De wandeling.
Het was alweer van 2012 geleden dat we nog een eindje over het oostelijke deel van GR 412 (de Sentier des Terrils) gestapt hadden. Toen eindigden we in Pontillas en logischerwijs is dat vandaag dan ook ons vertrekpunt. We hopen Marneffe te bereiken na een goede 16 km en uiteindelijk lukt dat ons ook, maar toch niet helemaal zonder wat beslommeringen op het einde.
De website van de SGR biedt gewoonlijk een erg goed overzicht van de wijzigingen die nu eenmaal (soms) onvermijdelijk zijn. Voor de 412 wordt niet meer of niet minder dan een nieuwe uitgave van de topogidsen, met het westelijke en het oostelijke deel, in het vooruitzicht gesteld, met de waarschuwing dat de wijzigingen soms belangrijk kunnen zijn en dat je maar beter de bewegwijzering volgt. Voorts wordt in Marneffe wel een andere route gekozen, net voorbij ons eindpunt, en dat verontrust ons dus niet echt. Groot was dan ook onze verbazing toen al veel vroeger een volledig nieuw parcours uitgetekend en bewegwijzerd was. Nu is dat vaak niet echt een probleem, maar als de GR op die manier niet langer langs de bushalte, waar je de terugreis wil aanvatten, komt, kan dat wel hoogst vervelend zijn. En dat was dus vandaag het geval. De GR loopt niet meer door het centrum van Marneffe en dus was het improviseren. We konden ons in geen geval permitteren om de nieuwe, nergens beschreven route te volgen, want zo talrijk zijn de bussen in de streek nu ook weer niet en je weet nooit waar je uitkomt. In feite was onze bus de laatste van de dag die nog richting Statte (Huy) ging, al hadden we een later alternatief met busoverstap in Burdinne in het achterhoofd. Helemaal perfect geeft het kaartje de nieuwe GR 412 dus niet weer, want op het einde moesten we er wel van afwijken.
Je kunt je nauwelijks een meer agrarisch traject dan dat van vandaag voorstellen: er is altijd wel een grote boerderij in de buurt, zelfs in de dorpscentra, maar vooral: je stapt bijna voortdurend tussen de uitgestrekte akkers, waar op de maïs na zowat alle graan geoogst is. Keerzijde van de medaille is de ruilverkaveling die van de avontuurlijke veldwegen van weleer eentonige betonnen linten heeft gemaakt en dan slaat de eentonigheid van dit vrij vlakke landschap na een tijdje toch wel toe. Met 28% ligt de TWQ bepaald laag. Ik begrijp dan ook niet goed dat in Marneffe een aantal voetwegen uit het aanbod is verdwenen, maar me echt uitspreken over het succes van die maatregel kan ik niet, zo lang ik het nieuwe parcours niet heb verkend. Het is wijs te wachten op de nieuwe topogids.

La Ferme d'Otreppe.

Het weer.
We wisten dat er tegen de avond regen kwam, maar wat het warmtefront voorafging was zeker de moeite. Langzaam zagen we de bewolking toenemen, maar die was lange tijd toch wel bijzonder fotogeniek, zoals je ongetwijfeld kunt merken in de foto's. Misschien was het met 26° net iets te warm om volop te genieten, maar de luchten met altocumuli en cumuli mochten er zijn.

Altocumulus en cumulus spreidden het bedje voor het naderende warmtefront uit.


De stafkaarten.
48/1N Hingeon - 41/5S Burdinne - 41/6N Braives - 41/6S Marneffe. Op 1:20.000 geeft dat 48/1-2 Andenne - Wanze en 41/5-6 Wasseiges - Braives, maar die zijn net als de kaarten op 1:10.000 toch al 20 jaar oud.

