Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek
E-mail mij
Druk oponderstaande knop om mij te e-mailen.
Doorheen de dagen
Ervaringen besproken
22-06-2019
ZONDAG 23 JUNI 2019
12de ZONDAG C – 23 JUNI 2019
‘WIE ZEGGEN JULLIE DAT IK BEN?’
Een Romeinse landvoogd schreef eens in een brief: ‘de Joden twisten over een zekere Jezus, die gestorven is en over wie Paulus zegt, dat Hij nog leeft’. Vanaf zijn geboorte tot op vandaag houdt Jezus mensen bezig. Voor sommigen wekt Hij ergernis of is Hij dwaasheid, voor anderen is Hij aantrekkelijk, geloofwaardig en bron van Leven.
In elk geval is Hij teken van tegenspraak. Je zou Hem soms willen ontvluchten, ‘maar... tot wie zouden we anders gaan?’, zegt Petrus eens. Hij wordt bezongen als ‘lieve Jezus’, maar verzet zich tegen de machthebbers in het maatschappelijk en godsdienstig leven van zijn tijd.
Vandaag worden we stil bij zijn vraag: ‘Wie zeg jij, dat Ik ben?’
Eens was Jezus aan het bidden,
alleen zijn leerlingen waren bij Hem.
Hij stelde hun de vraag:
`Wie zeggen de mensen dat Ik ben?'
Zij antwoordden Hem:
`Johannes de Doper,
volgens anderen Elia,
en weer anderen zeggen
dat een van de oude profeten is opgestaan.'
Daarop vroeg Hij hun:
`En jullie, wie zeggen jullie dat Ik ben?'
Petrus antwoordde:
`De Messias, de Gezalfde van God.'
Hij verbood hun echter nadrukkelijk
hierover met iemand te praten en zei:
`De Mensenzoon moet veel lijden,
Hij moet door de oudsten,
hogepriesters en schriftgeleerden worden verworpen
en ter dood gebracht;
en op de derde dag zal Hij worden opgewekt.'
Met het oog op allen zei Hij:
`Als iemand achter Mij aan wil komen,
laat hij dan met zichzelf breken,
dagelijks zijn kruis opnemen en Mij volgen.
Want wie zijn leven wil redden, zal het verliezen,
maar wie zijn leven om Mij verliest, die zal het redden.
(Lucas 9,18-24)
ELKE DAG IN JEZUS’ SPOOR
Jezus en zijn vrienden waren al een hele tijd samen op weg. Meer en meer werden zijn vrienden ook geboeid door zijn persoon: Hij had al zoveel vreemde dingen gezegd en gedaan. En dan stelt Jezus plots die bijzondere vraag: `Wie denken jullie dat Ik ben?'' En Petrus antwoordt daarop: `Gij zijt de Messias, die door God gezonden is.' Of in eenvoudige woorden: ‘Jij bent iemand die door en door van God doordrongen is.
Ook in ons leven is die vraag weleens opgekomen: ‘Wie is die Jezus nu eigenlijk?’ Op school hadden we het juiste antwoord geleerd: ‘Jezus is de Messias.’ En wellicht begrepen we dat helemaal niet, zoals ook Petrus de diepe inhoud van zijn antwoord wel niet verstaan zal hebben.
Hoe moeten we dat inderdaad verstaan? Hoe is Jezus die Messias, die helemaal van God doordrongen is? Daar gaat Jezus vandaag zelf op in. Hij zegt dat Hij door de mensen verworpen zal worden en veel zal moeten lijden. Pas daarna, in de verrijzenis, zal Hij tot zijn volle heerlijkheid komen. Het antwoord van Petrus was dus wel juist: ‘Jezus is de Messias’ Maar Petrus moet dat woord nog beter leren begrijpen. De Messias is Diegene die uit liefde voor de mensen zijn kruis opneemt en in dat lijden ten einde toe volhardt. Zozeer is Hij doordrongen van Gods liefde!
