Cahier Adem
ADEM is een cahier met herinneringen, bezinningen en gebeden. We hebben gelovige mensen boven de vijftig op het oog, die af en toe willen verstillen, om zich onthaasten en om op ADEM te komen.
ADEM vormt de aanloop tot Orgelpunt 2013 met vormingsbijeenkomsten en paneldiscussies over spiritualiteit.
ORGELPUNT 2013 is een initiatief van de ZLJM (Zusters van Liefde, Jezus en Maria) en CM Antwerpen die de laatste partners waren van het zelfstandig ziekenhuis Sint - Vincentius Antwerpen, dat nu deel uitmaakt van de groep GZA (Gasthuiszusters van Antwerpen)
Een speciale dank aan de ZLJM Zr. Birgit & Zr. Dominiek, aan de ziekenhuispastors van Sint - Vincentius (Antwerpen, GZA - groep) en Dominiek Lootens pastoraal verantwoordelijke voor de Caritassector die het geheel nakeken. De pastorale begeleiders van Ziekenzorg en CM Antwerpen deden dit voor deel 1 .
De bijhorende website en weblog Bronnen- Begeleiding Verdieping verschijnen in 2012.
Inhoud Adem
Deel 1 Doorheen het leven 1.1 Handen 1.2 Kaarsen, vuur, licht, olielamp 1.3 Water 1.4 Bloemen 1.5 Thuis, kinderen en kleinkinderen 1.6 Ziek & gezond - vrijwilligers 1.7 Ziekenzegening - uitvaart - leven na de dood
Deel 2 Doorheen het kerkelijk jaar
2.1 Advent 2.2 Kerstmis & Driekoningen 2.3 Aswoensdag - Vasten 2.4 Goede Week en Pasen 2.5 Ons Heer Hemelvaart & Onze Lieve Vrouw Hemelvaart 2.6 Pinksteren 2.7 Allerheiligen & Allerzielen
Deel 3 Bidden en geloven
3.1 Leer ons bidden 3.2 Bidden is je stil maken 3.3 Bidden met anderen 3.4 Geloven en geloofsbelijdenis 3.5 God is Liefde 3.6 Heilige Geest 3.7 Jezus - Jezusgebed
Deel 4 Kerk
4.1 Barmhartigheid 4.2 Bedevaarten 4.3 Maria - Moeder Gods - Onze Lieve Vrouw 4.4 Heiligen 2.5 Doopsel - Vormsel - Eucharistie 4.6 Parochie - kerkelijkheid en geloven 4.7 Stille ruimten
v.u. Georges De Corte algemene coördinatie en eindredactie
Herinneringen
Je contacten met acties die een hedendaagse invulling geven aan de 'werken van barmhartigheid' zoals Caritas Present, Welzijnszorg, Broederlijk delen, Wereldmissiehulp, Amnesty International.
Zingeving
Lees de volgende evangelietekst en breng ze in verband met de werken van barmhartigheid. Wat betekenen ze nu voor jou?
Bidden
Ik had honger en gij hebt Mij te eten gegeven,
Ik had dorst en gij hebt Mij te drinken gegeven,
Ik was vreemdeling en gij hebt Mij opgenomen.
Ik was naakt en gij hebt Mij gekleed,
Ik was ziek en gij hebt Mij bezocht,
Ik zat in de gevangenis en gij zijt tot Mij gekomen.
4.2 Bedevaarten
Herinneringen, beelden oproepen Een bedevaart die je zelf deed of iemand anders.
Ben je van plan nog op bedevaart te gaan?
Zin geven Tijdens bedevaarten kunnen we ons geloof tonen op een spontane manier. We kunnen bidden, mediteren, een kaars aansteken, meestappen in een processie, meezingen, rondwandelen, mijmeren over vroeger en denken aan later.
Bedevaartsoorden zijn ook plaatsen van stilte
Gebed om stilte ( J.Z.)
Ik zoek naar stilte in mezelf,
naar rust en ruimte om te bidden.
Maar wat ik vind is zorg en onrust,
een bezig zijn met duizend dingen,
krakeel in mezelf.
U die altijd een luisterend oor hebt voor mij,
heb ik eigenlijk wel een luisterend oor voor U?
Vergeef mij, druktemaker die ik ben,
en breng mij tot bedaren,
laat mij de stilte vinden die ik zo behoef, de ene stem die mij vertrouwen geeft en eenvoud,
de hechtheid van de vriendschap,
de dagelijkse wandeling met U, mijn God,
mijn deelgenoot, mijn Vader.
4.3 Maria Moeder Gods en Onze Lieve vrouw
Verbeelden
Wat zegt Maria jou?
Roep eigen herinneringen (of van iemand anders) op van een Maria lied, een kapel, een beeld, een bedevaart, een rozenhoed.
Denk er eens over na... Bidden is niet vanzelfsprekend. Soms kan het samen bidden van een Weesgegroet helpen. Het prevelen van een gebed gebeurt meer dan eens in moeilijke momenten en is een vorm van een smeekgebed. Meestal grijpen we dan naar traditionele mondgebeden zoals het 'Wees Gegroet' of smeekzinnen zoals 'God, help mij.'
Gebed:
Haar beeld is uit vele kamers verdwenen. (E.S) ...Nu durft men nauwelijks nog over haar spreken. Ze past in haar eenvoud niet meer in onze tijd.
