Hoe vertel je een kind dat mama of papa terminaal ziek is?
Politica Marie-Rose Morel mag dan terminaal ziek zijn, we willen alle
andere landgenoten die nu ook strijden tegen de dood en hun
familieleden die hen bijstaan niet vergeten. Daarom gaan we dieper in op
hoe je zorg draagt voor een terminaal zieke, hoe je als patiënt hier
zelf mee omgaat en wat de mogelijkheden zijn om de laatste dagen en
weken draaglijk te maken. Vandaag concentreren we ons op hoe kinderen
voor te bereiden op de nakende dood van een ouder.
Wanneer iemand in het gezin de diagnose van een ernstige ziekte krijgt,
betekent dit ook stress voor de rest van de familieleden. Dit kan tot
heel wat conflicten leiden, want iedereen heeft een andere visie hoe
hier best mee om te gaan. Dit soort meningsverschillen en bijbehorende
discussies komen vaak voor. Toch is het belangrijk om alle verschillen
opzij te zetten, zodat het zieke familielid gespaard wordt en kan
rekenen op steun van de hele familie.
Wanneer vertel je het?
Het
goede tijdstip om een kind mee te delen dat zijn ouder waarschijnlijk
gaat sterven is van veel factoren afhankelijk. Is het bijvoorbeeld al op
de hoogte van de situatie? Kinderen moeten de waarheid horen in
verdraagbare dosissen, ook moeten ze de kans krijgen zich aan te passen
aan de situatie en toch nog hun dagelijkse leven verder te zetten.
Kinderen hebben een ander tijdsbesef. Wanneer je al maanden op voorhand
het slechte nieuws gaat aankondigen, is dit vaak moeilijk voor hen en
kan dit nog nodeloos lang duren en stress veroorzaken. Kaart dit
geleidelijk aan in verschillende stapjes en vertel enkel dingen waar je
zeker over bent en die in de nabije toekomst, dit kunnen dagen of weken
zijn, zullen gebeuren. Als je zelf niet meer de energie hebt om dit te
doen, laat dan je partner of een ander familielid dit doen. Er zijn ook
tal van professionals die gezinnen kunnen helpen bij dit soort
situaties, moest dit in familiekring niet lukken.
Begin
Een
goede manier om dit moeilijke gesprek te beginnen, is je kinderen te
vragen wat ze begrijpen over je ziekte. Ze kunnen namelijk al beseffen
hoe slecht de situatie is, want ze reageren op wat ze ervaren en zien.
Wanneer je gezondheid achteruitgaat, je steeds minder kan en zieker
wordt, hebben ze dit vast al opgemerkt. Probeer te ontdekken hoe je kind
je toestand inschat, dit kan je doen door hen te vragen ze bezorgd zijn
dat je gaat sterven. Kinderen schatten vaak de situatie erger in dan de
werkelijkheid, maar ze zijn vaak te bang om te praten over wat hen het
meeste schrik aanjaagt.
Reactie
Als je je
kind vertelt dat je gaat sterven kan het, afhankelijk van zijn leeftijd,
dit nog niet echt vatten en de eerste reactie is er vaak eentje van
ongeloof. Ook kunnen ze boos worden, ook op de zieke ouder, maar dat is
normaal. Kinderen hangen qua veiligheid en liefde haast volledig van hun
ouders af. Ze zijn angstig verlaten te worden door de mensen waar ze
het meest afhankelijk van zijn, dit kan zich uiten in woede. Ze praten
zelden over dit soort gevoelens. Het is belangrijk om als familie de
plannen die ze hebben om een veilige omgeving te scheppen na de dood van
mama of papa uit te leggen. Daarnaast leg je de gevolgen van de dood
best erg concreet uit. Dit zal bijvoorbeeld betekenen dat ze de persoon
die ze liefhebben niet meer zullen zien, dat deze niet meer fysiek in
hun leven aanwezig zal zijn. Maar ze hebben nog wel steeds herinneringen
aan deze persoon, waardoor ze hen in hen hart en gedachten nog wel
zullen kunnen zien.
Jongere kinderen zullen deze uitleg niet
volledig begrijpen de eerste keer dat ze het horen, daarom is het
belangrijk om dit te blijven herhalen tot ze het wel vatten. Willen ze
niet geloven wat je hen zegt, blijf dan steeds hetzelfde herhalen, alsof
het voorgaande gesprek nooit heeft plaatsgevonden. Kinderen blijven
namelijk steeds dezelfde vragen stellen in de hoop dat het antwoord de
volgende keer anders zal zijn. Hoewel dit erg pijnlijk kan zijn voor de
ouder, zal het kind uiteindelijk de waarheid kunnen accepteren.
Uiteindelijk zullen ze wel tot het besef komen dat het leven voor hen
verder gaat. (br.hln)
|
