De wandeling.
"Voortschrijdend inzicht" is een relatief recente term die gebruikt wordt door politici en andere beslissers en die eigenlijk eenvoudigweg betekent: we waren verkeerd, maar vanaf nu zitten we juist. Zonder enige garantie op dat laatste. Zo bracht Natuurpunt in 2011 een boekje uit met als titel Natuur.gids met 66 verrassende natuurtochten in België. Natuurgids liet zich bij het publiceren van dit boekje zonder enige schroom sponsoren door de aardgasverdelers. Op de achterflap lezen we Het Aardgas-logo staat borg voor een comfortabele en avontuurlijke natuurervaring. Meer: toen in 2014 aardgas aangelegd werd in ons straatje, kwam een heerschap van Fluvius langs om ons een aansluiting op het net aan te smeren: milieuvriendelijk, goedkoop enz. In 2025 zijn we net geen misdadigers omdat we ons nederig stulpje met gas verwarmen. Het grote voordeel aan voortschrijdend inzicht is dat het soms ook circulair werkt; misschien worden we ooit nog de redders des vaderlands omdat we met gas stoken.
Maar kom: in het geciteerde boekje wordt ook een wandeling aangeprezen in Hoegaarden. Ze kreeg als titel Rosdel en dat is inderdaad een reservaatje dat we bereiken langs een of meer van de nog altijd redelijk secuur aangeduide wandelpaden, al is het hout waarop de wegwijzers zijn aangebracht niet altijd bestand gebleken tegen de tand des tijds. Er is een groene, rode en aardgaswandeling (!) die allemaal het reservaat tot zijn recht laten komen. Het kaartje in het boekje is niet altijd even duidelijk en dus combineren we de aangewezen trajecten, maar wat je op dit kaartje vindt, is een wandeltocht van hoge kwaliteit: ook al bedraagt de TWQ maar 40%, we quoteerden toch 18/20, want de onverharde paadjes en veldwegen waren klasse! Spijtig genoeg is ook Hoegaarden geteisterd door een ruilverkaveling en het lijkt voor Hoegaarden nog niet helemaal afgelopen. Onze wandeling was 7.6 km lang: kort maar krachtig!

De Sint-Gorgoniuskerk is alomtegenwoordig.

Alleen in de Rosdel zit ze verborgen achterde glooiing.

Meer foto's vind je hier.

Het weer.
Helder maar door de matige wind niet echt warm, ondanks de 15°.

De stafkaarten.
32/7-8 Tienen (2019)

Hoe we er geraakten.
In vergelijking met onze vorige expeditie was onze verplaatsing deze keer eenvoudig, zij het dat we sinds december nu wel moeten overstappen naar Tienen. Daar wacht de bus van lijn 62 naar Jodoigne, nu ja, wacht Aribus is op de meeste plaatsen een stille, wrange dood gestorven. Zal ook wel een geval zijn van voortschrijdend inzicht…

Een beetje geschiedenis.
We zijn niet voor het eerst in Hoegaarden en dus kan ik verwijzen naar een vorige bijdrage. Even naar beneden scrollen en je vindt de geschiedenis van lijn 142a, die sinds de basisbereikbaarheid 62 is geworden.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Het echte verhaal begint pas in Brussel-Zuid: IC 3611 is met 6 minuten vertraging in Gent-Sint-Pieters vertrokken en die vertraging is niet geslonken op het traject naar Brussel-Zuid. We vertrekken dan ook met 5 minuten vertraging en met een aansluiting trein/bus van 8 minuten zou het wel eens verkeerd kunnen lopen. Maar in Tienen zal de vertraging niet meer dan 2 minuten bedragen en dus is de aansluiting een feit. IC 3611 rijdt vandaag met 12 i.p.v. 10 rijtuigen. Uit het hoofd: er zijn AB-rijtuigen (gemengd eerste/tweede klas) in rijtuigen 2, 3, 4, 8, 9…

De aansluitende bus is een vreemde eend in de bijt.Zijn nummer verraadt dat hij eigenlijk in Antwerpen thuishoort. Het wordt een probleemloze rit. Als iemand van De Lijn de chauffeur nu ook eens duidelijk kan maken dat zijn mond niet zal scheuren als hij gedag zegt, laat staan dat zijn ogen op de klant gericht zouden blijven als hij die aankijkt…

De terugreis kondigt zich anders aan: we hebben 7 minuten aansluiting en de bus rijdt door Jodoigne met 6 minuten vertraging. In Tienen is daar nog geen minuut afgegaan en we komen tegelijk met IC 3637 aan. Het heeft geen zin te lopen, de trein zet al aan als we ter hoogte van de wachtzaal komen. Het zal dus IC 1538 naar Blankenberge moeten worden, die met wat vertraging rijdt: +5 in Tienen, maar in Brussel-Noord nog amper +3. We hadden al uitgedokterd dat de IC 3438 naar Binche een goede aansluiting zou zijn, maar een incident in Duffel zal daar anders over beslissen: de IC wordt beperkt tot Lier. Zelfmoord is persoonsongeval is incident geworden. Mogelijk eindigt het ooit met akkefietje.
IC 3239 rijdt gelukkig wel, gaat vlot door de NZV maar de kleine vertraging van 1 minuut in Brussel-Zuid zal uiteindelijk nog groeien tot 5 bij aankomst in Halle. Volgens de app hadden we hier om 17:02 moeten aankomen, maar het is uiteindelijk 18:03 geworden. En nee, we hebben geen recht op compensatie want het zijn de bussen van De Lijn die ons 2 keer met een gemiste aansluiting opzadelen.

Je hoort wel eens dat geïntegreerde tarieven van trein, tram en bus een echte prioriteit zou moeten zijn. Het zal me wat. Veel belangrijker zou een betrouwbare aansluitingspolitiek zijn tussen de verschillende modi en dan mag daar voor mij ook nog een compensatieregeling aan toegevoegd worden: in dit geval zou De Lijn de compensatie mogen ophoesten, maar dreams are ten a penny… Staat dat nummer trouwens in de top 1000 van Radio 1?

De treinlectuur.
Leon de Winter, Het lied van Europa.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Bij aankomst in Tienen lijken de bussen van De Lijn no tracking info te hebben. Engels als eufemisme voor: we weten ook niet waar hij zit. En dat is echt zo: als een bus geen gps-gegevens heeft, is het zinloos om de klantendienst te bellen, want daar weten ze het ook niet… Gelukkig is er het reclamespotje op de radio: daarmee wordt duidelijk wat het doelpubliek van De Lijn is: kleuters en demente bejaarden… Want dat is het taaltje, inclusief een soort rijm, dat van toepassing is.

Uitgedrukt…
Para woe da g' a velo kuntj teigen zettn: prei waar je je fiets tegen kunt zetten: het zijn niet alleen de hengelaars die flink kunnen pochen over hun prestaties.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

07-04-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Limburg heeft zich altijd al goed als toeristische provincie weggezet en ook de wandelaar komt ruimschoots aan zijn trekken. Subliem is de box Wandelen in Limburg, met 8 streekkaarten die in totaal goed zouden zijn voor 2000 km wandelplezier. Wij gebruikten vandaag de kaart van de Maasvallei (2016-2017), waarop een bever als covergirl (of -boy) mag poseren. Onze keuze viel op de oranje wandeling in Leut, deelgemeente van Maasmechelen. We stapten iets meer dan 12 km (inbegrepen twee keer 800m naar de bushalte op de N78, want zoals altijd hebben we de wandeling naar de hand gezet van de OV-gebruikers die we zelf nog altijd zijn. Het lag voor de hand op de wandeling aan te sluiten ter hoogte van de mooi geconserveerde windmolen Nieuw Leven. Vandaar gaat het al meteen langs een onverharde veldweg richting Leut en verder naar de Maasbeemder Greend, nu reservaat, ooit Maasmeander. Dat en veel andere dingen zie je op dit kaartje. Lange tijd zal het accent trouwens liggen op de Maas, ook al omdat we over de thans droge winterbedding stappen. Verderop valt het Kasteel Vilain XIIII nog te vermelden. De TWQ bedroeg 56% en de promotoren lieten zich voor een keer in Nederland van hun slechte kant zien - aan de overzijde van de Maas. Maar we kunnen terugblikken op een aangename, uitstekend bewegwijzerde wandeling en we quoteerden dan ook 15.5/20.
Alle foto's vind je hier, maar bekijk alvast deze:

We zouden hier niet rustig onze boterhammetjes opgegeten hebben als de Maas dit peil bereikt had.

Het kasteel van Leut, van Vilain XIIII.

Het weer.
Het leek wel zomer: helder en warm (23°)!

De stafkaarten.
26/3-4 Dilsen-Stokkem (2019) - 26/7-8 Maasmechelen (2019)

Hoe we er geraakten.
Eerlijk? Ik vond niet meteen een voor de hand liggende oplossing. Eerst en vooral moesten we in Limburg geraken en dan zijn Hasselt en Genk uiteraard goede vertrekpunten voor het aanvullende busvervoer, maar zelfs de apps maakten er een onoverzichtelijk zootje van. Ik deed zelfs een poging met de flexbus, maar de app wilde ons niet van Genk naar Leut brengen en eerlijk gezegd: een overstap van een reguliere lijn naar de flexbus en omgekeerd kan alleen in hoogste nood. Uiteindelijk kwamen we terecht bij een verbinding met 3 bussen uit Hasselt. Dat we sinds december rechtstreeks naar de Limburgse provinciehoofdplaats kunnen en dat de bussen van lijn 12 en X27 dezelfde blijken te zijn is meegenomen. Maar het bleef al bij al een omslachtige bedoening. De terugrit kan met 2 bussen, maar we rijden dan ook maar tot Genk, waar we overstappen op de IC naar Blankenberge. Een bus minder en een trein meer… moet kunnen.

