|
 Manten en Kalle
Op de oosterzijde van het Kortrijkse Belfort staan twee gouden figuurtjes, Manten en Kalle, de beroemde klokkeluiders. Manten slaat het uur, Kalle het halve uur.
Maar in de middeleeuwen was het alleen Manten die deel uitmaakte van een, voor die tijd, erg vernuftig systeem om het uur te slaan.
In 1382 werd Kortrijk geplunderd en in brand gestoken na de slag van West-Rozebeke en Filips de Stoute besloot de klok, die hij "l'un des plus biaux que on seuist dechà ni delà la mer" noemde, mee te nemen en aan Dijon te schenken.
Tijdens het transport is de klok echter gebarsten maar niettemin werd ze in Dijon onthaald als een wonder.
In 1383 kreeg Manten een plaats op de zuidelijke toren van de westelijke gevel van de Notre Dame en kreeg de naam:
"Le Jacquemart"
(Le Jacquemart " betekent op heden ook alle onderdelen van de klok, dat wil zeggen, de vier klokkenluiders, de drie klokken, het mechanisme en de wijzerplaat.)
Of hij kreeg zijn naam pas later, want in 1422 is er sprake van een « orlogeur et serrurier nommé Jacquemart qui recut 22 livres pour les besongnes qu'il a faictes à l'orloge de Dijon », mogelijks dankt hij daar zijn naam aan.
Het uurwerk werd geïnstalleerd door de Gentse uurwerkmaker Pièrart de Gand.
Jacquemart heeft er tot 1651 al het werk alleen gedaan, maar na een succesvol toneelstuk genaamd "Mariaige de Jaiquemar " , kreeg hij effectief een metgezel, Jacqueline.
In 1714 was er alweer een toneelstuk waarin de spot werd gedreven met het kinderloze koppel, en een tijdje later kwam de kleine Jacquelinet erbij. In 1885 kwam er zelfs nog een jonger zusje bij; Jacquelinette
In Kortrijk verving men Manten enkele jaren na zijn ontvoering door de Fransen en men schonk hem halverwege de 15de eeuw het gezelschap van kalle.
Omstreeks 1520 verdwenen beide uurslagers.
Manten en Kalle stonden symbool voor onafscheidbaar samen zijn; in Brabant kende men het versje:
"Mantie en Kalle, Liepen te gare nor Halle; Mantie liep zeerst, En Kalle was eerst."
Tijdens een stoet in 1926 verschenen Manten en Kalle opnieuw in de Kortrijkse straten in de vorm van twee reuzepoppen en de belangstelling was helemaal terug.
Er ontstond een polemiek in de pers waarbij zelfs werd aangedrongen om de oorspronkelijke beelden in Dijon terug op te eisen.
In 1961 werden, dankzij sponsoring van Grand Bazar, de huidige uurslagers ontworpen door kunstenaar Victor Cassiman en ingehuldigd in aanwezigheid van E. H. Kanunnik Kir, Burgemeester van Dijon.
(Le Jacquemart " betekent op heden ook alle onderdelen van de klok, dat wil zeggen, de vier klokkenluiders, de drie klokken, het mechanisme en de wijzerplaat.)
|
