Je karakter verandert niet meer na je dertigste? Niet dus
Een vos verliest zijn haren wel, maar zijn streken niet, luidt het spreekwoord. Maar Schotse onderzoekers hebben recent deze oude theorie in de psychologie weerlegd: met het verouderen veranderen niet alleen je gevoel voor mode en je looks - thank god -, maar ook je persoonlijkheid.
Professor in de psychologie Ian Deary heeft de langste studie ooit gedaan naar de menselijke persoonlijkheid en de evolutie hiervan over een lange periode. Daarvoor nam zijn team aan de universiteit van Edinburgh oude persoonlijkheidstesten uit 1950. Toen lieten psychologen een groep jonge leerkrachten 1.200 14-jarige studenten een vragenlijk invullen.
Daarin werd gepeild naar zes basis karaktertrekken: zelfvertrouwen, nauwkeurigheid, doorzettingsvermogen, prestatiedrang, originaliteit en stabiliteit qua humeur. In 2012 wisten ze 635 studenten (met een gemiddelde leeftijd van 77 jaar) weer op te sporen, 174 van hen waren bereid opnieuw een gelijkaardige test als 63 jaar voordien af te leggen. En ze hadden iemand meegenomen die hen goed kende en kon getuigen over hun persoonlijkheid.
Onherkenbaar
Wat bleek: in vergelijking met hun jongere zelf waren de meeste karakters onherkenbaar op latere leeftijd. De resultaten weerleggen dus de theorie dat "een vos zijn streken niet verliest". Er waren bijna geen overlappingen. De enige constante karaktertrekken waren de stabiliteit en nauwkeurigheid, maar zelfs daar waren de gelijkenissen niet sterk. Ook de testpersonen zelf merkten haast geen gelijkenissen op tussen zichzelf toen en nu.
Ian Deary legt uit hoe zeldzaam deze gegevens en de studie zijn. "De vragen in het onderzoek waren niet ideaal en de beoordelingsmethoden ook niet. Maar door de lange tijdspanne tussen de twee bevragingen, is het onderzoek wel uniek. Hoe langer de tijd tussen de twee testen, hoe zwakker de gelijkenissen zijn. Bij een tijdspanne van 63 jaar is er zelfs bijna helemaal geen overlap. Deary merkt wel op dat karaktertrekken heel geleidelijk aan veranderen in een leven. Maar we kunnen wel zeggen dat je letterlijk én figuurlijk een heel ander mens bent aan het einde van je leven.
Onverwacht resultaat
De resultaten van dit onderzoek zijn onverwacht. Voorgaande studies gingen er namelijk van uit dat karaktertrekken relatief stabiel zijn, ook na tientallen jaren. Persoonlijkheidsstabiliteit werd voor het eerst omschreven door William James, ook wel de vader van de Amerikaanse psychologie genoemd. Hij zei in 1890 dat je persoonlijkheid vanaf je 30e in steen gebeiteld is. Ook onderzoeken die daarop volgden, bevestigden zijn theorie. Maar nu suggereert dit onderzoek dus dat een persoonlijkheid kneedbaarder is dan psychologen doorgaans denken. (br.hln)
|