Ook voor ons moet dit het beeld zijn van de Messias Jezus. Wij weten immers hoe Hij concreet die weg gegaan is. Dit is de juiste voorstelling van onze Heer Jezus: Hij die uit liefde zijn lijden opneemt, ten einde toe!
Wie in deze Jezus gelooft, zal ook dezelfde weg moeten gaan en in zijn spoor treden. Hij vraagt van ons – zijn leerlingen vandaag – dat ook wij het kruis dat de liefde altijd meebrengt op te nemen.
De liefde is vanzelfsprekend de diepste vreugde in een mensenleven – maar echte liefde kan nooit zonder lijden. Hoe meer je van iemand houdt, hoe meer je ook gekwetst kan worden. En daarom zegt Jezus vandaag heel terecht: `Wie achter Mij aan wil komen, moet zichzelf vergeten, dagelijks zijn kruis opnemen en Mij volgen.’
Alleen zo kunnen we de volle vreugde, het volle Leven vinden.
GEKOMEN OM TE DIENEN
Hij was geen koningszoon
die opgeleid werd om gediend te worden.
Die zoon van een timmerman
had geleerd om zich te plooien
naar de nukken van het hout
en naar de grillen van de klanten.
Hij was geen Romeins staatsburger,
en Hij kon zich nergens op beroepen.
Die rechteloze Jood uit Galilea,
ver van het politieke forum en de publieke woordenkramerij,
had geleerd om zich te onderwerpen aan de bezetter.
Hij was geen priester
en Hij was ook geen wetgeleerde.
Hij kon niet terugvallen op enig voorrecht.
Die simpele leek had vlug doorzien
hoe mensen zich zo vaak
achter hun God durven verschuilen
om hun eigen belangen beter te behartigen.
Hij stond weigerachtig en argwanend
tegenover elke vorm van macht:
de macht van de tollenaar
en de macht van de opperpriester;
de macht van het geld
en de macht van de godsdienst.
Hij hield het bij de macht
van de geweldloosheid;
de macht van het offer
en de macht van het gebed.
Alleen op die manier
kon macht omgebogen worden
tot nederige, bereidwillige en vreugdevolle dienstbaarheid.
dat de Heer Jezus in de nacht waarin Hij werd overgeleverd,
een brood nam, het dankgebed sprak,
het brood in stukken brak en zei:
`Dit is mijn lichaam; het is voor jullie.
Blijf dit doen om Mij te gedenken.'
Na de maaltijd zei Hij zo ook van de beker:
`Deze beker is het nieuwe verbond door mijn bloed.
Blijf dit doen om Mij te gedenken,
telkens wanneer jullie eruit drinken.'
Telkens als u dus dit brood eet en uit de beker drinkt,
verkondigt u de dood van de Heer totdat Hij komt.
(uit de eerste brief aan de Korintiërs 11,23-26)
Vandaag vieren wij dat Jezus in tekenen van brood en wijn bij ons wil blijven. ‘Neemt en eet, dit is mijn lichaam’. Het zijn woorden van intens geloof, niet alleen voor een vrome eucharistie of een stille, intieme aanbidding. Het zijn vooral woorden van geloof die beleefd moeten worden in ons dagelijkse leven.
Als wij daar niet delen van onszelf, zijn het enkel loze woorden in de wind. Ons hele leven moet doordrongen worden door die woorden van Jezus: ‘Dit is mijn lichaam, dat voor u gegeven en gebroken wordt.’
Sacramentsdag is het feest van Jezus, die gegeven en gebroken wordt: Jezus is zich ten volle bewust van zijn zending en in volle overgave blikt hij vooruit op zijn lijden, zijn kruis, zijn gegevenheid tot het uiterste.
De oorsprong van dit feest ligt in de woorden van Jezus bij het Laatste Avondmaal. In die zwaar geladen sfeer van het laatste samenzijn werden zij voor het eerst uitgesproken. We kennen de feiten: Jezus nam wat brood, en brak het, en gaf een stuk aan elkeen. We kennen ook de woorden: ‘Dit is mijn Lichaam, dat voor u gegeven en gebroken wordt’.