Haar beeld is uit vele kamers verdwenen.
En toch blijft haar leven van pijn en diep geloof een uitnodiging tot inzet en inkeer.
Bij haar komen mensen met zorgen en verdriet,
bij haar worden mensen opnieuw eenvoudig.
Haar beeld zal mensen blijven troosten en wegen laten vinden naar elkaar.
Zij leert ons dat leven is : willen vasthouden en moeten loslaten.
Wees gegroet
Wees gegroet Maria vol van genade
de Heer is met u gezegend zijt gij onder alle vrouwen
en gezegend is de vrucht van uw lichaam, Jezus
Heilige Maria, Moeder Gods bid voor ons, arme zondaars
nu en in het uur van onze dood. Amen.
4.4 Heiligen
Herinneringen Welke heiligen zijn je favorieten? Hoe vereerde jij deze heilige(n)? Welke heiligen waren favoriet bij je ouders? Hoe vereerden zij deze heilige(n)? Haal anekdotes op zoals het beeld omdraaien als de heilige niet meewerkte; eieren voor goed weer naar de Heilige Clara.
Vincentius kom je geregeld tegen in namen van christelijke
zorginstellingen en sociale werken. Vincentius is de favoriete heilige, de voorbeeldheilige
van de Zusters van Liefde, Jezus en Maria.
Om over na te denken Kerngedachten van Vincent de Paul:
God is nooit mijn eigendom. Hij moet telkens opnieuw in gebed en liefdewerken worden gewonnen. En dat wij dan hebben gewonnen moeten wij doorgeven, aan derden, aan armeren.
De armen zijn de mensen die worden overgeslagen.
Gebed
Heer Jezus,
Jij die arm hebt willen leven,
Geef ons, vragen wij, oog en hart voor de armen.
Mogen wij jou herkennen in hun dorst, hun honger,
hun eenzaamheid en hun ellende.
2.5 Sacramenten: Doopsel- Vormsel - Eucharistie
Doopsel Herinneringen Weet je waarom men je je doopnamen gaf?
Zingeving Het doopsel is het sacrament van de op-name in de kerk.
Gebed en vredeswens in de doopselviering
Ga dan in vrede met uw kind naar huis, omring het met uw liefde en wees gelukkig met elkaar
Vormsel. Herinneringen Haal herinneringen op aan je plechtige communie en vormsel.
Gebeden tijdens het vormsel
Ontvang het zegel van de heilige Geest, de gave Gods.
Ontvang de kracht van de Heilige Geest, de gave Gods.
Eucharistie eerste communie
Herinnering Zeker vroeger maar nu nog vaak is de Eerste Communie (eerste eucharistie) een gebeurtenis die men niet vlug vergeet. Haal herinneringen op van je eerste communie of die van anderen.
Zingeving De communie is het nuttigen een geconsacreerde Hostie. In de eucharistie is Jezus aanwezig. Daar zegt Hij : "Doe dit tot mijn geachtenis...
Gebeden bij de uitreiking van de communie
Ziehier het Lam Gods dat de zonden der wereld wegneemt.
Heer ik ben niet waardig dat Gij tot mij komt,
maar spreek en ik zal gezond worden.
2.6 Parochie kerkelijkheid en geloven
Verbeelden Roep beelden op van de parochies die je eigen waren.
Zingeving
Meeleven met je parochie zet je aan om vieringen bij te wonen, om in de kerk binnen te lopen voor een stil moment, een kaars aan te steken of te bidden tot God of om heiligen te vereren.
Gebed voor de kerk
God van hemel en aarde,
Uw kerk kent een lange geschiedenis van vrouwen, mannen,
jong en oud, mensen zoals wij.
Mensen die op zoek zijn naar U.
En soms worden ze gevonden door U, Schepper van Leven. Wij bidden, dat de mensen van de kerk ons mogen aanspreken en inspireren en dat wij steeds meer gaan inzien dat ook wij mensen zijn van Uw kerk.
Amen.
2.7 Stille ruimten
Bidden is stilte zoeken in je eigen omgeving, in een gebedsruimte, gedurende een stiltewandeling of een stilteweekend.
Kapellen zijn bij uitstek stille ruimtes.
Als je rondwandelt in een kerkgebouw word je vanzelf stil. Er zijn tevens stille ruimtes in andere gebouwen en voorzieningen. In elke kerk en in christelijke zorginstellingen een stille ruimte, meestal een zijkapel, om te bidden tot het Allerheiligste Sacrament Daar brandt altijd de rode godslamp - een olielampje - zolang het Heilig Sacrament in het tabernakel aanwezig is.
Bidden is ook zwijgen en kijken naar een beeltenis van Maria. Je komt er tot rust om te bidden, bijvoorbeeld tot Maria.
Gebed tot Maria
Het is middag.
Ik zie dat de kerk open is.
Ik moet binnengaan.
Moeder Gods, ik kom niet bidden.
Ik heb niets om te geven of om te vragen.
Ik kom enkel om naar jou te kijken.
1.1 Handen Herinneringen/verbeelden
Handen om te werken, te eten, te knutselen, te groeten. Wij strelen handen van de mensen die we liefhebben: partner, kinderen, kleinkinderen, vader en moeder. Wij strelen of raken de handen aan van een geliefde teder en bij het geven van nabijheid. Wij strelen met onze handen dieren, voorwerpen.
