwsgierigen rond. Sommigen overdreven nieuwsgierigen gingen ongegeneerd zelfs tot in het woonhuis rondneuzen.
Er was er slechts één, een schooljuffrouw, die hulp kwam bieden bij de verzorging van de enige lichtgewonde.
We hadden plots geen privé meer. We stonden als het ware ineens hulpeloos op straat.
Ik vraag me zelfs vandaag nog af,waar mijn ouders de moed vandaan hebben gehaald om deze onbeschrijflijke ramp te boven te komen.
Met alle mogelijke middelen werden de allernoodzakelijkste deuren en ramen voor de eerstkomende nacht dicht getimmerd.De rest zou later wel volgen.
Ik herinner me vandaag nog zeer goed hoe we die nacht, allen bevreesd voor de dieven, zijn gaan slapen.
Precies veertien dagen later, op een donderdag rond 13.00 uur,kwam er weer zon sputterend tuig zeer laag overvliegen. Het hele huis daverde. We stormden naar buiten. Daar zagen en hoorden we de bom verder pruttelen. Op dat ogenblik viel de motor uit. Het akelige tuig daalde in zweefvlucht, langzaam glijdendvoorbij ons huis, tot het 400 meter verder in de toppen van een dennenbosje ontplofte.
Vandaag kunnen we ter plaatse nog vaststellen, hoe er in diezelfde rij dennen een flink aantal ontbreken.
Twee vliegende bommen (V1) en één tweetrapsraket (V2), in de Goorstraat, hebben zon 64 jaar geleden onsklein dorpje weten te treffen. Er was telkens grote stoffelijke schade, doch er vielen hierbij gelukkig geen doden.
Moest ik vandaag die Duitse rakettenpionier Von Braun nog kunnen ontmoeten, ik zou het hem eens flink onder zijn neus wrijven. De man is echter reeds 31 jaar geleden overleden.
De landing van de geallieerde troepen op de Normandische kusten op 4 juni 1944.
Na de landing in Normandië op D-day, 6 juni 1944, geraakte iedereen in ons land stilaan overtuigd dat het einde van de oorlog naderde.
Op 11 september 1944 gonsde het in ons dorp van de geruchten over het naderende leger van de geallieerden.
De avond voordien waren er nog Duitse eenheden aan de oostelijke oever van het Albertkanaal gelegerd.
Ze vuurden op alles wat er op onze westelijke kant van de kanaaldijk bewoog. Iedereen verwachtte nu hevige gevechten nabij het kanaal bij het naderen van de Britse troepen.
Toen deze op 11 september rond 16 uur in razende vaart in hun kleine lichte jeeps zelfs door de kleinste weggetjes de dijk van het Albertkanaal opstormden, gebeurde er niets.
De Duitse eenheden bleken namelijk de nacht voordien in zeven haasten te zijn gevlucht. De tweede boogbrug, gebouwd in 1942 hadden ze echter met dynamiet opgeblazen, om zo de aanstormende bevrijders af te remmen.
Er bleven die dag steeds maar meer jeeps en lichte pantserwagentjes langs ons smal straatje naar de kanaaldijk stormen.
Onze verse tomaten en eieren waren bij de geallieerde soldaten zeer welgekomen.
In24 uur tijd werd nu door de genietroepen aan de Bredestraat een dubbele noodbrug, een pontonbrug rustend op inderhaast opgekalefaterde kleine oude kanaalschepen, ineengetimmerd.
Na de oorlog werd één brughelft van deze baileybrug verwijderd om ze elders, waar de noodzaak groter was, te gebruiken.
De andere helft bleef nog in gebruik tot circa 1962. Toen werd de Baileybrug vervangen door de nieuwe betonnen constructie die we in ons dorp vandaag nog kennen
Na de intocht van de geallieerde troepen op 11 september 1944, werden de Duitsers stelselmatig verdreven. uit onze streken.
De geallieerde troepen rukten al te gehaast via België en Nederland op naar Duitsland.
In België vierde men intussen reeds overal uitbundig de bevrijding, de overwinning op het Duitse leger en het einde van de oorlog.
