‘Salarisverhoging heb ik geweigerd’

Interview Stephen Odell, topman van Ford Europe, over sluiting van Ford Genk

BRUSSEL - Koele cijferaar en crisismanager versus machteloze werknemers. Stephen Odell, de topman van Ford Europe, heeft gisteren een nieuwe poging ondernomen om uit te leggen waarom hij niet anders kan dan Ford Genk sluiten. De toekomst van heel Ford in Europa staat op het spel, zegt hij in een gesprek met De Standaard . Hij verzekert tegelijk dat de autogroep haar sociale verantwoordelijkheid zal nemen tegenover de werknemers.

Op de dag van de sluiting van Ford Genk hield de topman van Ford in Europa het bij een reeks blitzbezoeken. Di Rupo, Kris Peeters en een selectie van journalisten kregen even de kans om hem te aanhoren over het waarom van de schrapping van de Limburgse autofabriek. Het had veel weg van een verplicht nummer.

Gisteren, exact drie weken na het sluitingsnieuws, ondernam hij een tweede poging om uit te leggen waarom hij niet anders kan. Drie kranten kregen elk een half uur om Odell – in Londen – telefonisch te ondervragen. Het oorspronkelijke plan om in Keulen de journalisten persoonlijk te woord te staan, werd overigens in extremis afgeblazen.

De aankondiging van de sluiting van Ford Genk kwam dag op dag vijftig jaar na de eerstesteenlegging van de autofabriek. Was u daarvan op de hoogte?

‘Ik wist dat niet op het moment van de aankondiging. De enige reden voor de timing was dat het management van Ford er expliciet voor opteerde om de sluitingsbeslissing zo snel mogelijk mee te delen aan de werknemers. We kondigden het aan op woensdag. De beslissing was pas de vrijdag voordien genomen.’

Er is heel wat boosheid over de ijskoude managementstijl van Ford. Zo viel het zeer slecht dat u enkele dagen na het nieuws over de sluiting van Genk promotie kreeg tot voorzitter van Ford in Europa, Afrika en het Midden-Oosten.

‘Dat is een zeer begrijpelijke reactie. Ik kan alleen maar zeggen dat ik niets te maken heb gehad met de timing van de promotie-aankondiging. Dat was overigens een onderdeel van een herschikking van managementsverantwoordelijkheden binnen Ford. De verhalen dat ik daardoor meer zal verdienen, kloppen niet. Ik heb afgezien van deze salarisverhoging omdat ik het zeer ongepast zou vinden om zoiets te aanvaarden in de huidige omstandigheden. En deze promotie is evenmin een beloning voor de beslissingen over de herstructurering van Ford Europe.’

‘Ikzelf en het volledige Ford-management kunnen u bovendien garanderen dat de werknemers geen enkele schuld treft voor de sluiting. Ze hebben niets verkeerd gedaan. Het is een goede fabriek en we hebben altijd zeer goed kunnen samenwerken met het personeel en de overheid. Ze hebben allemaal hun uiterste best gedaan om Ford-Genk te laten draaien. Dat ze het dan ook zeer moeilijk hebben met de sluitingbeslissing spreekt vanzelf. Ze moeten mij geloven dat de sluiting enkel te maken heeft met de enorm moeilijke financiële toestand in Europa en de noodzaak om ervoor te zorgen dat Ford in Europa levensvatbaar blijft en toekomst heeft.’

Is het nog wel realistisch om Ford-Genk nog tot 2014 te laten produceren? De vakbonden hebben alvast duidelijk gemaakt dat geen enkele auto of auto-onderdeel de fabriek nog mag verlaten. Ze hebben zelfs uw aanbod van een bonus afgeslagen in ruil voor het vrijgeven van de fabriek.

‘Het lijkt mij belangrijk dat iedereen zich realiseert dat het in het belang is van het bedrijf maar ook van het personeel als het werk op een normale manier kan voortgaan. Het zorgt ervoor dat het overleg in een open en constructieve sfeer kan verlopen. En daarbij kan ik alleen maar beklemtonen dat Ford zich zeer bewust is van zijn sociale verantwoordelijkheid en de gevolgen die dat meebrengt, accepteert.’

En de blokkering van de fabriek door de werknemers?

‘Het is wat mij betreft een onderdeel van het overleg met de vakbonden. De fabriek meteen onbruikbaar maken, is alvast niet wat Ford wenst.’

Ondervinden de andere Ford-fabrieken daar last van?