Toen Jezus deze woorden sprak, dacht hij aan de komende uren: ‘wat ik hier met dit brood doe – breken en delen – dat zal nu ook met mij gebeuren’. In een simpel gebaar toont Jezus: ‘Ik zal gemarteld worden en gekruisigd. Ik zal gegeven en gebroken worden totterdood. Want hiertoe ben ik in de wereld gekomen, niet zomaar, maar ‘opdat alle mensen leven zouden hebben, en wel leven in overvloed’.
Het gebroken brood zegt ons nog meer. Ook jullie zijn hiertoe geroepen. Als je ten einde toe mijn weg wil gaan, als je echt wil leven voor het Koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, dan zal geen aardse roem je deel zijn. Wat de machten van het kwaad met Mij gaan doen, zal ook met jullie gebeuren. Dat vraag ik jullie: om ten einde toe mijn weg te gaan, gegeven en gebroken. Opdat ooit de gerechtigheid van God het moge halen op de machten van kwaad en onrecht, die zo welig tieren. Opdat mensen, die arm zijn, hier en elders, wereldwijd, leven mogen vinden in overvloed.
Zo is Sacramentsdag en eigenlijk elke eucharistie een bewogen herinnering aan wat toen gebeurd is. Maar er is meer: in elke eucharistie aanvaarden wij, in volle overgave, hoe schamel wij ook zijn, telkens opnieuw onze eigen roeping om zo te leven: Hem achterna. Desnoods gegeven en gebroken.
Er was eens een grote groep mensen bijeen gekomen
en toen riep Jezus zijn leerlingen bij zich en zei:
Met vijf zijn ze, de kinderen. Het oudste is zelf nog nauwelijks een kind. Vijftien jaar en al vier maand zwanger. Hun moeder is plots gestorven, dezelfde dag begraven al, zonder ceremonie en zonder tranen. Tranen zijn er elke dag en dus gewoon.
Vader is zoals de meeste vaders ver weg van huis, seizoenarbeider in de Mato Grosso. Van vader geen taal of teken meer. Er lopen vreemde geruchten in het dorp. De seizoenarbeiders van de Mato Grosso zouden niet betaald worden. Wie protesteert zou geruisloos verdwijnen. Overtrokken verzinsels van door armoede gepijnigde mensen of waarheid? Niemand durft het gerucht bevestigen .
De Mato Grosso is zo ver, duizenden kilometers. De mannen zijn al maanden weg en ach, er wordt ieder jaar wel weer een nieuw onheil voorspeld. Morgen zijn ze misschien al terug met een gevulde beurs. Morgen is alle leed allicht voorbij. Hoop, onzekerheid en twijfel zweven over het dorp.
Het huis waar moeder gestorven is durven de kinderen niet meer betreden. Daar hangt de dood. De dood heeft geen vriendelijk gezicht. Ook niet voor kinderen die door de miserie al gehard zijn. Ze wonen nu een huis verder, bij de grootouders, ook een armtierig kotje van blokken aangestampte aarde, die opeengestapeld zijn.
Zuster Velzi vermoedt dat de kinderen problemen hebben. De zuster werkt al achttien jaar in de parochie. Ze heeft het lastig door de aanhoudende droogte. Er is geen oogst dit jaar, alles verschroeid en opgedroogd. Velzi is verantwoordelijk voor de bedeling van de noodrantsoenen, die bestemd zijn voor de gemeenschap. Dat is een uiterst delicate opdracht . Er is meer honger dan voedsel.
Er wonen nu drie kinderen bij haar die geen familie meer hebben. Je kan die toch ook niet onder de blote hemel laten. Lieve kinderen: Moises, Ronaldo en Carmélia maar ontzettend druk. Moises vernielt de kleine tuin met zijn voetballende vrienden, Ronaldo laat overal troep slingeren en de ondeugende kleine Carmélia springt voortdurend op bedden en zetels. Geen minuut rust in huis met die troep. Zuster Velzi is ook geen dertig meer. Ze loopt in de zestig. Vandaar de vermoeide randen onder haar ogen.