Bezinnen In Gods handen: vertrouwen op God. Handoplegging bij doop, vormsel, bij het sacrament van de zieken.
Gebed (delen van bewerkingen van Psalm 63)
Ik zal U prijzen zolang ik leef, mijn handen uitstrekken naar U. Als ik in de nacht op mijn bed aan U denk,
dan houd ik U stil in gedachte.
Met heel mijn hart houd ik vast aan U,
het is Uw Hand die mij steunt.
Gebed van Charles de Foucauld
(bewerking Kris Depoortere) Ik zou mijn leven in jouw handen willen leggen,
het geven aan Jou, mijn God, met al de liefde van mijn hart,
omdat ik Je bemin,
omdat het voor mij een noodzaak van liefde is mij te geven,
mij geheel en al op Jou te verlaten, met een oneindig vertrouwen, want Jij bent mijn Vader.
1.2 Kaars, vuur, licht, olielamp
Herinneringen Een kaarsje aansteken (Toon Hermans)
"Ik weet niet hoeveel mensen mij hebben geschreven toen het slecht met mij ging: We zullen een kaarsje voor je opsteken. Op die momenten voel je dat zon kaarsvlammetje niet zo maar een sentimenteel lichtje is. Als iemand een kaars pakt en een lucifer, en die kaars voor iemand anders aansteekt, dan is er toch sprake van warmte van de ene mens voor de andere mens."
Bezinnen
Zoals je een kaarsje voor een ander opsteekt, zo vindt door het gebed een verbinding tussen mensen plaats en dat is een grote kracht in de samenleving.
Gebed
Zo spreekt de kaars
Draag me op met een gelovig hart. Ik ben slechts waardevol als je gebed me draagt. Wanneer je bent heengegaan zal ik hier blijven branden tot je terug komt. Ik zal aan de anderen vertellen dat je hier bent geweest en aan de Heer zal ik spreken van de vlam in je hart.
Gebed bij de wijding van het vuur in de Paaswake God, altijd heeft het vuur de mensen geboeid.
In het vuur gevaarlijk en aanlokkelijk tegelijk hebben zij het teken gezien van uw aanwezigheid. Zegen + dit nieuwe vuur dat wij ontsteken in deze nacht.
Wees in ons midden en verwarm ons hart met het vuur van uw liefde.
Dit vragen wij U door Christus, onze Heer. Amen.
1.3 Water
Verbeelden Roep beelden op van de aangename aspecten van water: wassen, zwemmen, douchen, bad; water als energiebron. Bedreigingen: overstromingen, , verdrinken.
Zin geven Bewust leren omgaan met water
Water is een van de natuurelementen naast aarde, vuur en lucht. Er is op de wereld genoeg water voor iedereen, maar er is geen rechtvaardige verdeling. Sommigen hebben water te kort, soms vecht men voor water. Water is levensbelangrijk voor mens en natuur.
Water als religieus symbool
In het christendom en in andere godsdiensten is water symbool als een reiniging en zegening. Wij kennen het wijwater (water dat gezegend, gewijd tijdens de Paaswake) en dat gebruikt bij het maken van een kruisteken en voor begroeting van een overledene.
Gebed - Wijding van het water op Stille Zaterdag
Het water is levensreddend, zuiverend, maakt vruchtbaar.
Het doet groeien.
Zegen + dan, Heer dit water.
Dat het ons moge zuiveren en vernieuwen, dat het ons een weg van vertrouwen mag wijzen,
een weg door alles heen, een weg van toekomst en bevrijding voor uw volk. Amen.
1.4 Bloemen
Herinnering Roep een beeld hoe de natuur je aanzette tot verstillen en bidden.
De priester dichter Guido Gezelle was een grootmeester om van de natuur te komen tot God, denk aan zijn gedicht Het Schrijverken, Wij schrijven, herschrijven en schrijven nog, den heiligen Name van God!
Bij kerkelijke hoogfeesten en vieringen zoals huwelijk, doop, uitvaart beelden symbolische bloemcreaties het thema van de viering uit en geven mede een diepe zin aan de viering. Er is een grotere gevoeligheid voor de natuur als weg naar gelovig zijn.
Bezinning Maak je geen zorgen: kijk naar de lelies op het veld.
In het evangelie vergelijkt Jezus ons met de lelies op het veld. Die bloemen hebben geen zorgen. Wij, mensen wel.
Hij wijst onze zorg dan ook zeker niet af. Integendeel.
Maar tegelijk zegt Hij ons, dat wij ook maar een beetje zorgeloos moeten zijn zoals de bloemen, die toch prachtig gekleed gaan dankzij de zorg van de Vader in de hemel.
Die Vader draagt ook zorg voor ons.
1.5 Thuis, kinderen en kleinkinderen
Herinneringen Eigen thuis als kind en jongere; nieuwe thuis die je maakte. Roep de geborgenheid op en mogelijke eenzaamheid en vervreemding.
Om bij stil te staan en erover na te denken
Wij kunnen voor elkaar een thuis zijn, als wij luisteren naar elkaar, als wij er mogen zijn zoals we zijn, als verdriet en spanning erkend worden, als kwetsbaarheid ruimte krijgt. Een gebaar, een woord van begrip kan een thuis scheppen. Thuis is mensen die elkaar verstaan en steunen.