Een beetje geschiedenis.
De bereikbaarheid van Leut is er met de invoering van de basisbereikbaarheid nog meer op achteruitgegaan en het was voordien ook al niet veel soeps. Ter illustratie een uittreksel uit het busboekje van 1981: bus 9 reed een lange lus en deed ook het centrum van Leut aan en dat tamelijk frequent voor die tijd. Gaandeweg werd op de bediening van Leut beknot en waren eventuele reizigers aangewezen op de bussen die over de N78 reden, meer bepaald aan de halte Lanklaar Rijksweg, wat wij dus ook deden. Vermoedelijk zouden we de voorbije 20 jaar trouwens geen andere keuze gehad hebben dan vandaag. Nu rijdt er nog één schoolrit per dag door het centrum van Leut en wie het wil wagen kan de flexbus reserveren.

Uittreksel van de dienstregeling tabel 1180 lijn 9 uit 1981.

De verbinding.

En wat we beleefden.
's Morgens kozen we dus voor de rechtstreekse rit naar Hasselt en dat werd er een met hindernissen. We vertrokken met 2 minuutjes vertraging in Halle, maar dan leken de belemmeringen zich op te stapelen: bijna stil in Ruisbroek, helemaal stil voor Brussel-Zuid, twee keer aanschuiven tot Brussel-Centraal, volledig stil voor Aarschot, stil na Aarschot en verder bijna nooit voluit tot Testelt, waar een goederentrein stond te wachten op het zijspoor. Het mag een wonder heten dat we maar 10 minuten te laat in Hasselt aankwamen.
En dan kwam ons trio van bussen. In de pdf van de dienstregeling had ik al gelezen dat de bus van lijn 12 vanaf Genk verder rijdt als X27, de snelbus naar Maaseik. Ik vraag het toch nog maar eens aan de chauffeur en die zegt dat mijn info klopt, maar hij benadrukt dat het de X27 wordt. In Genk zal ik begrijpen waarom hij die X zo in de verf zette, want er is ook nog een X-loze 27 die eveneens naar Maaseik rijdt maar er veel langer over doet, langs een veel tragere reisweg. Wie bedenkt die nummers eigenlijk? Wij zijn rustig op de bus kunnen blijven zitten in Genk, maar het is duidelijk dat andere reizigers in de war raken. Zo mist iemand de trage 27… Die X27 nemen we tot Dilsen Kruispunt. Daar moeten we overstappen op lijn 63, maar die overstap is alles behalve evident: de halten liggen aan beide zijden van het kruispunt en daar gaat tijd verloren. Gelukkig was de X27 op tijd. (Dilsen Kruispunt is één van de 5 halten op lijn 63 die Kruispunt heten. Nog eens: wie bedenkt dit eigenlijk?) Maar we mogen niet klagen, we komen ongeveer op tijd bij de halte Lanklaar Rijksweg, drie uur en zestien minuten na ons vertrek uit Halle. Je mag niet gehaast zijn, al draagt de basisbereikbaarheid snelheid hoog in het vaandel, maar tegelijk is het aantal overstappen gestegen en dat verlengt de reistijd aanzienlijk.

We stappen wat sneller dan gepland en zo halen we een bus vroeger dan voorzien - gelukkig, want de bussen uit Maastricht rijden blijkbaar met vertraging. We zien dankzij haltelink de vertraging van onze bus groeien tot 13 minuten bij aankomst aan ons overstappunt en de X27 is uiteraard al weg. Zo vallen we noodzakelijkerwijs toch terug op onze voorziene verbinding, met een X27 die ons naar Genk zal brengen.

IC 1539 bestaat uit 4 (5?) gemengde rijtuigen eerste/tweede klas en nog 4 stuurstandrijtuigen, al dan niet gemotoriseerd. We zullen tot Brussel-Noord alleen zitten in onze afdeling. Rijtuigen eerste/tweede klas, dat zijn ook stilterijtuigen: het zal wel bijzonder stil zijn in deze trein. We krijgen controle van een sympathieke tbg die onze bestemming meteen verbindt met de wilde hyacinten in het Hallerbos.
In Brussel-Noord staan veel treinen aangekondigd met soms aanzienlijke vertragingen. Ik heb nochtans geen weet van een incident, maar onze S 3689 heeft bijvoorbeeld 5 minuten vertraging gemaakt in Haren-Zuid, of all places. We zouden zelfs de IC naar Binche nog kunnen nemen in vertraging, maar we gokken toch maar op de S. De IC zal ons in Buizingen voorbijvlammen, maar dat verklaart maar gedeeltelijk onze vertraging bij aankomst in Halle. Dat deze trein in een gehalveerde samenstelling rijdt (1 desiro) is nu ook niet meteen bevorderlijk voor snelle reizigersbewegingen. Daar is de bezetting tot Buizingen net iets te hoog voor.

De treinlectuur.
Leon de WINTER, Het lied van Europa.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Is trump nu nog altijd het Engelse woord voor troef?

Uitgedrukt…
Hij laat zijn oren hangen… Hij ziet er niet gelukkig uit, hij lijkt er niet gerust in te zijn…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

04-04-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
In 2009 kwam de uitgeverij De Rouck Geocart wat onverwacht op de proppen met 6 mooi verzorgde wandelboxen. Onze inspiratie komt vandaag uit de box 8 Wandeltochten naar de Brabantse Ardennen en het Land van de Heuvels. Eén van de wandelingen in de wandeldoos heette La Hulpe: Een escapade in het Zoniënwoud. Wij kwamen uit aan net geen 25 km en we lieten de tocht niet vertrekken in La Hulpe maar omwille van de bereikbaarheid aan het gehucht Middenhut van de faciliteitengemeente Sint-Genesius-Rode. Dat had bovendien als voordeel - achteraf bekeken - dat het domein van het Kasteel van La Hulpe kon functioneren als wisselpunt in wat anders een uitsluitend uit bospaden en -wegen bestaand parcours zou zijn. Het zal wel niet verbazen dat de TWQ tegen de 100% aanleunt, al zijn sommige dreven in het Zoniënwoud over korte afstand verhard. Maar ze zijn gelukkig wel verkeersvrij. Het werd een stevige wandeling, met veel, veel bos en de parken en vijvers rond het kasteel van La Hulpe. We quoteerden 18/20 en dat wil toch wel wat zeggen over de kwaliteit van de route.
De wandeling is niet bewegwijzerd, maar het foldertje bevat wel een minutieuze beschrijving van de te volgen route. De wegwijzers in het bos, met de vaak feeërieke namen van de wegen en dreven, zorgen voor een zo goed als probleemloze route. Ik heb ze op één punt wel moeten aanpassen, omdat een weg die blijkbaar nog bestond in 2008 nu ondoenbaar (en verboden?) is geworden. En wat verder kwamen we een rood-wit politielint tegen, met op afstand blauwe zwaailichten, die er ons moesten van bewaren getroffen te worden door bomen die nodig neergelegd moesten worden. Voor het eerste probleem heb ik een alternatief uitgetekend op het kaartje, voor het tweede obstakel niet, omdat dat waarschijnlijk van korte duur is.
En nog dit: enkele weken geleden werd in de pers nog ingegaan op het verbod om honden niet aangelijnd door het bos te laten hossen. We kwamen er een tiental tegen, 7 absoluut niet aangelijnd. Van de 3 andere hing er één aan een lint dat gemakkelijk 10 m lang was. Het was een staffordshire - of een ander misbaksel. Een nieuw bewijs dat regels er vooral zijn om overtreden te worden…
En we kwamen ook nog 3 keer in het vizier van een twintigtal wandelaars met nordic walking sticks, die bijna zoveel lawaai maakten met hun stokken op de stilaan droge ondergrond als de soms erg nabije ring…

Kaartje en foto's.

Dit is een eerste, erg korte bloemlezing:

Het kasteel van La Hulpe

Een van de vele boswegen, die we in alle formaten vonden.

Het weer.
Opnieuw een ongelooflijk heldere lentedag met een aangename staptemperatuur (14°).

De stafkaarten.
31/7-8 Ukkel/Uccle (2020) en heel even ook 39/3-4 Waterloo (2021)

Hoe we er geraakten.
Voor ons was het veruit het gemakkelijkste om de voettocht te beginnen bij de Middenhut. Daar is een halte van de R36 (Alsemberg - Sint-Agatha-Berchem), maar bovendien stoppen daar tijdelijk "onze" bussen van lijn R55. Voor deze lijn vervangt de halte Middenhut de reguliere halte Zoniënwoud. Voor de terugrit voorzien we hetzelfde scenario, al is het ook mogelijk met de R36 tot de halte Fonteinstraat te rijden en daar over te stappen op die R55 die pas vanaf de halte Elvis Presley (echt!) vertrekken. Waar haalt die halte haar naam? Ik heb me laten vertellen dat men bij het ontplooien van de nieuwe lijn 155 niet zo meteen een naam vond voor deze halte, maar dat op dat moment een buschauffeur (met bus) passeerde die zich in zijn vrije tijd onledig maakte als imitator van Elvis Presley. En dat werd dus de naam van de halte. Si non e vero…