Als we het huis van de grootouders naderen is het meteen duidelijk dat zuster Velzi zich niet vergist heeft. We horen geschreeuw. Grootmoeder weet geen raad met de vijf kinderen die ongevraagd binnen getuimeld zijn. Ze is wanhopig. Wat moet dit stokoude mens nog met vijf kinderen? En het oudste meisje in verwachting!
Klappen uitdelen en onophoudend schelden is haar manier van doen. Ze is nochtans van goede wil, grootmoeder, maar de last is haar werkelijk te zwaar. Bovendien is ze doodsbang dat de kinderen zich zouden bezeren.
Daar is wel reden toe met de diepe waterput naast het huis en het veld vol bladcactussen. De kinderen moeten maar de ganse dag binnen blijven. Grootvader vlucht naar zijn roça, teveel lawaai in huis, en hij heeft nog werk met de bonen. Maar er zijn geen bonen, het heeft niet geregend.
Grootmoeder is niet opgezet met ons bezoek. Alles goed? waagt Velzi voorzichtig, alles goed, mevrouw? Jazeker, alles goed zuster, godzijdank! De kinderen zijn luidop aan het wenen. Waarom ze wenen? Ach, die zijn immers nooit tevreden, zuster, ze zijn zo rotverwend geweest door hun moeder. Jezus Maria...
Er ontspint zich een moeilijk gesprek. Velzi wil weten hoe het met de kinderen gesteld is. Grootmoeder staat op haar eer en verzwijgt koppig de waarheid. Alles goed, godzijdank! Je laat nooit merken dat je arm bent. Armen beschermen hun eer, gelukkig maar! Hun eer is alles wat hun rest. Maar de kinderen zijn daar ook en die hebben dringend hulp nodig. Vragen en antwoorden lopen door een spanningsveld, grootmoeder mag niet vernederd worden maar de manifeste nood van de kinderen moet en zal gelenigd worden!
Of ze al gegeten hebben vandaag ? Jezus Maria, hun buikje spant van het voedsel. Van de wormen stelt Velzi vast. Ze hebben dus vandaag nog niets gegeten. Wanneer dan wel? Gisteren, wat bonen. Was er vlees bij de bonen? Jezus Maria, is de zuster dan op haar kop gevallen. We hebben hier toch geen koelkast, alleen een petroleumlamp! Hier in de roça is geen licht, geen elektriciteit, we kunnen geen vlees bewaren !
Hoeveel bonen zijn er nog in huis? Meer dan genoeg, zuster! Waar dan? Daar, zie maar zuster. In de hoek van het krot ligt een smerige zak met hooguit een kwart kilo bonen voor zeven mensen. Velzi haalt vier kilo bonen uit haar tas. Maar zuster, zoveel, ze zullen zich ziek eten! De bonen worden toch aanvaard. Voor de kinderen dan, want wij hoeven niets. Het protest is maar voor de eer. De kinderen geven geen krimp. Ze staren naar de grote kartonnen doos die Velzi bij heeft. Welke heerlijkheden zijn er daarin nog voor hen verborgen ?
Hebben ze nog genoeg kleren want het is winter? Jezus Maria, ziet de zuster dan niet dat ze kleren aanhebben. De kinderen hebben inderdaad wat vodden om hun lijf. Het jongste kindje niet, dat hoeft niet.
Het is nog maar acht maand en ik kan geen kleren meer wassen, reuma in de handen, Jezus Maria. Jamaar, het meisje van vijftien kan dat toch voor jou doen, mevrouw. Ze is toch al oud genoeg. Straks wordt ze moeder. Die daar, Jezus Maria , zulk een luie trien, die voert geen lap uit, alleen maar janken en klagen.
Er komen een hoop kleren uit de wondere doos van Velzi. Eén voor één mogen de kinderen passen. Dit voor overdag en dit voor de nacht als het koud wordt. Let op dat je geen griep krijgt want medicamenten zijn onbetaalbaar. Zwijgend trekken de kinderen de nieuwe kleertjes aan. Grootmoeder verzamelt de lorren. Die kunnen nog dienen voor het poetsen van de petroleumlamp.