Hoe we er geraakten.
De halte Pontillas Masoin ligt op lijn 17 Namur - Acosse en dus ligt het voor de hand om via Namur te reizen. Lijnen 18 en 19 bedienen de halte alleen op school- en marktdagen en komen dus niet in aanmerking.
Voor de terugreis maken we gebruik van lijn 144 Huy - Burdinne - Hannêche - Hannut. Deze lijn heeft een vrij onoverzichtelijke dienstregeling, zonder enige regelmaat. De bediening van Hannut bestaat alleen op maandag, marktdag in Hannut, zodat de lijn in de realiteit eigenlijk van Burdinne naar Huy loopt. We stappen af in Statte (Église) omdat we zo vlak bij het station van Statte komen, waar de IC naar Namur en Brussel stopt. De bus komt trouwens niet echt in de buurt van het station van Huy; zo is Statte een welgekomen alternatief. Het lijkt een levensgroot probleem te zijn: heel wat bussen worden geweerd uit de stationsbuurt.

Een beetje geschiedenis.
De regio waar we vandaag door trekken mocht destijds absoluut niet klagen toen de tramprijzen werden uitgedeeld. Het lijkt wel alsof we vandaag wel altijd in de buurt van een vroegere trambedding lopen. Al snel kruisen we de huidige N643 tussen Forville en Bierwart, die daar vroeger gevolgd werd door de tramlijn Eghezée - Andenne-Seilles. Verderop komen we in Burdinne, waar de tram naar Bierwart en Statte en die van de lijn Hannut - Huccorgne - Vinalmont elkaar ontmoetten..
Het moet ons dan ook niet verbazen dat het aantal stelplaatsen in deze regio redelijk indrukwekkend was: Andenne, Bierwart, Burdinne, Envoz (Couthuin), Forville en Hannut.
Vandaag zijn het de buslijnen 17 (Namur - Acosse), 18 (Huy - Forville) en 19 (Andenne - Forville) die de streek bedienen, aangevuld met hoofdzakelijk zogenaamd functionele buslijnen. Eigenlijk is er - buiten de gewone inkrimpingen - niet zo heel veel veranderd aan het busnet in deze streek: in het spoorboekje van 1960 vind je dezelfde basislijnen terug als vandaag.
De bus van de terugrit sluit trouwens mooi aan bij de eerder vermelde lijnen, ook al is die dan toegewezen aan de TEC-Liège-Verviers. Het is de vroegere lijn 44, ondertussen vernummerd tot 144, die Hannêche met Burdinne en Huy verbond. Helemaal op het einde, in Marneffe, komen we trouwens vlak bij de bedding van die laatste lijn die zo goed en zo kwaad als dat ging de vallei van de Burdinale volgde.

De oude stelplaats van Burdinne is een merkpunt in het landschap. Ze is nu eigendom van de gemeente en wonderwel bewaard.

De verbinding.

En wat we beleefden.
In Brussel-Zuid moeten we op perron 11 de IC naar Luxemburg nemen. Het is nog even wachten voor de IC naar Genk (1508) dat perron vrijmaakt en dat gebeurt niet zonder slag of stoot: de trein lijkt op tijd te zullen vertrekken, maar dan horen we het snerpende geluid van de noodrem. Zes minuten vertraging zijn het gevolg. Wel vervelend is dat de IC naar Luxemburg meteen na het sluiten van de deuren op de schermen aangekondigd wordt. Je ziet een aantal reizigers in wanhoop proberen de deuren te openen.
Onze 2110 zal daar evenwel geen hinder van ondervinden. De 1348 sleept een gevarieerd stel rijtuigen, met vooraan 2 rijtuigen I6 eerste klas; het eerste rijtuig blijkt gesloten. Nu ja, niets zo goed in coronatijden als zo een Eurofima, op voorwaarde dat het niet druk wordt. Bij het naderen van Brussel-Noord zie ik achteraan nog een I11 eersteklasrijtuig hangen. Het is allemaal wat vreemd en zo een samenstelling zou vooraf omgeroepen moeten worden. Dan zouden we ongetwijfeld naar die I11 gestapt zijn, ook al omdat de airco in de I6 niet echt indrukwekkend is. Achteraf zal blijken dat het eerste, afgesloten rijtuig, vermoedelijk meerijdt om de fietsen te bergen: in Ottignies worden de fietsen gelukkig afgeleid naar het afgesloten rijtuig; eerst stonden ze in de zijgang van onze I6 en dat was echt een ongemakkelijke oplossing. (Fietsers moeten trouwens bijzonder gierige mensen zijn, nu ze zo massaal de trein ontdekken omdat het gratis is…)
Helemaal vlot loopt de rit niet: we staan langer dan voorzien stil in Ottignies (fietsers!) en in Blanmont wordt de overweg (33) vernieuwd. We hebben wel een ruime reserve en die 4 minuten vertraging kunnen ons niet verontrusten.