Een beetje geschiedenis.
Ik heb het al uitgebreid over lijn 155 gehad in een bijdrage uit 2017. Ondertussen is de basisbereikbaarheid ingevoerd. Bij de allereerste aanzetten tot de invoering zag het er erg slecht uit voor lijn 155. Een chauffeur zei me op een bepaald moment letterlijk: "Zal er nog wel een 155 bestaan?" En toen ik navraag deed bij De Lijn leek er inderdaad niet veel meer van de lijn te zullen overschieten, op een kort traject Essenbeek - Halle na, en wat schooldiensten op de rest van het traject. Gelukkig keerde het gezond verstand op tijd terug. De lijn kreeg in de logica van De Lijn een nieuw nummer (R55), de vakantiedienst werd uitgebreid, de bediening van een wijk in Sint-Rochus, die ik in de eerdere bijdrage wat nutteloos noemde, verviel, en de halfuurdienst bleef op weekdagen bewaard tussen Sint-Genesius-Rode en Halle, maar viel terug tot een uurdienst tussen Anderlecht en Sint-Genesius-Rode. Slaan en zalven dus… Op zondag werd het deel tussen Sint-Genesius-Rode en Anderlecht botweg afgeschaft, wat nu een redelijk efficiënte dienst Rode - Halle mogelijk maakt, tot scha en schand van de inwoners van Linkebeek.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De bussen van zowat alle lijnen die van het station van Halle vertrekken kunnen al vele maanden in de eerste fase van hun ritten onmogelijk op tijd rijden. De aloude Bospoortbrug is al een hele tijd verboden en ondertussen afgebroken, wat een omleiding langs de nieuwe Misiabrug noodzakelijk maakt, wat steevast tot vertragingen van 2 à 3 minuten leidt. Zo ook onze bus, die ons met 4 minuten vertraging oppikt; aan de vervangingshalte Middenhut arriveren we met een overblijvend minuutje vertraging. In Halle staat carnaval voor de deur en dat leidt onvermijdelijk tot erg belangrijke omleidingen. Ik had de indruk dat die omleidingen nu in een nieuwe stijl geafficheerd worden én dat ook aangeduid wordt welke halten als vervangingshalten fungeren. Maar die vooruitgang is er lang niet overal: zoals de foto's van de halteborden bewijzen, is er niet eens ruimte voor de bussen van de TEC (W, 365a), maar verder is er ook geen enkele moeite gedaan om aan te duiden dat dit nu tijdelijk een halte van de R55 is. Niet aan de ene zijde, niet aan de andere zijde van de Waterloosesteenweg. Wanneer leren ze eens in de huid van de (toevallige) busgebruiker te kruipen?

Gelukkig is er de app; daaruit leren we dat er vandaag 6 (!) ritten niet gereden zullen worden. Ontbrekende rijvaardige bussen, gebrek aan chauffeurs en de diepe malaise bij Flanders Bus zijn daar debet aan. Wij rekenen vandaag op de bus die om 16:33 aan de Middenhut langs moet komen, maar dat is nu net ook een rit die regelmatig uitvalt. Tot het laatste moment lijkt de bus te zullen rijden, maar de app spreekt van geen tracking info. De ervaring leert dat de kans dan groot is dat de bus niet rijdt en inderdaad: de bus zal er niet doorkomen. Dan maar proberen om met een bus van R36 tot de Fonteinstraat te rijden, waar we op een R55 kunnen overstappen. Helaas is de aansluiting maar 5 minuten lang en heeft de R36 10 minuten vertraging. Vergeefse moeite dus en hopen dat de R55 zich alsnog laat zien. (Ik heb de laatste maanden wat enquêtes mogen invullen over De Lijn en daar wordt steevast ook een vraag gesteld over aansluitingen. Ik antwoord dan altijd dat er geen enkele strategie is om aansluitingen te verzekeren en dat ze bijna allemaal toevallig tot stand komen. Ik ken hier in de ruime buurt eigenlijk maar één locatie waar bijna stelselmatig op verlate bussen gewacht wordt en dat is de stelplaats van Leerbeek. Mogelijk zijn er wel meer plaatsen waar gewacht wordt, maar één ding staat vast: aan het station van Halle wordt nooit gewacht, niet op de treinen - Aribus is al maanden (jaren?) dood - en al zeker niet op de bussen onderling.)
Enfin, om het verhaal kort te maken: we hebben een klein uur op het bankje gezeten in het wachthuisje - wat een luxe! - en zijn uiteindelijk een half uur later dan voorzien thuis geraakt, samen met een vijftal andere reizigers die ook aan de halte Fonteinstraat wachtten op de bus die niet kwam. (Vandaag, een dag later, zal de bus van 17:05 evenmin rijden. Nu is dat wel al sinds de morgen expliciet af te lezen in de app.)

En nog een anekdote: ik was vandaag op stap met een ex-collega, toen ik plots mijn naam hoorde roepen en een oud-leerling van een dertigtal jaar geleden terugzag. Hij noemde me de beste klastitularis die hij ooit gehad had en vroeg of ik nog altijd zo met treinen bezig was. Ik kon alleen maar antwoorden dat ze daar eerst voor moesten rijden en hij besloot dat ik wel door een erg donkere periode moest gaan. Ik maakte me er met een grijnslach van af. Zo bevestigde hij de woorden van zo lang geleden van onze prefect die me ooit voorspelde dat mijn leerlingen niet aan mij zouden terugdenken om de romans, novelles, kortverhalen of gedichten, niet om de grammatica of de spelling, maar om de treinen en de bussen.

De treinlectuur.
Georges Simenon, De klasgenoot van Maigret. (Gekocht in 1969, toen ik 16 was.)
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

De spoorwegwegbonden gaan samenwerken. Meer invloed, minder stakingsvergoedingen en meer reizigers gekloot.

Uitgedrukt…
We zijn geskapeid. Denk aan het Engelse escape of het Franse escaper (minder gewoon dan échapper) en de betekenis wordt duidelijk. We hebben het gered, we zijn er doorgekomen. In het laatste geval kan het ook slaan op iemand die na een ernstige ziekte toch geneest, bijvoorbeeld als de koorts zakt.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

27-03-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Probeer maar niet (meer) om de topogids van het Franstalige deel van de GR12 (Amsterdam - Parijs) in België te bestellen. Sinds kort is daar namelijk een nieuwe topogids van GR121verschenen en laat het nu net de uit 2009 daterende topogids van de GR12 zijn die ook het Belgische deel van GR121 bevatte. We blijven dus even op onze honger zitten, de topogids van GR12 verschijnt ongetwijfeld eerlang. Maar niet getreurd: het traject van Ham-sur-Heure naar Walcourt (inclusief de verbinding met het station van Walcourt) is perfect besproken in de naar Waalse normen toch wel oude topogids. Want dat was onze opdracht vandaag: zo een 14 km stappen van Ham-sur-Heure tot Walcourt, in en uit de vallei van de Eau d'Heure. En daar loopt ook lijn 132 Charleroi - Couvin, zodat we naast Ham-sur-Heure en Walcourt ook langs de NMBS-halten Berzée en Pry kwamen, net zoals in de buurt van Cour-sur-Heure. Het was al een tijdje geleden dat we nog eens een heuvelachtige tocht aangepakt hadden en dat was het vandaag zeker! De TWQ ligt met 46% eigenlijk vrij laag, maar toch zijn we maar één keer echt geconfronteerd met storend wegverkeer en dat was in Walcourt bij de N978, die in de vroegere bedding loopt van de verplaatste lijn 132 die door de aanleg van de stuw op de Eau d'Heure andere oorden moest opzoeken. Wij quoteerden 16.5/20.

Heel wat foto's vind je hier. Kaartje.

De Eau d'Heure in Berzée.

Walcourt.

Het weer.
Bijna volledig helder, op wat onooglijke cumuluswolkjes na, en dat dan nog zeer tijdelijk. Wel fris door de matige wind, vooral op de kale hoogten.

De stafkaarten.
52/3-4 Ham-sur-Heure-Nalinnes (2018) - 52/7-8 Walcourt (2018)

Hoe we er geraakten.
Dat we voor de heen- en terugreis gebruik moesten maken van lijn 132 was duidelijk. Het enige probleem, nu ja, was in Charleroi-Central geraken, omdat we daar altijd de keuze hebben tussen een verplaatsing via La Louvière en een via Brussel-Zuid. Vandaag gebruiken we ze allebei.

Een beetje geschiedenis.
Walcourt mag dan tegenwoordig een wat onderbleven stationnetje zijn op wat er overblijft van lijn 132 (Charleroi-Sud - Couvin), het is ooit wel anders geweest. Getuige deze uittreksels uit het spoorboekje van 18.05.52 à 04.10.1952, willekeurig gekozen.

We vinden Walcourt terug in drie tabellen: 132 Charleroi-Sud - Marienbourg - Vireux-Molhain, 135 Walcourt - Morialmeé - Florennes (C.) en 136 Walcourt - Saint-Lambert - Florennes (C.). Dat Walcourt en Florennes op 2 manieren met elkaar verbonden waren, is op zich al verbazend.

Laat ons beginnen met een minicursusje spoorboekjes uit het verleden lezen; dat kan trouwens ook nuttig zijn bij het lezen (en het opstellen!) van de huidige pdf's van het spoorboekje of de lijnfolders.
1. De treinen die TA boven hun nummer staan hebben, werden gereden met autorails (motorwagens).
2. Net als vandaag zegt het treinnummer veel over het soort trein: alle treinen met een nummer tussen 6001 en 6999 zijn omnibustreinen, enkele treinen hebben een nummer in de 2000: dat zijn treinen met een beperkter aantal stilstanden; ze zullen in die tijd ongetwijfeld als semi-direct gemarkeerd geweest zijn.
3. Daaronder vinden we de aanduiding van de rijdagen: de symbooltjes spraken eigenlijk voor zichzelf: de hamertjes staan voor werkdagen (maandag - zaterdag), het kruisje voor de zon- en feestdagen.
4. Volgt dan de reeks doorkomsturen voor de opeenvolgende stations en halten. Vetjes staan de overstapstations aangegeven, altijd met aankomst- en vertrektijd. Dat laatste lijkt de NMBS tegenwoordig met heel veel tegenzin te doen, al is een aankomstuur in het geval van een aansluiting minstens zo belangrijk als het vertrekuur. Overigens hebben sommige treinen verlengde stilstanden. Kijk maar eens naar TA6718 die in Walcourt uit Berzée aankomt om 20:57 en daar pas opnieuw vertrekt om 21:41, en dat na de aansluiting te hebben opgenomen van trein 6598 die in Walcourt aankomt om 21:37.
5. Bij bepaalde treinen wordt een eindbestemming buiten lijn 132 aangegeven: TA6706 rijdt bijvoorbeeld via lijn 136 naar Florennes (C.).
6. Rest nog de aansluitingen van en naar Charleroi-Sud zoals ze voorkomen in de tabellen 135 en 136. De vertrek- resp aankomsturen staan hier allemaal cursief afgedrukt, wat betekent dat een overstap noodzakelijk is, in dit geval in Walcourt. Wie bijvoorbeeld TA6680 (tabel 135) wil halen moet in Charleroi-Sud vertrekken om 12:12. Tabel 132 leert ons dat de trein uit Charleroi-Sud de 6570 is, met aankomst in Walcourt om 13:03. TA6680 vertrekt om 13:10 naar Florennes via Morialmé. Wie het nog sneller wil, kan ook de 6708 via Saint-Lambert nemen.

