Waarom hanen geen penis hebben
Voor diersoorten waarbij de eicellen in het lichaam worden bevrucht, is het praktisch dat het mannetje daarvoor over een penis beschikt. Toch moet het gros van de vogelsoorten het zonder stellen. Amerikaanse wetenschappers melden in Current Biology hoe dat komt.
De wetenschappers vergeleken de embryonale ontwikkeling van eenden met die van kippen. Eenden hebben een goed ontwikkelde penis, kippen moeten zich tevreden stellen zonder lid. Hanen bevruchten kippen middels de zogenaamde 'cloacakus', waarbij de geslachtsdelen tegen elkaar worden gedrukt.
De onderzoekers stelden vast dat ook de penis van hanen zich in een vroege embryonale fase normaal ontwikkelt. Tot echter op een bepaald moment een genetisch programma in werking treedt dat de groei stopt en de ontluikende penis doet wegkwijnen.
Het gen Bmp4 speelt daarbij een cruciale rol. Volgens de onderzoekers zorgt het ervoor dat er meer cellen afsterven dan er door celdeling bijkomen. Het verdwijnen van de penis is dus het gevolg van een normaal proces, celdood, op een nieuwe locatie, namelijk de ontwikkelende penis.
Waarom zoveel vogels hun penis kwijtspeelden, is niet duidelijk. Eén hypothese is dat seksuele selectie daarbij een rol heeft gespeeld. Vrouwtjes zouden in hun evolutionaire ontwikkeling een voorkeur hebben gehad voor mannetjes met een kleine penis. Dankzij die kleine penis hebben de vrouwtjes meer controle over wie de vader van hun nageslacht wordt. Bevruchting zonder of met een kleine penis is immers complexer en vereist daardoor meer medewerking van het vrouwtje. Het vrouwtje kan de bevruchting bijgevolg ook makkelijker saboteren. (br.hln)
|