Soms is thuis ook dat heimwee, dat diepe verlangen eens thuis te zullen komen waar geen pijn en geen verdriet, geen eenzaamheid en vervreemding meer zullen zijn.
Zingeving Sommigen ervaren gedurende een korte of langere tijd geen echt thuisgevoel. Hoe kunnen wij daarmee omgaan?
Bidden voor onze kinderen en kleinkinderen
Goede God, U kent elk van onze (klein)kinderen bij hun naam. U houdt van hen zoals ze zijn: hun stralende ogen,
hun lieve lach, hun spelende handen, hun goede en minder goede kanten. Wij danken U voor al dat moois,
voor al die schitterende talenten die onze kinderen rijk zijn.
God, geef ons dat wij dankbaar zijn en dat we hen bijstaan om deze talenten goed te gebruiken.
1.6 Ziek & gezond - vrijwilligers
Zowat een Vlaming op vijf is vrijwilliger. Vele organisaties kunnen niet verder zonder hen. Zieke en gezonde mensen, oud en jong, mensen met een beperking kunnen niet zonder de vrijwilligers.
Je kent zeker enkel van die organisaties of je bent erin actief als vrijwilliger: Ziekenzorg; OKRA ; 11.11.11; Teleonthaal; Welzijnszorg; Broederlijk delen; Vredeseilanden; Caritas - Present.
Heel wat vrijwilligers vinden wij bij de bedevaarten en in de parochies voor de eucharistievieringen en voor sociale acties.
Bezinning
Ons bidden is soms om steun te vragen bij ziekte en voor een goede gezondheid, voor onszelf en voor anderen. We ervaren meestal een zekere troost, sterkte, geborgenheid door dit bidden. Bidden werkt positief in op ons welbevinden.
Gebed - Verlangen naar genezing
God, onze Vader, wees ons nabij Gij die weet
wat er nu in ons omgaat aan zorg, aan verlangen naar genezing. Aan verdriet en hoop.
Wij vertrouwen ons aan U toe. Wees ons nabij in de woorden die wij spreken, in de tekenen van troost die wij stellen. Wij geloven dat wij bij U geboren mogen zijn, geborgen mogen blijven. Amen
1.7 Ziekenzegening - uitvaart - leven na de dood
De ziekenzalving of het heilig oliesel is een van de zeven sacramenten en is voor zwaar zieke en oudere mensen die Gods steun en kracht in die bijzondere levensfase vragen.
Een ziekenzegening is een gebedsviering. Soms vragen mensen uitdrukkelijk naar een ziekenzalving.
Ziekenzegening Getuigenis Naomi Van der Velden pastor Sint - Vincentius GZA Antwerpen.
Meneer A. takelde zienderogen af en zijn einde kwam met rasse schreden dichter. (...) Hij vroeg om een ziekenzegen. Ik bezocht hem en zette enkele symbolen op tafel en stak een kaars aan. Met enkele eenvoudige gebaren en teksten mocht ik hem Gods zegen toezeggen. Hij luisterde aandachtig, bad mee, fluisterde wat hem ten diepste roerde en nam Gods genade als geschenk aan. Toen werd het nog stiller. De kaars bleef branden en wij hadden de aanwezigheid van het Licht ervaren.
Vergevingsmoment bij een ziekenzegen/ziekenzalving
"Op momenten waarop het leven als broos ervaren wordt, zien we vaak scherper waar we zelf steken hebben laten vallen, waar de onderlinge band - in het gezin, in de familie, in de buurt is verstoord."
Leven na de dood
Als christenen mogen wij erop vertrouwen dat wij na de dood verder leven bij God. Het verrijzenisgeloof van de christenen drukt juist deze overtuiging uit.
Geloven dat we op een of andere manier verder leven na de dood geeft troost, hoop en vertrouwen.
Gebed voor Ianka, een vroeg gestorven kind
God, ik weet niet waar Je woont, misschien boven de wolken, vast heel dicht bij de zon.
God, Ianka komt eraan,
Heel plotseling gestorven, voorgoed bij ons vandaan.
Doe voor haar open, God, want wij blijven hier achter,
Wij kunnen niets meer doen. God, Ianka komt eraan.
Wil Jij haar goed ontvangen, Je armen om haar slaan?
Gebed voor een overleden partner Jij zult altijd in mijn gedachten zijn.
Ik zal nog van je dromen en je stem nog horen.
Ik kan niet begrijpen dat jij weg bent, voorgoed. (...)
.
Verbeelden en herinneringen
Adventskalender voor de kinderen.
Adventskrans met vier kaarsen.
De eerste zin neuriën van Rorate. Rorate coeli desuper, et nubes pluant iustum Dauwt hemelen dauwt ..."
Bezinning
Adventsacties voor de Vierde Wereld in de parochies is zin-vol.
Gebed bij een adventskrans
God, vanavond zijn we weer bijeen.
Het kaarsje brandt. Het licht overwint de duisternis.
God, leid ons op weg naar Bethlehem,
op weg naar het kerstkind waarop de wereld wacht.
Laten we proberen te getuigen van Hem
die het licht van de wereld zal worden genoemd.
