Er lekte iets uit. Enkele cijfers, die de visie van uw regering weerspiegelen. "Vlaanderen kan en moet beter" herhaalde u tijdens uw regeerverklaring. Nu weten we wat u met die 'beter' bedoelt.
Vlaanderen bestaat niet louter uit cijfers. Vlaanderen bestaat uit mensen. U weet wel, mensen. U kent ze wel. U heeft ze vast al gezien. Het zijn die dingen die naar festivals gaan. Het zijn die dingen die naar school gaan, die op een bus stappen. Het zijn die dingen die naar theater gaan. Het zijn die dingen die daarna op café zitten. Het zijn die dingen die andere, kleinere dingen afzetten om dan te kunnen gaan werken. Het zijn die dingen die samen op kamp trekken. U kent ze wel. U heeft ze vast al gezien.
Het leven is geen optelsom. Er wordt gepraat over zuurstof voor bedrijven, maar de zuurstoftoevoer voor mensen knijpt u af. Die zuurstof bestaat uit cultuur, verenigingen, onderwijs, kinderopvang,... Toevallig de zaken die essentieel zijn om te leven. Toevallig de zaken die mensen gelukkig maken. Toevallig de zaken waar u op bespaart.
We zouden willen dat we die 'toevallig' konden menen. Dat we konden geloven dat u hier echt niet aan heeft gedacht. Dat u dit nu leest en denkt: 'Och, ja, nu je het zegt. Ik ben ook meer dan een wandelende boekhouding.'
En ja, er moet bespaard worden. En ja, dat zal hard zijn. Onlangs was er dat verzonnen event, Tax Liberation Day. De Belgen konden vieren dat ze als laatste land eindelijk voor eigen rekening werkten. Verontwaardiging alom. Wij hebben er geen probleem mee zo lang te werken, als we zien in wat voor land we leven. En dan denken we aan die sociale organisaties, het openbaar vervoer, de culturele mogelijkheden of het betaalbare onderwijs. Maar dacht er iemand aan de multinationals die op nieuwjaar al hun Tax Liberation Day kunnen vieren? Wordt er bespaard op hun belastingsvoordeel?
"Snoeien om te groeien" luidt het credo volgens uw regeerverklaring. Maar weet dat u bespaart op sectoren (sociaal en cultureel) waarin mensen al onderbetaald werken en zich moeten redden met vrijwilligersvergoedingen omdat er te weinig geld is. En dat ze dat desondanks blijven doen, omdat ze die noodzaak voelen. Omdat ze zuurstof geven aan de mensen. Weet dat zij ervoor zorgen dat de horeca draait, mensen uit de nood geholpen worden, jongeren hun eerste podiumkans krijgen, die podia gebouwd worden en mensen weer zelfvertrouwen winnen.
Weet dat ondertussen al veelvuldig is aangetoond dat cultuur een motor voor de economie is. Weet dat als u bespaart op verenigingen, openbaar vervoer, onderwijs en cultuur, dat u dan bespaart op jeugd. En elke tuinman kan u zeggen: als je een jong stekje snoeit, is het dood.
Wilt u de bedrijven gelukkig maken, of de mensen? Wilt u de bedrijven zuurstof geven, of de mensen? En zeg niet dat het één het ander uitlokt. Professor Pascal Gielen wees er al op: we weten ondertussen dat welvaart vanaf een zeker niveau niet echt meer gelukkig maakt. Vlaanderen prijkt bovenaan het lijstje zelfdoding, en we slikken massaal antidepressiva. Wat wel wetenschappelijk is aangetoond, is dat cultuurparticipatie, net als sociale interactie, het verenigingsleven, de kans op mentale en fysieke gezondheid verhoogt.
Dus, voor u deze cijfers definitief maakt, denk eens aan de mensen. U kent ze wel, die dingen. U heeft ze vast al gezien.