En dan nog enkele bijkomende opmerkingen.
1. Lijn 132 was lang een internationale lijn naar Vireux-Molhain.
2. Het deel Marienbourg - Treignes wordt tegenwoordig bereden door de toeristische treinen van de CF3V.
3. De voorkeur werd duidelijk gegeven aan een rechtstreekse trein naar Treignes: het aantal treinen dat uit Charleroi naar Couvin spoort zonder overstap is op één hand te tellen.
4. Wie de tabel aandachtig heeft bestudeerd, zal hebben gemerkt dat de spoorlijn tussen Walcourt en Marienbourg een tracé volgt dat al sinds de jaren 1960 definitief tot het verleden behoort. De aanleg van de stuwdam op de Eau d'Heure noopte de NMBS op zoek te gaan naar een andere route; die hield o.a. de bediening van Philippeville in, station op lijn 136A Ermeton-sur-Biert - Florennes (C.) - Senzeille. Wie zich hierin wil verdiepen, verwijs ik graag naar de site van Paul Kevers; de link vind je onderaan mijn tekst. En wie niet opziet tegen een stevige brok Frans vindt hier zijn gading.
5. Tegenwoordig schrijven we Mariembourg met een m. Ik heb me consequent aan de spelling met n uit het spoorboekje gehouden. En toch nog maar een kleine anekdote: toen onze leraar aardrijkskunde het eens over Mariembourg had, sprak hij de naam van het stadje uit op zijn Nederlands, Mariënburg. Een van mijn medeleerlingen die ook deels Waalse roots had, antwoordde daarop: "Bij ons zeggen ze Mariembourg." Hij had maar één fundamentele fout gemaakt: op de eerste rij zitten, binnen handbereik van de leraar…

De verbinding.

Mw 4110 heeft ons zopas in Ham-sur-Heure gebracht.

En wat we beleefden.
IC 3430 rijdt in een gehalveerde samenstelling: één vierledig stel i.p.v. 2 en dan mogen we nog van geluk spreken want IC 3408 rijdt helemaal niet. Dat die in gehalveerde samenstelling rijdt, komt wel vaker (te vaak) voor maar vandaag is het toch wel extreem. Voor de rit die wij met IC 3430 op het oog hebben, volstaat dat ene stel ruimschoots, maar vanmorgen zal dat wel anders geweest zijn. Tja, de rest van de verplaatsing loopt vlot, al wordt S 3911 nog getrakteerd op een tijdelijke snelheidsverlaging tot 20 km/u! Dat is een zeldzaamheid, de vertragingszone situeert zich in de buurt van de lang afgeschafte halte Montignies-le-Tilleul. (IC 909 is beperkt tot Tamines wegens werken...)
De terugrit gebeurt in dezelfde motorwagen. In Hyperrail valt te lezen dat we een gestoorde overweg kunnen verwachten in Jamioulx, maar op het moment dat wij daar doorkomen is het probleem - vroeger dan voorzien - opgelost. Deze S-trein doet een aantal haltes aan (Pry, Beignée en Jamioulx) die de andere S-treinen op deze lijnen meestal niet bedienen. Daardoor komt hij 3 minuten later aan in Charleroi-Central, wat de aansluiting met de IC naar La Louvière en verder (Kortrijk) hypothekeert. En toch, als ik wat alerter geweest was, zouden we hem toch kunnen nemen hebben: ze staan zij aan zij op hetzelfde perron en als we dat tijdig gemerkt hadden, was ook onze terugreis via La Louvière verlopen. Nu gaat het dus via Brussel-Zuid, waar we nog een supersnelle aansluiting naar Halle kunnen nemen met S 2289.

Nog even dit: we zijn vandaag 5 keer gecontroleerd in 6 treinen. Telkens door vriendelijke mannen en vrouwen, die zich 100% van hun job kweten. Ook de treinbestuurders en de onzichtbare mensen ergens in de NMBS-ruimte zorgden voor een vlekkeloze verplaatsing. Misschien hebben die toch allemaal niet zo een slechte job als de syndicale propaganda hen wil doen geloven.

De treinlectuur.
Marc LEVY, Le crépuscule des fauves. Een internationaal hackerscollectief als een moderne Robin Hood.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Coronacrisis - vakbondsacties: voor treinreizigers is het enige verschil het mondmasker…

Uitgedrukt…
A/zij êt dat zuveil vandoeng als mour aan ze/eu gat. Hij/zij heeft dat zoveel nodig als modder aan zijn/haar gat. M.a.w. helemaal niet.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

19-03-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Op een of andere manier is dit traject langs GR12 een soort spiegeling van de vorige, amper enkele dagen geleden afgestapt. Want de tocht van 06.03 begon uiterst zwak, maar bloeide toch nog open, vandaag is het eerder omgekeerd. Om met de zwakke punten te beginnen: Schoten, omgeving Albertkanaal, E19 en de afschuwelijk lelijke tunnel van de HSL 3 in het Peerdsbos. Maar de mooie stukken overwegen toch: de parken van Brasschaat, Vorderstein, het gemeentepark van Schoten en Ertbrugge en omgeving. Het geheel wordt nog gekruid door enkele mooie kastelen. Kortom, dit traject is duidelijk beter dan het vorige en dat merk je ook aan onze hogere quotering: 14/20. De TWQ ligt met 66% trouwens relatief hoog, maar wat niet mooi is, is ronduit lelijk.
Het kaartje vind je hier en voor de foto's is dit het adres. Maar bekijk alvast deze 3 op een rij:

Brasschaat

Schoten

Ertbrugge

Het weer.
Licht bewolkt, aangename lentetemperatuur, rustig.

De stafkaarten.
07/7-8 Brasschaat (2017) - 15/3-4 Antwerpen (2018)

Hoe we er geraakten.
Opnieuw was een overstap veruit de vlotste manier om in Brasschaat te geraken. De GR kruist trouwens de buslijnen 37a en 37b ter hoogte van de halte Elshoutbaan. Ook de terugreis is eenvoudig: een tramritje brengt ons van Deurne naar de metrohalte Astrid en dan volgt nog een terugrit met overstap in Brussel-Noord naar Halle.

Een beetje geschiedenis.

Eerlijk, ik heb niet veel te vertellen over de tram die ons naar het Centraal Station brengt. Ik ben een minder dan sporadische gebruiker geweest van de Antwerpse stadstrams (en andere) en waag me eigenlijk niet aan een tekst over lijn 5. Overigens is de volgende pagina vollediger dan ik het zelf ooit zou kunnen. Je vindt trouwens nog wel meer links over de tram in Antwerpen dan deze wikipediapagina.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Het is maandag en dan durft IC 3408 nogal eens met 1 vierledig stel te rijden, maar vandaag zijn het er 2. De trein vertrekt stipt in Halle, maar we staan een tijdje stil in Ruisbroek. De aansluitende IC 2008 lijkt het even stipt te zullen doen, maar net voorbij Weerde is men in de berm bomen aan het snoeien en takken komen onder de trein terecht. We staan 8 minuten stil, volgens de tbg om de takken van de sporen te verwijderen, maar vermoedelijk staan we al een stuk voorbij de plaats waar gewerkt wordt. Hoe dom kan een oorzaak van vertraging zijn?

Brasschaat kan niet klagen op het vlak van busbedieningen: de bus van lijn 37b komt precies op tijd aan. Het is waarschijnlijk wat drukker dan gewoonlijk, wegens de markt.
De terugreis verloopt zo mogelijk nog vlotter: een druk bezette tram 5 brengt ons naar Antwerpen Astrid. We weten gelukkig dat dit de metrohalte is bij het Centraal Station.

IC 4537 rijdt al als S 6765 uit Noorderkempen met vertraging. Rond en in Mechelen zal die vertraging trouwens nog toenemen; ik verdenk de internationale treinen ervan dat ze onze IC een loer draaien. Ik zie er 3 in een minuut tijd... Uiteindelijk komen we met 7 minuten vertraging in Brussel-Noord aan. De aansluitende P 8572 zou van hetzelfde spoor moeten vertrekken, maar door de vertraging van de IC wordt die verspoord naar spoor 10. De trein komt gelijk met ons aan het perron. De rit door de NZV en naar Halle verloopt bijzonder vlot. Die 8572 wordt overal een S-trein genoemd maar het nummer wijst eerder op een P-trein.

De treinlectuur.
Ildefonso FALCONES, De kathedraal van de zee.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Zelfs als hij niets te zeggen heeft, blijft Weyts spreken. Nu wil hij een meldpunt tegen Brusselse ziekenhuizen waar geen verzorging in het Nederlands mogelijk is. Wachten maar tot hij zelfs eens dringende hulp nodig heeft… Of tot hij ergens ter wereld geen Nederlandstalig personeel vindt om hem te redden.

