"Tom Cruise is gevaarlijke gast"

Media en journalisten moeten Hollywood-ster Tom Cruise veel kritischer volgen. De vindt de Britse schrijver Andrew Morton, die onlangs een 'ongeautoriseerde' biografie over de acteur schreef. Het boek gaat vooral in op de rol die Cruise speelt in de spraakmakende Scientology Kerk. "Hij vertegenwoordigt een zeer controversiële religie", aldus Morton. "Maar in tegenstelling tot bij die van politici, worden er niet genoeg vraagtekens bij zijn opstelling gezet. Omdat hij een succesvolle filmster is."

Carrière
In zijn boek beschrijft Morton de glansrijke carrière van Tom Cruise, die met zijn rollen in films als Top Gun, Rain Man en Jerry Maguire een grenzeloze sterrenstatus verwierf. Maar ook gaat de schrijver kritisch in op de groeiende toewijding aan de Scientology Kerk en hoe Cruise daarom in opspraak raakte. Hoe de actieheld de moderne psychiatrie veroordeelde als een nazimethode, hoe hij actrice Brooke Shields aanviel over het gebruik van antidepressiva tijdens haar postnatale depressie en hoe hij springend op de bank bij Oprah Winfrey zijn liefde aan Katie Holmes verklaarde.

Gevaarlijk
De leer van Scientology heeft de acteur volgens Morton gevormd tot "een welkome, maar gevaarlijke gast, omdat hij de normen en waarden van een geloof uitdraagt dat zowel bespot als gevreesd wordt". Cruise is een complex persoon, zegt de schrijver. "Hij ziet alles alleen zwart of wit. Er is geen ruimte voor twijfel." Morton waarschuwt dat Cruise met zijn sterrenstatus zelfs presidenten en politieke leiders, zoals de Franse leider Nicolas Sarkozy, beïnvloedt om de leer van Scientology te verspreiden.

Morton
Andrew Morton kreeg in de jaren negentig wereldwijde faam met zijn biografieën over prinses Diana en Monica Lewinksy. Een paar jaar geleden besloot hij filmster Tom Cruise onder de loep te nemen, vooral omdat die een fanatieke aanhanger is van de Scientology Kerk. Hoe kon een geslaagde man als Cruise veranderen in een fanatiek sektelid, vroeg Morton zich af.

Ongeautoriseerd
Het moest een 'ongeautoriseerde' biografie worden. "Elk boek over Tom Cruise of Scientology dat wel geautoriseerd is, ontbeert alle geloofwaardigheid." Direct vanaf dag één stuurden advocaten van Cruise dreigbrieven naar Morton over gerechtelijke stappen, maar de schrijver kreeg evengoed vele oud-vrienden, collega's, bekende sterren en Scientology-leden te spreken over de acteur.

Zeer accuraat
"Het was verfrissend om te zien hoeveel mensen me wilden spreken", zegt Morton. "Sterker nog, veel mensen uit Hollywood en van Scientology vertelden me dat het een zeer accurate biografie is geworden. Ze kwamen zelfs met nieuwe verhalen over Cruise op de proppen nadat ze het boek hadden gelezen."

Dreigementen
Ondanks de dreigbrieven is een rechtszaak tegen Morton zelf achterwege gebleven, maar de angst voor schadeclaims is wel zo groot dat de biografie niet in het Verenigd Koninkrijk, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika is verschenen. De uitgevers in deze landen vrezen dat ze worden aangeklaagd voor laster als ze het boek toch uitgeven. "Ik heb verhalen gehoord dat Tom Cruise en Scientology ze willen aanklagen voor 100 miljoen dollar als het toch gebeurt", zegt Morton. Van vrijheid van meningsuiting, zelfs in zijn thuisland, is volgens hem dan ook geen sprake. "Terwijl mijn biografie wel in landen als China en Vietnam wordt uitgegeven."

Intellectuele arrogantie
Scientology stuurt volgens de schrijver wel "agressieve en vijandige" brieven naar uitgevers in landen waar zijn boek wel verschijnt.
Het zal Mortons mening over Cruise niet veranderen. Zijn invloed zal alleen maar groter worden in de toekomst, waarschuwt de Brit. "Als baas van een filmstudio zal hij het populaire entertainment mede vormgeven." De boodschap van Scientology zal daarin doorklinken, zegt Morton, die het geloof verafschuwt. "Ze denken de oplossing te hebben voor elk probleem in de wereld. Het is een vorm van intellectuele arrogantie."