Ook een aantal dorpsgenoten trokken juichend en triomferend naar het dorpscentrum. Op het gemeentehuis werd de sirene naar buiten gehaald. Maar deze keer niet om luchtalarm aan te kondigen. Een paar stevige jonge kerels begonnen zo krachtig en zo luidruchtig de handbediende sirene te doen loeien tot ze stuk sprong.
Het was echter even te vroeg hoera geroepen de beer was nog niet geschoten.
In een laatste stuiptrekkingzou het Duitse leger nog plots uitpakken met een groots opgezette verrassende tegenaanval.
Vanuit de Eifelstreek rukten ze weer op, via de Ardennen naar België.
Op 16 december 1944 barstte het Duitse tegenoffensief los.
Dit schrikwekkend nieuws sloeg in als een bom. Ik herinner me nog zeer goed hoe de schrik ons allen om het hart sloeg bij het horen van dat onverwachte nieuwsbericht.
Zouden deMoffen dan toch nog de oorlog gaan winnen?
De Duitse infanteriedivisies stootten met hun pantsereenheden, onder leiding van Von Rundstedt, tot diep in de Belgische Ardennen door.
De Amerikaanse divisies, die in de Ardennen verbleven onder leiding van Generaal Patton werden totaal verrast. Hun divisies, die duidelijk in de minderheid waren, kregen zware klappen.
Daar de weersomstandigheden met sneeuw, mist en vrieskoude volledig in hun nadeel werkten konden ze niet rekenen op de hulp van hun luchtmacht.
Ze werdenlangzaam maar zeker in een wurggreep genomen door de Duitse overmacht.
Ze hielden echter hardnekkig stand en brachten de Duitse aanval tot staan bij Bastogne.
Op de Duitse eis tot overgave, klonk het Amerikaanse antwoord kort en krachtig:Nuts! (= Val dood!)
Op 23 december klaarde de hemel boven de Ardennen eindelijk op. Door het ingrijpen van de geallieerde luchtmacht, werd het lot van de Duitse troepen nu snel bezegeld.
Intussen vielen de geallieerde vliegtuigen ook nog talrijke andere doelwitten, dieper in Duitsland gelegen, aan.
Op 26 december werden de Duitse linies nabij Bastogne doorbroken.
Het eindresultaat van het ardennenoffensief was verpletterend.
Bij de Duitsers telde men 2.500 gesneuvelden, 1050 krijgsgevangenen, 81 van hun 88 tanks, 7 lichte kanonnen en al hun veldgeschut (74 stuks) en405 voertuigen werden vernietigd.
Aan het oostelijk front hadden de Russen, sedert de slag bij Stalingrad, het Duitse leger reeds ver naar het westen teruggedreven. Op 12 januari 1945 begonnen zij hun laatste winteroffensief tegen Duitsland.
Aan het westelijk frontstoottende geallieerden door tot over de Rijn. Ze rukten steeds verder en dieper Duitsland binnen. Het eens zo oppermachtige Duitse leger zat nu klemvast in een vernietigende wurggreep.
De beide fronten schoven steeds sneller op naar het hart van Duitsland. Het werd nu snel een totale nederlaag voor de Duitsers.
Op 25 april 1945 begroetten de Russische en Amerikaanse troepen elkaar aan de Elbe.
Eindelijk brak de langverwachte dag aan. De Duitsers werden tot de definitieve overgave gedwongen.
De capitulatie werd getekend op 4 mei 1945
Toen de oorlog in Europa in mei 1945 was beëindigd, bleef Japan nog doorvechten.
Amerika besloot daarom een nieuw wapen te gebruiken om de oorlog te stoppen.
Er werden twee atoombommen gedropt op Japanse steden.
De eerste op Hiroshima op 6 augustus 1945
De tweede op Nagasaki.
Het resultaat was onbeschrijflijk.
De stad Hiroshima en haar omgeving werden van de kaart geveegd. Naar schatting waren daar ongeveer 250.000 slachtoffers.
In de kleinere stad Nagashaki werden nog eens 80.000 slachtoffers gemaakt.
Korte tijd later gaf ook Japan zich over.
Slachtoffers ten gevolge van de tweede wereldoorlog.
In Rusland: 13.600.000 militairen en 6.000.000. burgers.
In Duitsland: 3.250.000 militairen en 3.640.000 burgers
In Groot-Brittannië: 370.000 militairen en 60.000 burgers.