Uitgedrukt…
't Skoap es de pruit af… Mag ik eens een uitdrukking vermelden waarvan ik zelf de betekenis niet ken(de). Een medekaartspeler gebruikte ze soms wel eens als een beslissing (in het kaartspel) gevallen was, maar echt zeker van deze betekenis was ik niet. In het Vlaams Woordenboek lees ik: doodmoe zijn na hard labeur, zware arbeid. Pruit is trouwens het dialectwoord voor gulp.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

10-03-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Ik heb het eens nagekeken: 44 deeltrajecten van GR12 Amsterdam - Parijs hebben we er intussen op zitten. Het eerste situeert zich in 1977 en vandaag is nummer 44 aan de beurt. Uiteraard zitten daar dubbels tussen, hoewel, echte dubbels zullen beperkt in aantal zijn, gezien de vele wijzigingen die deze GR in de loop van bijna een halve eeuw heeft ondergaan. Vandaag stappen we van Kapellenbos naar Brasschaat, bijna 14 km. Je moet eerst wel 2.5 km door het rotverkavelde gebied rond Kapellenbos met veel te brede asfaltwegen en veel te grote villa's: het lijkt wel alsof hier aanschouwelijk wordt voorgesteld hoe het niet moet. Het is een harde noot om te kraken maar geleidelijk verandert het traject in een aanvaardbare GR-tocht, langs heide en bossen, met een TWQ van 72%. Zwaar beschadigde boswegen, smallere paadjes en een snoer voetwegen in Brasschaat zelf zorgen daarvoor. De bewegwijzering is optimaal, onze score is 12.5/20; het stroeve begin is er wat te veel aan, de paden langs de Antitankgracht (nog zo een voorbeeld van een nutteloze investering in defensie) zijn aangenaam. Foto's. Kaartje.

De Antitankgracht is langere tijd onze gids en de paadjes zorgen ervoor dat dit nooit vervelend wordt.

De Mikse beek is zowaar klein in vergelijking met de nochtans destijds nutteloze Antitankgracht.

Het weer.
Prachtig lenteweer: helder, zo een 14° warm en rustig.

De stafkaarten.
07/7-8 Brasschaat (2017)

Hoe we er geraakten.
De basisbereikbaarheid heeft het er ondanks de jubelcommuniqués van De Lijn niet allemaal gemakkelijker op gemaakt, maar ik vermoed dat we voor de invoering ervan een vergelijkbare heenreis zouden hebben gemaakt, zij het met aan ander busnummer. We sporen naar Kapellen, stappen dan enkele honderden meters naar de bushalte Kapellen Dorp, waar we de bus naar Essen (67) nemen. Met 38 minuten tussen trein en bus hebben we echt veel tijd op overschot.
De terugreis gebeurt met bus 37a, die ons ook naar Kapellen Dorp brengt, en dan verloopt de treinreis analoog met de heenreis.

Een beetje geschiedenis.
Ik moet eerlijk toegeven dat het altijd weer wat moeilijker wordt om dit rubriekje op een zinvolle en betrouwbare manier te vullen. Ver in het verleden duiken lukt nog wel, maar het recente verleden zorgt bijna stelselmatig voor problemen, bij gebrek aan raadpleegbare documenten. Neem nu vandaag: de buslijnen die het meest in aanmerking komen aan de halte Brasschaat Elshoutbaan zijn de lijnen 37a en 37b. Lijn 37a loopt van Wijnegem via Schoten en Kapellen naar Hoevenen, lijn 37b van Brasschaat naar Hoevenen. Die laatste lijn is een soort antenne op lijn 37a, met een niet gecadanceerde dienstregeling. De nummering (met a en b) werd ingevoerd in het kader van de basisbereikbaarheid: lijn 780 werd 37a, lijn 781 werd omgedoopt tot 37b. Verder in de tijd was die 780 78.0 en nog verder was het gewoon 78.
Dat die lijnen Wijnegem als eindpunt kregen is geen toeval en een rechtstreeks gevolg van het bekende Shopping Center.

Deze lijnen kwamen er niet als vervanging van een tramlijn. Die volgde nl. de huidige N1 en liep van Merksem tot Wuustwezel. In dat laatste dorp was er een aansluiting met een Nederlandse tramlijn naar Rijsbergen. De lijn bereikte uit Merksem Brasschaat Dorp in 1887, de verlenging tot Wuustwezel kwam er 3 jaar later. Het deel tot Brasschaat (Polygoon = Maria-ter-Heide), vlak bij het Kamp van Brasschaat werd al geëlektrificeerd in 1912. Het deel voorbij de Polygoon zou pas in 1951 onder draad komen. Maar in 1966 was het definitief voorbij voor deze tramlijn.

Nog even een anekdote: op 1 december 1976 ging ik onder de wapens en na een onvolledige week opleiding in Turnhout werden we met enkele tientallen miliciens gemuteerd naar de kazerne van Hoogboom voor de rest van de opleiding. Ik was toen getrouwd en dat stond garant voor enkele privileges: zo kon ik samen met enkele anderen wat vaker naar huis. Het station van Kapellen was het aangewezen begin- en eindpunt voor de verbindingen met het thuisfront. Maar ik herinner me toch nog een heel speciale rit, nl. op 03.01.1977, toen we met enkele andere miliciens de bus van lijn 73 namen aan het Rooseveltplein tot Hoogboom. We moesten binnen zijn om 01:00 en de bus zette ons om 0:55 af ter hoogte van de kazerne. Nog op 03.01.1977 kon ik in de voormiddag naar Etterbeek waar ik nog 9 maanden mocht dienen in het Logistiek Centrum nummer 1. Dat was meteen het begin van een dagelijkse pendel tussen Etterbeek en Halle, waar ik in de lokettenzaal treinbiljetten voor de meest onverwachte bestemmingen hoorde afleveren.

Warme oproep: wie meer kan vertellen over de voorbije 30 jaar busvervoer in Brasschaat mag me gerust contacteren.

De verbinding.

En wat we beleefden.
IC 3408 rijdt stipt met vooraan stel 818. Buiten ziet het er ronduit vuil uit, met resten van verwijderde graffitiverf, binnen is de toestand gelukkig wel aanvaardbaar. Een knul van een jaar of 14 zit veel te veel lawaai te maken met zijn gsm: ik heb nog niet zo vaak een zo lege blik als antwoord op mijn opmerking gekregen. IC 2008 rijdt zo goed als stipt, al flirt hij tot Antwerpen-Luchtbal met 2 minuten vertraging; vooral tussen Brussel-Noord en Mechelen maken we een lome rit mee. Net voor Kapellen krijgen we zowaar nog controle: op dat ogenblik zijn we de enige reizigers in de eersteklasafdeling.

Dan wacht stilaan de koude douche. We hebben tijd voor een koffie in Kaffee Krokant en ik maak van de gelegenheid gebruik om de app van De Lijn te consulteren. Blijkt dat deze vakantieweek in aanmerking kwam voor het afsluiten van de Kalmthoutsesteenweg, met de schrapping van een resem halten tot gevolg. Tijd om nog een bevredigende oplossing uit te stippelen heb ik niet en dus zal de chauffeur ons moeten helpen. Twee halten neemt hij ons mee en dan geeft hij de raad om te voet naar de halte Golflei te stappen. Hij is vriendelijk en behulpzaam - daar niet van - maar zijn info komt nog altijd van een drager waarvan het gebruik stilaan een hele eeuw meegaat: een papier met het ritorder erop. Ik dacht dat de bussen tegenwoordig met allerlei snufjes (waaronder gps) zijn uitgerust, wat misschien voor een betere oplossing had kunnen zorgen dan nu: 3.5 km extra stappen tussen de halte Dennenburg en Golflei en dat grotendeels langs een onaangename N122, waar het autoverkeer verder raast, zonder hinder blijkbaar van de wegenwerken.

Voor alle duidelijkheid: het is allemaal en helemaal mijn fout: ik had de dag voordien moeten kijken en dan had de calamiteit die ons te wachten stond, vermeden kunnen worden. Eventueel door deze uitstap uit te stellen of door het zoeken naar een betere uitstaphalte.

De terugreis verloopt gelukkig wel zoals gepland: de 37a rijdt ondanks het drukke verkeer nauwelijks met vertraging en er is tijd voor een tweede bezoekje aan Kaffee Krokant. IC 2039 rijdt bijna stipt en we krijgen weer controle. De aansluitende trein is de 2289, met drie Desiro's. We komen nog net binnen de vertragingsmarge in Halle aan.

De treinlectuur.
Ildefonso FALCONES, De kathedraal van de zee. Een echte historische roman die speelt in het Barcelona van de XIVde eeuw. Tegen de achtergrond van de historische gebeurtenissen volgen we Arnau Estanyol, die zelden toegelachen wordt door het noodlot.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Geld tekort? Voer wat oorlog en de miljarden zullen binnenstromen.

Uitgedrukt…
Je weet wat je hebt, maar niet wat je krijgt… Die "wat" is niet zelden iemand die boven je staat, de chef, zeg maar. En de uitdrukking wordt nogal eens gebruikt als er weer eens zware kritiek is en aangestuurd wordt op een vervanging. Tegenwoordig zal de uitdrukking wel veel toegepast worden op CEO's, al dateert ze van lang voor het ontpoppen van dat verschijnsel.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

06-03-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
In Asse volgden we de bijna 11 km lange Hopduvelwandeling. Ongeveer de helft loopt over trage of anderszins onverharde voet- en veldwegen en die lagen er nog altijd uitgesproken modderig bij. Ik had de wandeling gevonden in een foldertje dat Toerisme Vlaams-Brabant een tijd geleden opstuurde en het bleek nog om een uitstekend bewegwijzerde wandeling op het wandelnetwerk Pajottenland te gaan. Nu ja, ik schrijf Pajottenland, maar al die netwerken lopen tegenwoordig vrolijk in elkaar over en het is nooit meer gemakkelijk om een bepaalde tocht aan één wandelnetwerk toe te wijzen. (Overigens wordt dat Pajottenland altijd maar groter, net zoals de Ardennen…) Wij volgden de nummers 209 - 208 - 204 - 206 - 207 - 2 - 20 - 237 - 236 - 235 - 209. Eigenlijk hadden we op de Markt moeten beginnen, maar gemakshalve begonnen we aan het NMBS-station. (Zie kaartje). Het eerste knooppunt dat je vandaar uit moet opsnorren is 209. Het is een afwisselende tocht, met stijgen en dalen, o.a. langs een als toeristische attractie uitgedost hopveld. De echt fantastische wandelwegen worden nu en dan afgewisseld met minder interessante stukken: we quoteerden 14/20. Geen echte hoogvlieger, maar ook geen waardeloos spul.