De kinderen laten niets merken. Grootmoeder zou dat niet nemen. We hebben immers niets tekort en alles gaat goed Dat is het principe. Het meisje van vijf krijgt een fris jurkje aangepast. Het is direct een ander kind, een mooi kind met een open en blij gezicht. Als grootmoeder voorover buigt om de vodden op te rapen laat ze even haar vreugde blijken. Een sprongetje in de lucht en frivool met het jurkje zwaaien. Dankjewel en zoveel bloemetjes op het jurkje, rood en geel en blauw. De kleuren worden geteld. Bloemen hoeven we hier niet, gromt grootmoeder. Het kind verstijft. Wat staat haar straks te wachten als het bezoek verdwijnt...
Ongenadig gaat Velzi door met haar vragen. Het welzijn van de kinderen contra het eergevoel van de grootmoeder. Het lijkt wel een rekwisitoor. Waar slapen ze? Op de grond. Zijn er dekens, neen. Zijn er matrassen? Jezus Maria, matrassen, wat een gedacht ! Zijn er dan misschien strooien matten om op te slapen? Neen, ook niet. Gaan de kinderen naar school? Jezus Maria, waar is dat nu goed voor, hier in de roça leest niemand de gazet.
Hebben de kinderen al papieren, een geboorteacte? Jezus Maria, al die papieren? Die worden opgegeten door de muizen. Ik merk nu pas dat de muizen al een stuk van de kalender aan de wand verorberd hebben. ‘Banco do Bra…’ lees ik, de ‘sil’ van Brasil is in de maag van de muizen verdwenen. Ongewild moet ik lachen, het grootkapitaal opgeslokt door stomme muizen. De armoede wreekt zich op de verdrukker. Muizen, let toch op, vrouwke, muizen brengen dodelijke ziekten over op de kinderen. Onze muizen niet, die zijn immers ongevaarlijk, Jezus Maria.
Ja, wat moet grootmoeder dan wel doen. Muizen kan je niet temmen, ook niet met de Bank van Brazilië. Waardeloze opmerking, beseft Velzi nu ook.
Als de kinderen papieren hebben krijgen ze meer hulp , betoogt Velzi, dan kunnen ze naar school en daar mogen ze dan gratis eten, iedere middag. Dat is roos. Grootmoeder bedenkt zich en wil nu ook voor de papieren zorgen als de zuster maar even wil helpen.
Het is allemaal zo verwarrend, het plotse overlijden van haar dochter, de kinderen onverwacht in haar kleine huizeke en grootvader die maar naar zijn roça vlucht.
Wie helpt mij eigenlijk ?
Niemand, de buren hebben ook tekort en ik durf hen niets vragen. Als ik hen iets vraag zullen ze het welzeker niet weigeren maar dan hebben ze straks zelf tekort. We hebben allemaal honger, en toch … alles goed, godzijdank!
De weerstand breekt, grootmoeder geeft zich gewonnen. Tranen vloeien. Of de zuster niet wat zeep heeft, wat tandpasta, want ze is een proper mens. En tandenborstels voor de kinderen ook. En of de zuster binnen enkele dagen terug komt.. En de kinderen zullen geen slaag meer krijgen, beloofd, maar ik ben zo moe, zo moe, zuster. Jezus Maria!
Grootmoeder krijgt een warme knuffel. Ze is een Dame, een Mevrouw in al haar ellende. Of ik het huis mag zegenen. Zeker, Padre. We bidden heel lang, voor haar dochter die overleden is, voor de kinderen, voor het meisje dat in verwachting is, voor grootvader die naar zijn roça vlucht en voor grootmoeder, de Dame, en voor Onze Lieve Vrouw die zoveel miserie gekend heeft met haar Zoon Jezus maar ook onder het kruis bij Hem bleef staan. Heer zegen dit paleis, dit huis van aarde en houten palen, hou de dakpannen vast vooral als het onweert en dat het wat mag regenen voor de bonen van grootvader!