In België: 10.000 militairen en 50.000 burgers.
In de rest van Europa: 12.710.000 militairen en ongeveer 4.500.000 burgers.
Waarom het gemakkelijk doen, als het moeilijk ook kan?
Het volstaat niet om geboren te worden. Je moet willen leven.
Dieren zijn minder ziek dan mensen. Misschien wel omdat dieren niet denken dat ze ziek zijn.
Liefde is ruimte scheppen, waarin een ander zichzelf kan zijn.
Laat ons geen vooruitgang noemen, waar een ander aan ten onder gaat. (Ghandi)
't Is zo eenvoudig goed te zijn. Men hoeft slechts te beminnen en men kan iedere dag opnieuw van vooraf aan beginnen
De sperwer verblijft vooral in bosrijk gebied. Zijn nest is vaak niet meer dan een hertimmerd oud nest van een kraai of een houtduif.
Zegt de ene kaars tegen de andere: "Zullen we vanavond samen uitgaan?"
Wat baten kaars en bril, als de uil niet zien en wil
Oud mogen worden is een mooi geschenk van het leven. Het is wel een hele kunst dit geschenk met sier te dragen.
Van het concert van het leven krijgt niemand een programma
De ijvogel vangt kleine visjes al duikend in het water. Beide ouders graven aan hun tunnelvormige nestholte in de rivieroever.
Schoonheid kun je alleen maar zien, als je ze reeds in je hart draagt.
Alle dingen zijn moeilijk vooraleer ze gemakkelijk worden
Mensen zijn als de seizoenen. Ze volgen elkaar op en moeten ook steeds opnieuw beginnen
Ik wou een parelwoordensnoer om regenbogen vlechten, maar vond geen druppel licht genoeg om aan mijn droom te hechten (A. Nahon)
Everzwijnen leven bij voorkeur in voedselrijke loofbossen of gemengde bossen. Ze voeden zich met eikels en beukennoten. Ze hebben een sterke snuit met beweeglijke wroetschijf van kraakbeen. Ze houden van een modderbad in de drassige rivierbedding. Soms brengen ze grote schade toe aan landbouwgewassen.
In het leven moet je vooruit gaan. Blijven staan is sterven.
Men is nooit te oud om iets af te leren.
Liehebben wil zeggen: met iemand oud willen worden.
De wezel is Europa's kleinste zoogdier. Ze vangen dagelijks een grote hoeveelheid muizen en ander klein gedierte. Gemiddeld wordt een wezel niet ouder dan één jaar.
Menige man die verliefd was op een kuiltje in een wang, beging de fout het hele meisje te trouwen.
Leve de blijgezinden: zij zijn onze goedkoopste energiebronnen.
Als de vos de passie preekt, boer let op uw ganzen.
't Is goed in 't eigen hart te kijken, nog even voor het slapen gaan, of ik van dageraad tot avond geen enkel hart heb zeer gedaan ... (A. Nahon)
Soms lijkt het geluk wel als een kwajongen; het klopt aan de deur en dan loopt het hard weg.
Als in februari de muggen zwermen, zult ge in april uw oren wermen.
De ransuil houdt zich overdag schuil tussen het gebladerte van hoge bomen. 's Avonds en s'nachts jaagt hij op allerlei klein ongedierte. Hij maakt gebruik van verlaten nesten van kraaien.
Eindelijk gaat er mij nu toch een lampje branden...
Het is beter een kaars aan te steken, dan te mopperen tegen de duisternis.
De meikever is een schadelijk insect. De kever legt zijn eitjes tussen de wortels van de planten. De larven of engerlingen verblijven drie jaar onder de grond en voeden zich met de wortels. Hun grootste vijanden zijn de mol en de spitsmuis. Na drie jaar (vooral in de maand mei) komt de volwassen meikerver uit de grond gekropen. De kever voedt zich met de bladeren van bomen.
Als de ziele luistert, spreekt het al een taal dat leeft. (G. Gezelle)
Wees voorzicht met je gedachten, ze kunnen ieder ogenblik woorden worden.
De geschiedenis leert ons, dat de natuur van oudsher dwars door alle puinhopen heen, steeds weer nieuwe krachten naar voren brengt.
Met passen en meten wordt veel tijd versleten.
