Goedele Liekens: "Mensen denken dat ik alleen maar over seks bezig ben, heel irritant"

Maria is haar tweede naam, maar zó heilig is Goedele Liekens (53) nu ook weer niet. Ze praat over seks alsof ze bij de bakker een brood bestelt. Al schuilt er wel degelijk een hoger doel achter haar woorden. "Door seksuele opvoeding openlijk op de kaart te zetten, kan ik iets teruggeven aan de samenleving." Haar twee ezeltjes in de tuin staan erbij en kijken ernaar.

Glamour in een wei in Schepdaal. Goedele Liekens gaat op de foto met haar ezel Bertha. Op de achtergrond kijkt die andere ezel Clovis onverschillig toe. Wat verderop komt een lama aangelopen en hond Maurice springt als een ADHD-konijn tegen Goedele op.

"Waarom ik zoveel dieren heb? Ik zorg er graag voor, en kan er naar blijven kijken: hoe ze bewegen, met elkaar omgaan en elk hun karakter hebben. Dieren zijn zo schattig eerlijk."

Nochtans is Goedeles vak mensen leren kennen. Ze analyseert alle soorten relaties, naast, maar vooral ín het bed. Ze gaat zelfs het Kanaal en de Moerdijk over om het uit te leggen.  

Sinds het aanbiedingen regent vanuit Engeland en Nederland, hol je Eurostar in en Thalys uit. Je wou het toch rustiger aan gaan doen?  
"Tja, ik was zelfs van plan om al half met pensioen te gaan. Ik begon in België af te bouwen, en toen kwamen die buitenlandse aanbiedingen op mijn pad. Niet dat ik daar ooit om gevraagd had, maar die Britten bleven maar mailen. (lacht) Kortom: nee zeggen in België heeft me veel nieuwe dingen opgeleverd. Ik ben daar eigenlijk heel slecht in, in nee zeggen. Toen ik vanochtend opstond, dacht ik: 'Wat heb ik mezelf weer aangedaan? Ik heb helemaal geen tijd voor een fotoshoot en drie interviews! Binnen een uurtje moet ik naar Nederland vertrekken. En dan zijn er nog die twee teksten voor mijn columns, die al lang klaar moesten zijn."  

Ik hoorde je net aan de telefoon zeggen: 'Ik zal die teksten vannacht wel schrijven.'  
"En dat zal ook zo gebeuren. De laatste twee maanden ben ik amper vier dagen thuisgeweest. Ik ben aan het overdrijven, ja. Een paar jaar geleden ben ik ook al eens dicht bij de grens geweest. Ik deed mijn werk niet meer goed omdat het te veel werd, dat was niet meer plezant."  

Was dat in de tijd dat je een eigen magazine had?  
"Ja, en het was de beste beslissing van mijn leven om daarmee te stoppen. Na het opdoeken van Goedele Magazine stampte ik zelf de opvolger GDL uit de grond. Maar die workload bleek enorm zwaar. Er kwamen steeds meer onzinnige dingen bij kijken, tot vergaderen over de kleurtjes op de cover toe. Ik kon op geen enkele manier nog met mijn echte werk bezig zijn. Stoppen met GDL was een enorme last die van mijn schouders viel. Toen heb ik beslist om het wat kalmer aan te doen. En zie mij nu." (lacht)

Wanneer in je leven was je het gelukkigst?  
"Toen de meisjes nog klein waren, was ik héél gelukkig. Een mooie tijd, als ik daaraan terugdenk. Pas op, het was ook heel erg zwaar en druk, met twee jonge kinderen in huis. Maar ik was toen veel beter georganiseerd. Begin deze week kwam ik thuis van twee weken opnames in Bonaire, voor een nieuw tv-programma in Nederland. Ik was doodmoe van de jetlag, en wat heb ik gegeten? Een boterham uit de diepvries met mayonaise en mosterd. Dat was het énige wat ik in huis had."  

Praten over ongemakkelijke onderwerpen is zowat jouw handelsmerk geworden. Zat dat altijd in jou?  
"Nee, dat denk ik niet. Ik kom uit een klein dorp en heb een katholieke opvoeding gehad, bij de nonnetjes. Die openheid over seks zat natuurlijk wel in de opleiding seksuologie: het is ons vak om de dingen te benoemen zoals ze zijn. Het zou een beetje raar zijn als je bij een seksuoloog komt die met rode kaken vraagt: 'Daarreuh, beneden, euh, kietelt het dus een beetje?' (lacht) In het begin vond ik het ook moeilijk om zonder schroom over penissen of vagina's te praten. Maar nu is dat alsof ik een brood bestel bij de bakker." 

Je giet er ook altijd een flinke scheut humor over.  
"Ja, dat vind ik heel belangrijk. Ik heb zeven jaar aan de unief gestudeerd: besef je wel hoeveel dat de samenleving heeft gekost? Dus vind ik dat ik de maatschappij ook wel iets moet teruggeven. Ik vind het noodzakelijk om een toegankelijke, open toon te gebruiken als het over seks gaat. En humor kan nooit kwaad om de zaak wat te verlichten. Als ik seksuele opvoeding geef, vraag ik eerst aan de leerlingen: spreek tien keer het woord 'penis' uit. Voilà, het ijs is gebroken en we kunnen eraan beginnen."