2.2 Kerstmis & Driekoningen
Herinneringen Kerstmis vroeger en nu. Kerststal, kerstliedjes en versieringen, Kerstmis, familiefeest.
Bezinning
Kerstmis is de populairste kerkelijke feestdag in de brede samenleving; voor de gelovigen is het Paasfeest de belangrijkste feestdag. Het Bijbelse kerstverhaal kent iedereen en er zijn veel verwijzingen ernaar in de media en in de kunst.
God is onderons gekomen te Bethlehem in een kribbe. Het Woord is vlees geworden.
Bidden met een tekst uit het Evangelie
Terwijl ze daar waren kwam voor haar de tijd dat ze moest bevallen, en ze baarde een zoon, haar eerstgeborene; ze wikkelde Hem in doeken en legde Hem in een voerbak, om-dat er geen plaats voor hen was in het gastenverblijf.
Er waren daar in de buurt herders, die in het veld over-nachtten om de wacht te houden bij hun kudde. Opeens stond er een engel van de Heer bij hen en de heerlijkheid van de Heer omstraalde hen. Ze schrokken hevig.
Maar de engel zei: `Schrik niet, want ik heb een goede boodschap voor u, een grote vreugde voor het hele volk. Vandaag is in de stad van David uw redder geboren; Hij is de Messias, de Heer. Dit is het teken voor u: u zult een kind vinden dat in doeken is gewikkeld en in een voerbak ligt.' Plotseling was er bij de engel een heel leger uit de hemel; ze loofden God met de woorden: `Glorie aan God in de hoogste hemel, en op aarde vrede onder de mensen in wie Hij een welgevallen heeft.' Toen de engelen weer van hen waren weggegaan naar de hemel, zeiden de herders tegen elkaar: Kom, we gaan naar Bethlehem om te zien wat er is gebeurd en ons door de Heer is bekendgemaakt.' Haastig gingen ze erheen en vonden Maria en Jozef, en het kind dat in de voerbak lag. Toen ze het zagen, maakten ze bekend wat hun over dit kind was gezegd. Allen die het hoorden stonden verbaasd over wat hun door de herders werd gezegd.
Maria bewaarde dit alles in haar hart en dacht erover na. De herders keerden terug. Zij verheerlijkten en loofden God om alles wat zij hadden gehoord en gezien; het kwam overeen met wat hun was gezegd"
Driekoningen
Herinneringen ophalen
Sterzingen; driekoningentaart: met een boon erin. Zing of neuriet een van de volgende liedjes of probeer je de tekst te herinneren. Wij komen van Oosten, wij komen van ver. Driekoningen, driekoningen! Koopt mij een nieuwe hoed
Bezinnen
Toen Jezus in Bethlehem geboren was, volgde het bezoek van de drie koningen (wijzen) uit het Oosten.
Bidden
'Men kan het geluk niet kopen,
Maar voor goede mensen van goede wil.
Gaat de hemel eenvoudig open,
en dan wordt alles stil.' (AvD)
2.3 Aswoensdag - Vasten
Herinneringen
Askruisje in de parochie. Hoe beleefde je Aswoensdag als het begin van de veertig dagen durende Vastentijd.
Bezinning over de vergankelijkheid
"Gedenk, mens, dat je stof bent en tot stof zult wederkeren.
Bidden:
Zoek naar een aangepaste gebedshouding: de ene keer is dit de ogen sluiten, een andere keer de handen vouwen.
Gebed rond de as - Asviering God, wij bidden rond deze as die ons herinnert aan
onze broosheid en onze vergankelijkheid.
Wij zijn voorbijgaand, ons leven is aan tijd gemeten. Jij al-leen zijt de Eeuwige.
Leer ons om vanuit de herkenning van onze grenzen gelukkig te leven.
Dat wij ook de grenzen van elkaar aanvaarden.
Dat wij elkaar het leven gunnen en bevorderen.
Maak ons bereid tot delen van tijd en bezit.
Richt ons hart op Jou,
onze oorsprong en onze bestemming.
2.4 Goede Week en Pasen
Palmzondag
Blijde intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. Langs de weg spreidden de enthousiaste mensen hun mantels en haalden ze jonge takken van de bomen om die ook op de weg te leggen (palmtakken). Jezus gaat naar de tempel, waar hij alle handelaars de tempel uit jaagt. Hij geneest allerlei zieken.
Witte Donderdag: voetwassing.
Goede Vrijdag kruisweg: Herinneringen Vroeger en nu via televisie.
Bidden Bij elk van de veertien staties bidden de gelovigen: "Wij aanbidden U Heer Jezus Christus, en prijzen U, want door uw heilig kruis hebt U de wereld verlost." Eerst statie: Jezus wordt ter dood veroordeeld; laatste statie XIV. Jezus wordt in het graf gelegd.
De twee bekendste afbeeldingen in het collectief geheugen van de christenen is Maria met kindje Jezus en Christus aan het Kruis.