De tien geboden zijn daarom zo kort en duidelijk omdat ze zonder commissie van deskundigen tot stand zijn gekomen. (C. de Gaulle)
Waar het hart van vol is, loopt de mond van over.
Er zijn twee soorten advocaten: zij die de wet kennen en zij die de rechter kennen.
Jeugd zoals vroeger bestaat er niet meer. (staat geschreven op een steen uit Babylonië, 3000 jaar oud)
Echte grote mensen hebben aandacht voor de heel kleine dingen van het leven.
Geld, dat stom is, maakt recht wat krom is.
Een huis zonder boeken is als een kamer zonder venster.
De natuur trekt harder dan zeven ossen. (C. Lehmann)
Alles is wonder voor wie bewonderen kan.
Waar de natuur ophoudt, begint de dwaasheid.
De ochtend is meestal veel verstandiger dan de avond tevoren.
Verdrijf de natuur met stokken, ze keert toch bestendig terug. (Horatius)
Door vol te houden bereikte zelfs de slak de ark van Noah.
Voor de meeste mensen is huichelen een tweede natuur, voor sommigen de eerste.
Neem alle mannen van boven de vijftig weg, en de wereld zou niet langer draaien. (H. Ford)
Wie veel prijst, wordt veel geprezen.
'Sint-Amaan trekt het zaaikleed aan.'
Wanneer een eminent geleerde beweert dat iets mogelijk is, heeft hij vrijwel zeker gelijk. Wanneer hij beweert dat iets onmogelijk is, heeft hij zeer waarschijnlijk ongelijk. (A.C. Clarke)
Je bent op je best als je bent wat je bent.
De natuur is niet onze eigendom, we krijgen hem enkel in bruikleen.
Ooievaar lepelaar takkendief ooievaar heeft de kindertjes lief.
Alles hoeft niet gezwegen te worden en alles hoeft ook niet gezegd te worden.
Een man had twee bomen: een dode en een levende. Hij gaf steeds water aan de dode boom, in de hoop dat... En op een morgen had hij twee dode bomen. (F. Leclerq)
Ditselvinken, ook putters genoemd, zijn kleurrijke trekvogels. Ze zwerven in kleine groepjes rond. Ze voeden zich vooral met de zaden van de vederdistel. Het zijn hooggeprezen zangers en erg geliefde kooivogels.
Groenvinken zijn trekvogels. Ze verkiezen vooral het dichtbegroeide struikgewas in verstedelijkte gebieden. Het zijn geregelde bezoekers van de voederplank Het zijn tevens goede zangers.
Deze trekvogel verblijft van de vroege lente tot de late herfst in onze streken. Hij voedt zich met kerfdiertjes en zoekt zijn voedsel op de grond. Meestal twee broedsels per jaar.
Ieder mens die een eind met ons gaat kan Christus zijn die voor één dag over de wereld gaat. (A. Demedts)
Mensen hebben meer behoefte aan vrienden dan aan leiders.
Een mens doet veel verkeerd in zijn leven; hij lijkt soms zelf zijn ergste vijand.
De meest verloren dag is die waar geen plaats is voor een lach.
De mens verwart meestal zijn eigen plannetjes met die van de Heer.
Mensen die veel beloven, hebben meestal een zwak geheugen.
Kijk naar de bloemen op het veld en de vogels in de lucht: ze zaaien en ze maaien niet. Maak je toch geen zorgen.
Het is een hele kunst met weinig tevreden te zijn.
Leven is bij het feest zijn, het feest helpen maken en meegenieten van al zijn vreugden.
Haast je niet! Een schildpad ziet onderweg meer dan een haas.
Mensen die naast hun schoenen lopen, zijn snel op hun teentjes getrapt.
Als liefde niet alles vraagt, is ze geen liefde. Als liefde niet alles geeft, is ze geen liefde. (C. Verschaeve)
Als ik ze had, zou ik mijn fouten grif toegeven.
De kruisbek voedt zich vooral met zaden van naaldbomen, doch ook met insecten, vliegen, kevers en bessen. Het is een schaarse broedvogel in onze streken.
Vandaag kan je weer herbeginnen, kan je alles weer goed maken wat gisteren onmogelijk scheen.
Bij elke nieuwe geboorte krijgt de toekomst een nieuwe kans.
