Op 10 mei 1940 valt het Duitse invasieleger ons land binnen. Vijf eindeloze jaren van verschrikking, ellende, ontberingen, angst, pijn en dood zijn begonnen. Bij een eerste bommenraid werd de woning van de familie te Edegem volledig verwoest. Max, Marthe en hun zes kinderen namen noodgedwongen hun intrek in de Keienhoflaan 25 te Heide-Kalmtout, 'Clos Fleuri', het buitenverblijf van vader Temmerman. De bezetter had het uitgestrekte heideterrein uitgekozen voor het opstellen van vernietigings- wapens gericht op Londen. Het gebied zou een belangrijke strategische draaischijf worden met intense militaire activiteit.
*** Max Temmerman werd geboren te Antwerpen op 30 september 1901 als oudste van een gezin van vijf kinderen. Vader Emmanuel was gerenomeerd magistraat en zou zoonlief de weg wijzen naar een briljante advocatencarrière aan de balie van Antwerpen. Al snel bouwde hij een onkreukbare reputatie op. Hij pleitte vlot in beide landstalen en stond voor zowel cliënt als tegenpartij hoog in aanzien. 18 augustus 1924 werd hij onder de wapens geroepen. Na de legerdienst promoveerde hij snel tot reserve-officier. Gemobiliseerd in april '40trad hij toe tot de Weerstand in december '41. Hij behoorde tot de groep 'Stockmans' die belangrijke gegevens en verslagen doorsluisden naar Groot-Brittannië via Parijs. Tot op vandaag worden de gevaarlijke acties van de Weerstand nog steeds geprezen voor hun onschatbare bijdrage tot de uiteindelijke overwinning en de uitroeiing van het nazisme. Max en zijn companen werden echter verraden, opgepakt en opgesloten in de gevangenis van de Begijnenstraat te Antwerpen op 20 juni 1942. Zijn echtgenote met op toerbeurt telkens één van de kinderen mochten toch wel op bezoek maar ieder woord werd afgeluisterd. Uit deze periode zijn magnifieke, aangrijpende brieven aan hen bewaard gebleven. Hartverscheurend is het te vernemen hoe de kinderen de dood van vader moeilijk hebben kunnen verwerken en het zware leed gans hun leven hebben meegedragen. Een geïmproviseerd Duits krijgstribunaal veroordeelde 8 leden van de Weerstand waaronder Max Temmerman tot de doodstraf op 13 augustus 1942. Twee anderen, waaronder een vrouw, werden naar de werkkampen verwezen. Pas op 21 november werd de verzetsgroep afgevoerd 'zum Vollzüg'. In het nabijgelegen front 11-12, onderdeel van de Brialmont verdedigingsgordel, werden zij meedogenloos gefusilleerd. Op deze plek bevindt zich nu de Kennedytunnel, rechteroever. Getuigen vertelden later dat zij met fier opgeheven hoofd luid het vaderlands lied zongen toen hun akelig dramatische lot zich voltrok. Hun lichamen werden overgebracht naar Limburg en onder een nummer gelegd op de geheime begraafplaats van Hechtel, bij Leopoldsburg, door de bezetter ingericht in een groot verlaten bos. Deze plaats is vandaag een indrukwekkend monument aan de Weerstand waar 174 kruisen met naamplaatjes staan opgesteld als stille getuigen van heldhaftigheid en tragedie. Na de oorlog werden alle lichamen opgegraven en aan de families teruggebracht. Max Temmerman kreeg een burgergraf in Edegem op vraag van de familie. Op het epitaaf staat gebeiteld: MORT POUR LA PATRIE
Max Temmerman was een harde, koppige idealist die zijn eigen strijd voerde in de vorm van spionage voor de goede zaak. Hij werd gelauwerd met belangrijke eretekens met palm - enkele posthuum - waaronder Ridder in de Leopoldsorde, Oorlogskruis en Medaille van de Weerstand. In 1946 werden enkele straten in Kalmthout omgedoopt als dank voor de bevrijding. Op 7 mei werd de Keienhofdreef : Max Temmermanlaan. Later werd de Planterijstraat : Bevrij- dingslei en de Zandstraat : Canadezenlaan. In de grote hall van het oud-gerechtshof te Antwerpen bevindt zich een arduinen gedenkmonu- ment '40-'45 (Sculpsit D. Smeesters) met 10 namen waaronder ook Max Temmerman. Op 8 oktober 1944 verschenen de eerste Canadese soldaten, vooral jonge kerels, in Heide. Jaarlijks brengt het gemeentebestuur rond die dag hulde bij het Monument van de Erkentelijkheid met toespraken van burgemeester en vooraanstaanden, opgeluisterd met muziek, zang, school-kinderen, defilé van legervoertuigen en een bloemenhulde. Weerstandsverenigingen, oudstrijders en militaire binnen- en buitenlanse (Canadese) delegaties sluiten de rangen. Dat hebben die dappere helden wel verdiend!
Het monument: Beeldhouwer: Xavier De Wulf. Ingehuldigd 1998. Een bronzen weerstander ontmoet een jonge Canadese bevrijder. Er is hard gevochten om de Duitsers te verslagen. Voor de overgelukkige bevolking was dit het einde van de meest schandelijke periode uit de nationale geschiedenis.