Die reserve hadden we trouwens ingebouwd omdat Namur nu eenmaal al een hele tijd geen echt busstation meer heeft. Het is altijd wat zoeken naar het vertrekpunt van je bus, al is het plannetje op letec.be vrij duidelijk. Onze bus 17 vertrekt aan de halte Porte de Fer. Namur is bijzonder druk ondanks corona en ik schat dat de helft geen mondmasker draagt. Wie zei ook alweer dat de Walen gedisciplineerder zijn als het om het dragen van het mondmasker gaat? (Natuurlijk zit je hier in de buurt van het station en dat oefent spijtig genoeg als vanouds een ongewone aantrekkingskracht uit op les sous-doués.)De bus staat lang voor zijn vertrekuur klaar: vijf minuten voor het vertrekuur floept de film op 17. Met uiteindelijk 10 à 15 reizigers heeft hij relatief veel succes. De chauffeuse is erg vriendelijk en sommige reizigers lijken haar te kennen: een kenmerk van rurale lijnen, zelfs als die in het stadscentrum vertrekken. Onze afstaphalte wordt ingenomen door 3 voertuigen die instaan voor het opfrissen van de wegmarkeringen.

De terugrit vangt aan bij de halte Rue du Sart; het is wat onwezenlijk dat je hier aan deze halte een mondmasker moet dragen, maar we houden ons aan de regel. De bus komt 3 minuten te vroeg, maar dat zal nuttig blijken te zijn in Wanze, waar aan de weg gewerkt wordt, met tijdelijke verkeerslichten. De voorsprong smelt zienderogen weg, maar uiteindelijk komen we toch stipt aan.

Het station van Statte, dat om duistere redenen een IC-status behoudt, ziet er best fris uit, als je maar van de perrons blijft. Het onkruid tiert er welig, de perrons zijn laag: het wekt verbazing dat hier IC-treinen stoppen. Maar gelukkig voor ons doet de IC naar Brussel-Zuid dat wel, met een lang stel M4-rijtuigen. Helemaal vooraan zit het eersteklas-stuurstandrijtuig, maar halverwege de trein bolt een tweede A-rijtuig mee. Het is gelukkig niet te warm in deze M4: de temperaturen zijn wel wat opgelopen, maar de bewolking is altijd nadrukkelijker aanwezig geworden en dat scheelt een slok op een borrel. In Ottignies stapt een senior-wijsneus in die klaarblijkelijk vindt dat hij dat lichaamsdeel niet hoeft te bedekken. Even later komt een duo politieagenten er hem op wijzen dat ze hem ook op het perron al gesommeerd hadden om ook zijn neus af te schermen. Meneer gaat zelfs in discussie: het is wettelijk verboden om je gezicht af te schermen. Spijtig dat de politiemensen correct blijven en dwaze opmerkingen niet op hoongelach onthalen. Wij worden zelfs als voorbeeldige burgers geserveerd. Voor het eerst sinds lang krijgen we controle: ik heb biljetten via de app en de controle verloopt vlot en contactloos. In Brussel-Noord hebben we 5 minuten overstap en dat volstaat: het leven is eenvoudig als de treinen op tijd rijden.
Onderweg naar Halle loopt de S-trein 3 minuten vertraging op. Dat komt o.m. door de vertragingszone tussen Lot en Buizingen, maar er gaat ook veel tijd verloren bij elke stop. En dat ligt niet aan de treinbestuurder, als je begrijpt wat ik bedoel.

De treinlectuur.
Tommy WIERINGA, De heilige Rita.
Murat ISIK, Wees onzichtbaar.

Na- of doordenkertje.
Wij heren van Zichem een soap noemen, zoals Humo doet: daar moet je echt van deze tijd voor zijn.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.