Bidden
Toen Jezus aan het kruis hing, stond het volk toe te kijken, maar de overheidspersonen lachten Hem uit en zeiden: Anderen heeft Hij gered; laat Hij zichzelf eens redden, als Hij de Messias van God is, de uitverkorene! De soldaten brachten Hem zure wijn, en ook zij voegden Hem spottend toe: Als Gij de koning der Joden zijt, red dan uzelf. Boven Hem stond als opschrift in Griekse, Romeinse en Hebreeuwse letters: Dit is de koning der joden. Ook een van de misdadigers die daar hingen, hoonde Hem: Zijt Gij niet de Messias? Red dan uzelf en ons. Maar de andere strafte hem af en zei: Hebt zelfs jij geen vrees voor God terwijl je toch hetzelfde vonnis ondergaat? En wij ondergaan dat vonnis te-recht, want wij krijgen wat wij door onze daden verdiend hebben; maar Hij heeft niets verkeerds gedaan.
Daarop zei hij: Jezus, denk aan mij wanneer Gij in uw Koninkrijk gekomen zijt. En Jezus sprak tot hem: Voorwaar, Ik zeg u: vandaag nog zult gij met Mij zijn in het paradijs.
Stille Zaterdag
Herinneringen Paaswake in donkere kerk, daarna licht met paaskaars en de kerkgangers die hun kaars aansteken met de vlam van de paaskaars; ze geven het licht door en de kerk wordt licht. Ze begroeten elkaar: ,,Christus is verrezen!, en de ander antwoordt: ,,De Heer is waarlijk opgestaan! Op het einde van deze viering wordt gejubeld: Christus is verrezen. Halleluja. Halleluja. Hallelujah (alleluja) betekent letterlijk 'Prijst God!'
Pasen
Herinneringen
Paaseieren; nu vooral familiefeest eieren rapen; paashaas.
Zinvragen
Pasen is het hoogfeest van de christenen, de Verrijzenis van Jezus. Volgens de Bijbel is Hij op de derde dag opgestaan uit de doden. Het is het kernpunt van het christelijke geloof, en ook de kern van de eerste boodschap van de leerlingen. De Bijbel vertelt ons dat er leven is na de dood dat eeuwig duurt.
Bidden
Ik geloof in de verrijzenis van het lichaam.
Ik geloof in het eeuwig leven.
Christus is verrezen. De Heer is waarlijk opgestaan. Christus is verrezen.
Halleluja. Halleluja.
Prijst God.
3.5 Ons Heer Hemelvaart & Onze Lieve Vrouw Hemelvaart
Ons Heer Hemelvaart
Verbeelden
Roep beelden op van Ons Heer Hemelvaart uit de kunst en uit de geïllustreerde kinderbijbels. De tekst uit de Handelingen van de Apostelen is een geheugensteuntje:
Bidden
"Hij werd voor de ogen van zijn apostelen omhoog geheven en opgenomen in een wolk, zodat ze hem niet meer zagen. Terwijl hij zo van hen wegging en zij nog steeds naar de hemel staarden, stonden er opeens twee mannen in witte gewaden bij hen. Ze zeiden: Galileeërs, wat staan jullie naar de hemel te kijken? Jezus, die uit jullie midden in de hemel is opgenomen, zal op dezelfde wijze terugkomen als jullie hem naar de hemel hebben zien gaan.
Onze Lieve Vrouw ten hemel opgenomen (komt na Pinksteren)
Herinneringen
Op 15 augustus Maria - Tenhemelopneming - hoogfeest; in Antwerpen en omgeving, tevens Moederdag.
Bezinning
God heeft de Moeder Gods uitverkoren en hemelhoog ver-heven en haar doen delen in Zijn heerlijkheid.
Bidden
Almachtige eeuwige God,
Gij hebt de onbevlekte Maagd,
de Moeder van uw Zoon,
met ziel en lichaam ten hemel opgenomen.
Wij vragen U: open onze ogen
voor het geluk dat ons wacht
en laat ons met Maria delen in uw heerlijkheid.
3.6 Pinksteren
Verbeelden
Gebruik de volgende tekst uit het evangelie om beelden van Pinksteren op te roepen. Roep beelden op van Ons Heer Hemelvaart uit de kunst en uit de geïllustreerde kinderbijbels. "Toen de dag van Pinksteren aanbrak, waren zij allen op één plaats bijeen.
Plotseling kwam er uit de hemel een geraas alsof er een hevige wind opstak, en het vulde heel het huis waar zij waren.
Er verschenen hun vurige tongen, die zich verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten. Zij raakten allen vol van heilige Geest en begonnen te spreken in vreemde talen, zoals de Geest hun ingaf."
Bezinning
Pinksteren is het feest van de Liefde. Jezus heeft zijn leerlingen lief en blijft zijn liefde doorgeven. De enige manier om Jezus liefde te beleven, is ze de door te geven aan de anderen.
Bidden met een tekst uit het Evangelie Ik zal de Vader vragen
jullie een andere Helper te geven,
die voor altijd met jullie zal zijn,
de Geest van de waarheid.
De wereld kan Hem niet ontvangen,
omdat ze Hem niet ziet en ook niet kent;
jullie kennen Hem wel,
want Hij blijft bij jullie en zal in jullie zijn.
3.7 Allerheiligen & Allerzielen
Verbeelden
Je staat voor een graf waar je bloemen op neerlegt. Wat komt er in je op?
Zingeving
Op Allerheiligen en Allerzielen denken we aan de overledenen, bezinnen we ons over de dood, het hiernamaals.
We kunnen bidden dat we in een vertrouwde omgeving mogen sterven, zonder onnodige pijn, met mensen die ons nabij zijn en onze hand vasthouden.