‘Neen. We waren ons zeer bewust dat we zouden kunnen geconfronteerd worden met zo’n blokkering. We hebben de bevoorrading van de andere fabrieken in Europa onder controle.’

De toeleveranciers van Ford Genk leven eveneens in grote onzekerheid over hun toekomst. Hebben ze nog wel kansen om andere Ford-fabrieken te bedienen?

‘Natuurlijk. Op voorwaarde dat ze concurrentieel zijn. Sommige leveren al aan andere fabrieken van Ford in Europa.’

De Vlaamse regering voelt zich bedrogen. Ze verwijzen naar het toekomstcontract dat u in 2010 hebt ondertekend. Het belooft 700 miljoen euro investeringen en werkzekerheid tot 2020.

‘Ik kan me niet vinden in de uitleg over de werkzekerheidswaarborg tot 2020. Wat mij betreft heeft Ford een garantie heeft gegeven tot 2014. Het is inderdaad zo dat we altijd hebben kunnen rekenen op de steun van de Vlaamse regering. Het heeft er mee voor gezorgd dat het Ford Genk heel wat jaren voor de wind is gegaan. Dat de huidige economische terugval zulke gevolgen heeft voor Ford Genk is betreurenswaardig. De economische omstandigheden vandaag verschillen zo significant met deze van 2010 dat we vragende partij zijn om met de Vlaamse regering terug rond de tafel te gaan zitten om te onderhandelen over dat contract. Het bevatte overigens een clausule om het contract te heronderhandelen als er geen sprake meer was van een duurzame economische toestand. En deze clausule is vandaag zeker van toepassing.’

U zet de Vlaamse overheid eerst voor een voldongen feit en dringt vervolgens aan op overleg met de regering over de aanpassing van het toekomstcontract. Dat is toch de omgekeerde wereld?

‘Ik kan alleen maar benadrukken dat we de zin van een juridische strijd met de Vlaamse regering niet inzien. Volgens mij is het veel beter om via overleg tot een vergelijk te komen. Voor mij is het een onderdeel van de onderhandelingen over de sluiting van Ford Genk.’

Een weerkerende kritiek is dat Ford de autoproductie van Genk naar Valencia verhuist wegens de veel lagere loonkosten in Spanje.

‘Kosten reduceren is zeker niet de enige reden. Veel belangrijker is dat Ford in Europa moet proberen om meer producten te maken waar vraag naar is. We moeten relevant blijven voor de markt. We hebben er ook op gewezen dat de omvang van de benutting van de productiecapaciteit bijzonder belangrijk is voor een autofabriek. Met minder dan 50 procent benutting was dat een van de grote problemen van Ford Genk.’

‘Als je weet dat Ford Europe dit jaar een verlies moet incasseren van anderhalf miljard euro en in 2013 wellicht afstevent op een vergelijkbaar verlies, dan mag het duidelijk zijn dat de gezondmaking van Ford Europe meer vergt dan een reductie van de loonkosten. Er is een veelvoud aan ingrepen nodig en het zal verscheidene jaren werk kosten.’

De roep om een uitgebreid brugpensioenplan weerklinkt luid. De eerste berekeningen gaan ervan uit dat het Ford tot 179 miljoen euro kan kosten. Hoeveel heeft Ford over voor de sluiting?

‘Zoals gezegd, wij zijn bereid om onze sociale verantwoordelijkheid te nemen. Maar via de media communiceren met de werknemers over concrete maatregelen, dat ben ik niet van plan. Dit is onderwerp van overleg. En daarbij kan alles op tafel komen.’

U bent een reputatie aan het opbouwen als crisismanager. Gelukkig met deze titel?

‘Ik stel vast dat er heel wat van deze verhalen de ronde doen. Als je mijn loopbaan bekijkt, is het natuurlijk een realiteit dat ik bij Jaguar, Volvo en Mazda jammer genoeg werk moest maken van kostenbesparingen. Maar in mijn loopbaan tot nog toe ben ik ook herhaaldelijk verantwoordelijk geweest voor de ontwikkelen en de lancering van nieuwe activiteiten. Mijn opdracht vandaag is om Ford Europe weer levensvatbaarheid te geven.’

Het verhaal gaat dat u rijdt met een auto die gemaakt is in Ford Genk.

‘Als manager van Ford probeer ik geregeld kennis te maken met een ander model. En daar was ook een S Max bij die gemaakt was in Genk. Maar vandaag rijd ik met een Cougar.’

groetjes van bo

15-11-2012 om 21:33 geschreven door bo