Denk eraan: bij uw geboorte was iedereen verheugd, en jij weende; bij uw dood weent iedereen, maar gij zult in vreugde zijn. (Arabisch gezegde)
Wie een muilezel zoekt zonder gebreken, gaat best te voet. (Cervantes)
Domme gedachten heeft iedereen, alleen de wijze spreekt ze niet uit.
Zijn geduld verliezen betekent zijn waardigheid verliezen.
Zolang de ezel zakken draagt, heeft de mulder hem lief.
Sommige mensen geloven alles, als je het maar fluistert.
Wie met u roddelt zal ook over u roddelen.
Maak je nooit kleiner dan je bent, daar zorgen anderen wel voor.
Met al dat gekloon komt de mens zichzelf nog eens tegen.
Je levensverzekering is dat wat je betaalt, om je na de dood, geen zorgen meer te hoeven maken.
Wie voor één moeilijkheid van de weg afwijkt, komt meestal terecht in een bos van problemen.
Jantjes gebed voor het eten: "Lieve Heer, ik hou het kort, anders pikken ze 't eten uit mijn bord. Amen"
Een goede raad van oma: "Bid éénmaal als je ten strijde trekt, tweemaal als je je op zee begeeft en driemaal als je trouwt."
Wie slecht is, denkt gemakkelijkdat iedereen op hem lijkt.
Om te discussiëren moet men het eerst eens zijn.
Naarmate de beurs smaller wordt, wordt het geweten breder.
Waar de gastvrouw het mooist is, is de wijn het lekkerst.
Leer van andermans fouten, want het leven is te kort om ze allemaal zelf te maken.
Kijk in de spiegel en zoek de zeven fouten.
Als je 's morgens met de kippen opstaat, overdag werkt als een paard en 's avonds zo moe bent als een hond, dan is de kans groot dat je een ezel bent.
Het is verstandig als je maar de helft gelooft van wat ze zeggen; het is nog verstandiger als je weet welke helft.
De mens is van nature goed, maar zijn medemens is dat meestal niet.
De menselijke geest is als een parachute; hij werkt alleen als hij open is.
Vetel je iemand een leugen, dan maak je hem boos. Vertel je hem de waarheid, dan maak je hem razend.
Mijn opa zei altijd: "Als je het wat langzamer doet, gaat het vlugger." (Toon Hermans)
Het is onbegrijpelijk dat mensen steeds maar dezelfde domheden begaan; de keuze is nochtans groot genoeg.
Zij die hun wensen voor waarheid nemen, komen meestal bedrogen uit.
Veel mannen zijn op het werk slechts een kleine garnaal, doch thuis zijn ze de tweede in bevel.
Als je licht bent, wordt het nooit duister om je heen.
De averulle en de blomme - Daar zat ne keer een averulle (meikever) en lekte met nen zom, zom, zom, den dauw van op de blaren, die klaar bedreupeld waren lijk met nen dreupel rom, rom, rom. - Wanneer zij fraai gedronken had, zo vloog ze scheef en krom, rom, rom, al neuzlen en half dronken, tot waar de kleêrkens blonken van ene schone blom, lom, lom. (G. Gezelle)
Alles wordt altijd anders. Het leven kan je niet stilleggen, anders ga je dood.
Waar een wil is, is een weg; helaas zijn daar dikwijls wegwerkzaamheden.
Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is het ook te mooi om waar te zijn.
Een woord van waardering is voldoende om iemands hart te verwarmen.
Deze jeugd is fundamenteel verwend, slecht, ongelovig en lui. (geschreven op een steen uit Babylonië, 3000 jaar oud)
God schiep wel de tijd maar Hij sprakniet van zich te haasten.
Mensen die vol zijn van zichzelf, moeten dringend op dieet. (G. de Ley)
In één goed woord zit voldoende warmte voor vier winters.
Tussen zeggen en doen verslijt een mens menige schoen.
Er bestaat geen lift die leidt naar de wijsheid; ze komt enkel trapsgewijs.
Geen vogelnest bevond zich te hoog. 
Kanaalwerken 1930-1939
Op 31 mei 1930 werd door koning Albert I het sein gegeven voor de start van de graafwerken aan het kanaal dat zijn naam zal dragen.