Het is zinvol dat we onze overledenen blijven gedenken. Je kunt voor hen een mis laten opdragen; een kaarsje branden; tijdens een stil moment mijmeren bij een doodsprentje of een gebed opzeggen.
Bidden is zoeken naar verstilling in je en rondom je.
Gebed bij een graf
Je bent voorbij
maar duurt met zoveel sporen
in onze harten en herinnering
nu wij je plots maar niet geheel verloren,
want alles wat elk
van jou ontving
aan zorg en vriendschap en vertedering
blijft ons onverliesbaar toebehoren
Gebed bij een ziekenzegening: verdriet en hoop.
Wij vertrouwen ons aan U toe.
Wees ons nabij in de woorden die wij spreken,
in de tekenen van troost die wij stellen.
Wij geloven dat wij bij U geboren mogen zijn, geborgen mogen blijven.
Amen
3.1 Leer ons bidden
Herinneringen
Tot wie bid je? Voor wie of voor wat bid je dan? Welk gevoel geeft bidden jou?
Bezinnen Je kan bidden met de woorden die spontaan in je opkomen. Je voert dan een gesprek met God, want wij zijn allen Godzoekers.
Gebruik gerust je eigen taal en de woorden die leven in je hart. Soms vinden we de juiste woorden niet. Hoe spreken we God dan aan? Ook de apostelen vroegen aan Christus "Heer leer ons bidden." Hij zei tegen hen: Wanneer jullie bidden, zeg dan: Onze Vader die in de hemel is. En hij sprak het Onzevader uit.
Je kan het Onze Vader stil, prevelend of hardop bidden, één of meerdere keren achter elkaar (zoals bij een Paternoster). Omdat de tekst vastligt, hoeven we niet na te denken welke woorden we gebruiken. Hierdoor kan er meer ruimte vrijkomen voor onze beleving. Toch heeft de tekst zelf een rijke inhoud die ook vandaag nog kan aanspreken.
Gebed Onze Vader (hedendaagse herwerking)
Onze Vader Bron van Zijn, die ik ontmoet in wat mij ontroert,
Ik geef u een naam opdat ik u een plaats kan geven in mijn leven.
Bundel uw licht in mij - maak het nuttig.
Vestig uw rijk van eenheid nu, uw enige verlangen handelt dan samen met het onze.
Geef ons wat we elke dag nodig hebben aan brood en aan inzicht.
Maak de koorden van fouten los die ons vastbinden aan het verleden,
opdat wij ook anderen hun misstappen kunnen vergeven.
Laat oppervlakkige dingen ons niet misleiden.
Uit u wordt geboren: de al werkzame wil, de levende kracht om te handelen,
en het lied dat alles verfraait en zich van eeuw tot eeuw vernieuwt.
3.2 Bidden is je stil maken
Herinneringen Hoe maak je het stil rond en in jezelf? Stilte is niet alleen de afwezigheid van omgevingsgeluid maar ook
innerlijke stilte waar je loskomt van de dagdagelijkse beslommeringen in
je hoofd.
Je wil dieper gaan dan het dagdagelijkse om zo dichter bij God te komen. Stilte kan je zoeken in je eigen omgeving, in een gebedsruimte of op stiltewandeling of stilteweekend. Eventueel een moment van stilte inlassen voor een vergadering, voor het eten, voor het slapengaan.
Bezinnen
Wees stil en luister.
God wil je zoveel zeggen.
Ter inspiratie 1 Kon 19,11-12
"Kom naar buiten, zei de HEER, en treed hier op de berg voor mij aan.
En daar kwam de HEER voorbij.
Er ging een grote, krachtige windvlaag voor de HEER uit, die de bergen spleet en de rotsen aan stukken sloeg,
maar de HEER bevond zich niet in die windvlaag.
Na de windvlaag kwam er een aardbeving, maar de HEER bevond zich niet in die aardbeving.
Na de aardbeving was er vuur, maar de HEER bevond zich niet in dat vuur.
Na het vuur klonk het gefluister van een zachte bries.
3.3 Bidden met anderen
Herinneringen
Soms bid je samen met anderen in het gezin, in een viering, op bedevaart. Welk gevoel geeft dat?
Zingeving
Samen bidden is niet vanzelfsprekend. Je deelt immers iets van je diepste zelf. Daarom juist kan het ook mensen dichter bij elkaar brengen. Je kan samen bidden bij een maaltijd, rond het ziekbed. Je kan samen gekende gebeden bidden.
Samen dezelfde woorden uitspreken tot dezelfde Vader kan een enorme krachtbron aanboren voor de groep en voor elke persoon apart.
Bidden kan gebeuren met eigen woorden. Een eenvoudig gebed voor het eten is daarvoor goed geschikt. Je kunt inspelen op het bijzondere gebeuren van het samenzijn, iets te vieren , iets gedenken.
Je kunt ook een ander tafelgebed bidden, zoals hieronder.
Gebed
God, wij willen gelovig herkennen
en dankbaar uitspreken wat wij hier doen:
wij zijn samen in vriendschap en goedheid;
in lief en leed horen wij bij elkaar.
Wij ontvangen uw gaven en vermoeden uw nabijheid.
Zo geven wij elkaar wat gij ons geeft
vandaag en morgen en alle dagen.
