Sinds de toetreding van Kroatië in juli vorig jaar telt de Europese Unie achtentwintig lidstaten, waar vierentwintig verschillende officiële talen worden gehanteerd. Al in het begin van deze eeuw werden de lidstaten opgeroepen om jongeren al op vroege leeftijd minstens twee vreemde talen aan te leren en in het midden van het voorbije decennium kondigde de Europese Commissie aan dat op termijn elke Europese burger naast zijn moedertaal ook twee buitenlandse talen zou moeten kunnen beheersen. Een onderzoek drie jaar geleden bij vijftienjarigen in veertien lidstaten, bracht echter aan het licht dat slechts 42 procent in staat was om in minstens één vreemde taal een conversatie te voeren.

 

“Nochtans is het beheersen van een vreemde taal belangrijk voor diversiteit, sociale inclusie en de interculturele dialoog,” benadrukt Dennis Abbott, woordvoerder van Androulla Vassiliou, Europees Commissaris voor cultuur, jongeren, onderwijs en meertaligheid. “Bovendien bieden vreemde talen ook extra mogelijkheden op het gebied van tewerkstelling.” De Europese Commissie besteedde de voorbije periode ongeveer 50 miljoen euro per jaar om meertaligheid te promoten, maar die inspanningen blijken voorlopig niet de gewenste resultaten op te leveren. Dat streven stuit volgens Abbott echter op een aantal belangrijke barrières.

 

“Hoewel de Europese Unie een groot supporter is van meertaligheid, heeft het Europese niveau geen enkele jurisdictie op het gebied van nationaal onderwijs,” verduidelijkt Dennis Abbott. Het Duitse europarlementslid Doris Pack zegt echter dat Europees Commissaris Vassiliou in haar beleid onvoldoende nadruk legt op het streven naar meertaligheid. Daarbij wordt er wel op gewezen dat Vassiliou een omvangrijker takenpakket heeft toegewezen gekregen, terwijl het mandaat van haar voorganger Leonard Orban nagenoeg exclusief op de promotie van meertaligheid was gericht. Meertaligheid heeft binnen de Europese Unie volgens Dors Pack dan ook aan prioriteit moeten inboeten.

 

Rick de Graaff, professor meertalig onderwijs aan de Utrecht Universiteit, merkt op dat meertaligheid een belangrijke doelstelling op lange termijn is, maar hij voegt er aan toe dat er aan de lidstaten geen concrete normen zijn opgelegd. Om een daadwerkelijke meertaligheid te realiseren, moet volgens de Graaff bovendien het hele onderwijssysteem worden hervormd. Critici merken echter op dat het streven naar meertaligheid kadert in de utopische droom van een verenigd Europa en is het vaak al droevig gesteld met de beheersing van de eigen moedertaal. Bovendien zou door de brede verspreiding van het Engels als gemeenschappelijk communicatieplatform de kennis van andere vreemde talen voor velen zinloos lijken. (mah)