|
Kerstmis aan de IJzer
Dat feest wilden we vieren kost wat kost. Na veel zoeken en smeken kon ik voor de kerstnacht een kelk en misgewaad in bruikleen hebben op voorwaarde alles aanstonds terug te brengen. Nu was het kerstmis in mijn priesterhart. Het blijde feest werd aan onze drie batterijen aangekondigd. Dondernamiddag was het aaneen een biecht horen. We liggen in een gebombardeerd pachthof te Boitshoeke ( een polderdorpje in de Belgische provincie West-Vlaanderen. Het ontvolkend landbouwdorpje telt nog nauwelijks 102 inwoners.) In de grootste plaats hebben we een altaar opgetimmerd en met kaarsen verlicht. Daartegen op een bank een lievevrouwbeeldje met het kindje jezus. ’t Is middernacht. Al de officieren zijn daar, zij scharen zich rond het schamel( armmoedig ) altaar, daarachter de onderofficieren en verder is de plaats proppen vol met soldaten. De H – Mis begint. De zangers zijn gereed. Ze hadden er op gerepeteerd “ Adeste fideles” ( een katholiek, Latijns kerstlied ). O ja, ze waren er de getrouwen aan God en vaderland. Na het evangelie aanspraak in de twee landstalen: de engelen zongen God glorie en vrede aan de mensen. Gij dappere soldaten, geef glorie aan God door uw heldachtig strijden door uw christelijk gedrag, door uw gebeden en gezangen hier. Daarom zal de vrede Gods met u zijn. Met welke aandoening werd het “ Minuit chretiens “ gezongen en hoe trilden onze harten als bij de consecratie de trompetten aux champs bliezen. Buiten brulden de kanonnen. Vol moed en geestdrift liepen mijn kanonniers naar hun stukken terug.
A Kenis : aalmoezenier
.
Kerstnacht 1916 't Is Kerstnacht! Aan de IJzer, in slijkvolle gracht, De duisternis peilend, staat eenzaam een wacht. Hij droomt .... : De familie zit weder geschaard - Hij ook! - rond den kerstblok, die vlamt in den haard. Hij droomt en vergeet, hoe alleen hij hier staat, Hoe koud - bits de regen bespritst zijn gelaat. Hij droomt .... en wijd over de Mandelgouw uit Blij klangelt der klokken hoogfeestelijk geluid. Een vuurpijl schiet op en besprankelt het zwerk: Voor hem, als een spook, grijnst het puin van een kerk. Hij ziet niet .... doch luistert. Een engelenstem! .... Adeste! .... De vrede van Bethlehem! Maar plots boemt geschut, als een vloek, wijd en zijd! De jongen ontwaakt uit zijn droomen .... en schreit .... 't Is Kerstmis .... : Aan de IJzer, in regen en nacht, Staat bibbrend en weenend een eenzame wacht. Dit gedicht verscheen einde 1916 in het soldatenblad “Onze Iseghemnaar”. De dichter werd niet vernoemd maar het was Pieter MEERSSEMAN.
Hij werd in 1889 in Lendelede geboren, kwam in 1903 bij de Broeders Maristen, was broeder-onderwijzer vanaf 1909. Bij de mobilisatie in 1914 werd hij brancardier. Hij publiceerde heel wat gedichten onder de schuilnaam Pieter VAN MOERLANDE.
(Met dank aan Roger Verbeke.)
|