3.4 Geloven en geloofsbelijdenis
Herinneringen
In de eucharistieviering vraagt de priester rechtop staand mee te bidden "Ik geloof in God de almachtige Vader..." Doe fluisterend verder; het volledige gebed vind je verder.
Zingeving
Samen bidden is een sterk teken van verbondenheid met de anderen en met God.
Gebed Geloofsbelijdenis - De twaalf artikelen van het geloof
Ik geloof in God de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde.
En in Jezus Christus, Zijn enige Zoon, onze Heer,
die ontvangen is van de heilige Geest,
en geboren uit de maagd Maria,
die geleden heeft onder Pontius Pilatus,
gekruisigd is, gestorven en begraven,
die nedergedaald is ter helle,
de derde dag verrezen uit de doden, die opgevaren is ten hemel,
en zit aan de rechterhand van God, de almachtige Vader.
Vandaar zal Hij komen oordelen de levenden en de doden.
Ik geloof in de heilige Geest,
de heilige katholieke Kerk,
de gemeenschap van de heiligen,
de vergiffenis van de zonden,
de verrijzenis van het lichaam en het eeuwig leven.
Amen.
3.5 God is Liefde
Herinneringen/verbeelden
Wij herinneren ons vooral de afbeeldingen van God uit de lessen godsdienst en uit de kinderbijbel. Hoe stel ik mij God voor? "Niemand heeft God ooit gezien."
Bezinnen
Godsdienst heeft te maken met geloven in een God en zegt iets over wat het leven betekent en welke waarde(n) je er aan hecht.
Bidden
We hebben allen onze favoriete bijbelteksten, teksten die ons nauw aan het hart liggen.
Hier kozen de Zusters van Liefde van Jezus en van Maria voor de lezing: God is Liefde. 1 Joh 4,7-16
Geliefde broeders en zusters, laten wij elkaar liefhebben, want de liefde komt uit God voort. Ieder die liefheeft is uit God geboren en kent God.
Wie niet liefheeft kent God niet, want God is liefde. En hierin is Gods liefde ons geopenbaard: God heeft zijn enige Zoon in de wereld gezonden, opdat we door hem zouden leven.
Het wezenlijke van de liefde is niet dat wij God hebben liefgehad maar dat hij ons heeft liefgehad en zijn Zoon heeft gezonden om verzoening te brengen voor onze zonden.
Geliefde broeders en zusters, als God ons zo heeft liefgehad, moeten ook wij elkaar liefhebben. Niemand heeft God ooit gezien.
Maar als we elkaar liefhebben, blijft God in ons en is zijn liefde in ons ten volle werkelijkheid geworden.
3.6 Bidden tot de Heilige Geest
zie ook Pinksteren
Herinneringen/verbeelden
De Heilige Geest is moeilijk te vatten in ons dagelijks leven. Wat we ons herinneren zijn de beelden van de Heilige Geest: een duif bij het doopsel van Jezus in de Jordaan, vurige tongen op het Pinksterfeest.
Bezinning
Wij bidden 'In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.' Samen met God de Vader en God de Zoon vormt de heilige Geest de goddelijke drie-eenheid.
Bidden Samen bidden is een sterk moment van ver-bondenheid met elkaar, zelfs over de grenzen. Denk hierbij aan een Bijbeltekst : Waar er twee of drie in mijn Naam bijeen zij, daar ben Ik in hun midden.
Gebed tot de Heilige Geest
Kom, Heilige Geest, vervul de harten van uw gelovigen; ontsteek in hen het vuur van uw liefde.
Zend Uw Geest uit, o Heer, en alles zal worden herschapen.
En Gij zult het aanschijn Van de aarde vernieuwen. Heer,
Gij onderricht uw gelovigen door het licht van de Heilige Geest.
Geef ons door uw Geest te beminnen wat goed is en in Hem de bron Van onze troost te vinden Amen.
1.7 Jezus - Jezusgebed
Verbeelden Beelden die wij kunnen oproepen van Jezus Christus: lijden, dood, verrijzenis, God en mens, Lam Gods. Denk aan de zo vele afbeeldingen van Jezus.
Bezinning God kwam tot de mensen in zijn Zoon Jezus, een mens zoals wij, tot het sterven toe. Men kon hem zien, naar hem luisteren, hem aanraken. Jezus is tevens menselijk omdat hij geboren is uit een moeder, Maria.
Bidden tot Jezus zijn de belangrijkste gebeden. Hierbij enkele voorbeelden
Blijf bij ons Heer. Iedere dag opnieuw voelen wij de nood aan iemand die ons voorgaat en moed geeft.
Zo iemand zijt Gij, Heer.
Wij danken U voor Uw komst in ons midden
en vragen U: blijf bij ons.
Amen
Jezusgebed.
De eerste monniken baden tot Jezus met eenvoudige Jezusgebeden.
Dit was het stil of fluisterend herhalen van de naam Jezus, tot duizend keer toe. Dat gaf rust en verstilling.
Er ontstonden heel wat varianten zoals het befaamde Jezusgebed :
Heer Jezus Christus; Zoon van God, ontferm u over mij.
Heer Jezus Christus; Zoon van God, ontferm u over mij.
Heer Jezus, Zoon van God, ontferm U over mij, zondaar.
Heer Jezus, ontferm U over mij.
