Op alle snelwegen rijdt maandagvoormiddag een konvooi met honderden vrachtwagens met een slakkengang naar Brussel. Ook de truckers die elders in het land aan het werk zijn, vertragen tot de minimumsnelheid om hun solidariteit te tonen. Het nieuws werd op ontzetting onthaald, want files zouden het onvermijdelijke gevolg zijn. Aanstoker van de actie: Frank Moreels, federaal secretaris van de truckersvakbond binnen het ABVV. Doelwit van de actie: illegale cabotage.

Geen hond die snapt wat dat betekent, mijnheer Moreels. Geen wonder dat er geen begrip is voor uw actie.

'Dat is nu net ons probleem: niemand snapt wat er zo erg is. Tegen elke bevoegde politicus moeten wij eerst een technische uitleg doen. Het zit zo: omdat de lonen in Oost-Europa veel lager liggen, verhuizen veel Belgische transportbedrijven hun activiteiten naar ginder. Maar die zogezegd buitenlandse vrachtwagens komen hier rondrijden. Dat heet cabotage. Er zijn beperkingen aan verbonden: je mag drie plaatselijke ritten doen voor je terug naar het buitenland moet. Maar niemand controleert dat, dus kan je evengoed tien ritten doen. En er zijn er die na het lossen in Kortrijk hun rusttijd gaan opnemen op een Franse parking. Dan zijn ze ook in het buitenland geweest. En daardoor verliezen de Belgische truckers hun job.'

Dat probleem sleept al jaren aan. Uw actie komt uit het niets.

'Onze chauffeurs smeken erom: doe iets. Er gaat geen dag voorbij of er hangt er eentje aan de lijn die zijn job is kwijtgeraakt. Het zijn die smeerlappen van 't Oostblok, zeggen ze dan. Maar het is ook niet de schuld van die mensen. Zolang het mogelijk is dat een Pool hier voor 5 euro per uur rondrijdt, verliezen de Belgen hun job. En zelfs de Polen zijn al te duur. Tegenwoordig zijn het Slovaken en Slovenen, Litouwers en Roemenen. Geen enkele Belg die daar tegenop kan. Sommige transportbedrijven sluiten hun Belgische afdeling volledig. En de werkgevers die wel Belgen in dienst houden, laten hun personeel duidelijk horen dat ze duur aan het worden zijn. Ze moeten zich gedeeltelijk in het zwart laten betalen of worden gevraagd extralegale voordelen af te staan. Dat is uitbuiting.'

Maar de automobilisten in uw file kunnen daar toch niets aan veranderen?

'Ik heb een duidelijke boodschap voor de automobilisten die zich ergeren: we doen het ook voor jullie. Want veel van die buitenlandse vrachtwagens op onze wegen zijn niet in orde met hun papieren. Chauffeurs moeten eigenlijk moeilijke examens afleggen vooraleer ze gevaarlijke stoffen mogen vervoeren, maar in obscure Poolse kroegen zijn die vergunningen gewoon te koop. Er zijn Spaanse cafés waar je zelfs een rijbewijs kan kopen. En er zijn corrupte ambtenaren die zich laten betalen om een stempel op een keuringsbewijs te zetten. De automobilisten weten dat niet, maar ze slalommen soms tussen rijdende bommen. En ze reageren alleen als er een ongeval gebeurt. Een kop-staartaanrijding met een verstrooide chauffeur en hup, 't is weer ne camioneur geweest.'

Loopt u niet het risico dat de truckers door deze actie op nog meer onbegrip zullen stuiten?

'Om dat onbegrip tot een minimum te beperken, beginnen we heel bewust pas ná 10 uur met de actie. Het is niet de bedoeling om de mensen te pesten die in Brussel moeten gaan werken. Op dat uur zijn er vooral transporteurs op de weg die voor één keer wat minder just in time zullen zijn.'

Er moet er maar één zijn die zo kwaad is dat hij zijn vrachtwagen dwars zet op de Brusselse ring.'Ik weet het. Maar we zullen dat niet aanmoedigen. Integendeel. We hebben duidelijk gecommuniceerd dat we dat niét gaan doen. Er waren er die naar de Wetstraat wilden doorrijden, maar we zijn er heel duidelijk in geweest bij het overleg vooraf: we willen een schot voor de boeg geven, we willen jullie, de automobilisten, niet tegen ons in het harnas jagen. Maar een gedisciplineerde actie als maandag, dat loopt op zijn eind. De volgende keer leggen we de bedrijven plat. Dat gaan jullie voelen: dan ligt er geen fruit meer in de supermarkt. Want als er na deze actie weer geen schot in de zaak komt, zal ik ze niet meer kunnen tegenhouden. Als we ons gedragen, doen de politiekers niks, zeggen velen nu al.'

Wat wilt u nu eigenlijk?

'Elke verbetering, elke belofte die gerealiseerd kan worden, is voor mij al een stap vooruit. Staatssecretarissen Wathelet en Crombez die hun controleurs de baan op sturen, bijvoorbeeld. Die Oost-Europeanen willen ook maar een inkomen, maar ze worden misbruikt. Ze worden per kilometer betaald en daardoor verleid om hun verplichte pauzes over te slaan. Ze zijn maanden weg van huis. Ze kamperen in een caravan of in het slaapvak van hun truck, wachtend op een nieuwe opdracht. Ze weten alle Lidl's zijn en koken op een gasvuurtje in hun oplegger. En als je hen erover aanspreekt, zeggen ze: We hebben tenminste werk. Het zou al veel helpen als de Belgische regering in Europa op de tafel slaat om de wetgeving te verstrengen. Ik ben zelfs al blij als ik hierdoor één keer niét meer aan een politicus moet uitleggen wat illegale cabotage is.'

Zal u goed slapen, de avond vooraf?

'Dat zal geen probleem zijn. Eerst dacht ik: waar zijn we nu aan begonnen? Maar als ik nu op ons forum zie hoeveel simpele camioneurs ons laten weten dat ze erachter staan, besef ik dat we goed bezig zijn. Het leeft veel meer dan we hadden durven te vermoeden.