Soms was de wandeling echt landelijk:

Hopveld.

Meer foto's.

Het weer.
Zwaar bewolkt. We lieten de auto wijselijk thuis omdat een deel van de oprit vanmorgen onder de ijzel zat. Fris. (En wie zich vragen stelt bij die auto - het is een elektrische - en de bussen van De Lijn zijn echt te onbetrouwbaar geworden om nog op een aansluiting te rekenen. Overigens zouden we helemaal te voet naar Halle gaan, maar de afwerking van de brug over de autoweg - de brug van de Drasop - laat nog altijd op zich wachten…)

De stafkaarten.
31/1-2 Dilbeek (2020) - 23/5-6 Merchtem (2021)

Hoe we er geraakten.
Sinds december 2024 hebben ze het ons wel zeer gemakkelijk gemaakt: de S Geraardsbergen - Dendermonde zorgt één keer per uur voor een rechtstreekse verbinding en er is nog een tweede mogelijkheid met overstap in Brussel-Zuid.

Een beetje geschiedenis.
Asse is één van die zeldzame plaatsen waar het buurtspoorwegstation destijds vlak bij het treinstation werd opgericht. De belangrijkste tramlijn is ongetwijfeld altijd de verbinding Brussel - Asse - Aalst geweest. Een eigenaardigheid aan de lijn is wel dat ze niet zoals zo vele andere uit Brussel aangelegd werd en dan snel of minder snel haar eindpunt bereikte: eerder het omgekeerde was het geval: uit Aalst werd Asse al bereikt in 1905, uit Zellik (en dus uit Brussel) pas in 1936. Het deel voorbij Asse bleef nog tot 1970 in reizigersdienst, het deel Asse - Aalst werd al in 1962 gesloten. Een leuk (?) weetje: de NMBS verzette zich tegen de aanleg van een elektrische tramlijn Brussel - Aalst, omdat de nieuwe spoorlijn Brussel-Zuid - Denderleeuw in dienst gesteld zou worden; we schrijven dan 1933. Dat en enkele andere perikelen zorgden ervoor dat het nog tot 1936 duurde voor deze elektrische lijn mocht worden aangelegd. (gahaald uit Jos NEYENS, De Buurtspoorwegen in de provincie Brabant). De meest evidente buslijn (langs de Aalstersesteenweg) bleef in de loop van de jaren relatief ongewijzigd: eerst heette ze AL, later 214 en met de invoering van de basisbereikbaarheid R14. De uurdienst van weleer is nu ook een kwartierdienst geworden.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Weet je nog dat riedeltje uit de vorige bijdrage: het is er weer. Behalve wat oponthoud tussen Brussel-Zuid en Brussel-Centraal is er niets te melden. De terugrit verloopt wel wat anders: de ijzel van vanmorgen heeft onze planning wat overhoop gehaald en dus komt de verbinding met overstap net iets beter uit. Een tb en een tbg op weg naar hun job nemen samen 8 plaatsen in de Desiro in en zo blijven er alleen nog de boevenbankjes over. Maar ook deze trein rijdt stipt en zo halen we nog moeiteloos de S naar Braine-le-Comte. Het werd inderdaad een kommerloze treindag.

De treinlectuur.
Robert GALBRAITH, The Ink Black Heart.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Eigenlijk hebben we geen conservatieve regering nodig, wij hebben daar de vakbonden voor.

Uitgedrukt…
Vol of onderwege, kapot of onderwege, leeg of onderwege: gezegd van een toestand die er bijzonder snel aankomt en die niet altijd even gunstig is. Die stookolietank is leeg of onderwege…

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

04-02-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Als je op de website van de Waalse GR leest dat GR121 nu van Liège tot de Opaalkust zal lopen en dat de beschrijving in de gemeenschappelijke topogids GR12/GR121 niet meer van toepassing is, dan vrees je het ergste als je nog snel een laatste stukje uit die topogids wil stappen, van Ronquières naar Braine-le-Comte. En inderdaad, het eerste dat we op onze weg vinden is een kruis dat een verkeerde richting aanduidt. Maar we zetten door en wat later komen we toch weer op de GR121 terecht; de rest van de tocht verloopt volgens het boekje. Na 10.6 km bereiken we het station van Braine-le-Comte en we kunnen terugkijken op een aangenaam stukje GR dat we met 16/20 inschatten. De TWQ bedraagt 71%: een eerste deel loopt over de Ravel 106, genoemd naar de vroegere spoorlijn 106 die Lembeek met Ecaussinnes verbond en die samen met de zware industrie in de streek te gronde ging en in 1984 definitief verdween. Ik heb het meestal niet zo op ravels begrepen maar deze vormt daar een uitzondering op: we volgen zowat de Sennette, tussen de prachtig glooiende weilanden door. Vele daarvan staan onder water, na de bijzonder natte januarimaand. Voorbij Henripont wordt het een tijdje een boswandeling door een uitloper van het Bois de la Houssière en bijna tot op het einde blijft het een aangename tocht. Kaartje en foto's.

De Sennette is opvallend aanwezig in de drie eerste kilometers van deze tocht.

Het weer.
Zwaar bewolkt, met een zwak zonnetje, tussen de wolken door. Fris en rustig.

De stafkaarten.
39/5-6 Braine-le-Comte (2021)

Hoe we er geraakten.
Eigenlijk was het poepsimpel: met de trein naar Braine-le-Comte en dan de bus van lijn 63 tot Ronquières. Ironisch genoeg moesten we,toen we een tijdje geleden uit Nivelles in Ronquières aankwamen, door een wilde staking in de TEC-stelplaats Baulers te voet naar Braine-le-Comte, langs een geïmproviseerde route die gelukkig korter was dan de GR. Met de bus gaat het duidelijk sneller. De terugreis is helemaal gemakkelijk: met 4 treinen per uur tussen Braine-le-Comte en Halle mogen we niet klagen.

Een beetje geschiedenis.
De verleiding was te groot om het over de vroegere lijn 106 te hebben. En ik heb het mezelf gemakkelijk gemaakt, met twee foto's van vroeger en nu. Toen we op 9 juli 1983 dankzij GTF een ruime rondrit konden maken aan boord van de 4614, konden we de bovenste foto nemen. De verschillen met vandaag zijn duidelijk: de boom is verdwenen, ongelooflijke klimop houdt het gebouwtje recht; de koeien zijn voltooid verleden tijd. Maar de vraag blijft dezelfde: wat was de functie van zo een gebouwtje langs de lijn in het midden van nergens? Toezicht, controle… ik weet het niet. Een overweg was in de verste verte (lichte overdrijving) niet te bekennen. Wie het antwoord kent, mag nu zijn vinger opsteken.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De meesten zullen nu wel denken dat ik nog maar eens hetzelfde riedeltje zal afsteken: korte verplaatsing, weinig te vertellen. Maar dat is zonder de treinbestuurder van IC 1729 gerekend. Als die komt aanstormen, is het duidelijk dat die niet meteen van plan is om te stoppen. Alle remmen dicht dan maar, maar het grootste deel van de trein staat al in de tunnel van Halle; meer dan 2 rijtuigen van de 10 rijtuigen lange trein staan niet aan het perron. En dan gebeurt het onwaarschijnlijke: de deuren blijven dicht en de reizigers die hoopten in Halle uit te stappen staan verbouwereerd te kijken als de trein zich opnieuw in beweging zet, alsof er niets is gebeurd. Voor alle duidelijkheid: het sein stond wel degelijk open. Doe maar niet de moeite om een vertragingsattest te downloaden, want daaruit blijkt dat de trein Halle stipt heeft bediend. Ook uit de gegevens van de stiptheid van Infrabel kun je trouwens niet afleiden dat er wat fout is gegaan in Halle. Voor ons maakt het niet zo heel veel verschil, want de dicht volgende 3429 kan ons evengoed op tijd ter bestemming brengen.
De bus van lijn 63 is een hybride gelede. Ongetwijfeld heeft die bij de vorige rit veel scholieren naar Braine-le-Comte gebracht, maar nu is er sprake van overcapaciteit. Erg is dat allemaal niet.

Wie dacht dat de terugrit zonder problemen zou verlopen, moet maar snel iets anders denken. Als we even nakijken hoe het met het treinverkeer in Braine-le-Comte zit, blijkt er een seinstoring te zijn. Die situeert zich in Hennuyères. We zien inderdaad nog 2 IC's en een S-trein in vertraging, maar de kans is te groot dat we toch niet meer in kunnen stappen. En dus wordt het S 3662, die we eigenlijk ook voorzien hadden. Er zijn nogal wat spoorwijzigingen, maar uiteindelijk vertrekken we stipt. Het loopt over tegenspoor tot Hennuyères; voordien is omgeroepen dat deze stoptrein niet zal stoppen in Hennuyères. Waarom zo een seinstoring in dit geval moet uitmonden in een geschrapte halte, blijft een vraagteken. Ook in de gegevens van Infrabel wordt nergens duidelijk dat de trein niet gestopt is. Vanaf Hennuyères kan de trein weer over het gewone spoor en we komen stipt in Halle aan.



