athea

Omstreden vaccin helpt je stoppen met roken

http://blogimages.seniorennet.be/athea/P965746-79bb45d8288a9a63a081971f956c3b72.jpg

Nicotinevervangende producten zoals pleisters en kauwgom voorzien het lichaam van nicotine die de nicotine uit sigaretten vervangt. Het antirookvaccin daarentegen zorgt ervoor dat de nicotine niet meer in de hersenen kan komen waardoor de verslavende werking wordt opgeheven.

NicVax kreeg een snelprocedure voor goedkeuring door de Food & Drug Administration (FDA) van de VS. En dan is er niets meer dat de artsen tegenhoudt om het voor te schrijven als ouders bang zijn dat hun kinderen slechte gewoonten zullen oppikken op school.

Eén prikje en de sigaret smaakt nergens meer naar. Dat is de belofte van NicVAX, een 'anti-rookvaccin' ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf Nabi. Maar het vaccin kan ook gebruikt worden om bijvoorbeeld te voorkomen dat kinderen verslaafd raken aan nicotine. Dat is de grootste controverse rond drugvaccins: dat het de mogelijkheid biedt om gedrag van mensen te veranderen nog voordat ze eraan begonnen zijn of verslaafd raken.

Zes prikken
De Maastrichtse hoogleraar Onno van Schayk gaat het binnenkort uitproberen op zeshonderd verstokte rokers. De proefpersonen krijgen zes prikken in een half jaar. Het vaccin stimuleert het lichaam antilichamen te produceren die zich binden aan nicotine. Hierdoor worden de nicotinedeeltjes te groot om in de hersenen door te dringen en kunnen ze geen kick meer veroorzaken. Van Schayk verwacht dat het vaccin vooral een ondersteunende rol zal kunnen spelen, naast middelen als varenicline of nicotinepleisters. Bijwerkingen zijn er nauwelijks. Van Schayck: 'Door de prik kan de huid geïrriteerd raken.'

Duizenden belangstellenden
Voorlopig heeft Van Schayk geen moeite met het vinden van proefpersonen. Binnen een paar uur nadat hij een oproep op internet had gezet, waren er duizenden belangstellenden.

Nicotinevervangende producten zoals pleisters en kauwgom voorzien het lichaam van nicotine die de nicotine uit sigaretten vervangt. Het antirookvaccin daarentegen zorgt ervoor dat de nicotine niet meer in de hersenen kan komen waardoor de verslavende werking wordt opgeheven.

Minder hunkering
Door nicotine komen normaal gesproken stoffen vrij in de hersenen, zoals dopamine, die voor de verslavende 'rookkick' zorgen. De nicotinemoleculen kunnen de hersenen bereiken omdat ze klein genoeg zijn om de 'bloed-hersenbarriëre' te overschrijden. NicVax stimuleert het immuunsysteem om antilichamen aan te maken die nicotine aan zich kunnen binden. De antilichamen (eiwitten) hechten zich aan de nicotinemoleculen, die daardoor te groot zijn om de bloed-hersenbarriëre te overschrijden. De meeste nicotine (sommige moleculen ontsnappen aan de antilichamen) kan hierdoor niet meer in de hersenen komen, waardoor het plezierige gevoel van het roken verdwijnt en de hunkering naar de volgende sigaret minder wordt.

Groot onderzoek
Het onderzoek naar het effect van het antirookvaccin is uitgevoerd door onderzoekers van de universiteit van Californië in San Francisco en acht andere instellingen. 301 mensen die al lange tijd roken kregen vijf injecties met NicVax en werden een jaar lang gevolgd.

Die studie toonde aan dat 38 procent van de mensen die het vaccin effectief kregen toegediend, minstens 30 dagen stopte met roken.

Grote controverse
De bedoeling van NicVax en andere drugvaccins die in ontwikkeling zijn, is mensen te helpen stoppen en clean te blijven. Maar het vaccin kan ook gebruikt worden om bijvoorbeeld te voorkomen dat kinderen verslaafd raken aan nicotine. Dat is de grootste controverse rond drugvaccins: dat het de mogelijkheid biedt om gedrag van mensen te veranderen nog voordat ze eraan begonnen zijn of verslaafd raken. Onderzoekers zeggen dat het veel te vroeg is om zelfs nog maar te beginnen denken aan het gebruik van vaccins als verslavingspreventie. Maar NicVax kreeg een snelprocedure voor goedkeuring door de Food & Drug Administration (FDA) van de VS. En dan is er niets meer dat de artsen tegenhoudt om het voor te schrijven als ouders bang zijn dat hun kinderen slechte gewoonten zullen oppikken op school.

Enorme markt
Behalve NicVax zijn er nog twee andere kandidaat-vaccins in ontwikkeling, bijvoorbeeld van het Zwitserse bedrijf Cytos AG, maar het antirookvaccin van Nabi Biopharmaceuticals ligt voor in de ontwikkeling. Het eerste bedrijf dat een succesvol nicotinevaccin op de markt brengt, wacht een enorme opbrengst. Hoewel de laatste decennia steeds minder mensen roken, blijven er nog miljoenen rokers over. Bijna een kwart van de jongeren rookt regelmatig. 65% van de rokers heeft wel eens geprobeerd om te stoppen met roken, maar is hierin niet geslaagd. Zij wachten op het antirookvaccin. Daardoor is immers motivatie geen voorwaarde meer om te stoppen met roken. (br.hln)