Zelfs wanneer u zich niet rechtstreeks betrokken voelt bij dit probleem, mag u toch niet vergeten dat in België de meeste dodelijke ongevallen door vergiftiging te wijten zijn aan CO.
Elk jaar sterven in België ongeveer 100 personen ten gevolge van een CO-vergiftiging en worden bijna 2000 personen opgenomen in een ziekenhuis na een CO-vergiftiging.De meeste daarvan zijn minder dan 30 jaar oud.
Deze ongevallen worden meestal veroorzaakt door warmwatertoestellen. De helft van de vergiftigingen gebeurdt in de badkamer.Tussen november en april stelt men het grootste aantal ongevallen vast. Wees dus bijzonder voorzichtig tijdens zachte, warme lente- en herfstdagen.
Een plotselinge verbetering van de temperaturen verstoort immers de trek in de schoorstenen.
De rook kan daardoor teruggedrongen worden in elk toestel dat is aangesloten op deze schoorsteen.
Sinds 1995 voegt het Koninklijk Meteorologisch Instituut een "CO"-waarschuwing bij de meteoberichten wanneer de luchtgesteldheid de trek van de schoorstenen kan verstoren.
wat is koolstofmonoxide ?
CO is een gas dat ontstaat bij slechte, onvolledige verbranding van brandstoffen zoals hout, kolen, aardgas, butaangas, propaangas of aardolie.
Bij een verbranding met voldoende zuurstof, wordt het gas CO omgezet in koolzuurgas CO2.
Koolzuurgas is niet giftig. CO2 is het normale product van elke verbranding en is eveneens aanwezig in de lucht die wij inademen. Wanneer er echter niet voldoende zuurstof voorhanden is, stijgt de hoeveelheid vrijgekomen CO tot op een gevaarlijk peil.
In geval van aardgas wordt de vlam dan geel in plaats van blauw. Naast een gele vlam, kan ook een teveel aan (water-)damp (condensatie) in een kamer een alarmsignaal zijn. In dit geval werkt de afvoer van de verbrande gassen niet goed en is er sprake van terugslag.
Hoe wordt men vergiftigd ?
CO is een reukloos, kleurloos en smaakloos gas. Zonder een speciale uitrusting kunnen wij onmogelijk de aanwezigheid ervan in de omgevingslucht van een kamer opsporen.
CO vermengt zich in de lucht die wij inademen, dringt in onze longen en komt zo terecht in ons bloed. Het verstoort het transport van de zuurstof die onze cellen nodig hebben voor hun goede werking.
Wanneer de lucht zelfs maar een kleine hoeveelheid CO bevat, zijn onze cellen niet meer in staat om de beschikbare zuurstof te gebruiken.
Gevaarsignalen
-
Een geel-oranje vlam in het gastoestel wijst op een gebrek aan zuurstof. In geval van een goede verbranding, is deze vlam blauw.
-
vensters of muren die bedekt zijn met damp (condensatie), wijzen op een onvoldoende afvoer van de verbrande gassen
Wat zijn de symptomen van een CO-vergiftiging ?
ACUTE CO-VERGIFTIGING
De hersenen zijn grote verbruikers van zuurstof en vertonen de eerste tekenen van een acute
CO-vergiftiging. Net zoals bij een hersenvliesontsteking krijgt het slachtoffer hoofdpijn en klaagt
hij/zij over duizeligheid. Hij/Zij wordt ook hoe langer hoe vermoeider, kan zich misselijk voelen en zelfs beginnen braken.
Wanneer het slachtoffer in dit stadium niet zeer snel behandeld wordt, kan hij/zij het bewustzijn verliezen en in een diepe coma terechtkomen waardoor de dood kan intreden.
Wanneer de CO-concentratie in de kamer zeer hoog is, kan de coma inderdaad zeer snel intreden, voor het slachtoffer de tijd heeft om te beseffen dat er iets verkeerds aan de hand is.
LANGDURIGE CO-VERGIFTIGING
Maar niet alle CO-vergiftiging zijn zo ernstig. In talrijke gevallen worden personen langdurig blootgesteld aan kleine hoeveelheden van CO. Ze vertonen dan nogal vage symptomen: hoofdpijn, een zware maag, spierzwakte, moeite om zich te concentreren, wijziging in de gemoedstoestand.
In dergelijke gevallen is de diagnose niet gemakkelijk voor de dokter.
Het opstellen van de precieze chronologie van de stoornissen kan hem daarbij helpen: bv. als de symptomen 's avonds of in het weekend verergeren in het geval van een vergiftiging thuis.
Wat moet u doen bij een ongeval ?
-
deuren en vensters openen om de kamer zoveel mogelijk te ventileren;
-
zo mogelijk het betrokken toestel uitschakelen.
-
het slachtoffer uit de kamer halen.
Wanneer het slachtoffer bij bewustzijn is.
(hij/zij geeft een juist antwoord op uw vragen)
Wanneer het slachtoffer het bewustzijn verloren heeft.
(hij/zij antwoordt niet op uw vragen)
-
het slachtoffer op de zij leggen, plat op de grond, zonder hoofdkussen (om verstikking bij het braken te vermijden).
-
de 100 of 112 opbellen.
-
vermeld daarbij dat het een CO-vergiftiging betreft.
-
dat het slachtoffer het bewustzijn verloren heeft.
Hoe een CO-vergiftiging behandelen ?
Zuurstof ligt aan de basis van de behandeling van een CO-vergiftiging. Door de kamer te ventileren, begint u al met de behandeling.
De opgeroepen ambulanciers zullen zuurstof toedienen met behulp van een masker.
Als het slachtoffer het bewustzijn verliest (zelfs al is dat gedurende een korte tijd), moet hij/zij in het ziekenhuis opgenomen worden. Het slachtoffer moet gedurende enkele uren zuurstof onder
druk (hyperbare zuurstof) krijgen. Deze behandeling verloopt volkomen pijnloos.
Dankzij deze hyperbare zuurstof wordt het CO-gas sneller uit het lichaam verwijderd. Om de helft van de hoeveelheid ingeademde CO te verwijderen, heeft men ongeveer de volgende tijd nodig:
-
4 à 8 uur in omgevingslucht
-
45 minuten met zuurstofmaker
-
20 minuten in een hyperbare kamer
In de meeste gevallen kan het slachtoffer meteen na de behandeling naar huis. Soms treden symptomen na enkele dagen of weken opnieuw op: vermoeidheid, geheugenstoornis, wijziging van gemoed,........
Na een maand is een medische controle absoluut noodzakelijk om eventuele restletsels vast te stellen en zo nodig met een behandeling te beginnen.