En nog dit: we krijgen controle. We hebben zowel vanmorgen als deze middag 2 ritten ingevuld op de KeyCard/Local Multi (beide benamingen zijn even dwaas). De tbg controleert de eerste, dan de tweede QR-code in de app. Alles oké, maar als hij al verderop bezig is, zie ik dat de app nog maar eens voor een eigenaardigheid gezorgd heeft. De ritten van vanmorgen en nu staan gewoon dooreen, zodat hij eigenlijk maar één middagrit heeft gecontroleerd. Voor de tweede had hij voorbij de tweede moeten scrollen, die zich om duistere redenen in derde positie bevindt. De NMBS-app zou dan ook de eerste zijn zonder eigenaardigheden.

De treinlectuur.
Robert GALBRAITH, The Ink Black Heart.
PhilipHUFF, Wat je van bloed weet.

Bij De Lijn slagen ze er zelfs niet meer in om op tijd te zijn met hun tariefaanpassingen… Al is het natuurlijk de Vlaamse regereing die het niet eens raakt.

Uitgedrukt…
Doe uw pellepetatten (e wa beter) open… Pellepetatten zijn aardappelen in de schil, maar hier zijn het duidelijk ogen. Kijk toch eens wat beter, dan zie je het wel. Bijvoorbeeld gezegd wanneer iemand iets niet vindt dat nochtans duidelijk zichtbaar is.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

31-01-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Het S.I. de la Ville d'Enghien bracht in 1984 een boekje uit met als titel Guide des promenades dans le Pays d'Enghien met niet minder dan 14 wandelingen (waarvan 2 voor fietsers) van wisselende lengte. Als we het boekje moeten geloven, waren die wandelingen ook bewegwijzerd met gekleurde pijlen, maar daar is meer dan 40 jaar later niets meer van te merken. We combineerden nummer 9 en nummer 11, allebei in Mark, deelgemeente van Edingen. Samen vormden ze een tocht van iets meer dan 10 km, met een laag TWQ van amper 22%. Het is een typische wandeling door een landbouwgemeente waar de smalle wegen bijna onvermijdelijk allemaal verhard zijn. Wie daar mee kan leven, stapt bijna voortdurend door weidse landschappen van akkers en weiden, op en over de taalgrens. Wij kwamen met onze quotering niet verder dan 12.5/20. Op het kaartje valt misschien het op-en-afje naar de Chapelle de Garenne op, voor de rest is het bijna een perfecte lusvormige tocht.

De Chapelle Notre-Dame de la Garenne.

De Molen van Garenne.

Meer foto's, met o.m. een drietal treinfoto's op lijn 94 ter hoogte van kp 33.

Het weer.
We hoopten gebruik te maken van een schaars droog moment en dat lukte nog ook. De avond en de nacht voordien is hier zo een 15 mm neerslag gevallen, onnodig te zeggen dat de niet verharde wegen enige acrobatiek vereisten. Maar toen we begonnen, waren de eerste blauwe luchten tussen het wolkendek te zien en wat later kregen we zowaar mooie altocumulus in het vizier. Tegen het einde van de wandeling was de bewolking alweer helemaal terug.

De stafkaarten.
38/3-4 Enghien (2020)

Hoe we er geraakten.
Ik moet spijtig genoeg toegevendat ik me zwaar heblaten misleiden door de diverse apps van de OV-maatschappijen. Mark zou eigenlijk vlot bereikbaar moeten zijn uit Edingen, maar vanaf het station is het eerst nog een kleine 3 km stappen langs de onaangename N7 en van bruikbare bussen uit Edingen is er al helemaal geen sprake. De apps suggereren een verbinding uit Silly met overstap in Bassilly en daar liet mijn normaal vrij stevige OV-intuïtie me in de steek. Die overstap zou trouwens 45 minuten lang zijn geweest in een doods dorp, maar ik had een sterk vermoeden dat de bus van lijn 87 uit Silly, ook de bus zou zijn uit Lessines van 9:33. De chauffeur bevestigde dat en liever dan de lange aansluiting af te wachten, reden we mee tot Lessines om dan met dezelfde bus richting Edingen in Mark te landen. Toen we aan de halte Bassilly Rue des Écoles passeerden, zag ik plots, maar veel te laat het licht. Als we uit Silly naar deze halte waren gestapt (niet eens een km van het station van Silly) dan hadden we daar eenvoudig de bus kunnen nemen die ons dan in 8 minuten aan ons startpunt had kunnen brengen. Nu, alles bij elkaar zou het "maar" een half uur gescheeld hebben…

Een beetje geschiedenis.
De halte Marcq/Mark Bois Blanc/Wit Bos die we vandaag als begin- en eindpunt van onze wandeling gebruiken mag dan wel door 3 buslijnen bediend worden, meer dan schooldiensten en sporadische bedieningen vind je hier niet. Twee lijnen zijn van de TEC (87, 94), één van De Lijn (160). Lijnen 87 en 94 zijn oorspronkelijk vervangingslijnen: de 87 (eerst 87b) verbindt enkele keren per dag Edingen met Lessines, de 94 (aanvankelijk 94b) was de vervangingslijn toen de halte Mark op lijn 94 in 1984 zoals alle landelijke halten tussen Halle en Tournai gesloten werd. Ook van deze lijn valt weinig te verwachten. Vroeger was er ook nog lijn 471, een aanvullende lijn uit Halle naar Edingen, met een schoolbediening tussen Edingen en Sint-Pieters-Kapelle. Lijn 160 van De Lijn is de nazaat van de busverbinding Leerbeek - Edingen, die op haar beurt in de plaats kwam van de tram die in een beginstadium tussen Brussel, Lennik en Leerbeek naar Edingen spoorde. Met de elektrificatie van de tramlijn uit Leerbeek naar Brussel, werd dat een diesellijn van Leerbeek naar Edingen. De bussen van lijn 160 tussen Edingen en Sint-Pieters-Kapelle zijn beperkt tot een schoolrit en een marktrit.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Tja, veel valt er niet te beleven. Terwijl we in Halle staan te wachten, rijdt de 2734 met een leeg stel M4 richting Brussel. Ongetwijfeld een afgeschafte trein. Kan ook moeilijk anders: als we gegevens over de samenstelling opzoeken, vinden we dat deze 2734 tegelijk P 7513 en IC 1906 getrokken heeft, met een kleine 20 minuten verschil. En tegen dergelijke prestatie is deze gouwe ouwe niet meer opgewassen…
Maar onze trein rijdt zonder problemen, wat ons uitzicht geeft op een aansluiting van 23 minuten naar bus 87 die hier enkele keren per dag het station bedient. In het station is het even koud als erbuiten, het is al een wonder dat het gebouw open is.

Ik vraag bij het instappen toch maar even aan de chauffeur of hij na aankomst in Lessines de bus naar Edingen doet. Tot mijn verbazing moet hij dat eerst even nakijken, maar hij stelt ons gerust. We mogen blijven zitten. Ongetwijfeld moet de arme man gedacht hebben dat we op een wel erg omslachtige en tijdrovende manier naar Mark reizen, maar het lukt toch. Op weg naar Lessines stapt nog een medereiziger in, wat een sombere toekomst voor deze lijn lijkt te impliceren, als ook hier een reorganisatie doorgedrukt wordt. Maar de vervolgrit naar Edingen trekt dan wel reizigers aan, voornamelijk scholieren, vermoedelijk op weg naar het bekende Collège Saint-Augustin. Tegenwoordig lijken er de hele dag scholieren op pad. Weggevallen lessen zullen wel aan de basis liggen van onverwachte verplaatsingspatronen. In Lessines moeten we een omleiding volgen, wat tot vertraging leidt.

De terugreis is een stuk eenvoudiger: een korte busrit met dezelfde buslijn 87 brengt ons naar Edingen, waar we de IC naar Dendermonde kunnen nemen. Die bestaat niet uit tamelijk comfortabele M7-rijtuigen: een desiro maakt de dienst uit.

De treinlectuur.
Robert GALBRAITH, The Ink Black Heart. Intrigerende roman van de 21^ste eeuw, waarin de gewone tekst en dialogen afgewisseld worden met chats, tweets en nieuwssites. En toch is het een gewone whodunit, als de ontwerpers van het game The Ink Black Heart dood- of lamgestoken worden. Maar in de 21^ste eeuw zijn gewone dialogen maar één manier om te converseren. Robert Galbraith is trouwens niemand minder dan J.K. Rowling, van Harry Potter, weet je wel.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Het is nu wachten op het moment dat de leraar godsdienst een robot lijkt te zijn met horentjes en bokkenpoten, die ook nog zwavelgeuren verspreidt…

Uitgedrukt…
Een skoef, iemand skoefen: een sneer uitdelen, uithalen naar iemand, meestal op min of meer onderdrukte wijze, zodat alleen wie de situatie doorgrondt, weet waar het over gaat.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

23-01-2025 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
In 2015 bracht het Office du Tourisme van Hannut een pakketje wandelingen uit, deels in het stadje Hannut zelf, maar meer nog in de omringende deelgemeenten. Ons oog viel op een wandeling in Lens-Saint-Remy, La promenade des Chevées. Dat chevée (ook chavée) is een vochtige zone en dat kunnen we vandaag alleen maar beamen.Die lange smalle, vochtige vallei zou dan die van de Geer (de Jeker) zijn en we stappen inderdaad rond de Geer (zie kaartje), heen langs de ene, terug langs de andere oever. Overigens zien we weinig van de bescheiden beek die de Geer hier nog altijd is, maar we moeten na het supernatte jaar wel door erg modderige stroken; gelukkig blijft er altijd nog een smal begaanbaar noodpaadje vrij, zodat we nergens echt door de vele, diepe plassen moeten. De TWQ bedraagt 60%. In een drogere periode moet dit wel een schitterende wandeling zijn: wij probeerden de ongemakken te vergeten bij onze quotering van 16/20. En nog dit: in de folder wordt er met geen woord gerept over de bewegwijzering, maar na een tijdje werd het duidelijk dat we een groene rechthoek in het vizier moesten houden.

