|
wouter beke, le vieux CVP est arrivé?
Eén van de basisideeën in het boekje De mythe van de individuele vrijheid is dat mensen het niet altijd aan kunnen om zelf keuzes te maken.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Dit inzicht is allesbehalve nieuw. Het komt reeds voor in De Gebroeders Karamazov van Dostojefski (de passage over de groot-inquisiteur) en is later uitgewerkt door Erich Fromm in zijn succesrijke boek: De Angst voor de Vrijheid.
De vraag is echter wat een beleid met deze onmiskenbaar correcte vaststelling moet aanvangen? Keert men terug naar meer bevoogding of zet men a contrario nog meer in op emancipatie?Mij lijkt het antwoord dubbel te zijn. Zonder een minimum aan zekerheden en geborgenheid kan geen mens zich staande houden. Daarentegen is het een wezenlijk kenmerk van de volwassenheid dat men zelfstandig kan beslissen en bereid is daarvoor de verantwoordelijkheid te dragen.
Een beleid dat de geborgenheid verwaarloost creëert een kille, genadeloze wereld; maar wanneer men onvoldoende inzet op weerbaarheid dan levert men de bevolking uit aan demagogen allerhande. Totalitare regimes deden en doen zich nog altijd voor daar waar de bevolking het zelfstandig denken en oordelen ofwel nooit heeft geleerd ofwel opgeeft aan het volgen van onbetwistbare leiders. Het eigen geweten wordt ingeruild voor leuzen die variëren op: Führer ihr befehlt und wir folgen. Dit lijkt een comfortabele levenshouding tot men geconfronteerd wordt met de consequenties. Leven in vrijheid met alle implicaties voor de eigen verantwoordelijkheid - is inderdaad lastig, maar het is de enige waarborg voor een bestaan in waardigheid.
|