Controverse

Hoe zorg je ervoor dat het niet vulgair wordt? In het Britse tv-programma 'Sex Box' hebben koppels seks met elkaar in een container, en jij geeft als seksuologe advies.  
"Hola, ze hebben seks in een kámer, niet in een container. En niemand krijgt de vrijpartij ook echt te zien, daar lag voor mij de grens. Ach, praten over seks zal altijd controversieel zijn. Ik heb zelf een hekel aan controverse, maar het hoort er nu eenmaal bij. In mijn vak moet je zo nu en dan de mensen wakker schudden, anders kan je geen dingen veranderen. Als ik met de VN voorbehoedsmiddelen ga promoten in Afghanistan, dan bots ik ook op zware tegenstand. Dat gold eveneens voor de eerste homo's die zich jaren geleden outten, of voor jonge transseksuelen nu. Zonder wrijving geen verandering."  

Je noemt jezelf een 'voorvechtster van een betere seksuele beleving'. Je hebt van seks je levenswerk gemaakt.  
"Dat is bij een arts toch ook zo? Die wil ook dat we langer en gezonder gaan leven. Ik vertrek vanuit hetzelfde principe. Mensen denken trouwens altijd dat ik alleen maar over seks bezig ben, over De Daad. Heel irritant, en bovendien niet waar. Het gaat even vaak over onze emotionele relaties, en wat dat doet met ons mentaal welzijn. Een goede relatie is erg bepalend voor je geluk. De kennis en wetenschap over seksuologie is er, alleen moeten we dat nog meer uitdragen. Net zoals een dokter zegt: je eet best je groenten op en je rookt beter niet."

In je nieuwe boek 'Help, mijn kind denkt aan seks!' zeg je dat het hoog tijd is om seksuele opvoeding anders aan te pakken.  
"Seks wandelt vandaag mee in de broekzak van elk kind, via de smartphone. Het internet speelt een cruciale rol in de seksuele beleving van jongeren. En let op, ze beginnen er al vroeg mee. Van de twaalfjarige jongens heeft de helft al porno gezien. Je moet daar niet over flippen als ouder, want het is heel logisch dat je kind nieuwsgierig is naar seks. Vroeger keken ze in een boekje, vandaag vinden ze alles open en bloot in hun smartphone."

Dat toestel vormt toch een monsteruitdaging voor ouders? Hun kinderen zijn er bijna mee vergroeid.  
"En het moeilijke is dat er voortdurend nieuwe dingen bijkomen waarvan volwassenen niet goed weten wat het is. Snapchat, Tinder, Happn,... Maar je moet die dingen wel wat opvolgen, om te weten wat er in je kind omgaat. Verbieden heeft geen zin, want dan heb je geen idee meer wat er speelt."  

Wat moet je doen als je kind naar porno kijkt?  
"Er zijn veel gevaren aan het porno kijken bij jongeren, omdat ze dan een vertekend beeld kunnen krijgen van seks. Dat zeg ik niet alleen, dat zal elke seksuoloog je bevestigen. Je kan het risico wel verminderen door uitgebreide seksuele opvoeding te geven. Mijn belangrijkste boodschap in het boek is dan ook: begin er al vanaf de kleuterleeftijd mee. Het is een sfeer die in huis moet hangen, een soort openheid over seksualiteit."  

Stel dat je nooit echt die sfeer in je gezin hebt gebracht, en opeens is je kind twaalf. Wat dan?  
"Dan moet je er stapsgewijs toch mee beginnen. Je kinderen zullen met hun ogen draaien, of wat dacht je. Maar dat doen ze altijd, ook als je hen vraagt om voorzichtig te zijn in het verkeer. Ouders denken nogal snel dat ze als een volleerd psycholoog het Grote Gesprek moeten aangaan. Zo werkt het niet. Het gaat over voortdurend opgooien van 'gespreksballonnetjes'. Zie je een gayparade op tv? Vraag je tiener losjes wat hij ervan vindt. Lees je iets in de krant over Tinder? Hang het op de ijskast en zeg er iets over bij het ontbijt. Het hoeft allemaal niet zo moeilijk te zijn."  

Je zegt altijd dat jij evenmin de wijsheid in pacht hebt als ouder. Wat vind je zelf het moeilijkste aan seksuele opvoeding bij je twee tienerdochters?  
"De grens tussen openheid afdwingen en hun privacy respecteren. Hoe ver gaan ze met hun vriendje, bijvoorbeeld. Nu ja, dat zijn in feite zelfs mijn zaken niet meer: op achttien zijn ze volwassen. Wie dat laatste ooit heeft bedacht, weet ik ook niet. (lacht) Ik ga het steeds leuker vinden, kinderen die groot worden. Ik voer heel fijne gesprekken met mijn dochters, en tegelijk hebben we nog echt die ouder-kindrelatie. Ze voegen hun mama niet toe op Facebook, hoor."

Wringt het soms niet dat je je dochters weinig ziet?  
"Ik heb niet het gevoel dat ik te weinig tijd heb voor mijn kinderen. We gaan samen op vakantie en de weekends probeer ik zoveel mogelijk vrij te houden. Resultaat: vaak zit ik op vrijdagavond in mijn eentje met de hond op schoot. (lacht) Die kinderen hebben nog een veel drukker leven dan wij. Merel studeert handelswetenschappen in Gent, Céleste is een paar maanden in Sevilla om Spaans te leren. Mijn dochters vliegen uit, ja. Ik hoéf al niet meer thuis te blijven in het weekend."

Help, mijn kind denkt aan seks!, Uitgeverij Horizon.