Moskou staat in de weg

De Amerikaanse president Donald Trump maakte het beëindigen van de oorlog in Oekraïne tot een van zijn belangrijkste campagnebeloftes voor 2024. Sinds zijn aantreden heeft hij geprobeerd een vredesakkoord tussen Rusland en Oekraïne te sluiten, maar die inspanningen hebben weinig vooruitgang opgeleverd. Volgens sommige analisten is het onwaarschijnlijk dat zijn laatste poging tot een doorbraak zal leiden.

De president is de afgelopen weken het dichtst bij vrede tussen Rusland en Oekraïne gekomen toen Trumps 28-puntenplan voor de vrede uitlekte. Het plan leidde tot een stortvloed aan intensieve onderhandelingen, maar niet om de reden die je misschien

zou denken

Woede over het plan

Toen de details van het plan openbaar werden, werden ze als te pro-Russisch beschouwd. Sommigen beschuldigden het door de VS geleide plan er zelfs van rechtstreeks van het Kremlin afkomstig te zijn. Maar waar het plan ook vandaan kwam, het werd snel terzijde geschoven na reacties uit Europa en Kiev.

Onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en Oekraïne in Genève resulteerden in een ingekort 19-puntenplan. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zei dat Kiev dit plan steunde tijdens een bijeenkomst met belangrijke leiders van wat bekend is geworden als de 'Coalitie van Bereidwilligen'.

Op 30 november ontmoetten Oekraïense onderhandelaars Amerikaanse functionarissen in Miami om de vredesbesprekingen voort te zetten. Hoewel de besprekingen naar verluidt goed verliepen, bleef er één vraag hangen over de mogelijke vrede: zal Rusland een vredesvoorstel van de VS accepteren?

Martin Fornusek en Tim Zadorozhnyy van The Kyiv Independent hebben deze vraag in een recent artikel behandeld. Ze merkten op dat Vladimir Poetin, ondanks de recente vredesbeweging van de afgelopen weken, aangaf geen reden te zien om een vredesakkoord te accepteren dat de oorlog zou beëindigen.

Op 27 november, tijdens een gesprek met verslaggevers tijdens een reis naar Kirgizië, zei Poetin dat de gevechten zouden eindigen zodra de Oekraïense troepen zich zouden terugtrekken uit de gebieden die zij bezetten. Daarmee doelde hij op de regio's die Moskou in 2022 annexeerde.

Oekraïense rode lijnen

Fornusek en Zadorozhnyy heeft Oekraïne ook zijn belangrijkste 'rode lijnen' in de onderhandelingen herhaald, namelijk dat Kiev geen beperkingen zal accepteren voor zijn bondgenoten of het leger, twee belangrijke punten in het 28-delige vredesplan, en dat er geen erkenning zal zijn van Oekraïens grondgebied dat Rusland bezet en als zijn eigen claimt

 Oekraïense vredesdoelen botsen met Russische vredesdoelen. Moskou wil dat Oekraïne wordt uitgesloten van de NAVO. Rusland wil ook dat het Oekraïense leger wordt beperkt en wil dat de wereld het grondgebied erkent dat het heeft ingenomen, om nog maar te zwijgen van het gebied waarvan Poetin zei dat de Oekraïense troepen zich moeten terugtrekken als Kiev een einde wil maken aan de oorlog.

Beide partijen hebben zich vastgeklampt aan hun standpunten, wat waarschijnlijk de reden is waarom Jenny Mathers, expert in internationale politiek, tegen The Kyiv Independent zei: "Er moet iets wezenlijks veranderen op de grond, bij één of beide partijen, zodat ze tot de conclusie komen dat ze weinig of niets te winnen hebben bij het voortzetten van de oorlog."

Wat Rusland betreft, merkte Mathers op dat Moskou "ernstige en langdurige tegenslagen moet doorstaan, of misschien de steun van belangrijke bondgenoten moet verliezen" voordat het Kremlin "zijn standpunt zal wijzigen". Dit zal echter waarschijnlijk niet gebeuren.

Geen strategie vanuit Washington

Mykola Bielieskov, onderzoeker bij het Nationaal Instituut voor Strategische Studies en senior analist bij het Come Back Alive-project, vertelde The Kyiv Post dat de regering van Trump er niet in is geslaagd een "coherente strategie" te ontwikkelen om Rusland onder druk te zetten om aan de vredesonderhandelingstafel te komen.

Bielieskov merkte op dat zolang de Russische strijdkrachten vooruitgang kunnen blijven boeken op het slagveld, Poetin geen enkele reden heeft om te onderhandelen "op basis van het idee van het bevriezen van de frontlinie en het opzijzetten van politieke verschillen."

Rusland boekt enige vooruitgang. DeepState, een organisatie die oorlogsmonitoring uitvoert, meldde op 1 november dat Russische troepen in oktober ongeveer 267 vierkante kilometer (of 103 vierkante mijl) grondgebied hadden veroverd, en een vergelijkbare hoeveelheid grondgebied in september. Dit komt neer op ongeveer 0,04% van het Oekraïense grondgebied, merkten Fornusek en Zadorozhnyy op.

Het Institute for the Study of War merkte echter in een campagne-update van 26 november over het conflict op dat Russische troepen waarschijnlijk de hele oblast Donetsk tegen augustus 2027 volledig zouden innemen als ze een constante opmars zouden aanhouden. Poetin zou vrede kunnen sluiten om dit doel te bereiken, maar het is waarschijnlijker dat hij zal blijven vechten voor Ruslands maximalistische doel.

Anton Barbashin, gastonderzoeker bij de Europese Raad voor Buitenlandse Betrekkingen, vertelde The Kyiv Independent dat er momenteel geen aanwijzingen zijn dat Rusland in de nabije toekomst een grote tegenslag zal ondervinden, ondanks de problemen waarmee het land kampt.

Een nederlaag is niet waarschijnlijk

"De ontwikkelingen op het slagveld kunnen de besluitvorming beïnvloeden", legde Barbashin uit. "Maar op dit moment lijkt het niet realistisch dat Rusland binnenkort een militaire nederlaag zal lijden." Hij merkte ook op dat de Russische economie in de problemen zit, maar voegde eraan toe: "Het is nog geen ineenstorting."

Barbashin schatte in dat Moskou eenzelfde niveau van oorlog nog een jaar zou kunnen volhouden zonder externe druk. De Russische oppositiepoliticus Vladimir Milov was het daarmee eens. Milov vertelde The Kyiv Independent: "Dit soort oorlogsvoering kunnen ze nog wel een tijdje volhouden." Dus wat zou Poetin nu tot vrede drijven?

Waarom zou Poetin vrede sluiten?

Zonder een grote nederlaag op het slagveld of een economische crisis in eigen land is het onwaarschijnlijk dat Poetin de druk zal ervaren die nodig is om hem aan de onderhandelingstafel te krijgen. Het is mogelijk dat Trumps recente pogingen om de oorlog te beëindigen op een mislukking uitlopen, vooral als de Russische leiders denken dat zij het initiatief op het slagveld in handen hebben, zoals Poetin suggereerde toen hij in Kirgizië was.

Wat er gaat gebeuren is onduidelijk. Het lijkt er echter op dat de druk die Washington op Oekraïne uitoefent, Kiev aan de onderhandelingstafel heeft gebracht. Of Poetin een vredesplan zal accepteren dat Rusland tot concessies dwingt, is echter nog maar de vraag.

Bron: The Daily Digest