Het erg goed bewaarde Carmel, pal in het centrum van de Lens-Saint-Remy.

Des winters als het regent, dan zijn de paadjes diep, ja diep… (Maar geen loze vissertje gezien…)

Meer foto's van mooie gebouwen, kerken en modderige paden in de buurt van de Geer hier.

Het weer.
Mist beperkte het zicht wel eens, maar een deel van de wandeling verliep toch in betere omstandigheden. Zowel bij de heen- als de terugreis per trein was de mist trouwens prominent aanwezig.

De stafkaarten.
41/1-2 Hannut (2020)

Hoe we er geraakten.
Oorspronkelijk hadden we Lens-Saint-Remy kunnen bereiken met een overstapvrije IC en aansluitende bussen, maar allerlei omstandigheden (o.a. het weer) maakten dat we deze tocht wel een vijftal keer hebben uitgesteld. En sinds 16.12 is de rechtstreekse verbinding met Landen of Waremme dus niet meer dan een blijde herinnering. Uit Waremme hebben we zelfs 3 treinen nodig i.p.v. 1 om opnieuw in Halle te geraken. Voor de heenreis rekenen we op 2, hopelijk aansluitende bussen, van lijn 127 tot Hannut, waar we dan overstappen op de 128 tot Lens. Voor de terugreis reizen we via Waremme.

Op de website van de NMBS wordt een andere aankoopprocedure gemeld voor o.a. seniorenbiljetten. Je krijgt nu twee biljetten i.p.v. één, één voor de heenreis en één voor de terugreis. Wat het voordeel daarvan is, is niet duidelijk, tenzij het al vooruitloopt op de komende aanpassingen. Veel maakt het niet uit, want mochten we vandaag een seniorenbiljet voor Landen voor de heenreis en een uit Waremme voor de terugreis gekocht hebben, dan zouden we precies het dubbele betaald hebben. Eén van de bollebozen heeft namelijk uitgeplozen dat een seniorenbiljet altijd een heen-en-terugbiljet is en dat je dus sowieso twee keer de prijs van een seniorenbiljet HT betaalt… In de app blijft alles voorlopig nog bij het oude.

Een beetje geschiedenis.
In de bediening van dit kleine dorp spelen historisch bekeken twee spoorlijnen een rol. Die rol is zeer bescheiden voor lijn 127 van de NMBS; deze lijn verbond Landen met Huy via Hannut, maar eigenlijk was het wachten op de verbussing van de spoorlijn: de bussen van lijn 127a volgden noodgedwongen de N64 en zo kwam de bushalte Râperie min of meer op wandelafstand van het dorpscentrum te liggen.
Veel belangrijker zal wel de tramlijn van de NMVB geweest zijn die uit Hannut richting Lens-Saint-Remy spoorde. Ze liep vaak over een eigen bedding door veld en wei, en vandaag zijn er nauwelijks nog restanten van deze tramlijn terug te vinden. Uit Hannut ging het eerst in ZO-elijke richting, eenmaal voorbij Lens-Saint-Remy ging het naar het NO, richting Lens-Saint-Servais. Met elke generatie stafkaarten zie je minder en minder duidelijke sporen van de trambedding. De tramlijn lag ten zuiden van Lens-Saint-Remy, ons wandelpad bracht ons vandaag niet in de buurt.
Ook deze lijn werd in de jaren 1950 verbust. Dat gaf het ontstaan aan een lijn 83 van Hannut naar Liège. Dat busnummer is vandaag nog altijd van toepassing. Een variant van die lijn 83 - lijn 83a - ging ook naar Waremme, maar meer dan een verbinding voor scholieren was dat niet. Het was wachten tot de jaren 1990 toen een goed bediende lijn 128 Hannut - Waremme ingevoerd werd. Het is die buslijn die we vandaag twee keer gebruiken.

Het begon allemaal met de tramlijn die deel zou uitmaken van een tamelijk ingewikkelde ster met de stelplaats Omal als middelpunt. Zo was er in 1908 een tabel Fexhe-le-Haut-Clocher - Verlaine - Omal - Hannut. Na WO I verloor het lijnstuk uit Fexhe snel aan betekenis. In 1924 vinden we in tabel 460 een tramlijn Jemeppe-sur-Meuse - Verlaine - Omal - Hannut terug. De verbinding met Fexhe zou in 1939 helemaal verdwijnen. Na WO II tekent zich min of meer de huidige structuur af: we vinden de lijn Liège - Hannut terug in tabel 845 (1952), in 1074 (1960) met lijnnummer 83.

Vandaag wordt Lens-Saint-Remy bediend door 3 buslijnen: 83 (Liège - Omal - Hannut), 128 (Waremme - Geer - Hannut) en 283 (een schoolvariant Waremme - Geer - Hannut). De halte Râperie wordt nog altijd bediend door lijn 127 Landen - Hannut - Huy.

De verbinding.

De aanduidingen van de onderhoudsposten van de rijtuigen zouden wel eens verkeerd kunnen zijn. Ik beschik spijtig genoeg niet meer over de nodige documentatie en de aanduidingen op de rijtuigen zijn zeker na een wijziging niet altijd even betrouwbaar omdat de wijzigingen niet altijd tijdig aangebracht worden.

En wat we beleefden.
Hoe relatief alles is, bewijst IC 3207 nog maar eens. Voorheen werd deze trein uitgevoerd met 2 breaks, vandaag blijbaar met niet meer dan 4 M7-rijtuigen. Twee breaks, dat waren 444 plaatsen in 2^de klas, die vier M7 staan in voor… 367 plaatsen, weliswaar van betere kwaliteit, maar was er geen belangrijke capaciteitswinst beloofd met M7-rijtuigen? Ook opvallend: zodra de trein in Kortrijk vertrekt, wordt al voorspeld dat die met 1 minuut vertraging in Brussel-Zuid zal aankomen. Waarom wordt die minuut dan niet gewoon aan de dienstregling toegevoegd? Overigens zal de trein wel op het voorziene uur in Brussel-Zuid aankomen.
In IC 1508 staat de geluidsinstallatie zo luid, dat er ook verstoorde klanken te horen zijn. In Leuven zien we hoe een koppeltje problemen heeft met de vertrekprocedure van IC 431. Tot driemaal toe stapt ze weer uit voor een laatste, laatste, laatste kus. Geef mij nog een kusje, want daar komt 't autobusje, al is het in dit geval wel een flink uit de kluiten gewassen dubbeldekstrein.

We komen precies op tijd in Landen aan, waar de aansluitende bussen van de TEC al staan te wachten. Wij hebben de 127 naar Huy nodig; in totaal staan 3 chauffeurs een babbeltje te slaan en dat loopt uit. We zien met lede ogen hoe we net zoveel te laat vertrekken dat we de aansluiting in Hannut (4 minuten) wel eens zouden kunnen missen. De chauffeur weet tot overmaat van ramp blijkbaar ook niet hoe hij zijn bus aan het rijden moet krijgen; een telefoontje lost dat probleem op, maar niet het onze. Onderweg stappen 2 dames op die een biljet naar Hannut willen kopen. Ze mogen zonder betalen meereizen! Als ik toch eens naar voren stap om te vragen of die aansluiting in Hannut wel wacht, krijg ik het verbijsterende antwoord dat hij dat niet weet, dat hij deze lijn nooit doet. Dat zal ook wel de reden zijn waarom die dames gratis mee mogen: hij doet gewoon niet de moeite om een biljet, waarvoor hij het aantal doorlopen zones moet kennen, te maken. Gelukkig krimpt de vertraging bij het naderen van het overstappunt naar 3 minuten, van de aansluitende 128 is er nog geen spoor. Maar tot onze grote opluchting komt die precies op tijd toch uit een zijstraat gereden. Je voelt meteen het verschil tussen beide chauffeurs: die van de 128 is er zich wel van bewust dat reizigers bepaalde gerechtvaardigde belangen hebben.

De halte Lens-Saint-Remy Églisedan. Er is een bushokje, dat trots de dienstregeling van 01.06.2013 afficheert. Die is sindsdien grondig veranderd, aanzienlijk verbeterd zelfs! Aan de andere zijde van de straat is er geen wachthuisje. Hier wordt als eindbestemming voor lijn 128 Waremme Gare S.N.C.V. aangekondigd. Het steekt allemaal niet zo nauw blijkbaar, in deze uithoek van de actieradius van de TEC-LV.
De bus zelf komt uiteindelijk een drietal minuten te vroeg in Waremme aan, net te laat om nog de IC naar Knokke te halen. En dus wordt het een terugreis in 3 stapjes: op deze rustige vakantiedag zal dat trouwens probleemloos verlopen. Een break om naar Landen te sporen, dan een goede aansluiting met de IC naar Blankenberge, ook al met maar 4 M7's. En in Brussel-Noord hebben we ook meteen aansluiting met de IC naar Binche.

De treinlectuur.
Lorenzo CARCATERA, Sleepers.
Philip HUFF, Wat je van bloed weet.

Op 62 dagen is er in 2024 wel ergens een werkonderbreking of een heuse staking geweest bij het openbaar vervoer. Bij de TEC ging het meestal om wilde stakingen na agressie, bij De Lijn nogal eens om dat er met te oude bussen gereden moet worden en in de aanloop van de laatste fase van de basisbereikbaarheid, bij de NMBS bleven de werkonderbrekingen beperkt, maar daar worden de messen gewet…
En in de loop van 2024 hebben we het 24 keer meegemaakt dat een bus die we wilden nemen, afgeschaft werd, wegens personeelsgebrek of wegens defecten. We hebben het zelfs enkele keren meegemaakt dat de bus onderweg uitviel wegens panne.

Uitgedrukt…
Voor hetzelfde geld… Heeft weinig met geld te maken en betekent: het had net zo goed anders kunnen aflopen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

26-12-2024 om 00:00 geschreven door overweg13